Herkeze merhaba.
Kunduz, Türkçe videolarına hoşgeldiniz.
Bugün sizlerle birlikte birleşik yapılı fiiller nedir bunu öğreneceğiz.
Gençler.
Hazırsanız başlayalım.
Birleşik fiiller kendi içerisinde bakın kaç guruba ayrılır.
Üç gruba ayrılır.
Birinci grubumuzla başlıyoruz.
Yardımcı eylemle kurulan birleşik fiiller.
Yardımcı eylem ve kurulan bileşik fiiller şudur Gençler bir isim ile Türkçede bulunan etmek.
Olmak.
Kılmak, eylemek, duyurmak yardımcı eylemlerinin birleşmesiyle oluşur gençler.
Yani bir isim etmek, olmak, kılmak, eylemek ve bu yoğurmak yardımcı eylemlerinin birleşmesiyle.
Ne oluşturuyor?
Muş.
Gençler, yardımcı eylemle kurulan birleşik fiili oluşturmuş.
Hemen örnekleri bize bakalım.
Belediye sokakta kalan vatandaşlara yardım etti.
Bakın burada yardım etti.
Fiilin var ve bu fiili bir inceleyelim gençler.
Dikkat ederseniz bakın yardım isimden oluşturdum.
Yardım isimdir ve etmek benim Türkçede yardımcı eylemdir.
Gençler isim artı yardımcı eylem olan etmek sözcüğünün birleşmesiyle Gençler Yardım Etmek diye bir yardımcı eylemli kurulan birleşik fiili ortaya çıktı.
Hemen ikinci örneğe bakalım.
İngilizce kursuna kaydoldu.
Bakın burada da gençler kaydolmak fiilen var.
Kaydolmak fiilini şöyle bir inceleyelim.
Gençler kayıt olmaktır di mi?
Aslında.
Ve birleşik yazılır.
Gençler kaydolmak kayıt nedir?
Gençler bakın kayıt isimdir ve olmak benim Türkçe deneyimdir.
Gençler yardımcı eylemdir.
Kayıt ismiyle olmak, yardımcı eyleminin birleşmesi sonucu yardımcı eylemle kurulan bir birleşik fiili ortaya çıkmış, kaydolduğu filim ortaya çıkmış.
Hemen bir sonraki örneğe bakıyoruz.
Çalışanlarına sürekli emir buyuruyor ordu.
Burada da gençler bakın dikkat ederseniz emir buyuruyor.
Ordu diye bi filim var.
Evet emir nedir?
Gençler bakın emir isimdir, dil ve emir isimdir ve gençler buyur mak da benim deyimdir. Gençler bu vurmak Türkçedeki yardımcı eylemlerinden bir tanesiydi di mi?
Buyur mak ve isim olan emirle buyur mak yardımcı eyleminin birleşmesi sonucu ortaya ne çıktı?
Gençler Emir bu yumak diye bir yardımcı eylemle kurulan birleşik fiili filim ortaya çıktı.
Bir sonraki örneğe bakıyoruz.
Allah size de nasip eylesin.
Burada da gençler bakın dikkat ederseniz nasip eylesin diye bir neyim var.
Birleşik filim var.
Ve nasip gençten neyden oluşur isimden oluşur dimi?
Nasip isimdir ve eylemek de gençler benim.
Neydi Türkçedeki Yardımcı Eyleme Şimdi?
Ve Burada da Dikkat Ederseniz Nasip İsmiyle Eylemek Yardımcı Eylemi Birleşerek Nasip Eylemek Diye Bir Yardımcı Eylemli Kurulan Birleşik Fikir Oluşmuş.
Sözü etkili kılmak istiyorsanız diksiyon olduğunuza dikkat etmelisiniz.
Bu örnekle de gençler bakın bir etkili kılmak, bir de kelime mizin sonunda dikkat etmek diye birleşik fikirlerimiz var.
Etkili sözcüğü nedir?
Gençler etkili sözcüğü isimdir di mi?
Kılmak Sözcü'de Türkçede neydi gençler kılmak sözcüğü?
Yardımcı eylem di di mi?
Bakın yine burada dikkat ederseniz etkili ismiyle kılmak, yardımcı eyleminin birleşmesi sonucu yardımcı eylemle kurulan bir birleşik fikir ortaya çıkmış ve diğer ürünlerimize bakıyoruz.
Dikkat etmelisiniz de de gençler dikkat!
Bakın nedir?
İsim dir di mi?
Etmelisiniz de nedir?
Gençler yardımcı eylemimizi di mi etmek?
