Canlılar ve Çevre Arasındaki İlişki Soruları

9. Canlıların ortak özelliklerinin yer aldığı bazı örnekler şöyledir: • Kurak ortamda yaşayan kaktüslerin yaprakları diken şeklindedir. • Tatlı suda yaşayan paramesyum, kontraktil kofullari sayesinde hücre içine giren fazla suyu atar. • Deniz yıldızından kopan parçalar yeni canlıları meydana getirir. İnsanlar soluk verme ile akciğerlerden CO₂ ve su buharı atar. Buna göre aşağıdaki ortak özelliklerden hangisine örnek verilmemiştir? . A) Canlıların nesillerini devam ettirmeleri B) Atık maddeleri vücuttan uzaklaştırmaları C) Çevrelerindeki koşullara uyum sağlamaları D) Bulundukları ortamdaki etkenler ile durum değiştirmeleri E) İç ortamlarını kararlı tutmaları dor ortak özellikler bulunmaktadır.

6. Bir özellik açısından, genotipleri bilinmeyen iki bi- reyin çaprazlanması sonucu oluşan F,'deki genotip oranları fenotip oranlarına eşit çıkmıştır. Bu özelliğin kalıtımı; 1. Otozomal çekiniktir. II. X kromozomuna bağlı baskındır. III. Otozomal eksik baskındır. IV. Ayrılmama sonucu ortaya çıkar. olası durumlardan hangileriyle sağlanabilir? C)T ve TV A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız III E) III ve IV

A 39. Vücut, yabancı antijenlerle doğrudan karşılaşınca antijenlere karşı tepki verir. Bir başka deyişle antikorlar ve T hücreleri, antijenlere karşı kişinin kendi bağışıklık sistemi tarafından üretilir. Bu tip bağışıklamaya aktif bağışıklama denir. Buna göre aktif bağışıklama oluşmasına; 1. kişiye onu hasta etmeyecek ancak kimyasal olarak antijenleri taşıyan ölü mikroorganizmaların verilmesi, hamile bir kadının ürettiği antikorlardan bazılarının plasenta aracılığıyla bebeğe geçmesi, III. kompleman sistem proteinlerinin antijen-antikor kompleksi oluşturarak fagositoz yapan hücrelerin işlerini kolaylaştırması durumlarından hangileri neden olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) I, II ve III Cve Il

Suyun fotolizi 34. Selim Öğretmen, sarkomerin yapısını ve çalışmasını an- lattıktan sonra sarkomerin yapısını tahtaya çizerek bazı kısımlarını numaralandırmıştır. Aktin iplik 2. Miyozin iplik z çizgisi 5 5. I bandı, 2. H bandi 4) A bandi 6. sarkomer Zülal: 2 ve 4 Z çizgisi Selim Öğretmen daha sonra "kas kasılması ve gevşe- mesi sırasında boyu değişmeyen yapılar nelerdir?" so- rusuna öğrencilerden cevap istemiştir. Öğrencilerin bu soruya verdikleri cevaplar aşağıdaki gibidir. +10 20. +10 +10 30Mehmet: 1, 2 ve 4 +10 +10+10-5 IS Kadir: 1, 4 ve 5 Sude: 1, 2, 3 ve 6 10 +10 +10 -S +10 +10-S-5 SUPARA Selim Öğretmen, verilen cevaplardaki her doğru kas yapısı için 10 puan vereceğini ve her yanlış kas yapısı için 5 puan sileceğini söylediğine göre öğrencilerin puan durumlarına göre sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Zülal > Mehmet > Kadir > Sude B) Zülal > Mehmet > Sude > Kadir Mehmet > Kadir > Zülal > Sude D) Mehmet > Zülal > Kadir > Sude E) Sude> Mehmet > Kadir > Zülal

18. Canlıların sınıflandırılması ile ilgili olarak verilen aşağıdaki grafiklerden hangisi yan- Tıştır? A) Birey sayısı Alem → Tür C) Tür sayısı Şube Takım B) Ortak özellik E) Benzerlik Tür --> Şube D) Kromozom çeşitliliği Cins Cins - Sınıf →→Sınıf

2. Aşağıdaki şekilde, azot döngüsünün bazı basamakları numaralandırılarak gösterilmiştir. Havanın azotu Yeşil bitki Nitrat tuzları A) Yalnız I (111) V D) I ve III Nitrit asiti rimliliğini azaltır. III. I, II ve III numaralı canlılar ototrof beslenir. ifadelerinden hangileri yanlıştır? B) Yalnız II Buna göre, I. V numaralı canlı denitrifikasyon yapar. II. IV numaralı canlıların etkinliğinin artışı, toprağın ve- Organik maddeler Amonyak E) II ve III O C) Yalnız III

Bütün virüs çeşitlerinde; 1. timin nükleotidi taşıyan nükleik asit çeşitini bulun- durma, ✓ II. protein kılıfa sahip olma, III. canlı hücrelerde kendini çoğaltabilme özelliklerinden hangileri ortaktır? A) Yalnız Yalnız II D) I ve II E) II ve III Cve II

9. Aşağıdaki grafik belirli bir bölgede 1990 yılından itibaren tarım ilacı kullanımına bağlı olarak tür sayısında meydana gelen değişimi göstermektedir. A Tür sayısı 35 30 25 15 10 1990 1995 2000 2005 2010 2015 Yıllar Grafiğe göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir? A Tarım ilacı kullanımı biyolojik çeşitliliği olumsuz etkilemiştir. B) Tarım ilacı kullanımı sadece tüketici canlıları olumsuz etkilemiştir. C) Tarım ilacının kullanıldığı yıl sayısı arttıkça tür sayısındaki azalma hızı da artmıştır. işmexe DTarım ilacı kullanımı bazı türlerin üremesini olumlu etkilemiştir. E) Tarım ilacına duyarlı türlerin sayısı giderek azalmıştır.

