11. Eserlerinde romantizmin etkisindedir. Şiirlerinde ölüm, aşk, sevgi, doğa, özlem gibi konuları yer yer ağır, yer yer sade bir

2. (1) Tanzimat Dönemi Türk edebiyatı, 1860-1896 yılları arasında ortaya konan Türk edebiyatının genel adıdır. (1) 1860'ta ilk özel Türk gazetesinin yayın hayatına atılmasıyla başlayan bu dö- nemde bütün sanatçılar "toplum için sanat" anlayışıyla eserler vererek halkı eğitmeyi amaçlamıştır. (III) Bu dönemde edebiya- tımızda daha önce bulunmayan roman, tiyatro, eleştiri, maka- le gibi yeni edebî türler Batı'dan alınmıştır. (IV) Şiirde de yeni- likler görülmüş, şairler yeni konularda şiirler yazmıştır. (V) Bu dönem, 1896'da Servet-i Fünun dergisinde bazı yazar ve şair- lerin farklı tarzda bir edebiyat yapmaya başlamasıyla sona er- miştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bil- gi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V 5. Yanıt Yayın

70. Aşağıdakilerden hangisi,,Tanzimat edebiyatı san larının, ikinci dönemde "toplum için sanat" anlayışına uzaklaşmasının nedenlerinden biri olamaz A) Abdülhamit'in, Rus Savaşı'nı öne sürerek mesrutiyete son vermesi ve baskı yönetimini uygulamaya başla- ması B) Toplumu eğitmede en etkili araç olarak görülen tiyatro- nun, bu dönem sanatçılarının ilgisini çekmemesi C) Dönemin ünlü isimlerinin saraya yakın olmaları (Reca- izade Mahmut Ekrem öğretmen. Abdülhak Hamit el- çi...) nedeniyle toplumu harekete geçirecek edebiyat eserlerinin yazılmaması D) Yayımlanan her tür kitaba ve gazeteye sansür konma- si nedeniyle sanatçıların, eserlerinde suya sabuna do- kunmayan olayları ele alması E) Sanatçıların, bireysel olarak da yaşadıkları acılar ne- deniyle bireysel konulara yönelmesi R

E) Araba Sevdası 18. Tanzimat edebiyatının I. döneminde eser veren sanatçılar Montesquie, Rousseau, Voltaire gibi Fransız devrimci ya- zarların etkisi altında kalarak Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden getirile- mez? A) eserlerinde zulme, haksızlığa, geriliğe savaş açmışlar- dır. B) vatan, hak, hürriyet, adalet, kanun gibi kavramları top- lumda yaymaya çalışmışlardır. C) edebiyatın, çevresindeki her şeyle doğrudan ilgilen- mesi gerektiğine inanmış; bu anlayışla eserler yazmış- lardır. D) toplum için sanat anlayışına bağlı kalsalar da şiirlerde estetik ögelerin, ahengin öne çıkması gerektiğini sa- vunmuşlardır. E) toplumdan kopuk ve soyut bir edebiyat olan Divan edebiyatını yıkıp edebiyata yeni konular getirmişlerdir. 8

Ne mümkün zulm ile bi-dâd ile imhâ-yı hürriyet Çalış idraki kaldır muktedirsen âdemiyetten Gönülde cevher-i elmâsa benzer cevher-i gayret Ezilmez şiddet-i tazyikten te'sîr-i sikletden Ne efsûnkâr imişsin âh ey didâr-ı hürriyet Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretten Hürriyet Kasidesi'nden alınan bu beyitlerden hare- ketle Tanzimat şiiriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir? A) Tanzimat Dönemi'nin bütün şairleri hak, adalet, hür- riyet gibi konuları işlemiştir. B) Tanzimat şiirinde sade, anlaşılır, halkın günlük ha- yatta kullandığı bir dil hâkimdir. Tanzimat şiiri biçim olarak divan şiirinin etkisinde olmasına rağmen içerik olarak ondan ayrılmıştır. D) Namık Kemal Tanzimat şiirine, modern nazım şekil- leri kazandırmıştır. E) Kaside dönemin şairlerinin en çok kullandığı nazım şekli hâline gelmiştir.

