AYDIN YAYINLARI 28. Diyelim ki bir romanda kötü bir adam var, tam kahramanı öldürecekken bir kaplan üstüne atılıp onu parçalıyor

AYDIN YAYINLARI 28. Diyelim ki bir romanda kötü bir adam var, tam kahramanı öldürecekken bir kaplan üstüne atılıp onu parçalıyor. Bu olay Londra'da geçiyorsa bu kaplanın oraya nasıl geldiği ve orada nasıl olup da ortaya çıktığı bir şekilde açıklanmış olmalı. Aynı ihtiyaç insan davranışları için de geçerli. Kap- tan Ahab son derece takıntılı bir biçimde balinayı öldür- meye kilitlenmiş. Peki, ama niçin? Çünkü balına bacağını koparmış, şimdi Ahab öç almaya çalışıyor. Bu, yeterli bir açıklama mı? Eh, çok yeterli değil belki ama Ahab belki sa- dece edebiyatta rastladığımız büyük tutkularla davranan karakterlerden biri. Büyük tutkularınsa öyle çok kolay an- laşılır, kabul edilir açıklamaları olamaz. Ama buna karşılık Madam Bovary gibi uzun boylu derinliği olmayan bir ka- rakteri düşünün. Onun her yaptığını niçin yaptığını kolayca anlıyoruz. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla- bilir? A) Romanlardaki nedensellik olaylar ve karakterlerin psi- kolojileri düzeyinde seyreder. B) Okurun ikna olması için önce yazarın anlattıklarına biz- zat kendisinin inanması gerekir. C) Romanda iyi ve kötü karakterlerin bir arada kullanılma- Si romanın inandırıcılığını etkiler. D) Bir kurmaca metin okuyucuyu olaylar arasında kurduğu neden ve sonuç yargılanıyla kendine bağlar. E) Romanda bir sonuca bir sebep doğrultusunda ulaşıl- ması, romanın kurgusunu oluşturan en önemli etken- lerden biridir. AYDIN YAYINLARI 29