Canlılar ve Çevre Arasındaki İlişki Soruları

17. Filogenetik sınıflandırmaya göre aynı türde incele- nen iki canlıda aşağıda verilen özelliklerden hangisi farklılık gösterir? A) Beslenme şekilleri B) DNA'larındaki nükleotit dizilimleri C) Üreme şekli D) Solunum şekilleri E) Ait oldukları cinsleri C

7 k 2. 17. yüzyılda Belçikalı bir fizikçi olan J. B. van Helmont, birkaç buğday başağı ile kirli erkek göm- leğini aynı yere koyarak 21 gün beklettiğinde fare- lerin meydana geldiğini gördü. J. B. van Helmont bunun sonucunda farelerin kendiliğinden oluştuğu- nu söyledi. J. B. van Helmont, yaptığı çalışmada; bilimsel yöntemin aşağıdaki basamaklarından hangisini gerçekleştirmediği için hatalı bir sonuca ulaş- mıştır? A) Gözlem yapma C) Tahmin yapma B) Çıkarım yapma D) Teori oluşturma E) Kontrollü deney yapma Kafadengi 5.

Temel Yeterlilik Testi 13. Sabun ve deterjanlar ile ilgili, 1. Sabunlar doğada kolay parçalanırken deterjanlar kolay parçalanmaz. II. Deterjanlar bitkisel ve hayvansal yağlardan elde edilirken, sabunlar petrol türevi maddelerden elde edilir. III. Sabun ve deterjanların yapısında hidrofil ve hidrofob özel- lik gösteren atom grupları bulunur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III C) I ve III 15.

edilebilir D)N ile ifade edilen gendir. 4-Aşağıdakilerden hangisi biyoteknolojinin çalışma alanlarından değildir? A) Bitkilerin direncini geliştirici aşıların geliştirilmesi B) Hastalıklı genlerin onarılması verimli sebze ve meyvelerin üretilmesi D)DNA parmak izi araştırılması A C

Yanıt Yayınları 16. Civa (Hg), bir ağır metal olup diğer ağır metaller gibi en çok sucul ekosistemlerde birikir. Ortamda bulunan ağır metallerde besin zinciri yoluyla canlıların dokullarına taşınır ve toksik etkiler oluşturabilir. Bir sucul ekosistemde mevcut bir besin zincirinin basamaklarında yer alan canlılardan bazılarının dokulanında biriken civa miktarları aşağıdaki şekilde verilmiştir. 0,00001 ppm fitoplankton YEA penguen 0.0002 ppm zooplankton 0,5 ppm fok Bu ekosistemdeki besin zinciriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Penguenlerin fitoplanktonların yapısında biriken civadan etkilenme ihtimalleri yoktur. B) Zooplanktonlar herbivor beslenirler. CFoklar, üçüncül trofik düzeyde yer almaktadır. Foklar, D) Fitoplanktonlar güneş enerjisini kimyasal bağ enerjisine çevirir, Civa birikimi begin zincirinin son halkalarına doğru giderek artar.

18. Istakoz, balık, alg, kutup ayısı ve fok türlerinden oluşan bir besin zinciri bulunmaktadır. Bu zincirde yer alan canlıların dokularında bulunan DDT rım ilacı) miktarı seçeneklerde belirtilmiştir. Buna göre, hangi değer foka ait olması bekle nir? 20. A) 0,011 ppm 1 K B1,4 ppm D) 14 ppm 19. Bir tarım alanında bulunan zararlı bir böcek türü- nü öldürmek amacıyla kullanılan tarım ilacının, o alandaki besin zincirinin farklı trofik düzeyine dahil olan canlılardaki miktarı grafikte verilmiştir. Dokuda biriken tarım ilacı miktarı Bitki 1. besin zinciri L M N P Buna göre, hangi harfle gösterilen türe dâhil olan bireyler ototrof beslenme yapar? A) K D) N istme halioner B) L C) M E) 0,1 ppm M II. besin zinciri C) 0,01 ppm Fare Sincap Canlı türleri Il av ITC Tilki Atmaca Yılan E) P

2. Miktar Amonyak xx X Y Çözünmüş oksijen Z Bölge A yönü Miktar AX: İyileşme bölgesi Y: Aktif ayrışma bölgesi- Z: Kırılma bölgesi A: Akarsu akış yönü Bakteri D Alg X Y Z: İyileşme bölgesi A: Akarsu akış yönü Balık Bir akarsudaki lağım kirlenmesinin etkisi grafiklerde gösterilmektedir. Z Bölge A yönü Yukarıdaki grafiklerde X, Y ve Z bölgeleri, A yönü aşağıdaki hangi seçenekte doğru sıra ile verilmiş- tir? BYX: Kırılma bölgesi Y: Aktif ayrışma bölgesi Z: İyileşme bölgesi A: Akarsu akış yönü C) X: Aktif ayrışma bölgesi DXX: Kırılma bölgesi Y: Kırılma bölgesi Y: İyileşme bölgesi Z: Aktif ayrışma bölgesi A: Akarsu akış yönü E) X: Aktif ayrışma bölgesi Y: İyileşme bölgesi Z: Kırılma bölgesi A: Akarsu akış yönü YAYIN DENİZİ

6. Protistalar aşağıdaki durumlardan hangisi için kul- lanılamaz? A) Diş dolgusu yapımı.+ B) Antibiyotik üretimi + C) Yalıtım malzemesi olarak kullanılma D) Metan gazı üretimi E) Kozmetik ürün üretimi ÜNİTE. Canlılar Dünyası 93

12) Tahılların saklanma yöntemleri için verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (5p) a) Serin ve rutubetsiz yerde saklanmalıdır b) Direk güneş ışığı almayan yerde saklanmalıdır. c) Naylon poşetlerde saklanmalıdır. d) İyice kurutulmalıdır.

