Biyoloji ve Canlıların Ortak Özellikleri Soruları

A Kitapçığı 14. IV 16. Birlaberatuvarda yapılacak deney için seçilen dört de- nev tüpüne aynı kosullarda sırası ile HCI NH3, NaOH ve HNO3 çözeltileri konulmuştur. Bu tüplere sırasıyla yumurta kabuğu, saç telleri, alüminyum parçacığı ve civa damlatılmıştır. Buna göre, kaplarda gerçekleşebilecek olaylar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) 1. tüpte yumurta kabuğu bir süre sonra yumuşar. B) II. tüpte saç telleri değişmeden kalır. C) III. tüpte gaz çıkışı gerçekleşir. D) IV. tüpte civa damla özelliğini koruyamaz ve tepki- me gözlenir. E) I. füpe ateş yaklaştırıldığında alevin parlaklığında artma gözlenir. 15. Prokaryot hücrelerde çekirdek zarı DNA'yı sarmadığı için DNA sitoplazmaya dağınık halde bulunur. Bakteri- ler prokaryot hücre yapısına sahiptir. Aşağıdaki şekilde bir bakteri hücresinin şekli çizilmiştir. Yayın 'Adiyesi

UDÜS - A dur- ken 39. Aşağıdaki grafikte kılcal damar boyunca gerçekleşen mad- de alışverişini göstermiştir. Kan basıncı en Kanin osmotik basıncı ta Atardamar ucu Toplardamar ucu SI Buna göre; a 1. Atardamar ucunda kılcal damarlardan doku sivisina madde geçişi olur. of II. Kan basıncının sürekli artması doku osmatik basıncını artırır. III. Kanin osmatik basıncının artması kılcallardan dokulara çıkan madde miktarını artırır. yargılarından hangisi doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız IL regivel Dive til EH, Il ve III

15. pirmo nome Birey sayısı F D B C A E Kategori Yukarıdaki grafikte hayvanlar âlemine ait canlıların tak- sonomik kategorilerinin sahip olduğu birey sayısı veril- miştir. Bununla ilgili olarak; 1. İki canli A kategorisinde birlikte yer alıyorsa D kate- gorisinde de birlikte yer alır. II. A kategorisi sınıf, E kategorisi şube olabilir. A . III. F kategorisinde birlikte yer aldığı hâlde D kategori- si farklı olan canlıların protein benzerliği, E katego- risinde birlikte yer alan canlılara göre daha azdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

3. Dişilerde oogenez süreciyle ilgili olarak aşağıda- ki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Gogenez süreci dişi embriyosunda oogonium (yumurta ana hücresi) üretimiyle başlar. B) Oogoniumların profaz I aşamasına gelmesiyle birincil oositler oluşur. Ergenlik dönemine erişen dişi birey menopoz dö- nemine girene kadar her bir yumurtalıktaki sade- ce birer tane birincil oosit sürece devam eder. D) Gelişimini tamamlayan folikül kesesi ve yumur- talıktan ovulasyon adı verilen olayla yumurta ati- mi gerçekleşir. E) İkincil oosit mayoz Il'ye başlar fakat metafaz II evresinde durur. ARI

IN R rağmen aşırı terler. HP 34. Aşırı kilolu insanlar ortam sıcaklığı normal değerde olmasına Bu durum aşağıdakilerden hangisi ile açıklanır? A) Kilolu insanlarda metabolizmanın hızlı olması B) Kilolu insanlarda yüzey/hacim oranının küçük değerde olması B. C) Kilolu insanlarda yapılan her hareketin bir hücreye olan enerji maliyetinin yüksek olması h D) Kilolu insanlarda bir tepkime için gereken enerji miktan- nin fazla olması E E) Kilolu insanlarda ter bezi miktarının fazla olması

16. Bir hücrenin, Hücre duvarı Peroksizom . Ribozom yapılarından hangilerine sahip olması ökaryot hücre olduğuna karar vermede kullanılamaz? A) Yalnız III B) I ve II D) II ve III Ave III E) I, II ve III AY YAYINLARI 38

Yılan Fare Çekirge Ot Bu besin piramidi ile ilgili, aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) En fazla biyokütleye sahip canlı ottur. B) Çekirge, otu besin olarak tüketir. C) Fare sayısındaki artış, yılan sayısını da arttırır. D) Yılan, son tüketici durumundadır. E) Aktarılan enerji miktarı, ottan yılana doğru artar.

