Tarım ve Ekonomi – Danimarka ve Pakistan Örneği Konu Anlatımı

Konu çalışmalarını tamamladıktan sonra, zaman zaman notlarına , formüllere ve özetlere bakmaya ihtiyaç duyabilirsin. Tekrar yaparken ya da soru çözerken notlara göz atmak ve gerekli ipuçlarını almak, öğrenme aşamasında sana epey yardımcı olacaktır. Kunduz ekibi olarak, alanında uzman eğitmenlerimizin de desteğiyle, YKS’ye hazırlık sürecinde her konuda mutlaka görmen gereken YKS Coğrafya dersine ait ipuçları, özetleri, formülleri ve notları derlemesi hazırladık!? Bu yazımızda Dünyada Tarım Dönemleri, Birinci İkinci ve Üçüncü Tarım Devrimi, Danimarka’da Tarım, Pakistan’da Tarım ve çok daha fazlası hakkında bilmen gerekenler ile Tarım ve Ekonomi konusuna ait soruları çözerken işine yarayacağını düşündüğümüz ipuçları yer alıyor. Umarız bu notlar sana yardımcı olur. İyi okumalar!☀️

Dünyada Tarım Dönemleri

Birinci Tarım Devrimi 

• Günümüzden yaklaşık 10.000 yıl önce insanlar, tarımı keşfetmiş ve Orta Doğu’da tarımsal üretime başlamışlardır. 
• Tarım ürünlerinin yetiştirilmeye başlandığı, bazı hayvanların evcilleştirildiği bu dönem Birinci Tarım Devrimi ya da Neolitik Devrim olarak adlandırılmaktadır. 
• Tarımsal üretimin başlamasıyla insanlar yerleşik hayata geçmiş, köyler kurulmuş, ekonomik hayat başlamıştır. 
• Üretim, dağıtım ve tüketim sürecini içeren ekonomik hayat, sonraki süreçte de ülkelerin ekonomik yapılarına damgasını vurmuştur. 
• Tarımın başladığı dönemde insanlar, toprağı ağaçlar ve sivri taşlarla işlemekte, tamamen iklim koşullarına bağlı olarak üretimde bulunmaktaydılar. Bu nedenle kuraklık ve sel gibi felaketlerden büyük ölçüde etkilenmekteydiler.

İkinci Tarım Devrimi 

• İkinci Tarım Devrimi’nin başlangıcı günümüzden yaklaşık iki bin yıl öncesine dayanmaktadır. 
• Demirin işlenmeye başlandığı bu dönemde demir saban yapılmış, böylece toprak daha kolay işlenmiştir. 
• Avrupa’da sabana öküz yerine atın koşulması, tarlaların daha kısa süre içinde sürülmesini sağlamıştır. 
• Ayrıca atların, öküzlere göre iki saat daha fazla çalışabilmesi, çalışma saatlerini uzatmıştır. 
• Bu gelişmelerin yanı sıra nadas alanlarının azaltılması da Avrupa’da gerçekleştirilen bir yenilik olmuştur. Yağışın az olduğu yerlerde tarım alanları ikiye bölünüyor, bir bölümünde tarım yapılırken diğer bölümü nadasa bırakılıyordu. 
• Avrupa’da yeni bir buluşla tarım alanları üçe bölündü. Bir bölümüne tahıl, bir bölümüne suya daha az gereksinim duyan ve toprakta azot birikimini sağlayan baklagiller ekiliyor, tarım alanlarının üçte biri nadasa bırakılıyordu. Tarımsal üretim, bu üç bölüm arasında dönüşümlü olarak sürüyordu.

Üçüncü Tarım Devrimi 

• Üçüncü Tarım Devrimi, laboratuvarlarda gerçekleştirilen yenilikleri ifade etmektedir. 
• Bu devrimin başlangıcı, 1960’lara dayanmaktadır. Filipinler’deki Uluslararası Pirinç Araştırma Enstitüsünde, Çin ve Endonezya’da yetişen iki pirinç türü melezleştirilerek daha iri taneli bir pirinç türü elde edilmiştir. 
• 1982’de ise on üç pirinç türü karıştırılarak daha kısa süre içinde yetişen ve yılda üç ürün verebilen bir tür elde edilmiştir. 
• Sonraki süreçlerde hastalıklara dayanıklı ve daha verimli ürünler üretilmiştir. Bu uygulama, diğer tarım ürünlerine de uygulanmıştır. 
• Günümüzde gelişmişlik düzeyi farklı olan ülkelerde uygulanan tarım teknikleri de farklıdır. Bu yöntemleri, modern ve geleneksel yöntemler olarak iki gruba ayırabiliriz.
• Doğa koşullarına bağımlılığın belirleyici düzeyde olduğu, modern araç ve gereçlerin sınırlı olarak kullanıldığı geleneksel tarım tekniğinde üretim, daha çok aile ihtiyacını gidermeye yöneliktir. Ekstansif tarım tekniği de denilen bu yöntemde üretimdeki dalgalanmalar, büyük ölçüde iklim koşullarına bağlı olarak gerçekleşmektedir. 
• Modern ya da intansif olarak adlandırılan tarım yönteminde ise verim yüksektir ve üretimde dalgalanmalar azdır. Toprağın işlenmesi, sulama, gübre kullanımı ve zararlılarla mücadele, gelişmiş araç ve gereçlerle yapılmaktadır. 

Danimarka’da Tarım ve Ekonomi

• Kuzey Avrupa ülkelerinden olan Danimarka, Almanya’nın kuzeyinde yer alan Jutland Yarımadası ile Baltık Denizi’ndeki takımada ve adalardan oluşmaktadır. Ülkeye bağlı denizaşırı topraklar Grönland Adası ile Faroe adalarıdır. 
• Baltık Denizi ile Kuzey Denizi arasında yer alan bu yarımada düzlüklerden oluşmaktadır. Yükseltisi deniz seviyesine yakın olan ülkede en yüksek yerlerin bile yükseltisi 200 metreyi bulmaz. 
• Danimarka’da okyanusal iklim etkilidir. Her mevsim yağışlı olan ülkede yazlar çok sıcak olmadığı gibi kışlar da çok soğuk olmaz. 
• Danimarka topraklarının yarıdan fazlası (%62) tarıma ayrılmıştır. Uyguladığı modern tarım teknikleri sayesinde gelişmiş ender ülkelerden biridir. 
• Ülkede tarım modern yöntemlerle yapıldığı için tarımda çalışanların oranı azdır. Tarım alanlarında en çok yetiştirilen tarım ürünü arpadır. 
• Arpadan sonra yem bitkileri önem taşır. Diğer önemli tarım ürünleri şeker pancarı, buğday ve patatestir. 
• Danimarka, organik tarımın kalitesi bakımından da önemli bir ülkedir. Ülkede, tarımsal verimin artması için çiftçiler, özel bir öğretime tabi tutulmakta ve çiftliklerde pratik uygulamaları incelemektedirler.
• Ülkede daha çok sığır beslenmektedir. Danimarka, Avrupa’nın en büyük ve modern süt üreticileri arasında yer almaktadır. Büyük çiftliklerde beslenen ineklerden elde edilen sütün önemli bir kısmı ihraç edilir.
• Danimarka’da önemli gelir kaynaklarından biri de domuz besiciliğidir. Modern yöntemlerin uygulandığı bu alanda üreme, kalite, gıda güvenliği ve hayvan refahı bakımından dünyanın liderleri arasında yer almaktadır. 
• Danimarka’da tarımsal etkinlikler içinde ele alınan ekonomik uğraşılardan biri de kürk hayvanı yetiştiriciliğidir. 1930’lu yıllarda başlayan vizon besiciliğinde ülke, önemli bir yere gelmiş ve dünyanın ikinci büyük vizon kürk üreticisi olmuştur. 
• Modern tesislerde yılda 70 milyon kiloya yakın tavuk eti üretilmektedir. Avrupa’da balıkçılık alanında önemli bir yere sahip olan Danimarka’da daha çok moringa, ringa ve dil balığı avcılığı gelişmiştir. 
• Baltık Denizi ve Kuzey Denizi, Danimarkalı balıkçıların en çok avlandıkları yerlerdir. Jutland kıyılarında bulunan Esbjerg (Esbiyer), ülkenin önemli balıkçı limanıdır Balıkçılıktan elde edilen ürünler balık ürünleri işleyen fabrikalarda işlenmekte, önemli bir kısmı ihraç edilmektedir.

Pakistan’da Tarım ve Ekonomi

• Güney Asya ülkelerinden olan Pakistan, Hint Yarımadası’nın kuzeybatısında yer alır. 
• Ülkenin batısı ve kuzeyi Himalaya Dağları’nın uzantılarından oluşmaktadır. Pakistan’ın başlıca platoları batıda ve kuzeyde yer almaktadır.
•  Ülkenin doğusunda İndus Nehri’nin oluşturduğu ova ve delta bulunmaktadır. 
• Ülkenin önemli bir kısmı muson ikliminin etkisindedir. Pakistan’ın doğusunda Tar Çölü yer almaktadır. 
• Ülkenin kuzeyi ve doğusundaki dağlık alanlarda karasal iklim koşulları etkilidir.
• Pakistan’ın ekonomik sektörleri içinde tarım önemli bir yere sahiptir. 
• Ülke millî gelirinin beşte birinden fazlası, tarımdan elde edilmektedir. Çalışan nüfusun yarısına yakını tarım sektöründe istihdam edilmiştir. Pakistan’da tarım alanlarının yarısından azı küçük işletmeler hâlindedir. 
• Ekilebilir arazinin %60’ı büyük toprak sahiplerinin elinde bulunmaktadır. Bu büyük toprak sahipleri aynı zamanda ülkedeki sulama sistemlerinin de önemli bir kısmına sahiptir. Buna rağmen tarımda daha çok geleneksel yöntemler uygulandığından büyük işletmelerdeki verim de düşüktür. 
• Pakistan’daki tarım alanları, üretim yapılan döneme göre ikiye ayrılmaktadır. Bunlardan biri mayıstan kasıma, diğeri kasımdan mayısa kadar olan dönemdir. 
• Pamuk, pirinç ve şeker kamışı tarımı mayıs ile kasım ayı arasında yapılmaktadır. Ülke, dünyanın en fazla pamuk üreten ülkeleri arasında yer almaktadır. 
• Pakistan’da tekstil sanayisi gelişmiş olduğundan üretilen pamuğun önemli bir kısmı, bu alanda ham madde olarak tüketilmektedir. 
• Pakistan’da buğday ve yağlı tohumların ekildiği dönem ise kasım ile mayıs arasıdır.
• Ülkede, sulama altyapısı yetersizdir ve toprak erozyonu fazladır. Bunlardan dolayı tarım alanlarının üçte birinde verim düşüktür. 
• Pakistan’da tarımdan elde edilen gelirin yaklaşık yarısı hayvancılıktan sağlanmaktadır.
• Ülkedeki toprakların %7’sine yakını çayır ve meralardan oluşur. Keçi, koyun, manda ve sığır ülkede beslenen hayvanların başlıcalarıdır. Beslenen hayvan sayısı fazla olduğu hâlde hayvancılık geleneksel yöntemlerle yapıldığından verim düşüktür. 
• Balık yönünden zengin olan ülkede kıyı balıkçılığı yapılmaktadır. 

Şimdi Tarım ve Ekonomi soru çözümlerine devam edebilirsin!

Coğrafya dersinde bolca soru çözerek pratik yapabilirsin. Tarım ve Ekonomi konusu, YKS Coğrafya testi için temel konulardan biri olduğu için iyice pekiştirmen önemli. Türkiye’nin Ekonomi Politikaları, Türkiye Ekonomisi Sektörel Dağılımı, Türkiye’de Tarım ve Hayvancılık gibi alt başlıklar pek çok bilgi ve kavram içeriyor. Bu da daha çok soru tipini barındırdığı anlamına gelir. Tarım ve Ekonomi konusundan direkt soru gelebildiği gibi, farklı konuların da içinde sıkça geçtiğini görüyoruz. YKS Coğrafya ve okul yazılılarında sıklıkla sorulması tercih edilen konulardan biri.

Bilgileri, tanımları ve önemli tarihi gelişmeleri öğrendikten sonra, soruların içinde nasıl yer aldığını görmen gerekli. Konu anlatımı yazımıza da göz attıktan sonra, kendi kaynaklarından sonra MEB Kaynaklarına da göz atmanı tavsiye ediyoruz.?  Coğrafya netleri yükseltmedeki anahtar bolca soru çözmek ve yapılamayan soruların doğrusunu öğrenmek.

☀️☀️☀️

Her ders için değişmeyen kilit nokta bol bol soru çözümü ile pratik yapmak. Çözemediğin sorulara yanıt bulmak istiyorsan sınava hazırlık sürecinde Kunduz hep yanında! Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin.