PARAGRAF t Sosyal kontrol iki şekilde olabilir: Bunlardan birincisi bireyin utanma duygusuna ve doğaüstü güçler tarafından ceza-

PARAGRAF t Sosyal kontrol iki şekilde olabilir: Bunlardan birincisi bireyin utanma duygusuna ve doğaüstü güçler tarafından ceza- landırılma korkusuna dayanan içsel kontroldür. Ikincisi ise toplumun diğer üyelerinin olumlu ya da olumsuz tavır gös- termesine dayanan yaptırımlardır. Pozitif yaptırımlar olumlu davranışı teşvik ederken, negatif yaptırımlar olumsuz davra- nıştan caydırmak içindir. Eğer bu yaptırımlar yetkili bir otorite tarafından düzenlenir ve resmiyet kazanırsa yasa hâlini alır. Sonuç olarak yasaların yaptırım olduğunu ama her yaptırımın yasa olmadığını söyleyebiliriz. Bu yüzden toplumun düzeni sadece yasalarla sağlanamaz.---- Bu parçayı anlatımın akışına göre en iyi tamamlayan cümle aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Yasaların yanı sıra polis, bekçi, jandarma gibi kolluk kuv- vetleri de düzenin sağlanmasına yardımcı olur. B) Bu düzeni sağlayan önemli unsurlardan biri de basın-ya- yın organlarıdır; gazete ve televizyonlar insanların üzerin- de çok etkilidir. Toplumun düzeni gelenek görenek ve ahlak kurallarıyla da sağlanır; bunlara aykırı davrananlar toplum tarafından ayıplanır, dışlanır bu da önemli bir yaptırımdır. D) Bu yüzden yasaların çok iyi yapılması lazımdır. Çünkü caydırıcılığı olmayan yasalar bir işe yaramaz. E Her işi yasalara bırakmak da saçmadır zaten, insanlar kendi yaşamlarını sürekli baskı altında tutulmasını iste- mezler.