STELL Test 4 3. -Bir insanı, bir eseri, bir konuyu doğru ve yanlış yanlarını bulup göstermek amacıyla inceleme işi olarak tanıml

STELL Test 4 3. -Bir insanı, bir eseri, bir konuyu doğru ve yanlış yanlarını bulup göstermek amacıyla inceleme işi olarak tanımlansa bile günlük yaşantımızda sadece kötülemek amaçlı bir anlama indirgiyoruz eleştiriyi. Doğru yanları göstermenin de bir tür eleştiri olduğunu göz ardı ediyoruz. Ama en çok da "inceleme işi" kısmını es ge- çiyoruz. Evet, bir tür otopsidir eleştiri. Bir eserin tamamını veya bir parçasını ele alıp incelemektir. Bazen mikroskop altında bü- yüterek... Bazen çok yakından bakınca görüntünün bulanıklaş- tığı ve bütünü kapsayamadığı bilgisiyle geriye çekilerek... Ba- zen metni yazan eli unutup yazıya odaklanmak, yazarın sesini değil yazının sözünü dinlemektir. Ama kimi zaman metni, yaza- rin diğer eserlerini, bakış açısını, hayatını, yaşadığı dönemi veya toplumu ele alarak değerlendirmektir. Kâh zamansız ve mekân- sızdır metin kâh yetim. Her eser kendi özelliklerine göre değer- lendirilir ve her değerlendiren kendi bakış açısıyla yorumlar. O zaman ikinci soru da şu olmalı sanırım: --- Bu parçanın başına ve sonuna getirilebilecek soru cümlele- ri aşağıdakilerin hangisinde verilenler olmalıdır? Ülkemizde eleştiri neden bir kişiyi ya da yapıtı yerden ye- re vurmak olarak algılanıyor? - Öznel eleştiri yazarın kendi dünyasını reddettiği bir eleştiri yöntemi olmaz mı? B) Bugün eleştirinin yetersizliğinden yakınan yazarlar, eleştiril- diklerinde bu durumdan rahatsız olmuyorlar mı? - Herkes kendi eleştiri yöntemini yetiştiği ülkenin kültürel ortamında mi edinir? C) Bir yapıtın özünü anlamadan onu ön yargılı biçimde ele al- mak gerçek anlamda eleştiri midir? - Bir yapıtla ilgili herhan- gi bir görüş belirten herkes eleştirmen midir? D) Sorumlu bir eleştirmenin ele aldığı yapıtı ayrıntılı biçimde in- celemesi gerekmez mi? - Her yıl yayımlanan onca kitabın doğru bir şekilde değerlendirilmesi nasıl beklenebilir? E) Yayın dünyasının en ünlü eleştirmenlerinin ortaya koyduğu ürünler bile yapıtların iyi yönlerini ortaya koymaktan uzak değil mi? - Yazarın eleştirilme kaygısı duymadan usta işi bir eser vermesi düşünülebilir mi?