Sevgili arkadaşlar, herkese merhabalar.
Bu dersteki konumuz trigonometrik özdeşlikler.
Bunu ifade edebilmek için yine önce birim çemberden yardım alalım.
Birinci bölgedeki o çeyreklik kısımı çizelim ve daha önceden öğrendiğimizde hemen yerleştirelim.
Şurası sinx, burası cosx yani buraya P noktası , buraya H dersek PH sinx, OH ise cosx, OP zaten 1.
Burası 1 birimdir.
Şimdi burada OHP üçgeninde hemen bir pisagor bağıntısı yazılırsa sinkarex-coskarex toplamının bir olduğunu elde etmiş oluruz tekrar.
Diğer taraftan, şimdi burada mesele sinkarex yalnız başına bıraksak coskare'yi karşıya atmam lazım sinkarex eşittir bir eksi coskarex olur.
Burada 1'in karesi gibi düşünelim iki kare farkı uygulayalım.
A kare eksi b kare neydi hatırlatayım isterseniz a kare eksi b kare demek kareleri kapatıyorum. Ne gördüm?
A - b bir de bunun artısı yazıyorum a + b bu iki kare farklıydı.
Bu da aynısı kareleri kapat 1-cos sonra 1+cos yazıyoruz, çarpımda.
Diğer taraf bu coskare'yi yalnız bırakmış olsaydık o da 1-sinkarex'di 1-sinx çarpı 1+sinx şeklinde yine iki kare farkından ayrılır.
Tanjantx'i öğrenmiştik sinüsx bölü cosünüsx olduğunu, cotanjan'ın da cosinüsx bölü sinx olduğunu.
Ve bu ikisinin birbirinin çarpmaya göre tersi olduğunu söylemiştik.
Bunlar özdeşlik sorularını çözerken bizim işimizi kolaylaştıracak kısayollar olacak. Devam ediyorum yine aynı birim çember üzerinde konuşacağım arkadaşlar sekantx fonksiyonu nereden geldiğini yine diğer derslerimizde detaylı bir şekilde ele alacağız.
1 bölü Cosinüsx'tir. Aynı şekilde cosekantx 1/sinx demektir.
Bu iki fonksiyonun ispat ile beraber nasıl elde edildiği yine ayrıca detaylı bir videoda anlatılacak ve 1 + tankarex nedir?
Şimdi onu konuşalım tanjantx'in sinüsx/cosx olduğunu söyledik dolayısıyla tankarex sinkarex/coskarex'tir. Bu ifadelerden bakın payda eşitleyelim. Ne olur payda eşitlersek?
Şöyle alayım isterseniz coskarex artı sinkarex/coskarex olur.
Az önce ifade ettik.
Sinkarex+coskarex de sekantx değil miydi?
Demek ki siz Bunun yerine sekantkarex de yazabilirsinizi bir artı tanjantkarex'in yerine.
Aynı şekilde bir artık kotkarex de bir artı coskarex+sinkarex'dir. Payda eşitlediğimde bir bölü sinkarex olur o da yukarısı bir olacağı için ve bir bölgesini Sinx kosekantx'tir.
Karesini aldığımızda kosekantkarex olarak da ifade edilebilir.
1+cotanjantkarex diyelim ve devam edelim bu x + y = 90° ise sinx Cosinüsy'ye, tanjantx de kotanjantx'e eşittir.
Yani ne demek istiyorum biliyor musunuz?
Birbirini 90 dereceye tamamlayan açıların sinüsü kosinüsüne, kosinüsleri sinüslerine eşittir.
Aynı zamanda da tanjantları kotanjantlarına, kotanjantları tanjantlarına eşittir.
Ne zaman iki açının toplamı Eğer 90 derece yani π/2 radyan yapıyorsa.
Diğer taraftan önemli bir uyarı bu sinkarex sinxkare eşit değildir kesinlikle arkadaşlar, böyle bir şey yok.
Sinkarex nedir?
Sinx çarpı sinx'tir.
Yani sinüsx'in karesine eşittir diyelim.
Ve hemen örneklerimize geçelim. sinkarealfa bölü 1 artı cosalfa + coskarealfa/ Şimdi bunu bulabilmek için buradaki sinkarealfa yerine bir eksi koskarealfa yazacağım coskarealfa yerine de bir eksi sinkarealfa yazacağım.
Ve bir eksi coskarealfa neydi 1 - cosalfa , iki kare farkından yazıyoduk onu, çarpı 1 + cosalfa. Bölü dedim aşağıya geçtim bir artık cosalfa zaten o yazacak bir şey yok aynen yazdım onu.
Coskare yerine bir eksi sinkarealfa yazmıştık.
Onuda iki kare farkından bir eksi sinalfa çarpı bir artı sinüsalfa olarak yazalım.
Bölü, paydamız da ne var?
1 artı sinüsalfa var aynısını yazdım onun da artı bir tane sinüsalfa ekledik.
Şimdi sadeleştirmeler yapıyorum bir + cosalfalar kısaldı bir artı sinalfalar da kısaldı.
Ne kaldı burada bir bir daha bakın iki var buradaki eksi sinalfa ve artisinalfa da birbirini götürdü.
Dolayısıyla olur en kısa halde sevgili arkadaşlar.
Ve geldik bir sonraki sorumuz 2cosalfa artı sinalfa bölü 5sinalfa eksi cosalfa = 3 olduğuna göre kotanjantı ifadesinin değeri nedir diye bize sunulmuş.
Hemen bana verilen eşitlikte içler dışlar çarpımı yapalım.
15 çarpı sinüsalfa -3 tane kosinüsalfa neye eşitmiş?
2cosalfa + sinalfa'ya eşitmiş burada.
Aynı cinsten olanlar bir tarafta toplayalım sinalfaları ve kosinüsalfaları aynı taraflarda toplayalım.
15 sinalfa vardı bu yanında eksi olarak geldi 14 tane sinalfa kaldı sol tarafta.
Geldim sağ tarafa eksi 3, +3 geçti, 2 ile topladım beş tane cosalfa'ya eşit olduğunu buldum sinalfanın.
Bana kotanjantalfa sorulmuş.
Oda cos/sin'dir.
Yani cosinüsü yerinde bırakalım.
Sinüsü diğer tarafa atalım.
14 yerinde kalsın 5 diğer tarafa geçsin.
Bunlar çarpma durumunda olduğu için bölü olarak geçmiş olacaklar.
Burada da kosalfa bölü neyi elde etmiş olduk?
Sinalfa zaten biliyorsunuz kosalfa bölü sin alfa az önce ne dedik?
Kotanjantalfa'ya eşitti.
O zaman aradığımız değer 14/5 olarak bulunmuş olur sevgili gençler ve bu sorumuza birlikte dersimizin de sonuna gelmiş olduk.
Bir sonraki dersimizde görüşmek üzere, kendinize çok iyi bakın.
Bu dersteki konumuz trigonometrik özdeşlikler.
Bunu ifade edebilmek için yine önce birim çemberden yardım alalım.
Birinci bölgedeki o çeyreklik kısımı çizelim ve daha önceden öğrendiğimizde hemen yerleştirelim.
Şurası sinx, burası cosx yani buraya P noktası , buraya H dersek PH sinx, OH ise cosx, OP zaten 1.
Burası 1 birimdir.
Şimdi burada OHP üçgeninde hemen bir pisagor bağıntısı yazılırsa sinkarex-coskarex toplamının bir olduğunu elde etmiş oluruz tekrar.
Diğer taraftan, şimdi burada mesele sinkarex yalnız başına bıraksak coskare'yi karşıya atmam lazım sinkarex eşittir bir eksi coskarex olur.
Burada 1'in karesi gibi düşünelim iki kare farkı uygulayalım.
A kare eksi b kare neydi hatırlatayım isterseniz a kare eksi b kare demek kareleri kapatıyorum. Ne gördüm?
A - b bir de bunun artısı yazıyorum a + b bu iki kare farklıydı.
Bu da aynısı kareleri kapat 1-cos sonra 1+cos yazıyoruz, çarpımda.
Diğer taraf bu coskare'yi yalnız bırakmış olsaydık o da 1-sinkarex'di 1-sinx çarpı 1+sinx şeklinde yine iki kare farkından ayrılır.
Tanjantx'i öğrenmiştik sinüsx bölü cosünüsx olduğunu, cotanjan'ın da cosinüsx bölü sinx olduğunu.
Ve bu ikisinin birbirinin çarpmaya göre tersi olduğunu söylemiştik.
Bunlar özdeşlik sorularını çözerken bizim işimizi kolaylaştıracak kısayollar olacak. Devam ediyorum yine aynı birim çember üzerinde konuşacağım arkadaşlar sekantx fonksiyonu nereden geldiğini yine diğer derslerimizde detaylı bir şekilde ele alacağız.
1 bölü Cosinüsx'tir. Aynı şekilde cosekantx 1/sinx demektir.
Bu iki fonksiyonun ispat ile beraber nasıl elde edildiği yine ayrıca detaylı bir videoda anlatılacak ve 1 + tankarex nedir?
Şimdi onu konuşalım tanjantx'in sinüsx/cosx olduğunu söyledik dolayısıyla tankarex sinkarex/coskarex'tir. Bu ifadelerden bakın payda eşitleyelim. Ne olur payda eşitlersek?
Şöyle alayım isterseniz coskarex artı sinkarex/coskarex olur.
