Türkistan'da Ahmet Yesevi'nin, Turkiye'de de Yunus Emre'nin şiirlerini Türkçe söylemelerinin amacının propaganda ol- duğu düşünü
Türkistan'da Ahmet Yesevi'nin, Turkiye'de de Yunus Emre'nin şiirlerini Türkçe söylemelerinin amacının propaganda ol- duğu düşünülür. Oysa tasawuti şiirler, "kuş dill" dediği- miz bir alt dilde yazılmıştır. Bu deyiş. Hazreti Süleyman'ın kuşların dilini anlamasına atıf yapmaktadır. Mutasavvıfla- rn kuş dilini kullanmalannin amacı, şiirlerini ehil olmayan lann anlamasını engellemektir. Çünkü Bagdat ta Hallaci Mansur. Halep'te Nesimi ve İstanbul'da ismajl Maşuki ta- savvufi görüşleri nedeniyle şehit edildiler. Yunus Emre'nin de şiirleri Oğuz Türkçesinde ama kuş dilindedir yani ehil olmayana kapalıdır. Yunus Emre'nin şiirlerini anlamak hem kuş dilini bilmeyi hem de aşık olmayı yani tasavvuti bir håle sahip olmayı gerektiriyor. Yunus Emre'nin hålini idrak etmek, dilini anlamakla eş anlamlıdır. Bu teşbih dill. şairin zirvesidir. Bir rivayete göre Yunus Emre günün bi- ninde karşılaştığı Mevlâna'ya "Mesneviyi sen mi yazdın?" diye sormuş, "Evet" yanıtını alınca "Uzun yazmışsın. Ben olsam "Ete kemiğe büründüm / Yunus diye göründüm derdim demiş 35. Parçaya göre büyük sanatçıların "kuş dilini kullan- malarının amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiir dilinin günlük dilden farklı bir yapıda olduğunu göstermek B) Siirin gerçek okuyucusuna ulaşmasına olanak Tanımak C) Anlaşılması güç konulan daha anlaşılır hale getirmek D) Şiir konusunda uzmanlaşmış kişileri toplum önüne çıkarmak E) Şirin doğru anlaşılmasınin çaba gerektirdiğini kavratmak 36. Parçaya göre Yunus Emre'nin, Mevlâna'ya verdiği cevapla aşağıdakilerden hangisini vurguladığı söylenebilir? A) Ehil olmayanlann sözü boş yere uzatarak anlaşılmanın önüne geçtiğini B) Sözün, etkili olması için bilgin kişilerin ağzından Çıkmasının önemli olduğunu C) Yoğun anlam taşıyan sözler söylenmesinin kalcılığı arttirdiğini D) Yanlış anlaşılmaya neden olacak sözlerden uzak durulması gerektiğini E) Soza uzatmadan özlu şekilde yazmanın daha etkili olduğunu