Merhabalar arkadaşlar, bugünkü videomuzda önceki videolardaki yazdığımız katyon, anyon ve köklerin birleştirilmesi sonucu yazdığmız formüllerin aslında nasıl yazıldığını öğreneceğiz. Öncelikle şunu bilmemiz gerekiyor, formüller yazılırken önce katyonlar sonra anyonlar yazılır. Peki buna bağlı olarak bu katyon ve anyonu nasıl birleştirebiliriz?
İlk kısım şudur arkadaşlar, örneğin elimizde X ve Y yapımız olsun.
Bir tanesi katyon diğeri anyon olsun.
Kuralımızın en basit kısmı, temeli şudur arkadaşlar: Üstteki yükler karşılıklı olarak çaprazlanır ve diğer atomların yani karşıdaki atomun altına yazılır.
Hemen düzenliyorum.
X'i yazdım, Y'yi yazdım.
Y'nin üstündeki yük işaretini önemsemiyorum, altta yazmayacağım benimsemeyeceğiz altta. X'in yükünü de getirdik Y'nin altına yazdık. İşte formül yazılımının aslında temeli budur.
Peki hiçbir kural yoktur dersek, tabii ki de vardır arkadaşlar.
Örneğin magnezyum +2 ve oksijen -2 bizden bunları birleştirmemizi istiyor.
Kural şu: Eğer katyon ve anyonunuzun üstündeki yükler birbirinin aynısı ise o zaman bunlar sadeleşir ve altlarına 1'leri yazmayız direkt formüle yerine yazılır.
Eğer diyor ki, katyon ve anyonunuzun yükleri birbirinin katı ise o zaman diyor: Bunları sadeleştir.
Her tarafı 2'ye böldüm, burada ne kaldı +2 burada 1 var.
Daha sonra çaprazla, 1 asla formüllerin altlarına yazmıyoruz arkadaşlar.
Kurşun, kurşunun hemen yanında sülfür vardı, sülfürün altına ne geldi 2.
Peki ortamda bir kök varsa, örneğin Al +3 bir de sülfat köküm olsun.
Kuralım şu: Yine hiçbir şey değişmeyecek, çaprazlama yapacağım yükleri, bu bunun altına bu da bunun altına gelecek fakat şimdi yazarken kuralın şu olacak: Alüminyumu yazdım, alüminyum tek başına bir atomdur o yüzden sülfatın üstündeki yükü hemen getirdim bunun altına yazdım bakın buradaki oksijenin altındaki 4 bu yükün tamamına aittir.
Bunu asla oynatmayacaksınız, daha sonra yapacağın olay şu: Eğer katyonun üstündeki yük 1'den farklı bir rakam ise o zaman diyor ki kökü paranteze al. Daha sonra katyonun yükünü bu parantezin dışına yaz, işte diyor köklü bir yapı olduğunda yazacağımız formül düzeni budur.
Peki bunları yazdıktan sonra iyonik bileşiklerin adlandırmalarını nasıl yapacağız derseniz: İyonik bileşikler adlandırılırken önce katyonun adı sonra da anyonun adı yazılır, okunur.
Hemen geldik, buradaki katyonun adı sodyum bromun adı bak anyon yapıda bromür sonuna "ür" eki getiriyorduk, birleştirdik, sodyum bromür.
Hemen devam ediyorum, katyonumun adı alüminyum, anyonumun adı sülfür birleştirdik, alüminyum sülfür.
Devam ediyoruz, katyonun adı, bir kök bu bunun adı nasıldı arkadaşlar, amonyum buradaki kökümün adı neydi, karbonat. Oluşturduğum yapı amonyum karbonat.
Devam ediyoruz yine amonyum kökü.
Anyonumun adı sülfürdü, birleştirdim amonyum sülfür. Dikkat ederseniz altlardaki sayı okumalarda herhangi bir şey katmadık.
