TYT/TÜRKÇE A 31. Bir elementin tek başına başrol oynadığı az sayıda hikâye vardır oysa 2019 Nobel Kimya Ödülü'nün hikâyesinin ap

TYT/TÜRKÇE A 31. Bir elementin tek başına başrol oynadığı az sayıda hikâye vardır oysa 2019 Nobel Kimya Ödülü'nün hikâyesinin apaçık bir kahramanı var: Büyük Patlama'nın ilk dakikalarında ortaya çıkmış kadim bir element olan lityum. 1817'de İsviçreli kimyagerler Johan August ve Jöns Jacob Berzelius, Stockholm takımadalarında bulunan Utö Madeni'ndeki bir mineral numunesinden bir miktar saflaştırdıkları zaman insanlık lityumdan haberdar oldu. Berzelius, yeni elementi Yunanca taş anlamındaki "lithos" kelimesine dayanarak lityum olarak adlandırdı. Ancak adındaki ağırlık imasına karşın lityum en hafif kati elementtir. Nitekim her yere yanımızda taşıdığımız cep telefonlarımızın bu kadar hafif olması boşuna değil. Stanley Whittingham, 1970'lerin başlarında ilk işlevsel lityum pilini geliştirdiğinde lityumun en dıştaki elektronunu bırakmaya yönelik muazzam eğiliminden yararlanmıştı. 1980 yılında John Goodenough, çok daha güçlü ve faydalı bir pil geliştirmek için doğru koşulları oluşturarak pilin potansiyelini iki katına çıkardı. 1985'te ise Akira Yoshino, saf lityumu tamamen devreden çıkarıp pili saf lityumdan daha güvenli olan lityum iyonlarına dayalı hâle getirmeyi başardı. Bu da pili uygulamada kullanılabilir hâle getirdi. Lityum iyon pilleri; dizüstü bilgisayarların, cep telefonlarının ve elektrikli vasıtaların geliştirilmesini; güneş ve rüzgâr gücüyle elde edilen enerjinin depolanmasını mümkün kılarak insanlık için en çok fayda sağlayan buluşlardan biri oldu. Bu parçada söz edilen elementle ilgili aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Varlığının çok eskilere dayandığına B) Belirgin bir özelliği ile adı arasındaki ilişkiye C) D) E) Kullanım alanının pil teknolojisiyle sınırlı olduğuna insanlık tarafından ne zaman fark edildiğine Zamanla daha işlevsel olarak kullanıldığına i L G i S