Türkçe'de yardımcı eylemimizi di ve dikkat ismiyle etmek.
Yardımcı eğiliminin birleşmesi sonucu dikkat etmelisiniz diye bir yardımcı eylemle kurulan birleşik filim ortaya çıktı ve burada bir notumuz var. Gençler bu not notumuz önemli.
Yardımcı eylemle kurulan birleşik fiiller de, ses olayımız varsa eğer, gençler bunlar bakın nasıl yazılıyor muş bitişik yazılıyor.
Şimdi hapsetmek sözcüğü hangi sözcüklerden meydana gelmiştir?
Bakın hapis ismi ve etmek yardımcı eyleminden meydana gelmiş gençler fakat hapsetmek şeklinde yazarım.
Bunu yazmamın sebebi gençler.
Bakış şurada bir iyinin düşmesi, yani ünlü düşmesi diye bir ses olayımız var.
Ses olayımız varsa nasıl yazıyorum?
Bitişik yazıyorum.
Peki sır olmak kelimesi de gençler bakın sır ismiyle olmak yardımcı eyleminin birleşmesinden oluşur.
Ve dikkat ederseniz şurda bir tane gençler ekstradan R harfi türemiş.
Buna da ünsüz üremesi diyorum.
Burada da bir ses olayım var.
O zaman sır olmak kelimesi de yine bitişik yazılır.
Hissetmek, örneğimizde bakalım hissetmek.
Örneğimizde gençler his ve etmek yardımcı eyleminden meydana gelir.
Ve burada da dikkat ederseniz arada bir tane gençler S harfi türemiştir.
Bunda da ben ne diyorum?
Gençler yüzsüz titremesi, ses olayı diyorum ve o yüzden hissetmek kelimesini de bitişik yazıyorum.
Geldiğim sırada gençler ikinci grubu MMA kurallı, birleşik fiiller, kurallı, bakın birleşik fiiller, gençler kaç gruba ayrılıyor muş.
Kurallı birleşik fiiller dört gruba ayrılıyor.
Bunlar yeterlilik fiili, tasdik fiili, süreklilik fiili ve yaklaşma fiili olmak üzere gençler.
Bunlar da iki tane fiilin birleşmesi sonucu meydana gelir.
Kurallı birleşik fiiller de gençler her zaman bitişik yazılır.
Peki yeterlilik fiili ile başlıyorum. Yeterlilik fiili gençler.
Bakın bir fiile gelen ey bilmek!
İçinden oluşur.
Tamamı ezilmek sözcüğünden oluşur gençler.
Hemen bakalım örnekleri bakın.
Yazmak ve e bilmekten meydana gelmiş.
Yazabilmek, yürümek, fiili ve ezilmek sözcüğünün birleşmesinden oluşmuş yürüyebilmek, uzanmak, fiili ve bilmek fiilinin birleşmesinden oluşmuş uzatabilmek.
Kurallı bileşik fiiller.
Gençler her zaman bitişik yazılır.
Geldik tazyik fiiline, tazyik fiili de gençler fiile gelen i vermek ekiyle yapılır.
Tazyik çabucak demek.
Gençler hemen öğrendiğimize bakalım.
Düşünmek fiiline gelen bakın iyi vermek düşünü vermek, kaçmak fiiline gelen gençler vermek.
Kaçını vermek, almak fiiline gelen vermek, alı vermek.
Bunlar da gençler.
Tasdik fiili vardır, tasdik fiili mi vermek ve tasdik fiili de her zaman bitişik yazılır ve.
Bir sonraki örneğim.
Gençler, süreklilik fiili, süreklilik fiili de gençler.
Fiile gelen.
E durmak.
E kalmak.
E gelmek.
Benim üç tane süreklilik filim vardır.
Gençler örnekleri mi?
Bakıyorum gitmek fiiline gelen.
E durmak gide durmak sürmek fiiline gelen e gelmek süre gelmek.
Bakmak fiiline gelen e kalmak baka kalmak.
Yani eylemin sürekli yapıldığını gösterir.
Gençler imanı sürekli devam ettiğini gösterir ve sonuncusuna geldim gençler sonuncusu da yaklaşma fiili yaklaşma fiili de gençler fiile gelen e yazmak fiilinden ortaya.
Çıkar ve bakın örnekleri bize bakalım.
Düşmek fiiline gelen yazmak, düşe yazmak, ölmek fiiline gelen yazmak, öyle yazmak, boğulmak fiiline gelen gençler e yazmak bu oğula yazmak şeklinde birleşti.