Muallim Naci ile ilgili aşağıdaki açıklamaların hangisi yanlıştır? A) Çocukluk yılları anılarını anlattığı "Ömer'in Çocuklu- ğu" adlı eserde sade bir dil kullanılmıştır. B) Tanzimat döneminde yaşamasına rağmen divan edebiyatı anlayışını savunmuş, eski edebiyat ile yeni edebiyat mücadelelerinde eski edebiyat taraftarları- nın lideri olmuştur. C) Denemelerinde en çok değer verdiği ve üzerinde ısrarla durduğu şey, ahlak kavramı ve bu kavramın toplumdaki uygulanışıdır. YAYIN DENİZİ D) "Zemzeme" adlı eserinde, Recaizade ile yaptığı ede- bi kavgaları toplamış, Recaizade'nin "Demdeme" adlı eserine karşılık vermiştir. E) Eski ile yeni arasında bir ahenk sağlamanın yolunu arayan şair ne yazık ki anlaşılmadığı için hep gerilik ve eski edebiyat taraftarı olarak hatırlanır. 1-E 2-C 3-B 4-C 5-B 6-D 17

3. 1. Grup Tanzimat Fermanı Tercümân-ı Ahvâl III. Cerîde-i Havadis IV. Batılılaşma V. Takvim-i Vakâyî II. Grup İlk yarı resmi gazete Sultan Abdülmecit 1839 İlk özel gazete v 9 Yukarıda I. grupta verilenlerden hangisi, II. grupta ve- rilenlerden herhangi biriyle ilişkilendirilemez? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V YAYIN

2. Tanzimat Dönemi'nde Türk edebiyatına giren türlerin en önemlisi gazetedir. Halka ulaşmanın en kolay yo- lu olan gazeteler, aynı zamanda bünyesinde pek çok türün gelişmesine de zemin hazırlamıştır. Şinasi, Na- mık Kemal, Ahmet Mithat Efendi ve Ali Suavi bu dö- nemde gazetecilikle uğraşmış önemli Tanzimat aydın larındandır. Aşağıdaki gazetelerden hangisi, yukarıdaki par- çada geçen Tanzimat aydınlarından biri tarafından çıkarılmamıştır? A) Muhbir B) Tercüman-ı Hakikat C) Tanin D) İbret E) Tasvir-i Efkâr Einasi da s kim 6. ilk m Bu har B) er D) E)

Ti B 17. Halkın büyük çoğunluğunun cahil olduğu bir toplum- da sanat değeri yüksek eser vermenin gereğine inan- maz. Bu sebeple önce halka okuma zevkinin aşılan- ması gerektiği kanaatindedir. Sanat eseri yoluyla onlara, bazı davranış kalıplarının kazandırılması ge- rektiğini düşünür. Bu sebeple hikâyeyi bilgi aktarma aracı olarak kullanır. Dünyadaki çeşitli gelişmeler, ta- rihî dönemlerde olup biten olaylar, yabancı ülkeler ve şehirler, özellikle fen bilimlerindeki yeni buluşlar, ilk defa onun hikâye ve romanları aracılığıyla geniş halk kitlesinin ilgisine sunulur. Bir "makine" hızında eser vermeye devam eder. Böylece onun hikâyeleri ve ro- manları bütün dünyaya, gelişmelere ve değişmelere açılan pencere olur. Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerin hangisidir? A) Ahmet Mithat Efendi B) Namık Kemal C) Recaizade Mahmut Ekrem D) Abdülhak Hamit Tarhan E) Ziya Paşa

Tanzimat Edebiyatı (Tiyatro) 6. Aşağıdaki eser-sanatçı eşleştirmelerinin hangi- si yanlıştır? A) Finten-Abdülhak Hamit Tarhan B) Eyvah - Ahmet Mithat Efendi C) Kara Bela - Ahmet Vefik Paşa D) Besa yahut Ahde Vefa - Şemsettin Sami E) Sair Evlenmesi - Şinasi

1. "Arka arkaya yayımladığı ve hep ölüm teması etrafında toplanan bir seri oluşturur. Ölüm karşısında duyulan istirapla ölüm ve diğer metafizik problemler hakkındaki düşünceler, bu eserlerde biri birini kovalayan dalgalar halindedir. Sanatçı kontrolü altındaki düşünceleriyle dönemin şiirinde serbest düşünüşe yine en çok yaklaşandır." Sözü edilen sanatçımız kimdir? A) Makber - Ölü - Hacle -Abdülhak Hamit B) Nejat Ekrem-Zemzeme, Tefekkür- Recaizade Ekrem C)Terci-i Bent-Terkib-i Bend, Zafername -Ziya Paşa D) Münacat, Arz-ı Muhabbet-Şinasi E)Durub-1 Emsal-i Osmaniye-Şinasi