63. Safra; tuz, pigment ve kolesterolden oluşan bir çözelti- dir. Safra tuzları büyük yağ damlacıklarının, suda ası. li küçük damlacıklara bölünmesini sağlar (deterjanın C etki mekanizmasına benzerlik gösterir). Aynı zaman- da safra tuzları yağların emilimine de yardımcı olur. Bağırsakta yetersiz miktarda safra tuzu varsa; 021 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü V. lipazın sindirim etkisi için oluşturulan yağ dam- lacıklarının yüzey alanı, II. ince bağırsak epitel hücrelerindeki şilomikron miktarı, V. B ve C vitaminlerinin emilim miktarı ifadelerinden hangileri olumsuz etkilenir? A) Xalnız . B) Yalnız II. & D) I ve III. E) I, II ve III. I ve II.

23. Bir canlının hayat dönemine bağlı metabolizma hızları; I. Anabolizma= Katabolizma, Il. Anabolizma > Katabolizma, III. Anabolizma < Katabolizma iken bu canlı yaşamının hangi döneminde olduğu aşağı- dakilerden hangisinde doğru verilmiştir? 1 11 III A) B) Gençlik Gençlik Erişkinlik Erişkinlik Yaşlılık Erişkinlik Yaşlılık Gençlik Yaşlılık Erişkinlik Yaşlılık Erişkinlik Yaşlılık Gençlik Gençlik D E)

5. Zigot Sperm Yumurta Embriyo 20 Dişi Erkek Yavru birey İnsanlarda üreme olaylarını özetleyen yukarıdaki ge- nelleştirilmiş şemaya göre, 20 1. Mayoz bölünme ve döllenme olayları kalitsal varyas- yonların oluşumunda etkili olur. ik k II. Zigotun embriyoyu ve daha sonra yavru bireyi oluştur- ması sırasında mitoz bölünme ve farklılaşma olayları et- kili olur. III. Bir zigotun mitoz bölünmeler ile oluşturduğu hücreler- den yetişkin bir bireyin oluşumu, farklı dokulara ait hüc- relerin farklı genler içermesine bağlı hücresel değişim- ler ile açıklanabilir. IV. Yumurta ve spermin zigota kalıtım maddesi bakımın- dan katkısı yaklaşık aynı iken sitoplazmik içerik bakı- mindan katkıları aynı değildir. ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) Well B) Ive III Chil ve III Dll ve TV E) I, II, III ve IV

15 NT tuinea genesis 4. Su moleküllerinin birbirine en yakın olduğu sıcaklık değeri +4°C'dir. Buna göre, 1. +4°C sıcaklığındaki su isitilinca genleşir. II. +4°C sıcaklığındaki su soğutulunca genleşir. III. Tatlı su göllerinin, zemine yakın bölgelerinde su sıcaklığı yaklaşık +4 °C olur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız L B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) Ive!!! E) Il ve III Key Diğer sayfaya geçiniz. 27

Hücrede oluşan boşaltım atıklarını kana verme Hücre sayısını artırarak büyüme III. Üremesi sırasında mitoz ya da mayoz bölünme geçirme Bu özelliklerden hangileri canlılarda ortak değildir? A) Yamizi B) Yalnız 11 C Vamz TI DI ve II 24tive III

TYT / FEN BİLİMLERİ 17. 18. 1. Det II. Sp III. SE A ve B bitki virüsleri kullanılarak aşağıdaki deney gerçek- leştiriliyor. Deneyde, A virüsünün kalıtım materyali, B virü- sünün protein kilifi içerisine yerleştirilerek melez bir virüs elde ediliyor. Daha sonra melez virüsün bitki yaprağını enfekte ederek çoğalması sağlanıyor. Belirli bir zaman sonra yapraktan izole edilen yeni virüslerin, A virüsünün aynısı olduğu belirleniyor. + IV. Y B Yukar denn A) Y B virüsü A virüsü Protein kilit 2 RNA 1 RNA 2 loo Protein kilif 1 CUUUUUUUUUU. - 000000000 Melez virüs SEEN (RNA 1 + Protein kilif (2) BUB LENT 19. M t A virüsü Bu deneysel çalışmaya göre, virüslerle ilgili olarak, 1 1 Virüsler çok hızlı mutasyona uğrar. Protein kılıfın sentezi, her virüsün kendi kalıtım ma- teryaline göre olur. III. Virüs, çoğalması sürecinde tütün bitkisinin hücre içi- S ne sadece virüsün protein kılıfı girer. sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız ! B) Yalnız II C) Yalnız III 8 b) ve II E) Il ve III M -