Ve bir daha söylüyorum kurallı bileşik fiiller her zaman bitişik yazılır. Yaklaşma fiili de kurallı bileşik fiil olduğu için bitişik yazılır ve yaklaşma fiili gençler cümleye eğilimin az kalsın yapılacak anlamına gelir.
Yani fiile çok yaklaştığını söyler.
Düşe yazmak, yani az kalsın düşecekti.
Öyle yazmaz, öyle yazmak az kalsın ölecekti.
Bavula yazmak az kalsın neredeyse gençler boğulacak da anlamı verir.
Yani fiile yaklaştığını, anlamını verir.
Yaklaşma fiili ve notu muzda da söylemiş iz.
Kurallı, birleşik fiiller.
Her zaman gençler bitişik yazılır ve üçüncü grubumuz ise anne amca kaynaşmış.
Ve deyim değişmiş birleşik fiiller gençler.
Bunlar da birleşik fiillerin bakın gerçek anlamından, gerçek anlamından uzaklaşarak kalıp ulaşmasıyla oluşur ve gençler deyimleri de Ben ne yapıyorum bu guruba dahil ediyorum.
Dikkat ediyorum.
Evet, bakın gözden düşmek diye bir deyimin var.
Gençler bakın dikkat ederseniz gerçek anlamından uzaklaşıyor, insan gözden düşmüyor.
Birini, sevgisini kaybetmek anlamında değil mi?
Yine bakın burada el açmak, deyimin var el açmak, yani birine elimizi açmıyoruz, ondan yardım beklemek anlamında kelime artık bakın gerçek anlamından uzaklaşıyor.
Yine gençler baş vurmak fiilin var, bakın baş ve vurmak fiilinden meydana geliyor.
Yani bir yere gidip kafamızı kurmuyoruz di mi?
Başvuru yapıyoruz.
Kelime yine gerçek anlamından uzaklaşıyor ve gençler neyimiz var?
Bakın burada bir etekleri zil çalmak diye bir deyimi miz var.
Gençler burada da gerçek anlamında uzaklaşıyor çok sevinmek anlamında.
Yani gerçekte etekleri zil çalmıyor.
Bunlar da anne amca kaynaşmış birleşik zihinlerimize giriyor.
Deyimler de yine bu guruba dahil oluyor.
Kunduz, Türkçe videolarına hoşgeldiniz.
Bugün sizlerle birlikte birleşik yapılı fiiller nedir bunu öğreneceğiz.
Gençler.
Hazırsanız başlayalım.
Birleşik fiiller kendi içerisinde bakın kaç guruba ayrılır.
Üç gruba ayrılır.
Birinci grubumuzla başlıyoruz.
Yardımcı eylemle kurulan birleşik fiiller.
Yardımcı eylem ve kurulan bileşik fiiller şudur Gençler bir isim ile Türkçede bulunan etmek.
Olmak.
Kılmak, eylemek, duyurmak yardımcı eylemlerinin birleşmesiyle oluşur gençler.
Yani bir isim etmek, olmak, kılmak, eylemek ve bu yoğurmak yardımcı eylemlerinin birleşmesiyle.
Ne oluşturuyor?
Muş.
Gençler, yardımcı eylemle kurulan birleşik fiili oluşturmuş.
Hemen örnekleri bize bakalım.
Belediye sokakta kalan vatandaşlara yardım etti.
Bakın burada yardım etti.
Fiilin var ve bu fiili bir inceleyelim gençler.
Dikkat ederseniz bakın yardım isimden oluşturdum.
Yardım isimdir ve etmek benim Türkçede yardımcı eylemdir.
Gençler isim artı yardımcı eylem olan etmek sözcüğünün birleşmesiyle Gençler Yardım Etmek diye bir yardımcı eylemli kurulan birleşik fiili ortaya çıktı.
Hemen ikinci örneğe bakalım.
İngilizce kursuna kaydoldu.
Bakın burada da gençler kaydolmak fiilen var.
Kaydolmak fiilini şöyle bir inceleyelim.
Gençler kayıt olmaktır di mi?
Aslında.
Ve birleşik yazılır.
Gençler kaydolmak kayıt nedir?
Gençler bakın kayıt isimdir ve olmak benim Türkçe deneyimdir.
Gençler yardımcı eylemdir.
Kayıt ismiyle olmak, yardımcı eyleminin birleşmesi sonucu yardımcı eylemle kurulan bir birleşik fiili ortaya çıkmış, kaydolduğu filim ortaya çıkmış.
Hemen bir sonraki örneğe bakıyoruz.