Az önce ifade ettik.
Sinkarex+coskarex de sekantx değil miydi?
Demek ki siz Bunun yerine sekantkarex de yazabilirsinizi bir artı tanjantkarex'in yerine.
Aynı şekilde bir artık kotkarex de bir artı coskarex+sinkarex'dir. Payda eşitlediğimde bir bölü sinkarex olur o da yukarısı bir olacağı için ve bir bölgesini Sinx kosekantx'tir.
Karesini aldığımızda kosekantkarex olarak da ifade edilebilir.
1+cotanjantkarex diyelim ve devam edelim bu x + y = 90° ise sinx Cosinüsy'ye, tanjantx de kotanjantx'e eşittir.
Yani ne demek istiyorum biliyor musunuz?
Birbirini 90 dereceye tamamlayan açıların sinüsü kosinüsüne, kosinüsleri sinüslerine eşittir.
Aynı zamanda da tanjantları kotanjantlarına, kotanjantları tanjantlarına eşittir.
Ne zaman iki açının toplamı Eğer 90 derece yani π/2 radyan yapıyorsa.
Diğer taraftan önemli bir uyarı bu sinkarex sinxkare eşit değildir kesinlikle arkadaşlar, böyle bir şey yok.
Sinkarex nedir?
Sinx çarpı sinx'tir.
Yani sinüsx'in karesine eşittir diyelim.
Ve hemen örneklerimize geçelim. sinkarealfa bölü 1 artı cosalfa + coskarealfa/ Şimdi bunu bulabilmek için buradaki sinkarealfa yerine bir eksi koskarealfa yazacağım coskarealfa yerine de bir eksi sinkarealfa yazacağım.
Ve bir eksi coskarealfa neydi 1 - cosalfa , iki kare farkından yazıyoduk onu, çarpı 1 + cosalfa. Bölü dedim aşağıya geçtim bir artık cosalfa zaten o yazacak bir şey yok aynen yazdım onu.
Coskare yerine bir eksi sinkarealfa yazmıştık.
Onuda iki kare farkından bir eksi sinalfa çarpı bir artı sinüsalfa olarak yazalım.
Bölü, paydamız da ne var?
1 artı sinüsalfa var aynısını yazdım onun da artı bir tane sinüsalfa ekledik.
Şimdi sadeleştirmeler yapıyorum bir + cosalfalar kısaldı bir artı sinalfalar da kısaldı.
Ne kaldı burada bir bir daha bakın iki var buradaki eksi sinalfa ve artisinalfa da birbirini götürdü.
Dolayısıyla olur en kısa halde sevgili arkadaşlar.
Ve geldik bir sonraki sorumuz 2cosalfa artı sinalfa bölü 5sinalfa eksi cosalfa = 3 olduğuna göre kotanjantı ifadesinin değeri nedir diye bize sunulmuş.
Hemen bana verilen eşitlikte içler dışlar çarpımı yapalım.
15 çarpı sinüsalfa -3 tane kosinüsalfa neye eşitmiş?
2cosalfa + sinalfa'ya eşitmiş burada.
Aynı cinsten olanlar bir tarafta toplayalım sinalfaları ve kosinüsalfaları aynı taraflarda toplayalım.
15 sinalfa vardı bu yanında eksi olarak geldi 14 tane sinalfa kaldı sol tarafta.
Geldim sağ tarafa eksi 3, +3 geçti, 2 ile topladım beş tane cosalfa'ya eşit olduğunu buldum sinalfanın.
Bana kotanjantalfa sorulmuş.
Oda cos/sin'dir.
Yani cosinüsü yerinde bırakalım.
Sinüsü diğer tarafa atalım.
14 yerinde kalsın 5 diğer tarafa geçsin.
Bunlar çarpma durumunda olduğu için bölü olarak geçmiş olacaklar.
Burada da kosalfa bölü neyi elde etmiş olduk?
Sinalfa zaten biliyorsunuz kosalfa bölü sin alfa az önce ne dedik?
Kotanjantalfa'ya eşitti.
O zaman aradığımız değer 14/5 olarak bulunmuş olur sevgili gençler ve bu sorumuza birlikte dersimizin de sonuna gelmiş olduk.
Bir sonraki dersimizde görüşmek üzere, kendinize çok iyi bakın.
Sıkça Sorulan Sorular
Trigonometrik özdeşlikler nelerdir?
Trigonometri sorularında kullanabileceğin önemli trigonometrik eşitlikler maddeler halinde senin için hazırlandı.
sin2x + cos2x = 1
sin2x = 1 - cos2x
sin2x = (1 - cosx).(1 + cosx)
cos2x = 1 - sin2x
cos2x = (1 - sinx).(1 + sinx)
1 + cot2x = cosec2x
1 + tan2x = sec2x