ÜNİTE 2 3 Parçada Anlam .... 2. . . . Diğer adları Yaşam alanları Fiziki özellikleri Kullanım şekilleri Aşağıda tanıtılan bitkil

ÜNİTE 2 3 Parçada Anlam .... 2. . . . Diğer adları Yaşam alanları Fiziki özellikleri Kullanım şekilleri Aşağıda tanıtılan bitkilerin hangisinde bu bilgilerin tümüne yer verilmiştir? A) Böğürtlen: Büldürgen, börtlenge, bumbuka, diken çileği, diken dutu, kedi dutu, mihra, moloş böğürtlene verilen isimlerden yalnızca birkaçı. Böğürtlen hemen hemen hepimizin kolayca tanıyabileceği bitkilerden biri. Çünkü bunları yol kenarlarında, tarlaların arasında veya ormanlarda sıkça görebiliyoruz. Ülkemizin Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışındaki tüm bölgelerinde yetişebilen bu bitki, binlerce yıldır sahip olduğu şifalı özellikleri nedeniyle kullanılıyor. Çok yıllık bir çalı türü olan böğürtlen bitkisi yaşadığı ortama göre 1-3 metreye kadar büyüyebiliyor. Dalları yay şeklinde aşağıya doğru kıvrılan bu bitki, oldukça dikenli bir tür. B) Sarı kantaron: Binbirdelik otu ya da bir diğer adıyla sarı kantaron, adını sık sık duyduğumuz bitkilerden biri. Kılıç otu, yara otu ve mayasıl otu olarak da biliniyor. En fazla Avrupa, Batı Asya, Kuzey Afrika bölge- lerinde yaşam alanı bulunan bu bitki, tarlalarda, yol kenarlarında yetişmektedir. Ülkemizdeyse yaklaşık 70 türü yaşıyor. 30-80 cm boyunda, tüysüz ve çok yıllık olan bu bitkinin yaprakları karşılıklı ve sapsız. Beş par- çalı ve altın sarısı renkli olan çiçekleri haziran ayından eylül ayına kadar çiçek açabiliyor. Sarı kantaronun yağ, çay ve hap şeklinde kullanımı mevcuttur. Virüslere karşı etkilidir ve hazmı kolaylaştırır. C) Geven: Geven tek ya da çok yıllık otsu bitkidir. Aynı zamanda oldukça dayanıklı bitkilerdir; aşırı soğuğa, kuraklığa, hastalıklara ve tuza karşı çok dayanıklıdırlar. Genel olarak tarla kenarları, kayalık alanlar, orman açıklıkları, çalılıklar, step bölgeler başlıca yaşam alanlarıdır. Köklerinin 3-5 metre kadar derine inmesi sa- yesinde bulunduğu toprağın kaymasını önler. Bunun yanında yem bitkisi, erozyonu önleyici bitki, süs bitkisi vb. olarak da kullanılır. Yaşam alanlarının tahribi, otlatma gibi nedenlerle endemik gevenlerin birçoğunun soyları tehlike altındadır. Geven otu, çayı yapılarak ya da kurutularak tüketilir. Kalp ve damar rahatsızlıkla- rına iyi gelmektedir. D) Sütleğen: Sütleğen tek, iki ya da çok yıllık otsu, çalımsı bitkidir. Boyları 15-90 cm kadar olur. Yaprakları etli ve suludur. Gövdeleri ve yan dalları kalındır. Sütleğenler zehirli bitkilerdir. Adlarını da yapılarında bulunan süte benzeyen sıvıdan alırlar. Bu siviya lateks de denir. Dalları koparıldığında süte benzeyen, genellikle beyaz, nadiren sarı renkli olan bu sıvı dışarı çıkar ve sertleşir. Sütleğenlere sütlengeç, sütlücen, sütlüvan, sütlü ot, fıçı otu, seher otu, zehir otu, saçkıran otu da denir. Kurutularak kullanılır. Dezenfektan özelliği sa- yesinde cilt yaralarında sıklıkla kullanılan bir bitkidir.