7. Canlıların besin, yaşam alanı ve çiftleşme gibi faktörlerde üs- tünlük elde etmek için birbirleriyle yarışmasına rekabet denir. Buna göre rekabetle ilgili, Rekabet Nişlerin benzerliği er holo x A) Yalnız I Rekabet Rekabet D) ve III G grafiklerinden hangileri doğrudur? ligt ell emplegua B) Yalnız II UP ADRESTA Besin miktarı Yaşam alanı E) NI ve III 2 Asd Al Jil ev.L.M. B I ve Il

5. Çeşitli bakteri, mantar, alg gibi tek hücrelilerin bol miktarda üretilip kurutulması ile tek hücre proteini elde edilmiş olur. Buna göre, tek hücre proteini; I. Dünyada azalan besin kaynaklarını artırmak II. Çevre şartlarına dayanıklı türler geliştirmek III. Hazır çorba ve diyet ürünlerinde kullanılmak amaçlarından hangilerine yönelik kullanılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) II ve III C) Yanız III

7. BAKTERİLER - ARKELER Arkeler aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip de- ğildir? A) Otçul hayvanların sindirim sisteminde selüloz sindiri- mine yardımcı olma B) Kalitesi düşük metallerin zenginleştirilmesinde kulla- nılma C) Evsel atık suların ayrıştırmasında kullanılma D) Çöplerden biyoyakıt elde edilmesinde kullanılma E) Yoğurt, sirke, peynir yapımında kullanılma bakteri 1

Soru 13: Suyun yüzeyinde bir böceğin yürüdüğünü gören bir öğrenci, suyun hangi özelliğini gözlemlemiş olur? A) Öz ISISının yüksek olması B) Kohezyon özelliği C) Yüzey gerilimi D) İyi bir çözücü olması E) Katı halde yoğunluğunun azalması Soru 14:

Bilimsel Çalışma ve Hücre Çalışmalarının İnsan Yaşamı İçin Önemi 1. Aşağıda birbiri ile bağlantılı doğru (D) / yanlış (Y) ifade- lerini içeren tanılayıcı dallanmış ağaç tekniğinde, soruları cevaplayarak ilgili yönde ilerleyiniz. Vereceğiniz cevaplar ile doğru çıkışa ulaşınız. Tahminler hipotezlerden önce yapılır. Bilimsel çalışmaların sonuçları asla açıklanamaz. Modern bilimsel araştırmaların temelini bilimsel yöntem oluşturur. Hipoteze 1. çıkış dayalı Kontrollü deney hipotezin doğruluğunu denemek için düzenlenir. tahminler değiştirilebilir. Tahminler hipotezlerden sonra yapılır. D) 4. çıkış Nicel gözlem beş duyu ile yapılır. Teoriler değiştirilemez. Y Hipotez denenebilir olmalıdır. 4. çıkış 5. çıkış Vereceğiniz cevaplar ile kaç numaralı çıkışa ulaşırsınız? A) 1. çıkış B) 2. çıkış C) 3. çıkış E) 5. çıkış 3. M M M S O C S

38 Aralarında simbiyotik yaşam ilişkisi bulunan P ve R canlıları ile ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir. P yok olunca R daha iyi veya daha kötü bir gelişme göster- miyor. Bireylerden en az biri birliktelikten yarar sağlıyor. Buna göre, bu canlı ikilisi aşağıda verilenlerden hangisi ola- bilir? (Ok yönleri faydalanan tarafı göstermektedir.) Parazit yasam. Pire fayda s zarar (+,-), ayriluda pire gorn yosan, köpek yara 6 A) Köpek →→ Pire B) İnsan → Kene → Paraz't yaşam Köpek balığı → Vantuz balığı →Kommensalian (+ D) Alg → Mantar (Liken birliği) baigi kapek balig a beslenir, köpek baligi elfalemez. A E) Elma ağacı →→ Ökse otu da

S8. Aşağıda protein sentezi sırasında gerçekleşen bazı olaylar verilmiştir. (10p) I. Aminoasitler arasında peptit bağının kurulması, II. DNA'nın anlamlı ipliğinden mRNA üretilmesi, III. mRNA'nın küçük alt birimle birleşmesi IV. mRNA'nın çekirdekten sitoplazmaya geçmesi V. İlk kodon-antikodon eşleşmesinin gerçekleşmesi VI. Büyük alt birim-küçük alt birim-tRNA-mRNA kompleksinin oluşması Bu olayların gerçekleşme sırasını yazınız.