an- PARAGRAF 19. - 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. On beş milyon yıllık bir tarihi olduğu düşünülen Atacama Çö

an- PARAGRAF 19. - 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. On beş milyon yıllık bir tarihi olduğu düşünülen Atacama Çö- lü'ne son 500 yıldır yağmur yağdığına dair herhangi bir kayıt bulunmuyordu. Birkaç yıl önce, şiddetli yağışlar bu durumu değiştirdi. Bu yağışlar, dünyanın en kurak çölüne adapte ol- muş yaşam formlarını hayli etkiledi. Uzmanlar, suyun canlı yaşamı için önemli olduğundan hareketle, yağmurun ardın- dan muhteşem çiçeklenmelerin olacağı ve çölde ilkbaharın yaşanacağını umuyordu. Bu, bir miktar gerçekleşti. Ancak bu yağmurlar, çöle özgü mikroorganizma türlerini yok etti. Yağış, çölün Yungay dışındaki bölgelerinde canlı formlarını olumlu etkilerken bu bölgede mikroorganizma popülasyonu- nun %75-87'si yok oldu. Yağmurlardan önce bu bölgeden alınan toprak örneklerinde 16 farklı mikroorganizma türüne rastlanırken yağmurdan sonra sadece 4 tür tespit edilebildi. Bunlardan ikisi tüm koşullara dayanabilen en güçlü türlerdi. Araştırmalar, mikroorganizmaların aniden büyük miktarda suya maruz kaldıklarını ve ozmotik şok nedeniyle öldükleri- ni gösteriyor. Atacama Çölü'nde yüksek miktarda bulunan nitrat kalıntıları mikroorganizmalar için bir besin maddesi. 13 milyon yıl önce yağmurların etkisiyle vadi tabanlarında ve es- ki göllerde nitrat yoğunluğu oluşmuş. Bilim insanları, nitrat kalıntılarının son zamanlarda Mars'taki nitrat birikintilerine benzediğini düşünüyor. Mars'ın erken dönemlerinde mey- dana gelen kısa süreli yağışlar, Mars'ın mineralojisini açıklı- yor onlara göre. Uzun süreli kuraklık dönemlerinin ardından kısa süren yağışların Mars'taki nitrat yataklarının nedeni ola- bileceğini söylüyorlar. 19. Bu parçada Atacama Çölü ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisine değinilmemiştir? Eldeki kaynaklara göre uzun süre yağmur yağmadığı- na B) Yağışların etkisinin çölde lokal sonuçlarının olduğuna Son yağmurlarda bazı mikroorganizmaların ortadan kalktığına D) Son yağmurların, çölün sahip olduğu mineral yatakla- rının yok olmasına neden olduğuna E) Son yağmurların ardından bitki örtüsünde az da olsa bir canlanmanın görüldüğüne 7