Lise Türkçe
Edebiyatın Sanat Akımlarıyla İlişkisiÖrnek - 4
UYGULAMA
Aşağıdaki açıklamaları ve metinleri dikkatlice okuyunuz, metinlerin ilişkili olduğu akımları numaraların yazına yazınız
Klasiklerin tersine romantiklerde din duygusu önemlidir.
Realistler için gözlem ve tasvir çok önemlidir. Evren bir illüzyon değil, gerçekten ve somut olarak var olan bir
şeydir. Özellikle psikolojik tahlile, iç gözleme yer verilmiş; kıskançlık buhranları başarılı bir biçimde anlatılmıştır.
Klasik sanatçılar, eski Yunan ve Latin edebiyatlarını örnek alırlar. Klasisizmin konuları mitolojiden seçilir.
HIŞKISI
Natüralizmde, insanın iradesi dışında gelişen olaylar vardır, fizyolojik ihtiyaçlar söz konusu olduğunda irade
devre dışı kalabilir.
Odaya hoş bir salatalık kokusu yayıldı. Koklama duyum
burnumdan mideme geçmiş sandım çünkü o kokuyu şid-
detle duyan burnum değil, midem di. Kendimden geçer
gibi oldum. Gözlerim karardı. Bir aralık o hoş kokunun
burnuma yaklaştığını, ondan sonra da dudaklarıma so-
ğuk soğuk bir şeyin dokunduğunu duydum... Büsbü-
tün irade dışı bir hâlde ağzım açıldı. Sabri'nin "Ablaci-
ğım, şunu ye!" diye ağzıma bir dilim salatalık tıkıştırdığını
gördüm. Ağzıma giren o lokmayı yutup yutmamayı dü-
şünmeye vakit olmadan midem şiddetle çekti ve yuttu.
1
3
Adnan Bey şimdi odasının kahverenkli uzun perdele-
ri altında yarım bir karanlığa boğulan derinliklerine da-
larak iş masasının yanında, meşin yarım koltuğa yas-
lanmış, ayaklarını uzatmış, düşünürken Nihal ile bütün
hayat beraberliği parça parça levhalarla koparak göz-
lerinin önünde yaşıyordu. Önce, validesini kaybettik-
ten sonra çocuğun huysuzluklarını olmayacak sebepler
bularak saatlerce devam eden ağlayışlarını görüyordu.
O vakitler babasından başka onu kimse susturamazdı.
Onda bir sinir hastalığı vardı ki mini mini narin vücu-
dunu saatlerce süren buhranlar içinde ezer, hırpalardı.
KONU ANLATIMI
5
Yalan söylüyorsun! Sus yoksa damarlarındaki son dam-
la kanı da bitireceksin. Tanrı'ya inanmıyorsun ama se-
ni böyle yere vuran Tanrı'dir. Onun seni affetmek için
senden bütün istediği; bir dua, bir kelime, bir damla
gözyaşıdır.
Tanrı isteseydi Bendetto'nun hançerini sana öyle şap-
latırdı ki o anda ölürdün ama sana tövbekar olman için
on beş dakika daha bağışladı. Vicdanına bak, sefil gü-
nahkar, tövbe et!
- Ey Prometheus, dedi. Bu çekiçleri, zincirleri, bağları
görüyor musun? Bunlar, senin bahtsızlığını; benim son-
suz üzüntülerimi hazırlayacaktır. Seni bu vahşi kayaya
çivileyeceğim. Artık sen buradan hiç insan sesi işitme-
yeceksin. Teselli ve acima, sana yüzünü göstermeye-
cek, güneşin kızgın ışınlarıyla kuruyarak vücut çiçeğinin
solduğunu göreceksin. Çok sonra gece, yıldızlı manto-
sunun altında, gündüzü saklamak için gelecek ve yine
çok sonra güneş, doğarak gecenin titrek elinin bitkiler
üzerine serptiği parlak kırağıyı eritecek.
11. Sınıf-Türk Dili ve Edebiyatı