10 Primer (birincil) süksesyonun görülmesi sürecinde meydana gelen bazı olaylar şöyledir: 1. Ortamın likenler ve yosunlarla kaplanması II. Geri çekilen bir buzul veya volkanik patlama sonu- cu kayaların aşınarak toprağı oluşturması III. Otların ve çalıların ortamı kaplaması IV. Ağaçların gelişerek baskın konuma gelmesi Bu olayların meydana gelme sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)-II-II-IV SI-1-III-IV B) I-THI-IV DML-IV-II E) I-III - ||

AaB b Aalb 19. Mendel kurallarına göre, iki karakter bakımından heterozigot olan iki bireyin çaprazlanmasıyla oluşan oğul dölde her iki karakter bakımından atalarından farklı fenotipte olan birey oranı kaçtır? A) 1/2 B) 1/3 (C) 1/4 p) 1/8 E) 1/16

8. Bir bitki hücresindeki bazı dönüşüm olayları şunlardır: CO₂ Glikoz Nişasta Bu hücre ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Glikozu hem özümleme hem de yadımlama sonu- cunda oluşturur. B) Inorganik moleküllerden organik moleküller sen- tezler. C) Glikozdan CO₂ üretimini sağlayan metabolizma olayında ATP sentezler. D) Nişastadan glikoz üretmek için ATP kullanır. E) CO, den glikoz sentezlemek için ışık enerjisi tü- ketir. karekök

si r. ci Azot döngüsüyle ilgili olarak, 1. Denitrifikasyon topraktaki azomuzlarının miktarını artırır. I. Nitrifikasyonda görev alan canlılar prokaryottur ve azotu bitkilerin kullanabileceği ferma dönüştürür. III. Toprağın azot bakımından zenginleşmesinde sadece biyotik yollar etkilidir organ IV. Baklagilller kök/nodüllerinde yaşayan bakteriler sayesinde azot bakımından fakir topraklarda yaşayabilir. V. Sucul ekosistemlerde biyolojik yolla azotun tespiti siyano- bakteriler ile gerçekleşir. yukarıda verilen açıklamalardan hangileri söylenemez? A) Ivell B) Ive !!! C) II ve IV D), Ive V E) NI, IV ve V 3 93

1. Fotosentez ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Fotosentezde ışık enerjisi kimyasal bağ enerjisine ışık enerjisi dönüştürülür. B) Granum ve stromadaki tepkimelerde enzimler görev alır. C) H₂O, elektron kaynağı olarak görev alır. f D) CO, Işıktan bağımsız reaksiyonlarda tüketilir. E) Fotofosforilasyon ile NADPH molekülü üretilir. 77 e

3. KOMÜNİTE VE POPULASYON EKOLOJİSİ Karasal ortamlarda tür çeşitliliğini etkileyen en önem- li faktör, enlem bölgelerindeki farklılıklardır. Ekvator- dan kutuplara doğru gidildikçe değişen enlem dere- celerine bağlı olarak tür çeşitliliği azalır. Buna göre, aşağıdaki verilenlerden hangisi tür çeşitliliğini etkileyen ve enlemlere bağlı olarak doğrudan değişen faktörlerden biri değildir? A) Güneş ışınlarının geliş açısı Gece gündüz arasındaki zaman farkı C) Toprağın karla kaplı olma süresi D) Sıcaklık ve mevsimsel değişimler E) Canlılar arası görülen rekabet t +

TYT/FEN 17. Aşağıdakilerden hangisi canlıların sınıflandırılmasının amaçlarından değildir? A) Canlı türlerini birbirinden ayırt edebilmek B) Bilim insanları arasında iletişim ve dil birliği sağlamak C) Yeni keşfedilen canlı türlerinin tanımlanmasını ve adlandırılmasını kolaylaştırmak D) Canlıları daha kolay tanımayı sağlamak E) Canlıların kromozom sayısını saptamak

g Y Ivan Pavlov'un köpeklerle yaptığı klasik koşul- lanma deneyleri; koşullanma öncesi (1 ve 2. deney), koşullanma (3. deney) ve koşullanma sonrası (4. deney) olmak üzere sırasıyla aşağı- daki şekilde gösterilmiştir. II. 1. Deney: Bir köpeğe yiyecek veriliyor. Gözlem: Köpeğin tükürük salgıladığı görülüyor. 2. Deney: Aynı köpek yiyecek verilmeksizin belli bir tonda ses ile uyarılıyor. Gözlem: Köpeğin tükürük salgılamadığı görülüyor. A) Yalnız I 3. Deney: Bu köpeğe yiyecek verilirken köpek aynı tondaki ses ile uyarılıyor. Bu deneme birkaç kez tekrarlanıyor. Gözlem: Köpeğin tükürük salgıladığı görülüyor. Bu deney ve sonuçlarıyla ilgili, 1. Canlılar sadece normal uyarılara tepki ve- rirler. 4. Deney: Bu köpek, besin verilmeksizin sadece aynı tondaki ses ile uyarılıyor. Gözlem: Köpeğin tükürük salgıladığı görülüyor. Normal bir uyarı, yapay bir uyarı ile birlikte verildikten sonra canlı, sadece yapay uyarı- ya bile tepki vermeyi öğrenebilir. Y III. Canlılar, birbiriyle ilgisiz iki eşleştirilmiş uyarıya karşı aynı tepkiyi verebilirler. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? B) Yalnız II D) II ve III C) I ve III E) I, II ve III