Yer-Yön Zarfı

Herkeze Merhaba, Kunduz, Türkçe videolarına hoşgeldiniz.
Bugün sizlerle birlikte yer yön zarfı nedir bunu öğreneceğiz.
Hazırsanız hep birlikte başlayalım.
Gençler.
Şimdi yer yön zarfı, gençler, ilin veya filim cilerin yönünü bildiren sözcükler dir.
Bir fiil ya da fiilin asilerin yönünü bildiren sözcüklere ben ne diyorum?
Yer yön zarfı diyorum.
Peki hemen şöyle önerilerimize geçmeden önce gençler yer yön zarfı göreviydi.
Kullanılan sözcüklerin var.
Benim bunları bilmem gerekiyor.
Bunlar genellikle birbiriyle zıt olan sözcükler dir.
Hemen bu sözcüklere bir de şöyle bir bakalım.
Gençler içeri sözcüğü, dışarı sözcüğü, ileri sözcüğü.
Geri sözcüğü, aşağı sözcüğü, karı sözcüğü.
Öte sözcüğü, beri sözcüğü, sağ ve sol sözcükleri.
Gençler.
Bakın dikkat ederseniz genellikle birbirine zıt olan sözcükler.
Bu sözcükler cümlede bir fiilin veya fiili sinin yönünü bildiriyor.
Sa ben bunları ne diyorum?
Gençler yer yön zarfı diyorum hemen öğrencilerimize bakalım sınıfı temizlemek için sıraları biraz ileri itin.
Bakın gençler buradan hemen İleri sözcüğü dikkatimi çekti ve hangi sözcüğü etkilediğine bakıyorum.
Hangi sözcüğün yönünü bildirdiğine bakıyorum.
Bakın gençler kendisinden sonra gelen ileri itin içmek fiilinin yönünü bildirdi.
Dilin yönünü bildirdiği için.
Ben bu sözcüğe ne diyorum?
Gençler, İleri sözcüğüne yer yön zarfı diyorum.
Hemen bir sonraki öğrendiğimize bakıyoruz geri gidersen bize de yer açılır cümlesinde.
Gençler hemen bu cümlede de bakın hangi sözcük dikkatimi çekiyor.
Geri sözcüğü evet, geri sözcüğü yer yön zarfı olarak kullanılabilirdi.
Hemen bakıyorum, hangi sözcüğün yönünü bildirmiş geri gidersen derken bakın gençler gitmek fiilinin yönünü göstermiş.
O yüzden buradaki geri sözcüğünü de ben ne kabul edebilirim?
Yer yön zarfı olarak alabilirim.
Eşyaları taşımak için aşağı indi.
Bakın burada da gençler hemen ne dikkatimi çekiyor.
Aşağı sözcüğü dikkatimi çekiyor ve aşağı sözcüğü yine yer yön zarfı göreviyle kullanılan bir sözcüktür.
Hemen neye bakıyoruz?
Gençler etkilediği sözcüye bakıyoruz. Aşağı indi demiş.
Bakın yine burada da inmek fiilini etkilemiş.
Babam şimdi dışarı çıktı.
Yine bu cümlede de gençler bakın dışarı sözcüğü dikkatimi çekti.
Hemen dışarı sözcüğü yer yön zarfı göreviyle kullanılabilen bir sözcük.
Hemen neyi etkilediğine bakıyorum.
Dışarı çıktığı bakın çıkmak fiilini etkiledi gençler.
Hemen şöyle bir notumuz var.
Notumuz A'da şöyle bir bakalım.
Yer yön bildiren sözcükler çekim eki alırsa, gençler bakın ne göreviyle kullanılıyormuş, isim göreviyle kullanılıyormuş, çekim eki alırsa isim göreviyle kullanır, eğer isimleri niteler se gençler cümlede sıfat göreviyle kullanılır ek almadan bu çok önemli.
Gençler ek almadan değil veya bakın filim yi niteler se de zarf göreviyle kullanılıyormuş hemen örnek ellerimize şöyle bakalım ses aşağıdan geliyor.
Bakın benim burada dikkatimi aşağı sözcüğü çekti ve bakın dikkat ederseniz dan diye bir n eki aldı.
Gençler ayrılma durum eki yani çekim eki aldı.
Biz ne demiştik?
Eğer yer yön bildiren sözcükler bakın çekim eki alırsa cümlede isim göreviyle kullanır.
O yüzden bu cümle de gençler aşağıdan söz, cümlede yer, yön zarfı olarak değil, isim olarak kullanılmıştır.
Hemen bir sonraki öğrendiğimize bakıyoruz aşağı mahallede oturuyor.
Burada da gençler bakın yine aşağı sözcüğü dikkatimi çekti.
Fakat etkilediği sözcüye bakıyorum hemen aşağı mahalle.
Bakın gençler mahalle isim olduğu için biz ne demiştik?
Eğer isimleri niteler ise sıfat olarak kullanılır.
O yüzden burada da gençten aşağı sözcüğü ismi nitelediği için sıfat olarak kullanıldı.
Hemen bir sonraki örneğimizde bakıyoruz sesi duyunca aşağı indi.
Burada da bakın gençler yine aşağı sözcüğü dikkatimi çekti ve etkilediği sözcük gençler inmek fiili bakın değil mi?
E kalmadı e kalmadan kullanıldı ve etkilediği sözcük gençler fiil olduğu için ben buradaki aşağı sözcüğünü ne kabul edeceğim?
Gençler artık yer yön zarfı kabul edebilirim.
Burada da aşağı sözcüğü yer yön zarfı oldu. Hem e kalmadı hem de gençler fiilin yönünü belirtti.
Hemen şöyle bir sorumuz var.
Son olarak da şöyle gençler sorumuza bakalım aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer yön zarfı yoktur diyo.
Hemen A seçeneğine bakıyorum.
Yer yön zarfı olan sözcüklerin altını çiziyorum.
Teyzem eller yukarı katta oturuyor.
Bakın gençler burada yukarı sözcüğü var.
Fakat etkilediği sözcük.
De bulmam gerekiyor.
Yukarı kat bakın kat sözcüğü.
Gençler isim olduğu için isimleri etkiler ise ne olur demiştik.
Gençler bakın isimleri etki ederse sıfat olur demişti.
A Seçeneğimiz bir kalsın diğer seçeneklere bakalım.
B Seçeneği Arabayı park etmek istiyorsan sağa yap.
Hemen bakın burada gençler benim dikkatimi çeken sağ sözcüğü ve etkilediği sözcüye bakıyorum.
Gençler yap yapmak fiilini etkiledi.
O zaman fiili etki dediyse gençler, ben bu sözcüğü yer yön zarfı olarak kabul edebilirim ve B seçeneğim elendi.
C seçeneğine bakıyorum.
Öte gidin de yer açılsın.
Yine bu cümlede de gençler öte sözcüğü dikkatimi çekti ve hangi sözcüğü etkilemiş ona bakacağım.
Ö.t.
Gidin bakın gitmek fiilini etkiledi.
Gençler fiili etkilediği için bu sözcüğüyle yine ben yer yön zarfı diyorum.
C seçeneği de gitti.
Denizli seçeneğine bakıyorum.
Gençler ileri git sonra sola dön bakın.
Bu cümlede de gençler yer yön zarfı olarak kullanabilecek bir ileri sözcüğü, bir de gençler solu sözcüğü var.
Fakat solu sözcüğünü önce bir bakalım.
Bakın sol sözcüğü bir e a yönelme eki almış gençler.
Yani çekim eki almış.
Hatırladınız mı?
Eğer çekim eki alırsa cümlede isim göreviyle kullanılır demiştik.
Bir de İleri sözcüğüne bakalım gençler.
Bakın İleri sözcüğü hiç ek kalmamış ve etkilediği sözcük.
Gençler ileri git gitmek fiilini etkiledi.
Ek almadan fiili etki demişse o zaman İleri sözcüğü yer yön zarfı olabilir gençler.
Cevabımı ne diyorum?
Bu sorunun cevabına Adana seçeneği diyorum.