Üreticilerin bağlanması, elektro motor kuvveti bir önceki derslerimizde Om yasa mızı incelemiştik.
Bu sayede akım ve potansiyellerin basit elektrik devresinde dağılımını hep beraber görmüştük.
Bilgilerimizi bir hatırlayalım.
Şimdi ise üretici seçimimizi birden fazla üreticimizi seri ve paralel bağlayarak akım ve potansiyel dağılımlarını inceleyip üreticilerin tükenme süreleri ve akım verme sürelerini hep beraber göreceğiz.
Elektro motor kuvveti dediğimiz durum aslında pil potansiyel farkını ifade ediyor ve örneğin şuradaki pil izi, kalp pili diyelim kalp pili epsilon yazmışız.
Aslında elektro motor kuvveti demek ve 1 volt değere sahip olduğunu gösteriyoruz.
Burada 3 tane direncimiz gördüğünüz gibi seriye bağlı ve bu direnç terimizin, bu üreticilerimizin iç dirençleri yok.
Daha çok üreticilerin iç direnç lerinin olduğu durumları soru üzerinden ileriki dönemlerde göreceğiz.
Ama şu anda üreticilerimizin iç dirençleri yok.
O halde burada 3 tane üreticimiz var.
Potansiyel farkları yani elektro motor kuvvettir.
1 volt kadar olduğunu görüyoruz.
Hepsini epsilon değeri vermişiz.
Hatırlayalım akım ardıdan eksiye doğru yola çıkıyordu.
Ardından eksiye doğru çıkıyordu.
Artan eksiye doğru çıkıyordu.
Bu da gördüğümüze göre şuradaki üreticimiz, şuradaki üreticimiz, diğer üreticilerimize nasıl bağlı durumda, ters bağlı durumda.
O mirasımızı tekrardan bir hatırlayacak olursak OM yasamız potansiyel fark eşittir.
Akım çarpı direnç de bir direncin üzerinden geçen akım hesaplamak istediğimizde ise volt bölü direnç şeklinde göstere biliyorduk.
Aklımızda kalsın diye kod olmamızda vur yasamız dı om yasamız.
Bu devrim bizde direncimizi in üzerinden geçen akıma iyi harfiyle burada gösterecek olursak ve iyinin ne kadar değere sahip olduğunu hesaplayacak olursak burada elektro motor kuvveti miz ne kadar epsilon epsilon bu iki pil birbirine destekçi fakat son pilli miyiz görmüş olun son elimiz ters pahalı ve bir epsilon kadar.
O halde volt yazacağınız yere elektro motor kuvveti imizi burada yazacak olursak iki epsilon dan bir epsilon çıkarttık.
Direncimiz in diyedir reye kadar.
O halde genel denklemi miz aynı zamanda oluşmuş oldu.
Buradaki akım mızın değeri ne kadarmış?
Epsilon bölü raya kadarmış bu bizim aynı zamanda genel denklemi miz.
Peki devre paralel bağlı olursa?
Burada dikkat etmemiz gereken en önemli nokta şu.
Üreticilerimiz paralel ise artı yönleri yani akım çıkış yönlerin aynı olduğunu görmemiz gerekir ve elektro motor kuvvetlerin eşit olması gerekir.
İşlem yapabilme kolaylığı sağlamak adına üreticilerin paralel bağlanma durumunda potansiyel farklarının birbirinden farklı olduğu, yani elektro motor kuvvetlerin birbirine farklı olduğu durumları ya da bütün akım çıkış yollarının birbirinden farklı olduğunu durumu gene soru üzerinde göreceğiz.
Ama bu bizim özet çevremiz olacak.
Bu devletimizi daha kısa konuma, daha kısa halde özetlemek istersek üç tane ilimiz paralel bağlı bir akım çıkışı yönleri birbiriyle aynı.
O halde bu devre mizde aslında burada üç tane değil isterse binlerce paralel üretim bağlayalım.
Yine de burada aslında bir tane üreticimiz var.
Artı tarafı bu taraf, eksi tarafı bu taraf olacak şekilde.
Elektro motor kuvveti bir epsilon olduğu için aslında yine bir epsilon elektro motor kuvvetine sahip bir üreticimiz var.
Direncimiz de reye kadar.
Bu devletimizin özeti bu kadar.
Yani olayımız şu üç tane değil beş tane de bir sürü ilimiz dahi olsa paralel s ve eşit değerde ise aynı zaman akım çıkış yönleri de aynı ise o zaman bu devreyi basit hale getirmek istediğimizde aslında bir tane payımız var ve değeri epsilon kadar.
O halde bu devrim bizde oluşacak akımın büyüklüğünü hesaplamak istediğimizde direncin üzerinden geçen akım hesaplamak istediğimizde potansiyel farkımız yani elektro motor kuvveti miz bir epsilon kadar direncimizi büyüklüğü reye kadar.
Yine genel dengemizi aynı zamanda ulaşmış olduk.
Devam edelim.
Üreticilerimizin akım verme süresi tükenme sürelerini inceleyecek olursak şuraya bir not.
Belirtelim ve buna göre pilleri bir kıyaslama yapalım.
Üreticilerin.
Tükenme süreleri.
Tükenmesiyle aynı zaman akım verme süreleri de diyebiliriz.
Tükenme süreleri içinden.
Çekilen.
Akım ile ters.
Orantılıdır.
Birinci devre bize bakacak olursak silip devrimcisi.
Buradan üreticilerimizin içinden çekilen akımın değerini ne kadar demiştik?
İyi kadar demiştik ve değerini de değerini de ne kadar bulmuştuk?
Epsilon reye bulmuştuk.
Buradaki direncimizi üzerinden geçen akım da ne kadardı?
Yine iyi kadardı.
Bu da Epsilon oraya kadar diyen dirençler üzerine geçen akımlar aynı.
Buradaki peşimize kalp pili demiştik.
Kalp pilinin üzerinde ne kadar akım çekiliyor o halde iyi kadar.
Peki burada herhangi bir ilimizi seçelim.
Örneğin ortadaki pili seçiyorum.
L Pili olsu direncin üzerinden iyi kadar akım geçtiğine göre bu iyi akımını oluşturan üç tane üreteci var.
O zaman her birinden iyi bölü üç kadar akımın çıkması gerekiyor ki birleştiğinde iyi akımını oluşturmuş olsun.
O halde arkadaşlar tükenme sürelerini kıyaslayacak olursa.
K piliyle L pilinin tükenmesi ile bir akım verme süre kıyaslayacak olursak, L pilinin daha az akım çekildiği için tükenme süresi ve akım verme süresi daha fazla olur diyeceğiz.
Bu sayede akım ve potansiyellerin basit elektrik devresinde dağılımını hep beraber görmüştük.
Bilgilerimizi bir hatırlayalım.
Şimdi ise üretici seçimimizi birden fazla üreticimizi seri ve paralel bağlayarak akım ve potansiyel dağılımlarını inceleyip üreticilerin tükenme süreleri ve akım verme sürelerini hep beraber göreceğiz.
Elektro motor kuvveti dediğimiz durum aslında pil potansiyel farkını ifade ediyor ve örneğin şuradaki pil izi, kalp pili diyelim kalp pili epsilon yazmışız.
Aslında elektro motor kuvveti demek ve 1 volt değere sahip olduğunu gösteriyoruz.
Burada 3 tane direncimiz gördüğünüz gibi seriye bağlı ve bu direnç terimizin, bu üreticilerimizin iç dirençleri yok.
Daha çok üreticilerin iç direnç lerinin olduğu durumları soru üzerinden ileriki dönemlerde göreceğiz.
Ama şu anda üreticilerimizin iç dirençleri yok.
O halde burada 3 tane üreticimiz var.
Potansiyel farkları yani elektro motor kuvvettir.
1 volt kadar olduğunu görüyoruz.
Hepsini epsilon değeri vermişiz.
Hatırlayalım akım ardıdan eksiye doğru yola çıkıyordu.
Ardından eksiye doğru çıkıyordu.
Artan eksiye doğru çıkıyordu.
Bu da gördüğümüze göre şuradaki üreticimiz, şuradaki üreticimiz, diğer üreticilerimize nasıl bağlı durumda, ters bağlı durumda.
O mirasımızı tekrardan bir hatırlayacak olursak OM yasamız potansiyel fark eşittir.
Akım çarpı direnç de bir direncin üzerinden geçen akım hesaplamak istediğimizde ise volt bölü direnç şeklinde göstere biliyorduk.
Aklımızda kalsın diye kod olmamızda vur yasamız dı om yasamız.
