Biyolojik Çeşitlilik Soruları

Yanity 132 30. ABD kargo gemileriyle taşınarak Karadeniz'e gelen bir ta- raklı denizanası türü (Mnemiopsis leidyi), kısa sürede geniş bir alana yayılıp ekolojik dengeyi bozmuş bir istilacı türdür. Bu türün 10 yıl içinde 800 milyon ton büyüklüğünde bir po- pülasyona ulaşması, balık larvaları ve zooplanktonlar üze- rinden beslenmesi, öldüklerinde deniz tabanında birikmesi gibi durumlar Karadeniz'de balıkçılığı neredeyse yok ede- cek düzeyde zararlara neden olmuştur. Bu istilacı türün Karadeniz üzerindeki etkileriyle ilgili, 1. Balik larvaları üzerinden beslendiğinden balik popülas- yonlarındaki artışı olumsuz etkilemektedir. ✓ II. Otçul balıkların en büyük rakibi olmaları sebebiyle fitop- lanktonların yayılışını engellemektedirler. III. Deniz tabanında birikmeleri, kokuşmaya sebep olarak suyun niteliğini olumsuz etkiliyor olabilir. X IV. Çevre direncinin düşmesinde etkili olarak su omurgalı- larının yaşam alanını küçültmektedirler. X açıklamalarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III C) Il ve IV D) III ve IV E) I, II ve IV

34. Rekombinant DNA yöntemiyle ateş böceklerinden alınan lusiferaz enzimini sentezleyen gen, bakteri plazmitine aktarılarak rekombinant DNA elde edilir. Bakteride çoğaltılan bu rekombinant DNA, tütün bitkisinin genomuna dâhil edilip bitkinin işık saçması sağlanır. Bu olayda ilgili genin kesilmesi ve plazmite eklenmesinde; co DNA polimeraz, II. Restriksiyon, IL DNA ligaz, IV. Helikaz enzimlerinden hangileri görev alır? A) I ve II B) II ve III C) Il ve IV D) II, III ve IV E) I, III ve IV

4. Aşağıdakilerden hangisi asit yağmurla- rinin sonuçlarından biri değildir? A) Biyolojik birikim artar. B) Meralar ve ormanlar yok olur @ Saprofit canlı sayısı artar. D) Göl ve nehirde yaşayan canlı sayısı azalır. E) Kanser ve zehirlenme vakaları artar. ölina artar.

sinirler Hipofiz Hipotalamus Epitalamus D) Hipotalamus Beyincik Omurilik soğanı E) Hipotalamus Omurilik Beyin sapi soğanı 4. Yemek borusunda; I. emülsifikasyon, II. mekanik sindirim, III. kimyasal sindirim, IV. peristaltik hareket olaylarından hangileri gerçekleşmez? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, III ve IV yeh vel

Ziraatçılar, üstün özellikler taşıyan farklı irkları çap- razlayıp, elde ettikleri döller arasında istenilen gen kombinasyonlarına sahip fertleri seçerek üretirler. Buna göre, I. Bu olay yapay seleksiyondur. II. Bitkilerde kuvvetli irklar oluşturabilmek için her zaman aynı irklar kullanılır. III. Uzun yıllar aynı ırkların kendi arasında çapraz- lanmasıyla kuvvetli irklar oluşur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

10. Aşağıda gen klonlamasıyla insandaki insülin geninin bakterilere aktarılması sırasındaki bazı aşamalar karışık olarak verilmişti 1. Rekombinant DNA'ya sahip bakterilerinin besi kültüründe çoğaltılması II. Insan DNA'sı ve bakteri plazmitinin saf olarak izole edilmesi III. Bakteriye rekombinant DNA'nın aktarılması IV. Insulin sentezleten gen ve bakteri plazmitinin aynı restriksiyon enzimi ile kesilmesi V. Bakteri plazmiti ile insülin geninin enzimlerle birleştirilmesi Bu aşamaları numaralarını kullanarak aşağıdaki noktalı boşluklara gerçekleştirilme sırasıyla yazınız. (5x2p)

10. Aşağıda monohibrit çaprazlama örneği yapılan A ve B ailelerinin çocukları ve torunlarından oluşan soyağaçları gösterilmiştir. A B Dişi O 1. kuşak Erkek Joooo ->2. kuşak 3. kuşak 1 1 4. kuşak Renkli bireylerin belirli bir özellik bakımından aynı fenotipte olduğu bilindiğine göre verilen soyağaçları ile ilgili, 1. Renkli bireylerdeki özelliği kontrol eden gen otozom veya go- nozomlarda çekinik olarak taşınıyor olabilir. 3. kuşakta bulunan erkek birey tüm yavrularına belirtilen ge- ni kesinlikle aktarmıştır. WU. A ve B ailelerini oluşturan tüm bireylerde belirtilen özellikle ilgili gen kesinlikle bulunmaktadır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız B) Yalnız II C) Yalnız III Outro ve II E) I, II ve III

