ÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIMI MUSTAFA KAFA/8. SINIF TAM ÖĞRENME-FIILIMSI (SIFAT FİİL) FIILIMSI: Fiillere getirilen birtakım eklerle
ÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIMI MUSTAFA KAFA/8. SINIF TAM ÖĞRENME-FIILIMSI (SIFAT FİİL) FIILIMSI: Fiillere getirilen birtakım eklerle oluşturulan; Aşağıdaki cümlelerde yer alan sifat fiilleri bulunuz ve fiillerin isim, sifat, zarf şeklini yapan sözcüklere fiilimsi denir. yuvarlak içerisine alınız. Dönülmez bir yolun eşiğindeyiz şimdi, inanılır olaylar değil bize anlattıkların. iki gündür aramadık yer bırakmamışlar. Sararmış yapraklar çimlerin üzerine dökülmüş. Kazada yaralanan işciler hastaneye kaldırıldı. Çözülen soruların doğru yanlış yüzdelerini hesaplayın. SIFAT-FIIL (ORTAÇ) Fiillere getirilen "-an (-en), -ası (-esi), -maz (-mez), -ar (-er/-ir/-ir/-r), -dik (-dik /-duk /-dük), -acak (- ecek), -mış (-miş / -mus / -müs)" ekleriyle yapılır. Bu ekleri, aklımızda daha kolay kalması için "ANASI MEZAR DİKECEKMİŞ" şeklinde kodlayabiliriz. ÖRNEK: Çalışan insan her zaman başarılı olur. Kırılası ayaklarıyla hayvana tekme savurdu. << Bazı sözcükler, sifat-fill eklerini alarak kalıcı isim. olur. Fiilimsi özelliğini kaybeder. ÖRNEK: Kışa yakacak hazırlamak için ormana gittiler. Dolmuş bir durak sonra bozuldu. << Kelimeler olumsuz yapılabiliyorsa fiilimsidir, olumsuz olmuyorsa fiilimsi değildir. Ağacın kırık dalları temizlendi. Kırmayık olumsuz olmadığı için fillimsi değil sadece sifattır. Ağacın kırılmış dalları temizlendi. Kırılmamış olduğu için sifat fiil (fiilimsi) özelliği vardır. << Kimi zaman sifat - fiiller çekimli fiillerle karıştırılabilir. Karıştırmamak için sözcüğün yüklem görevinde mi yoksa sifat görevinde mi kullanıldığına bakmalıyız. ÖRNEK: Tutmaz dizlerim hep ağrıyor. "-mez, -maz" = Sifat Fiil Bu dizi kesinlikle tutmaz. "-mez, -maz" = Kip (zaman) Eki << Sifat fiiller niteledikleri isim düştüğünde onun yerine geçerek bir isim gibi kullanılırlar yani adlaşırlar. Sifat-fiiller adlaşmış sifat olsa bile fiilimsi sayılırlar. ÖRNEK: Geziden dönen öğrenciler salona geçsin. Sifat fiil isim Geziden dönenler salona geçsin. Sifat fiil (adlaşmış sifat) İkinci cümlede öğrenciler kelimesi düşerek sifatin isim bölümü yazılmamıştır ve adlaşmış sifat oluşturmuştur ama özellik olarak hala bir fiilimsidir. ALIŞTIRMA Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin sifat fiil mi yoksa çekimli fiil mi olduklarını altlarına yazınız. Mutlaka koşar her sabah gün doğumunda. Koşar adımlarla hedefimize doğru ilerledik. Gelecek yil şampiyon olmak için gerekeni yapacağız. Haftaya gelecek internetten sipariş ettiğimiz eşyalar. En sevdiğim gömlek yırtılmış orman gezisinde. Yırtılmış kumaşlardan minder yapmıştık. Öğütülmüş buğdayın unuyla güzel bir ekmek yaptık. Elimizdeki mısırların yarısı öğütülmüş. MK Aşağıdaki cümlelerde adlaşmış sifatlarda yer alan fiilimsileri bularak daire içine alınız. Bizi güçlü kılan yaşadığımız olaylardır. Soru işareti koyduklarım çözülemeyen sorulardır. Yapılan hatalar, başarılanların üzerini kapatamaz. Çalışan işciler taşınmışları sayarak işaretlesinler. Boyanacakları görünecek bir yere yerleştirdik.