Çalışanlarına sürekli emir buyuruyor ordu.
Burada da gençler bakın dikkat ederseniz emir buyuruyor.
Ordu diye bi filim var.
Evet emir nedir?
Gençler bakın emir isimdir, dil ve emir isimdir ve gençler buyur mak da benim deyimdir. Gençler bu vurmak Türkçedeki yardımcı eylemlerinden bir tanesiydi di mi?
Buyur mak ve isim olan emirle buyur mak yardımcı eyleminin birleşmesi sonucu ortaya ne çıktı?
Gençler Emir bu yumak diye bir yardımcı eylemle kurulan birleşik fiili filim ortaya çıktı.
Bir sonraki örneğe bakıyoruz.
Allah size de nasip eylesin.
Burada da gençler bakın dikkat ederseniz nasip eylesin diye bir neyim var.
Birleşik filim var.
Ve nasip gençten neyden oluşur isimden oluşur dimi?
Nasip isimdir ve eylemek de gençler benim.
Neydi Türkçedeki Yardımcı Eyleme Şimdi?
Ve Burada da Dikkat Ederseniz Nasip İsmiyle Eylemek Yardımcı Eylemi Birleşerek Nasip Eylemek Diye Bir Yardımcı Eylemli Kurulan Birleşik Fikir Oluşmuş.
Sözü etkili kılmak istiyorsanız diksiyon olduğunuza dikkat etmelisiniz.
Bu örnekle de gençler bakın bir etkili kılmak, bir de kelime mizin sonunda dikkat etmek diye birleşik fikirlerimiz var.
Etkili sözcüğü nedir?
Gençler etkili sözcüğü isimdir di mi?
Kılmak Sözcü'de Türkçede neydi gençler kılmak sözcüğü?
Yardımcı eylem di di mi?
Bakın yine burada dikkat ederseniz etkili ismiyle kılmak, yardımcı eyleminin birleşmesi sonucu yardımcı eylemle kurulan bir birleşik fikir ortaya çıkmış ve diğer ürünlerimize bakıyoruz.
Dikkat etmelisiniz de de gençler dikkat!
Bakın nedir?
İsim dir di mi?
Etmelisiniz de nedir?
Gençler yardımcı eylemimizi di mi etmek?
Türkçe'de yardımcı eylemimizi di ve dikkat ismiyle etmek.
Yardımcı eğiliminin birleşmesi sonucu dikkat etmelisiniz diye bir yardımcı eylemle kurulan birleşik filim ortaya çıktı ve burada bir notumuz var. Gençler bu not notumuz önemli.
Yardımcı eylemle kurulan birleşik fiiller de, ses olayımız varsa eğer, gençler bunlar bakın nasıl yazılıyor muş bitişik yazılıyor.
Şimdi hapsetmek sözcüğü hangi sözcüklerden meydana gelmiştir?
Bakın hapis ismi ve etmek yardımcı eyleminden meydana gelmiş gençler fakat hapsetmek şeklinde yazarım.
Bunu yazmamın sebebi gençler.
Bakış şurada bir iyinin düşmesi, yani ünlü düşmesi diye bir ses olayımız var.
Ses olayımız varsa nasıl yazıyorum?
Bitişik yazıyorum.
Peki sır olmak kelimesi de gençler bakın sır ismiyle olmak yardımcı eyleminin birleşmesinden oluşur.
Ve dikkat ederseniz şurda bir tane gençler ekstradan R harfi türemiş.
Buna da ünsüz üremesi diyorum.
Burada da bir ses olayım var.
O zaman sır olmak kelimesi de yine bitişik yazılır.
Hissetmek, örneğimizde bakalım hissetmek.
Örneğimizde gençler his ve etmek yardımcı eyleminden meydana gelir.
Ve burada da dikkat ederseniz arada bir tane gençler S harfi türemiştir.
Bunda da ben ne diyorum?
Gençler yüzsüz titremesi, ses olayı diyorum ve o yüzden hissetmek kelimesini de bitişik yazıyorum.
Geldiğim sırada gençler ikinci grubu MMA kurallı, birleşik fiiller, kurallı, bakın birleşik fiiller, gençler kaç gruba ayrılıyor muş.
Kurallı birleşik fiiller dört gruba ayrılıyor.
Bunlar yeterlilik fiili, tasdik fiili, süreklilik fiili ve yaklaşma fiili olmak üzere gençler.
Bunlar da iki tane fiilin birleşmesi sonucu meydana gelir.
Kurallı birleşik fiiller de gençler her zaman bitişik yazılır.