28. Dolaşım sistemi şematik olarak verilmiştir. Akciğer toplardamarı II Alt ana toplardamar 15 Karaciğer toplardamari Şemada numaralarla gösterilen damarlardaki üre miktarı çoktan aza doğru nasıl sıralanır? A) I - I - III B) I - III - II DIV III - 1 C) || - T- E) III - II - 1

Canlılarda bulunan işlev ve yapica bozuk genlerin tespit edilmesi, değiştirilmesi ve onarılmasını sağlayan uygulamalara denir. Biyoloji öğretmeni Sinan Bey'in sorduğu soruda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? A) Genom projesi B) Gen terapisi C) Biyoetik D) Klonlama E) Biyogüvenlik E)

10. Aşağıda bazi genetik mühendisliği ve biyoteknoloji kavramlan açıklanmıştır. • DNA ligaz, istenilen genin plazmite bağlan- masını sağlayan enzimdir. Çoğunlukla aynı tür bireyden gen aktanmıyla belirli özellikleri değiştirilmiş canlılara trans- genik canlı denir. Kemik iliği, deri ve yağ dokuda bol miktarda yetişkin birey kök hücreleri bulunmaktadır. Biyoetik, insan ve diğer canlilann sagligini, çevre ve biyolojik çeşitliliği korumak için GDO ve ürünleri ile ilgili faaliyetlerin güvenli bir şekil- de yapılmasını ifade eder. işlev ve yapıca bozuk genlerin değiştirilmesi ya da onanlması uygulamalanna gen terapisi denir. . verilen açıklamalardan kaç tanesi doğrudur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

6 Laboratuvar Ortamında yapılan bir deneyde farenin kanina karbon atomu isaretlenmiş glikoz enjekte edil- miştir. Buna göre, farede bir müddet sonra bu işaretli kar- bon atomuna, temel amino asit, Il teret yağ asidi III. glikojen moteküllerinden hangilerinin yapısında rastlanıla- bilir? A) Yalnız! D) II ve III B) Yalnız 11 C) Yalnız III E) I, II ve III

3. Bir hücrede gerçekleşen; Protein + H2O n (Aminoasit) 11 NH₃ tepkimeler metabolizma olayının örnekleridir. Buna göre I ve Il numaralı olayların ismi aşağı- dakilerden hangisinde doğru verilmiştir? 1 II A) Fotosentez Solunum B) Hidroliz Solunum Hidroliz C) Kemosentez D) Dehidrasyon E) Hidroliz Solunum CAP Dehidrasyon

10. Karaciğer hücresindeki otozom sayısı 20 olan dişi bir memeli ile ilgili; I. Yumurta ana hücresinin kromozom sayısı 22'dir. II. Mayoz sonucu oluşan yumurta hücresinin for- mülü 9 + X dir. III. Mayoz bölünme geçiren hücrelerinde 11 tetrat gözlenir. ifadelerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız! B) Yalnız || C) I ve III D) II ve IRE) I, II ve III

20. Hücre zarı aracılığıyla üç farklı molekülün hücre içine alın- ma yöntemi aşağıdaki şekilde gösterilmiştir. Hücre dışı Hücre içi Bu üç madde geçişi yöntemi için aşağıdaki özelliklerden hangisi ortaktır? A) Hidrofilik yapıdaki moleküllerin geçişinde görev alma B) Sadece canlı hücreler tarafından gerçekleştirilme C) Moleküllerin derişim farkına bağlı olarak çok oldukları yerden az oldukları yere doğru taşınmasını sağlama D) Zardaki taşıyıcı özgül proteinler aracılığı ile gerçekleşme E) Sadece hücre dışından hücre içine olacak şekilde tek yönlü madde geçişinde etkili olabilme

8. Bütün canlıların ortak özelliklerinden biri de kalıtım mater- yali olan DNA'ya sahip olmalarıdır. DNA üzerindeki genler kodlama yaparak proteinin sentezlenmesini sağlar. İşlevsel genleri taşıyan DNA yüzdesi Bakteri Maya insan Bitki DNA büyüklüğü Yukarıdaki grafikte bazı canlıların DNA büyüklüğü ile DNA'da- ki işlevsel gen yüzdesi arasındaki ilişki verilmiştir. Buna göre; I. DNA büyüklüğü arttıkça kodlama yapan genlerin oranı artar. Canlılarda DNA'nın hepsi kodlamada görev alır. III. İnsanın DNA'sı bakterinin DNA'sından daha büyüktür. ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

10. Aşağıda, bir türde üç özelliğiyle ilgili alel genleri verilmiş tir. 1.özellik - A ve a II.özellik - K, L ve M III.özellik N, P, R ve S Bu türde, AaLLSS genotipli bireylerin hangi oranda bulunması beklenir? 1 1 1 1 A) 360 B) D) 180 36 18 3