Bu devrim bizde direncimizi in üzerinden geçen akıma iyi harfiyle burada gösterecek olursak ve iyinin ne kadar değere sahip olduğunu hesaplayacak olursak burada elektro motor kuvveti miz ne kadar epsilon epsilon bu iki pil birbirine destekçi fakat son pilli miyiz görmüş olun son elimiz ters pahalı ve bir epsilon kadar.
O halde volt yazacağınız yere elektro motor kuvveti imizi burada yazacak olursak iki epsilon dan bir epsilon çıkarttık.
Direncimiz in diyedir reye kadar.
O halde genel denklemi miz aynı zamanda oluşmuş oldu.
Buradaki akım mızın değeri ne kadarmış?
Epsilon bölü raya kadarmış bu bizim aynı zamanda genel denklemi miz.
Peki devre paralel bağlı olursa?
Burada dikkat etmemiz gereken en önemli nokta şu.
Üreticilerimiz paralel ise artı yönleri yani akım çıkış yönlerin aynı olduğunu görmemiz gerekir ve elektro motor kuvvetlerin eşit olması gerekir.
İşlem yapabilme kolaylığı sağlamak adına üreticilerin paralel bağlanma durumunda potansiyel farklarının birbirinden farklı olduğu, yani elektro motor kuvvetlerin birbirine farklı olduğu durumları ya da bütün akım çıkış yollarının birbirinden farklı olduğunu durumu gene soru üzerinde göreceğiz.
Ama bu bizim özet çevremiz olacak.
Bu devletimizi daha kısa konuma, daha kısa halde özetlemek istersek üç tane ilimiz paralel bağlı bir akım çıkışı yönleri birbiriyle aynı.
O halde bu devre mizde aslında burada üç tane değil isterse binlerce paralel üretim bağlayalım.
Yine de burada aslında bir tane üreticimiz var.
Artı tarafı bu taraf, eksi tarafı bu taraf olacak şekilde.
Elektro motor kuvveti bir epsilon olduğu için aslında yine bir epsilon elektro motor kuvvetine sahip bir üreticimiz var.
Direncimiz de reye kadar.
Bu devletimizin özeti bu kadar.
Yani olayımız şu üç tane değil beş tane de bir sürü ilimiz dahi olsa paralel s ve eşit değerde ise aynı zaman akım çıkış yönleri de aynı ise o zaman bu devreyi basit hale getirmek istediğimizde aslında bir tane payımız var ve değeri epsilon kadar.
O halde bu devrim bizde oluşacak akımın büyüklüğünü hesaplamak istediğimizde direncin üzerinden geçen akım hesaplamak istediğimizde potansiyel farkımız yani elektro motor kuvveti miz bir epsilon kadar direncimizi büyüklüğü reye kadar.
Yine genel dengemizi aynı zamanda ulaşmış olduk.
Devam edelim.
Üreticilerimizin akım verme süresi tükenme sürelerini inceleyecek olursak şuraya bir not.
Belirtelim ve buna göre pilleri bir kıyaslama yapalım.
Üreticilerin.
Tükenme süreleri.
Tükenmesiyle aynı zaman akım verme süreleri de diyebiliriz.
Tükenme süreleri içinden.
Çekilen.
Akım ile ters.
Orantılıdır.
Birinci devre bize bakacak olursak silip devrimcisi.
Buradan üreticilerimizin içinden çekilen akımın değerini ne kadar demiştik?
İyi kadar demiştik ve değerini de değerini de ne kadar bulmuştuk?
Epsilon reye bulmuştuk.
Buradaki direncimizi üzerinden geçen akım da ne kadardı?
Yine iyi kadardı.
Bu da Epsilon oraya kadar diyen dirençler üzerine geçen akımlar aynı.
Buradaki peşimize kalp pili demiştik.
Kalp pilinin üzerinde ne kadar akım çekiliyor o halde iyi kadar.
Peki burada herhangi bir ilimizi seçelim.
Örneğin ortadaki pili seçiyorum.
L Pili olsu direncin üzerinden iyi kadar akım geçtiğine göre bu iyi akımını oluşturan üç tane üreteci var.
O zaman her birinden iyi bölü üç kadar akımın çıkması gerekiyor ki birleştiğinde iyi akımını oluşturmuş olsun.
O halde arkadaşlar tükenme sürelerini kıyaslayacak olursa.
K piliyle L pilinin tükenmesi ile bir akım verme süre kıyaslayacak olursak, L pilinin daha az akım çekildiği için tükenme süresi ve akım verme süresi daha fazla olur diyeceğiz.