Peki yeterlilik fiili ile başlıyorum. Yeterlilik fiili gençler.
Bakın bir fiile gelen ey bilmek!
İçinden oluşur.
Tamamı ezilmek sözcüğünden oluşur gençler.
Hemen bakalım örnekleri bakın.
Yazmak ve e bilmekten meydana gelmiş.
Yazabilmek, yürümek, fiili ve ezilmek sözcüğünün birleşmesinden oluşmuş yürüyebilmek, uzanmak, fiili ve bilmek fiilinin birleşmesinden oluşmuş uzatabilmek.
Kurallı bileşik fiiller.
Gençler her zaman bitişik yazılır.
Geldik tazyik fiiline, tazyik fiili de gençler fiile gelen i vermek ekiyle yapılır.
Tazyik çabucak demek.
Gençler hemen öğrendiğimize bakalım.
Düşünmek fiiline gelen bakın iyi vermek düşünü vermek, kaçmak fiiline gelen gençler vermek.
Kaçını vermek, almak fiiline gelen vermek, alı vermek.
Bunlar da gençler.
Tasdik fiili vardır, tasdik fiili mi vermek ve tasdik fiili de her zaman bitişik yazılır ve.
Bir sonraki örneğim.
Gençler, süreklilik fiili, süreklilik fiili de gençler.
Fiile gelen.
E durmak.
E kalmak.
E gelmek.
Benim üç tane süreklilik filim vardır.
Gençler örnekleri mi?
Bakıyorum gitmek fiiline gelen.
E durmak gide durmak sürmek fiiline gelen e gelmek süre gelmek.
Bakmak fiiline gelen e kalmak baka kalmak.
Yani eylemin sürekli yapıldığını gösterir.
Gençler imanı sürekli devam ettiğini gösterir ve sonuncusuna geldim gençler sonuncusu da yaklaşma fiili yaklaşma fiili de gençler fiile gelen e yazmak fiilinden ortaya.
Çıkar ve bakın örnekleri bize bakalım.
Düşmek fiiline gelen yazmak, düşe yazmak, ölmek fiiline gelen yazmak, öyle yazmak, boğulmak fiiline gelen gençler e yazmak bu oğula yazmak şeklinde birleşti.
Ve bir daha söylüyorum kurallı bileşik fiiller her zaman bitişik yazılır. Yaklaşma fiili de kurallı bileşik fiil olduğu için bitişik yazılır ve yaklaşma fiili gençler cümleye eğilimin az kalsın yapılacak anlamına gelir.
Yani fiile çok yaklaştığını söyler.
Düşe yazmak, yani az kalsın düşecekti.
Öyle yazmaz, öyle yazmak az kalsın ölecekti.
Bavula yazmak az kalsın neredeyse gençler boğulacak da anlamı verir.
Yani fiile yaklaştığını, anlamını verir.
Yaklaşma fiili ve notu muzda da söylemiş iz.
Kurallı, birleşik fiiller.
Her zaman gençler bitişik yazılır ve üçüncü grubumuz ise anne amca kaynaşmış.
Ve deyim değişmiş birleşik fiiller gençler.
Bunlar da birleşik fiillerin bakın gerçek anlamından, gerçek anlamından uzaklaşarak kalıp ulaşmasıyla oluşur ve gençler deyimleri de Ben ne yapıyorum bu guruba dahil ediyorum.
Dikkat ediyorum.
Evet, bakın gözden düşmek diye bir deyimin var.
Gençler bakın dikkat ederseniz gerçek anlamından uzaklaşıyor, insan gözden düşmüyor.
Birini, sevgisini kaybetmek anlamında değil mi?
Yine bakın burada el açmak, deyimin var el açmak, yani birine elimizi açmıyoruz, ondan yardım beklemek anlamında kelime artık bakın gerçek anlamından uzaklaşıyor.
Yine gençler baş vurmak fiilin var, bakın baş ve vurmak fiilinden meydana geliyor.
Yani bir yere gidip kafamızı kurmuyoruz di mi?
Başvuru yapıyoruz.
Kelime yine gerçek anlamından uzaklaşıyor ve gençler neyimiz var?
Bakın burada bir etekleri zil çalmak diye bir deyimi miz var.
Gençler burada da gerçek anlamında uzaklaşıyor çok sevinmek anlamında.
Yani gerçekte etekleri zil çalmıyor.
Bunlar da anne amca kaynaşmış birleşik zihinlerimize giriyor.
Deyimler de yine bu guruba dahil oluyor.
