Formül Yazılımı ve Adlandırılması

Merhabalar arkadaşlar, bugünkü videomuzda  önceki videolardaki yazdığımız katyon,   anyon ve köklerin birleştirilmesi sonucu yazdığmız  formüllerin aslında nasıl yazıldığını öğreneceğiz.   Öncelikle şunu bilmemiz gerekiyor, formüller  yazılırken önce katyonlar sonra anyonlar yazılır.   Peki buna bağlı olarak bu katyon ve anyonu nasıl  birleştirebiliriz?
İlk kısım şudur arkadaşlar,   örneğin elimizde X ve Y yapımız olsun.
Bir tanesi  katyon diğeri anyon olsun.
Kuralımızın en basit   kısmı, temeli şudur arkadaşlar: Üstteki  yükler karşılıklı olarak çaprazlanır ve   diğer atomların yani karşıdaki atomun altına  yazılır.
Hemen düzenliyorum.
X'i yazdım,   Y'yi yazdım.
Y'nin üstündeki  yük işaretini önemsemiyorum,   altta yazmayacağım benimsemeyeceğiz altta.  X'in yükünü de getirdik Y'nin altına yazdık.   İşte formül yazılımının aslında temeli  budur.
Peki hiçbir kural yoktur dersek,   tabii ki de vardır arkadaşlar.
Örneğin magnezyum  +2 ve oksijen -2 bizden bunları birleştirmemizi   istiyor.
Kural şu: Eğer katyon ve anyonunuzun  üstündeki yükler birbirinin aynısı ise o zaman   bunlar sadeleşir ve altlarına 1'leri yazmayız  direkt formüle yerine yazılır.
Eğer diyor ki, katyon ve anyonunuzun yükleri birbirinin katı  ise o zaman diyor: Bunları sadeleştir.
Her tarafı 2'ye   böldüm, burada ne kaldı +2 burada 1 var.
Daha  sonra çaprazla, 1 asla formüllerin altlarına   yazmıyoruz arkadaşlar.
Kurşun, kurşunun hemen yanında sülfür  vardı, sülfürün altına ne geldi 2.
Peki ortamda   bir kök varsa, örneğin Al +3 bir de sülfat köküm  olsun.
Kuralım şu: Yine hiçbir şey değişmeyecek,   çaprazlama yapacağım yükleri, bu bunun  altına bu da bunun altına gelecek fakat   şimdi yazarken kuralın şu olacak: Alüminyumu  yazdım, alüminyum tek başına bir atomdur o   yüzden sülfatın üstündeki yükü hemen getirdim  bunun altına yazdım bakın buradaki oksijenin   altındaki 4 bu yükün tamamına aittir.
Bunu asla  oynatmayacaksınız, daha sonra yapacağın olay şu:   Eğer katyonun üstündeki yük 1'den farklı bir  rakam ise o zaman diyor ki kökü paranteze al.   Daha sonra katyonun yükünü  bu parantezin dışına yaz,   işte diyor köklü bir yapı olduğunda yazacağımız  formül düzeni budur.
Peki bunları yazdıktan   sonra iyonik bileşiklerin adlandırmalarını  nasıl yapacağız derseniz: İyonik bileşikler   adlandırılırken önce katyonun adı sonra da anyonun  adı yazılır, okunur.
Hemen geldik, buradaki   katyonun adı sodyum bromun adı bak anyon yapıda  bromür sonuna "ür" eki getiriyorduk, birleştirdik,   sodyum bromür.
Hemen devam ediyorum, katyonumun  adı alüminyum, anyonumun adı sülfür birleştirdik,   alüminyum sülfür.
Devam ediyoruz, katyonun adı,  bir kök bu bunun adı nasıldı arkadaşlar, amonyum   buradaki kökümün adı neydi, karbonat.  Oluşturduğum yapı amonyum karbonat.
Devam ediyoruz yine amonyum kökü.
Anyonumun  adı sülfürdü, birleştirdim amonyum sülfür.   Dikkat ederseniz altlardaki sayı okumalarda  herhangi bir şey katmadık.
Yeter ki ortamda   değişken değerlikli bir metal olmasın.
Değişken  değerlikli bir metal olursa da burada hemen araya   Roma rakamıyla adını belli etmek zorundaydık.  Bir sonraki videomuzda görüşmek üzere.