Yeter ki ortamda değişken değerlikli bir metal olmasın.
Değişken değerlikli bir metal olursa da burada hemen araya Roma rakamıyla adını belli etmek zorundaydık. Bir sonraki videomuzda görüşmek üzere.
İlk kısım şudur arkadaşlar, örneğin elimizde X ve Y yapımız olsun.
Bir tanesi katyon diğeri anyon olsun.
Kuralımızın en basit kısmı, temeli şudur arkadaşlar: Üstteki yükler karşılıklı olarak çaprazlanır ve diğer atomların yani karşıdaki atomun altına yazılır.
Hemen düzenliyorum.
X'i yazdım, Y'yi yazdım.
Y'nin üstündeki yük işaretini önemsemiyorum, altta yazmayacağım benimsemeyeceğiz altta. X'in yükünü de getirdik Y'nin altına yazdık. İşte formül yazılımının aslında temeli budur.
Peki hiçbir kural yoktur dersek, tabii ki de vardır arkadaşlar.
Örneğin magnezyum +2 ve oksijen -2 bizden bunları birleştirmemizi istiyor.
Kural şu: Eğer katyon ve anyonunuzun üstündeki yükler birbirinin aynısı ise o zaman bunlar sadeleşir ve altlarına 1'leri yazmayız direkt formüle yerine yazılır.
Eğer diyor ki, katyon ve anyonunuzun yükleri birbirinin katı ise o zaman diyor: Bunları sadeleştir.
Her tarafı 2'ye böldüm, burada ne kaldı +2 burada 1 var.
Daha sonra çaprazla, 1 asla formüllerin altlarına yazmıyoruz arkadaşlar.
Kurşun, kurşunun hemen yanında sülfür vardı, sülfürün altına ne geldi 2.
Peki ortamda bir kök varsa, örneğin Al +3 bir de sülfat köküm olsun.
Kuralım şu: Yine hiçbir şey değişmeyecek, çaprazlama yapacağım yükleri, bu bunun altına bu da bunun altına gelecek fakat şimdi yazarken kuralın şu olacak: Alüminyumu yazdım, alüminyum tek başına bir atomdur o yüzden sülfatın üstündeki yükü hemen getirdim bunun altına yazdım bakın buradaki oksijenin altındaki 4 bu yükün tamamına aittir.
Bunu asla oynatmayacaksınız, daha sonra yapacağın olay şu: Eğer katyonun üstündeki yük 1'den farklı bir rakam ise o zaman diyor ki kökü paranteze al. Daha sonra katyonun yükünü bu parantezin dışına yaz, işte diyor köklü bir yapı olduğunda yazacağımız formül düzeni budur.
Peki bunları yazdıktan sonra iyonik bileşiklerin adlandırmalarını nasıl yapacağız derseniz: İyonik bileşikler adlandırılırken önce katyonun adı sonra da anyonun adı yazılır, okunur.
Hemen geldik, buradaki katyonun adı sodyum bromun adı bak anyon yapıda bromür sonuna "ür" eki getiriyorduk, birleştirdik, sodyum bromür.
Hemen devam ediyorum, katyonumun adı alüminyum, anyonumun adı sülfür birleştirdik, alüminyum sülfür.
Devam ediyoruz, katyonun adı, bir kök bu bunun adı nasıldı arkadaşlar, amonyum buradaki kökümün adı neydi, karbonat. Oluşturduğum yapı amonyum karbonat.
Devam ediyoruz yine amonyum kökü.
Anyonumun adı sülfürdü, birleştirdim amonyum sülfür. Dikkat ederseniz altlardaki sayı okumalarda herhangi bir şey katmadık.
Yeter ki ortamda değişken değerlikli bir metal olmasın.
Değişken değerlikli bir metal olursa da burada hemen araya Roma rakamıyla adını belli etmek zorundaydık. Bir sonraki videomuzda görüşmek üzere.