5. Aşağıda canlıların ortak özellikleri ile ilgili tanımlar verilmiştir. Yaşamsal faaliyetleri sürdürebilmek için gerekli enerjinin sağlanmasıdır. Yapım ve yıkım reaksiyonları sonucu oluşan atık madde- lerin vücuttan uzaklaştırılmasıdır. Çevresel değişimlere rağmen kararlı bir iç yapının korun- masıdır. 7 Neslin devamı için canlıların çeşitli şekillerde sayılarını artırmalarıdır. Buna göre aşağıda verilen kavramlardan hangisinin tani- mina yukarıda yer verilmemiştir? Homeostazi B) Solunum Sy Üreme D) Boşaltım Metabolizma

3. Hücre içi ve hücre dışı sindirimde aşağıda veri- len olaylardan hangisi ortak değildir? A) Su tüketilmesi B) Enzimlerin görev alması Hücrede sindirim kofulu oluşması D) Monomerlerin açığa çıkması E) Moleküller arası kimyasal bağların koparılması

TYT/Fen Bilimleri 19. 18. "Su ortamlarında atrazin adli herbisitin varlığı ile kurbağaların üreme sistemlerindeki anormallikler arasında korelasyon vardir." görüşünü ortaya atan araştırmacıların çalışmalarının özeti aşağıda verilmiştir . Araştırmacılar, farklı bölgelerden kurbağa ve su örnekleri topladılar. Bunu izleyen analizler sırasında, kurbağalar ve su örnekleri kodlanmış olduğu için, araştırmacılar analiz ettikleri örneğin hangi bölgeden geldiğini bilmeksizin çalıştılar. YÖNTEM: 1. Atrazine maruz kalma ihtimali en az olan 4 bölge (1 - 4. bölgeler) ve atrazine maruz kalma ihtimali en fazla olan 4 bölge (5 - 8. bölgeler) seçildi. 2. Tüm bölgelerden ilkbaharda (kurbağaların iribaş evresinden ergin forma dönüştüğü dönem); kurbağa ve su örnekleri toplandı. 3. Kurbağalar laboratuvarda öldürüldü ve üreme dokularındaki anormallikler gözlemlenerek kaydedildi. 4. Su örneklerindeki atrazin konsantrasyonu analiz edildi (7. bolgeye ait su örneği test edilmedi). 5. Üreme anormallikleri ile çevresel atrazin konsantrasyonları niceliksel olarak saptandı ve aradaki korelasyona bakıldı. BULGULAR: 100 80 Gonad anormalliği yaşayan erkek kurbağalar (%) 60 7,0 6,8 16,6 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 Atrazin düzeyi (ppb) 40 O O O O Atrazin yok 20 0,0 8. 1 2 3 4 5 6 7 Bölgeler Testislerde yumurta gelişimi • Atrazin Hatalı gonad gelişimi düzeyi SONUÇ: Sudaki atrazin konsantrasyonunun 0.2 ppb ya da üstünde olduğu ortamlardan alınan kurbağalarda üreme anormallikleri vardır. Kurbağaların erginliğe geçiş dönemindeki anormallikler atrazin konsantrasyonu ile orantılı görünmemektedir. Bu çalışma ile ilgili, 1. Deney sonucunun hipotezi desteklememesi nedeniyle çalışmanın bilimsel sürece uygun olmadığı söylenebilir. II. Hipotezler test edilebilir nitelikte olup, gözlemler ve deneylerle reddedilebilir. III. Araştırma ekibi, elde ettiği veriler doğrultusunda; kontrol edilmeyen değişkenler için deneyi tekrar gözden geçirebilir ya da hipotezini değiştirebilir. yorumlarından hangileri yapılabilir? C) II ve III B) Yalnız !! A) Yalnız! E) I, II ve III D) I ve II