İstatistik konusu için temel kuralları ve yöntemleri öğrendikten sonra bolca pratik yapman gerekiyor.? Soru çözmeye başladıktan sonra bu konunun sana çok kolay geleceğine eminiz! Boğaziçi matematik öğretmenliği bölümü mezunu, Kunduz ekibinden Nurseli, istatistik konu anlatımı yazısı ile karşında! Veri analizi formülü, geometrik ortalama formülü, aritmetik ortalama formülü, harmonik ortalama formülü ve Veri Analizi ve istatistikle ilgili bilmen gerek konular bu yazımızda!
İstatistik kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu Sözlüğünde İlkelerini olasılık kuramlarından alarak eldeki verileri grafik ve sayı biçiminde değerlendirmeye dayandıran matematiğin uygulamalı dalı, sayım bilimi. olarak karşımıza çıkmaktadır. İstatistik verileri her ne kadar sadece sayılardan ibaret olarak görülse de belirli koşullarda yanıltıcı olabilir, bu koşullarda bize verilen verileri iyi yorumlamak çok önemlidir. Bu konu hakkında ilgi çekici bir videoyu yazımızın sonuna ekledim, alt yazılardan Türkçe seçeneğini seçerek izleyebilirsin, iyi seyirler!
Veri ve İstatistik Konu Anlatımı
İstatistik çalışmaları sonucunda elde edilen bilgiler tablo ya da grafik üzerinde gösterilebilir, böylece bilgileri görsel olarak görüp daha kolay yorumlayabiliriz. Sorularda da senden grafikleri yorumlaman istenebilir, bu yazımızda müfredatta yer alan belli başlı istatistik terimlerinin anlamlarını öğrenecek ve grafik türlerini nasıl yorumlayacağını inceleyeceksin.
Sürekli ve Süreksiz Veriler nedir?
Süreklilik kavramı matematikte herhangi iki sayının ortasında daima üçüncü bir sayının olma durumu olarak ifade edilmektedir. Sürekli bir aralıkta tüm değerleri alabilen verilere sürekli veriler denir. Örneğin, kilomuz değişkendir ve herhangi iki sayı aralığında gösterilebilir. Süreksiz verilerde ise, sayısal bir değerle ifade edilen bir olay vardır ve bu veri tek bir sayıyla ifade edilebilir. “Şu anda kaç gazeteye abonesiniz?” sorusunun cevabı tektir ve bunun cevabı da süreksiz veri olacaktır fakat “Boyunuz ne kadar?” sorusunun cevabı boy kavramı değişken olabildiği için sürekli veri olarak sınıflandırılır.
Merkezi Eğilim ve Yayılım Ölçüleri nedir?
- Ölçümler toplamının ölçüm sayısına bölünmesi bize “aritmetik ortalama”yı vermektedir.
- Dizinin terimleri büyükten küçüğe ya da küçükten büyüğe doğru sıralandığında baştan ve sondan eşit uzaklıktaki sayıya medyan ( ortanca ) denir.
- Bir dizide en çok tekrarlanan sayıya mod (tepe değeri) denir. Veri grubunda her değer farklı ise mod bulunmaz.
- Veri grubundaki en büyük ve en küçük değer arasındaki farka açıklık denir.
- Standart sapma dizideki her bir değerin aritmetik ortalamaya yakınlığını gösterir. Standart sapmanın küçük olması aritmetik ortalamadan sapmaların az olduğunu ve riskin az olduğunu, standart sapmanın büyük olması ise aritmetik ortalamadan sapmaların çok olduğunu ve riskin de fazla olduğunu gösterir.
Histogram Oluşturma
Histogram bir veri grubundaki değerlerin sınıfllandırılması ve bu sınıflandırmanın özel oluşturulan sütun grafiği ile gösterilmesidir. Histogram oluşturmak için aşağıdaki aşamalar izlenir:
- Veri grubu küçükten büyüğe sıralanır.
- Veri grubunun açıklığı bulunur.
- Veriler açıklık ve veri genişliklerine göre gruplandırıp her gruba ait veri sayısı ile birlikte bir tablo oluşturulur. (İpucu’ya bak!)
- Tablodaki gruplar y eksenine ve veri sayıları x eksenine yerleştirilerek histogram grafiği oluşturulur.
İpucu: Aşağıdaki eşitsizliği sağlayan en küçük doğal sayı değeri grup genişliği olarak belirlenir.
Grafik Türleri
İstatistik bilim dalında elde edilen verilerin çizgi ve şekillerle ifade edilmesine grafik denir.
- Çizgi grafiği: Bu grafik türünde verilerin yatay ve dikey eksendeki değerleri işaretlenir, ve bulunan noktalar birleştirilir.
- Daire Grafiği: Verilerin bir dairenin dilimleri şeklinde gösterilerek oluşturulan grafiğe daire grafiği denir. https://www.geogebra.org/m/scqdsq8x linkinden Daire Grafiği ile ilgili etkinliği yapmanı öneririm.
Aritmetik Ortalama Formülü
Geometrik Ortalama Formülü
Harmonik Ortalama Formülü
Veri ve İstatistik Örnek Soru Çözümü
İstatistik konu anlatımı ve veri konu anlatımını seninle paylaştık! Konuyu tam olarak anlamak için bol bol soru çözümü yapmak da çok önemli. Kunduz’a şu ana kadar sorulmuş binlerce İstatistik – Veri – Grafik Türleri konulu soruları uygulamamızdan inceleyebilirsin!?
☀️☀️☀️
Her ders için değişmeyen kilit nokta bol bol soru çözümü ile pratik yapmak. Çözemediğin sorulara yanıt bulmak istiyorsan sınava hazırlık sürecinde Kunduz hep yanında! Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin.