Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Görüşme BaşlatPaketleri İncele

Milli Edebiyat Konu Anlatımı ve Örnek Soru Çözümü

Milli Edebiyat konu anlatımı ve soru çözümleri, Kunduz eğitmenimiz tarafından hazırlandı! Milli Edebiyat hakkında bilmen gerekenler burada!

11 dakikalık okuma
Kunduz Eğitmen tarafından yazıldı, 4.03.2022
Milli Edebiyat Konu Anlatımı ve Örnek Soru Çözümü

Hesap Oluştur

Ücretsiz kaydol, sınırsız video içerikler ve soru çözümleri ile sınava hazırlan!

ÜCRETSİZ KAYDOL

 

Milli Edebiyat konusu, AYT Edebiyat testinde sorulan konulardan biri. Anlam sorularından farklı olarak öğrenmen gereken bazı özellikler, akımlar, tarihler, kişiler de mevcut. Notlara göz atıp soru çözmeye başladıktan sonra bu konunun sana çok kolay geleceğine eminiz! Kunduz eğitmenlerimizden Türkçe öğretmeni Nurcan Hoca, bu AYT konusu hakkında senin için çok faydalı bir özet yazısı hazırladı ve mutlaka görmen gereken örnek soruları seçti. Şimdi birlikte Milli Edebiyat konusunu keşfedelim!

Milli Edebiyat Dönemi Şiiri

Milli Edebiyat Dönemi Şiiri Özellikleri ve Şairleri

Lise Türkçe

Milli Edebiyat Dönemi Konu Anlatımı – Milli Edebiyat’ın Özellikleri

Milli edebiyat: 1911’de Ömer Seyfettin ve arkadaşlarının Selanik’te çıkardıkları Genç Kalemler dergisiyle başlayıp 1923’te Cumhuriyet’in kurulmasına kadar süren edebiyat hareketidir.

Servetifünun dönemi ve Fecriati döneminde dilin ne kadar ağır olduğunu biliyoruz. Genç Kalemler dergisinde bulunan sanatçılar ise tam tersine sade, öz bir Türkçe ortaya koymak için bir araya gelmişlerdir. Daha sonra Ziya Gökalp’in aralarına katılmasıyla Türkçülük düşüncesi de desteklenmiştir.

Ömer Seyfettin, Genç Kalemler dergisinde Yeni Lisan makalesini yayımlamış.


 

Yeni Lisan İlkeleri – Milli Edebiyat Anlayışı

Artık Arapça, Farsça dil bilgisi kurallarına uyulmamalı, tamlamalar Türkçe yapılmalıdır.

Arapça sözcükler asıllarına göre değerlendirilmemeli, halkın bu sözcükleri nasıl kullandığı dikkate alınmalıdır. Örneğin evlat, velet sözcüğünün çoğuludur ama Türkçede evlat tek çocuğu karşılamaktadır. Bundan hareketle Türkçede evlat sözcüğü tekil kullanılır.

Arapça ve Farsça sözcükler Türkçe okunuşlarına göre yazılmalıdır.

Dilimize yerleşmiş olan yabancı sözcükler Türkçeleşmiş kabul edilmeli ve yeni bir yabancı sözcük alınmamalıdır.

Konuşmada İstanbul ağzı esas alınmalıdır.

  • Makalenin ilkelerine baktığımızda uzun bir süredir edebiyatımızda dengesi değişen dilin artık rayına oturtulduğunu söyleyebiliriz. Milli bir anlayışla dil ilk kez ele alınmış ve başarılı olunmuştur. Ziya Gökalp ve Ali Canip makalenin altına imzalarını atmıştır.
  • Yeni Lisan makalesi Milli edebiyat döneminin poetikasını oluşturmaktadır.
  • 20.  yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu zor durumdan kurtulması için ortaya atılan sanat ve fikir akımları Milli Edebiyat hareketinin oluşmasını sağlamlaştırmıştır.

Dönemi Hazırlayan Fikir Akımları

Milli edebiyatın ortaya çıkmasına kaynaklık eden fikir akımları:

Batıcılık, Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük

Osmanlıcılık

Osmanlı devletinin etnik yapısının farklı olması ve iç dış isyanların artması toprak kaybetmesi nedeniyle bu düşünce ortaya çıkmıştır. Bu düşünceye göre; din dil ırk ayrımı gözetmeksizin Osmanlı sınırlarında yaşayan herkes Osmanlı vatandaşıdır.

Temsilcileri: Namık Kemal, Ziya Paşa, Agâh Efendi, Ali Suavi

İslamcılık

Islahat Ferman’ında gayrimüslimler Müslümanlardan daha fazla hak elde etmişlerdir bunun sonucunda Osmanlı’da ümmet anlayışı ortaya çıkmıştır bütün Müslümanların bir çatı altında toplanması gerektiği anlayışına dayanır.

Temsilcileri: Mehmet Akif Ersoy, Sait Halim Paşa, Ahmet Cevdet Paşa

Batıcılık

Osmanlı bilim sanat alanında Batı’nın gerisinde kaldığını fark etmiş ve batılılaşmaya dair attığı ilk adımdır

Temsilciler: Tevfik Fikret, Abdullah Cevdet, Celal Nuri

Türkçülük

Fransız ihtilali ile ortaya çıkan milliyetçilik düşüncesinin Osmanlı’ya yansımış halidir Türkleri bir çatı altında toplamak amacı güder.

Temsilcileri: Ziya Gökalp, Mehmet emin Yurdakul, Enver Paşa, Nihal Atsız, Ali Canip Yöntem


Milli Edebiyat Dönemi Şiirinin Genel Özellikleri
  • Halk şiiri savunulmuştur.
  • Sade açık anlaşılır bir dil benimsenmiştir.
  • Türkiye Türkçesi esas alınmıştır
  • Halk edebiyatı nazım biçimlerinden yararlanılmıştır.
  • Nazım birimi dörtlüktür (Batılı biçimlerde kullanılmıştır).
  • Sanatçılarda ‘halka doğru’ ilkesi benimsenmiştir (Halka doğru ilkesinden halka ait konuların yer aldığı Anadolu’nun anlatıldığını düşünebiliriz).

Milli Edebiyat Döneminde Şiir

 Bu dönemdeki şiir için sadece bir grupta toplamak mümkün değildir farklı anlayışlara sahip olan sanatçılar bu dönemde farklı eserler ortaya koymuştur. Genel bir pencereden baktığımızda bu dönemin şiir anlayışını üçe ayırabiliriz.

  1. Saf öz şiir anlayışını benimseyen şairler
  2. Halkın yaşayışını değerlerini ön plana çıkaran şairler
  3. Sade dil ve hece ölçüsüyle yazılmış şiir
1.Saf (Öz) Şiirini Anlayışını Benimseyen Şairler

Saf öz şiir fecri ati döneminde Ahmet Haşim’de görmüş olduğumuz bir şiir anlayışıdır. Ahmet Haşim bu dönemde de eser verdiği için saf öz şiir anlayışından milli edebiyat döneminde de bahsedebiliriz

Bu anlayış ilk olarak Fransız sembolist şairler Paul Valery, Paul Verlaine ve Stephan Mallarme tarafından ortaya atılmıştır.

Milli edebiyat Dönemi’nde Yahya kemal ve Ahmet Haşim milli edebiyat çizgisi dışında kalmışlar saf şiir anlayışında şiir yazmışlardır.

 Ahmet Haşim’in şiir hakkında ‘bazı mülahazalar’ adlı yazı da saf şiir anlayışını ortaya koymuştur, bu yazı edebiyatımızın ilk poetikasıdır.

Saf şiir anlayışını benimseyen sanatçılar estetik tavra dil işçiliğine şiirde musikiye önem vermişlerdir.

Sembolizm akımından etkilenmişler simgelerle dolu bir dil kullanmışlardır.

Sanat sanat içindir anlayışıyla hareket etmişlerdir.

2.Halkın yaşayışını ve değerlerini ön plana çıkaran manzumeler

Bu anlayışın en önemli temsilcisi Mehmet Akif’tir, Mehmet Akif halkın yaşayış tarzını ve değerlerini yansıtmak için manzum hikayeler yazmıştır.

Manzum hikâye ya da manzume şiir şeklinde yazılan bir metnin içeriğini aslında düz yazı metnine ait olmasıdır yani görüntü şiir içerikte bir hikâye vardır.

 Mehmet Akif olduğu için İslamcılık düşüncesi söz konusudur diyebiliriz.

Aruz ölçüsü kullanılmıştır.

3. Sade dil ve hece ölçüsüyle yazılmış şiir

Sade açık anlaşılır bir dil kullanılmıştır ve hece ölçüsü vardır.

Mehmet emin Yurdakul ziya Gökalp önemli temsilcileridir. Sanatçılar bu ilkelerle milli edebiyat Akım’ına bağlı kalmışlardır.

Türkçülük düşüncesi benimsenmiştir.

Ziya Gökalp’in etkisiyle beş hececiler topluluğu ortaya çıkmıştır bu topluluğu da bu şiir anlayışına dahil etmek mümkündür.


Ziya Gökalp (1876-1924) – Aruz Sizin Olsun Hece Bizimdir Hangi Şiir, Kime Ait?
  • Milli edebiyatın temel düşüncesini ortaya atmıştır (Türkçülük).
  • İlk Türk sosyologdur.
  • Türkçülüğü sistemleştirmiştir. —————>Türkçülüğün Esasları
  • Genç kalemler dergisinde Turan adlı şiiri ile Turancılık (Dünya üzerinde bütün Türkleri bir araya toplamaktır. Bu düşünce gerçekleşmesi mümkün olmadığı için Türkiye Türkçülüğü ile anlayışının sınırlarını daraltmıştır.) düşüncesini benimsemiştir.
  • Hece ölçüsünü kullanmıştır.
  • Türkçeleşmiş Türkçeyi kabul eder.

‘Sanat’ adlı şiirinde;

Aruz sizin olsun, hece bizimdir,

 Halkın söylediği Türkçe bizimdir,

“Leyl” sizin, “şeb” sizin, “gece” bizimdir,

 Değildir bir mana üç ad’a muhtaç.         

 dizeleriyle hece ölçüsünü, sade dili  ve Türkçeleşmiş   Türkçeyi benimsediğini görebiliriz.             

Eserleri:

  • Şiir: Kızıl Elma, Altın Işık, Yeni Hayat
  • Düz yazı: Malta Mektupları, Türkçülüğün Esasları, Türkleşmek -muasırlaşmak -İslamlaşmak, Türk Medeniyeti Tarihi, Türk Töresi, Türk Ahlakı

Mehmet Emin Yurdakul (1869- 1944)
  • Türk Şairi ve Milli Şair unvanını kazanmıştır.
  • ‘Ben bir Türk’üm dinim cinsim uludur’ Cenge Giderken adlı şiirinini ilk dizesinden Türkçülük düşüncesini hissedebiliriz.
  • Edebiyatı düşüncelerini aktarmada bir araç olarak görmüştür. Didaktik bir söyleyiş benimsemiştir.
  • Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.
  • ‘Biz Nasıl Şiir İsteriz?’ adlı eseri milli edebiyatın poetikasını oluşturmuştur.

 Biz nasıl şiir isteriz?

“Köroğlu” ne? Anadolu dağlarında görünen,

Hep evleri, yapıları çamurlara bürünen,

Köycüklerde, rencberlerin yurtlarında okunur:

“Fâtih” nedir? İstanbul’un surlarının altında,

Karadeniz Boğazı’nda, Hisar’ların sırtında,

Gayet güzel düşünülmüş, gayet iyi duyulmuş.

……….

Biz o şiiri isteriz ki çifte giden babalar,

Ekin biçen genç kızlarla, odun kesen analar,

Yanık sesin dinlerlerken gözyaşların silsinler.

Başlarını açık, beyaz sinesine koysunlar;

Yüreğinin, özleriçün çarpındığın duysunlar;

Bu çarpıntı, bu ses nedir? Neler diyor? Bilsinler.

  • Köroğlu derken aklımıza halk edebiyatını getirmekte fatih yaşadığı dönem itibariyle divan edebiyatını aklımıza getirmektir, yani sanatçı her iki edebiyata da atıf yapmıştır ve sonrasında ikisini de kabul etmemiş şiirin çifte giden babalar, ekin biçen genç kızlar, odun kesen analar şiiri duyduklarında şiiirin onları da etkilemesini istemiştir yani şiirin halkın hislerine duygularını yansıtması gerektiğini ortaya koymuştur.

 Eserleri

  • Şiir : Türkçe Şiirler, Tan Sesleri, Turana Doğru, Ey Türk Uyan, Ordunun Destanı

Ali Canip Yöntem
  • Önce Fecriati’de yer almış sonra milli edebiyat toplumuna katılmıştır.
  • Genç Kalemler dergisinin başyazarlığını yapmıştır.
  • Bu dönemin en polemikçi sanatçısıdır.
  • Cenap Şahabettin ile edebiyat üzerine tartışmıştır

Eserleri

  • Şiir: Geçtiğim yol
  • Makale: Milli Edebiyat Meselesi ve Cenap Beyle Münakaşalarım

BEŞ HECECİLER
  • Ziya Gökalp ve Mehmet emin Yurdakul’dan etkilenmişlerdir.
  • Aruzla şiire başladılar sonra hece ölçüsüne geçmişlerdir.
  • Memleket sevgisi ve memleket sorunları üzerine şiirler yazdılar.
  • 11’li ve 14’lü hece ölçüsünü kullanmışlardır.
  • Anadolu manzaralarını ve Anadolu’nun yaşayışını işlemişlerdir.
  • İstanbul Türkçesini esas almışlardır.
  • Şiirleri didaktik özellikler taşır.
  • Sade, açık, anlaşılır bir dil kullanmışlardır.
  • Anadolu’ya Milli romantik bir anlayışla bakmışlardır. (Yani anlatılanlar durumlara Milliyetçi, Türkçü düşüncelerini yansıtmışlardır, diyebiliriz.
  • Sanatçıları:
    • Faruk Nafiz Çamlıbel
    • Orhan Seyfi Orhon
    • Halit Fahri Ozansoy
    • Enis Behiç Koryürek
    • Yusuf Ziya Ortaç

FOHEY olarak sanatçıları aklımızda tutabiliriz? Yukarıda yazdığımız bütün özellikleri her sanatçı için söyleyebiliriz. Biraz bireysel özelliklerine dair noktalara değinelim.

Faruk Nafiz Çamlıbel (1887-1973)
  • Çamdeviren ve Deli Ozan takma isimlerini kullanmıştır.
  • Behçet Kemal Çağlar ile ‘’Onuncu Yıl Marşı’’ nı yazmıştır.
  • Lirik şiirleri ile karşımıza çıkar.

‘’Sanat’’ adlı şiiri memleketçi şiirin bildirisi olmuştur. (Dikkat Ziya Gökalp’in sanat adlı şiiri ile karıştırmamalıyız.)

Sanat
Yalnız senin geçtiğin bahçede açmaz çiçek,
Bizim diyarımız da bin bir baharı saklar
Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek,
İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar.
….
Sen raksına dalarken için titrer derinden,
Çiçekli bir sahnede bir beyaz kelebeğin;
Bizim de kalbimizi kımıldatır yerinden,
Toprağa diz vuruşu dağ gibi bir zeybeğin.

  • Yukarıdaki dizelerde sen ve biz sözcükleri dikkatimizi çekmektedir. Bu sözcükler ile karşılaştırma yapılmıştır. Senin bahçen, bizim bin bir renkli baharımız var. Senin dansın kelebeği etkilerken bizim zeybeğimizin dizini yere vurmasıyla dağ titrer diyor. Bu karşıtlıklardan sen dediği Batılı zihniyet, yerleşmeye çalışan biz dediği ise yerli, tutunmaya çalışan düşüncedir.

Eserleri

  • Şiir: Şark’ın Sultanları, Gönülden Gönüle, Dinle Neyden, Çoban Çeşmesi, Suda Halkaları, Bir Ömür Böyle Geçti, Han Duvarları, Zindan Duvarları, Akıncı Türküleri
  • Tiyatro: Canavar, Akın, Özyurt, Yayla Kartalı
  • Roman: Yıldız Yağmuru

Orhan Seyfi Orhon (1890-1972)
  • Divan şiirinin kalıplarını hece ölçüsüne uygulamıştır.
  • Birçok şiiri bestelenmiştir. ‘’Veda’’ ve ‘’Diyorlar’’ bunun en güzel örnekleridir.

Eserleri

  • Şiir: Fırtına ve Kar, Gönülden Sesler, Kervan, O Beyaz Bir Kuştu, Peri Kızı ile Çoban Hikayesi
  • Roman: Çocuk Adam
  • Makale: Dün-Bugün-Yarın
  • Mizah-Hiciv Hikayeleri: Aslı Kerem, Düğün Gecesi
  • Peri Kızı ile Çoban gönülden seslerini göndererek oturuyorlarmış. Peri kızı fırtına kar geliyor gidelim dediğinde çoban o kar değil sadece o beyaz bir kuş demiştir. ?

Halit Fahri Ozansoy (1891-1971) – Aruza Veda Şiiri Kimin Eseridir?
  • Aruza Veda adlı şiiri ile aruz ölçüsünü bırakıp hece ölçüsünü kullanmıştır.
  • Eserlerinde hüzün, melankoli, kadın gibi bireysel konular da işlemiştir.

Eserleri

  • Şiir: Sonsuz Gecelerin Ötesinde, Sulara Dalan Gözler, Gülistanlar Harabeler, Balkonda Saatler, Rüya, Paravan, Efsaneler, Hep Onun İçin
  • Roman: Sulara Dalan Köprü, Aşıklar Yolunun Yolcuları
  • Tiyatro: Baykuş(aruz), Sönen Kandiller, Hayalet, Bir Dolap Dönüyor

Enis Behiç Koryürek (1892-1949)
  • Epik şiirleri ile ünlüdür.
  • Türk denizciliğini destanlaştıran şairdir.
  • 1946’dan sonra mistik anlayışa yönelmiştir.

Eserleri

  • Şiir: Miras, Varidat-ı Süleyman, Güneşin Ölümü
  • Koryürek’ten aklımıza güneşi getirebiliriz. Güneş Varidat – ı Süleyman’dan miras kalmış. Şeklinde aklımızda tutabiliriz.?

Yusuf Ziya Ortaç (1895-1967)
  • Akbaba adlı mizah dergisini çıkarmıştır.
  • Çimdik imzasıyla yazılarını yayımlamıştır.
  • Binnaz oyunu hece ölçüsüyle yazılmış ilk manzum piyestir.

Eserleri

  • Şiir: Akından Akına, Cenk Ufukları, Kuş Cıvıltıları, Bir Selvi Gölgesinde
  • Tiyatro: Binnaz, Kördüğüm
  • Fıkra: Beşik, Ocak, Sarı Mehmet Ağa Gezi Yazısı: Göz Ucuyla Avrupa

Bağımsız Şairler

Milli Edebiyat döneminde eser vermiş ama Milli Edebiyat dönemi şiir anlayışı dışında kalmışlardır. Konunun başında bir sınıflama yapmıştık.

Yahya Kemal Beyatlı (1884-1958)
  • Edebiyatımızda İstanbul şairi olarak tanınmıştır.
  • Nev-Yunanilik akımını benimsemiştir.
  • Neoklasisizm etkisinde kalmıştır.
  • Divan şiirine çağdaş bir yorum getirmiştir. Rubai, murabba, gazel gibi nazım biçimlerini kullanmış yanında Batılı nazım biçimlerini de kullanmıştır.
  • Ok şiirinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.
  • Saf (Öz) anlayışını benimsemiştir.
  • Şiirlerinde biçime önem verir. (Dil işçiliğine önem vermiştir.)
  • Rubai nazım şeklinde eser vermiştir.
  • Parnasizmden etkilenmiştir.
  • Toplumsal konulara yer vermemiş bireysel konuları işlemiştir.
  • Akıncı, Mohaç Türküsü, Sessiz Gemi ünlü şiirleridir.

Eserleri

  • Şiir: Kendi Gök Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgarıyla. Rubailer ve Hayyam Rubaileri
  • Düzyazı: Aziz İstanbul, Eğil Dağlar, Edebiyata Dair, Siyasi ve Edebi Portreler

Mehmet Akif Ersoy (1873-1936)
  • İstiklal Marşı şairidir.
  • İslamcılık (Ümmetçilik) fikrini benimsemiştir.
  • Makalelerini Sebilü’r-Reşad adlı dergide yayımlmıştır.
  • Manzum hikayeler türünden eserleri vardır. Seyfi Baba, Küfe, Mahalle Kahvesi, Meyhane, Hasta bu türde en önemli olan eserlerdir.
  • Aruz ölçüsünü kullanmıştır. Lirik-epik nitelikte şiirler  yazmıştır.
  • Toplum için sanat anlayışını benimsemiştir.
  • Gerçekçi bir anlayışa sahip olduğunu, gerçekçiliğe önem verdiğini aşağıdaki dizelerden görebiliriz.

Hayır, hayal ile yoktur benim alışverişim
İnan ki her ne demişsem görüp de söylemişim
Budur cihanda en beğendiğim meslek
Sözüm odun gibi olsun hakikat olsun tek

  • Nazmı nesre yaklaştırmıştır. Biliyoruz ki nazım (şiir), nesir (düzyazı) ikisinin arasında yazma şekli olarak farklılık var bazı sanatçılarımız bu farkı ortadan kaldırarak iki türü birbirine yaklaştırmış. Mesela Mehmet Akif hikâyeyi düzyazı ile vermesi gerekirken şiir şeklini kullanmış bu da yaklaştırıldığının bir göstergesidir.

Eserleri:

Safahat: Şiirlerini topladığı eseridir. 7 bölümden oluşur.

  1. Safahat
  2. Süleymaniye Kürsüsünde
  3. Hakkın Sesleri
  4. Fatih Kürsüsünde
  5. Hatıralar
  6. Asım
  7. Gölgeler

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ TÜRK ROMANI

Romanın konu haritası genişlemiş Anadolu mekan olarak seçilmiş, yurdun yöresinde yaşanmış olay ve kişiler ele alınmış.

Tanzimat döneminde başlanan ‘köy gerçeği’ romanda işlenmeye devam etmiştir. Ebubekir Hazım ‘Küçük Paşa’, Yakup Kadri ‘Yaban’ romanında köy gerçeğini ele almış.

Milli edebiyat romanının belirleyici özelliklerinden biri toplumsal sorunları ele almış olmasıdır.

Konular yaşamdan alınmış ,çevre olarak genişlemiş böylece ‘memleket edebiyatı çığrı açılmıştır.

Memleketi ve memleket geçeklerini yansıtmayı amaçlayan milli edebiyat romanının anlatımı, gözlemci gerçekliğe dayanır.

Konuşma diliyle yazılmış Türkçe yapısına uygun ve kısa cümleler kullanılmıştır.

Romanlarda tasvirler kullanılmıştır.

Ömer Seyfettin (1884-1920)
  • Türk edebiyatının önde gelen hikaye yazarlarındandır.
  • Yeni Lisan makalesi edebiyatımızda büyük bir ses getirmiştir.
  • Edebiyatın Türk’e dönük olmasını, saf ve sade Türkçe kullanılmasını savunuyordu.
  • Hikayelerini milli bilinci uyandırma adına bir araç olarak görmüştür.
  • Konularını genellikle gerçek hayattan, tarihi kahramanlık olaylarından almaktadır.
  • Hikayeciliği meslek olarak gören ilk sanatçıdır.
  • Maupassant ve Emile Zola’dan etkilenmiştir.
  • Olay öyküsünün temsilcisidir.
  • Hikayeleri teknik açıdan zayıftır. Tasvirlere, psikolojik tahlillere önem vermez.

Eserleri

  • Hikaye: Ashab-ı Kehfimiz, İlk Düşen Ak, Yüksek Ökçeler, Bomba, Bahar ve Kelebekler, Forsa, Beyaz Lale, Aşk Dalgası, Pembe İncilli Kaftan, Kaşağı, Falaka, Kızıl Elma Neresi, Başını Vermeyen Şehit, Topuz…
  • Roman: Efruz Bey (uzun hikaye) , Yalnız Efe (uzun hikaye)

Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1889-1974)
  • Eserlerinde realizm vardır ve karakterleri yansıtmada başarılıdır.
  • Romanlarının başlıca teması Türk toplumunun yaşam tarzı ve sorunlarıdır. Tanzimat döneminden cumhuriyet dönemine kadar Türk toplumunda ortaya çıkan değişimleri konu edinmiştir.
  • Türk edebiyatına tezli roman düşüncesini getirmiş, birbirinin devamı olan romanları “nehir(ırmak) roman” niteliğini taşır.
  • Yaban: Kurtuluş Savaşı dönemi anlatılır.
  • Kiralık Konak: Batılılaşmanın Türk toplumundaki etkisi anlatılır.
  • Hüküm Gecesi: 2. Meşrutiyet dönemi parti kavgaları anlatılır.
  • Ankara: Cumhuriyet’in ilk yılları anlatılmaktadır.
  • Sodom ve Gomore: İstanbul’un işgali sırasında toplumsal ahlaki çöküntünü anlatılır.
  • Hep O Şarkı: Abdülaziz Dönemi’ndeki toplumsal yaşam anlatılır.

Eserleri

  • Roman: Kiralık Konak, Nur Baba, Hüküm Gecesi, Sodom ve Gomore, Yaban, Ankara, Bir Sürgün, Panorama
  • Anı: Politika’da 45 yıl, Anamın Kitabı, Zoraki Diplomat, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları
  • Mensur Şiir: Erenlerin Bağından, Okun Ucundan

Reşat Nuri Güntekin (1889-1956)
  • Eserlerinde ahlak yapısı, yanlış Batılılaşma, batıl inançlar gibi konular işlemiştir.
  • Eserlerinde mizah ögesi ve ince espriler vardır.
  • Romanlarında realizm etkisi vardır.

Eserleri

  • Roman: Çalıkuşu, Dudaktan Kalbe, Akşam Güneşi, Acımak, Damga, Miskinler Tekkesi, Yaprak Dökümü, Ateş Gecesi, Yeşil Gece,  Olağan İşler, Gizli El
  • Gezi: Anadolu Notları
  • Tiyatro: Balıkesir Muhasebecisi, Hançer, Eski Rüya, Eski Şarkı

Halide Edip Adıvar (1884-1964)
  • İngiliz dili ve edebiyatı profesörüdür.
  • Romanlarında gözleme önem vermiştir. Bizzat cephede bulunmuş gördüklerini, yaşadıklarını eserlerine taşımıştır.
  • Dili özensizdir. Basit dil yanlışları vardır.
  • Türkçülük düşüncesini işlemiştir.
  • Kadın, aşk, aile konularının işlendiği eserleri; Heyule, Raik’in Annesi, Seviye Talip, Handan)
  • Savaş, siyaset konularının işlendiği eserleri: Yeni Turan, Vurun Kahpeye, Ateşten Gömlek, Mev’ud Hüküm)

Eserleri

  • Roman:  Heyula, Raik’in Annesi, Seviye Talip, Handan, Yeni Turan, Son Eseri, Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Kalp Ağrısı, Sinekli Bakkal, Tatarcık, Sonsuz Panayır, Akile Hanım Sokağı
  • Anı: Türk’ün Ateşle İmtihanı, Mor Salkımlı Ev
  • Tiyatro: Maske ve Ruh, Kenan Çobanları

Refik Halit Karay (1888-1965)
  • Mizah eserlerinde önemli bir unsurdur. Toplumsal eleştiriye yer verir.
  • Kirpi takma adını kullanmıştır. Kirpinin Dedikleri adlı yapıtta toplamıştır.
  • Romanlarının çoğunda aile kavramını işlemiştir.
  • Bugünün Saraylısı: Mütareke dönemi İstanbul’u anlatılır.
  • Yezid’in Kızı: Eserde yazarın ecnebi vapurlarıyla yaptığı seyahat esnasında gözlemlediği yerler, kişiler anlatılır.
  • Anahtar: Cumhuriyet Dönemi İstanbul’unda mevki sahibi memurların, sanatkarların hayatı ele alınır.
  • Yer Altında Dünya Var: Yurt dışında geçirdiği yılları anlatır.
  • Nilgün: Fantastik ögelerle zenginleştirilmiş tarihi roman kimliğine sahiptir.
  • Kadınlar Tekkesi: Tekke ve zaviyeler kapatıldıktan sonra sahte bir şeyhin yüksek sosyete çevresi içinde nasıl tutunduğunu ve arzuları için bu kurumu nasıl yozlaştırdığını anlatan romandır.

Eserleri

  • Roman: Yezid’in Kızı, Sürgün, Nilgün, Çete, Anahtar, Bugünün Saraylısı, İstanbul’un İç Yüzü, Sonuncu Kadeh, Yer Altında Dünya Var, Dişi Örümcek, Karlı Dağdaki Ateş, Dört Yapraklı Yonca
  • Mizah/Hiciv: Kirpinin Dedikleri, Guguklu Saat
  • Anı-Deneme-Fıkra: Bir Avuç Saçma, Agop Paşa’nın Hatıratı, tanıdıklarım, Bir Ömür Boyunca

Örnek Soru Çözümü

Milli Edebiyat konusunu tam olarak anlamak için bol bol soru çözümü yapmak da çok önemli. Kendi kaynaklarından sonra MEB Kazanım Testlerine de göz atmanı tavsiye ediyoruz. Kunduz’da şu ana kadar, Milli Edebiyat konulu binlerce soru alanında uzman Türkçe eğitmenleri tarafından çözüldü. Şimdi o sorulardan birkaçı senin için burada.

Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?

Lise Türkçe

Milli Edebiyat Döneminde Hikaye

Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?

☀️☀️☀️

Her ders için değişmeyen kilit nokta bol bol soru çözümü ile pratik yapmak. Çözemediğin sorulara yanıt bulmak istiyorsan sınava hazırlık sürecinde Kunduz hep yanında! Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin.

Sınava hazırlanmanın en kolay yolu

Sınırsız video içerikler ve soru çözümleri ile sınava hazırlan

ÜCRETSİZ KAYDOL