BENIM HOCAM AYT-TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Sa 24. Geleneksel Türk tiyatrosu üzerine pek çok araştırma yapıl- mış ancak bunlarda kukl

BENIM HOCAM AYT-TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Sa 24. Geleneksel Türk tiyatrosu üzerine pek çok araştırma yapıl- mış ancak bunlarda kukladan pek az bahsedilmiştir. Bunun başlıca nedeni kukla üzerine olan kaynakların birçoğunun gölge oyununa ait sanılmasıdır. Diğer bir nedense kukla gös- terilerine, eldeki kaynakların kukla adını vermesinin 17. yy.da başlamasıdır. Ancak orta oyunu çok eskilerde başlamasına rağmen adını nasıl 19. yy.da aldıysa kukla da 17. yy.dan çok daha eskilere dayanır. Türkiye'de yüzyıllar boyunca çeşitli kukla türlerinin bilinip oynanmış olmasına rağmen, kukla hiçbir zaman Karagöz gibi ağırlığını belli etmemiştir. Yaygın olarak kullanılan dört çeşit kukla vardır: (1) İskemle Kuklası: Yapımı el kuklasına göre daha zor oldu- ğundan pek yaygın değildi. Kuklanın eklem yerlerinin bir ip ile bağlanması ve bu iplerin "T" şeklinde bir tahta parçasına tutturulması ile yapılırdı. Bu kuklada temsil yani bebek tahta- dan yapılır. Kuklanın tüm uzuvları hareket halindedir ve ince görünmez saydam iplerle kuklacının elindeki yıldız şeklindeki tutaca (istavroz) bağlıdır. (II) El Kuklası: Başları ve kolları tahtadan, gövdeleri bezden- dir. Kuklacı elini kuklanın içerisine sokar; işaret parmağıyla başını, baş ve orta parmağıyla da kollarını oynatır. (III) İpli Kukla: Göğüslerinden yatay ip geçen bu kuklalar, çalgılar eşliğinde, aşağıdan ipleri çekilerek sıçratıp dans ettirilir. Bu kuklaları daha çok sokak göstericileri kullanırdı. Kuklalar tahta bir sandalye üzerinde müzik eşliğinde dans eder. (IV) Dev Kuklası: Bu oyunlarda kuklaların büyüklüğü gerçek insan ile aynıdır. Kuklacı temsillerin içine girerek oyunları canlandırır. Kuklanın tüm uzuvları hareket ettirilir. Bu parçada bahsedilen bilgilerden hangileri yer değişti- rirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur? A) I ve III B) I ve II D) I ve IV E) II ve IV C) II ve III 26. /benimhocam 27