Canlılar ve Çevre Soruları

2/ Tarım alanlarına zarar veren böcekleri kontrol etmek için insektisitlere karşı bir süre sonra böceklerde uygulanan direnç gelişir. 4. İnsektisit, böceklerde yeni genlerin oluşmasına se- . bep olmuştur. X • Dirençli böcekler çoğalarak direnç genlerini sonraki nesile aktarmıştır. • İnsektisitlere karşı dirençli böcekler bu özelliği mu- tasyonla kazanmıştır. • Insektisitlere karşı dirençli bireylerin oranı her bir kuşakta artar. • ilk uygulama sonucu canlı kalan az sayıdaki böcek, bu kimyasala karşı direnç genine sahip olan canli- lardır. Böceklerin insektisitlere karşı gösterdiği dirençle ilgili yukarıda verilen ifadelerden kaç tanesi doğru- dur? A) 1 B) 2. C) 3 D) 4 E) 5

Deneme - 10 9. Hayvanların vücut sıvılarının osmotik derişimlerini düzen- leme ve dış ortamdaki değişimlere karşı vücut sıvılarını değişmez tutabilme yeteneğine sahip olmalarına ozmo- regülasyon denir. Aşağıda üç deniz omurgasızının ortam osmotik derişimi ve vücut sıvılarının osmotik derişimi ilişkisi verilmiştir. r ve olup Vücut sıvılarının osmotik derişimi Kiyi yengeci up Deniz solucani Örümcek yengeci Tuzlu su Aci su Tatlı su Ortam osmotik derişimi DENIM HOCAM Verilenlere göre, seçeneklerdeki ifadelerden hangisi söylenemez? A) Ortamın osmotik derişimine toleransi en dar olan örümcek yengeci en geniş olan kıyı yengecidir. B) Tuzlu sudan tatlı suya alınan deniz solucanı, örümcek yengecinden daha az tuz kaybeder. C) Kıyı yengecinin tuzlu, acı ve tatlı suda yaşayabilme- sini sağlayan osmoregülasyon mekanizması diğer iki omurgasızdan daha başarılıdır. D) Ortamın osmotik derişim farklılığına kıyı yengeci, deniz solucanından daha duyarlıdır. E) Örümcek yengecinin osmoregülasyon yeteneği diğer iki omurgasızdan daha düşüktür.

oder CANLILARDA ENERJİ DÖNÜS 6. 5. Aş ve Derin deniz diplerine yakın yerlerde yaşayan dev tup solucanları kanımıza kırmızı rengini veren he- moglobine sahip dokunaçları, hidrotermal baca- ların ağzından çıkan hidrojen sülfürü yakalayıp kök kısımlarına yakın vücut boşluklarında yaşa- yan sülfür bakterilerine yollarlar. Sülfür bakterile- ri, sültūru kullanarak açığa çıkan enerji ile besin üretirler ve üreyebilirler, bunun karşılığında üret- tikleri organik maddenin bir kısmını tüp solucan- larına verirler. Yukarıdaki metni okuyan öğrencilerin yaptığı yo- rumlar şöyledir: Sena: Bakteri ile dev tüp solucanı arasında mu- tualist bir yaşam şekli vardır. Arda: Olay derin deniz diginde olduğundan do- layi bakterinin organik besin üretimi fotosentezle olamaz. Melike: Sülfür bakterileri hidrojen sülfürü oksitle- yerek enerji üretir. Mert: Dev tüp solucanları ürettiği organik besinin bir kısmını bakteriye verir. Aras: Sülfür bakterileri saprofit beslenme gerçek- leştirir. APOTEMI Hangi öğrencilerin yaptığı yorumlar doğrudur? A) Sena ve Aras B).Mert ve Melike C) Arda ve Aras D) Aras, Mert ve Arda E) Sena Alda ve Melike 7

10. I, II ve III numaralı optik aletlerin önüne ayrı ayrı konulan bir cismin her üç durumda da görüntüsü optik aletlere bakıldı- ğında görülebiliyor. I'de cisme eşit boyda, Il'de cismin boyundan büyük, III'te cismin boyundan küçük görüntü olu- şuyor. Buna göre optik aletler verilenlerden hangileri olabilir? 1 II III A) Duz ayna Iraksak mercek Yakınsak mercek B) Iraksak mercek Yakınsak merock Iraksak microok C) Düz ayna Yakınsak mercek Iraksak mercek D) Yakınsak mercek Iraksak mercek Yakınsak mercek E) Yakınsak mercek Iraksak mercek Iraksak mercek muko 57055 gos ul

TYT 5. Aşağıdaki grafiklerde azot döngüsünde gözlenen bazı durumlar verilmiştir. 6. Aşa mala Atmosferdeki azot gazı Topraktaki amonyak ysdenilifikiayn ſmiktari -33Cyristricka Initrifitasyon bat. nitrifikasyon -4 bok 2 t Topraktaki organik atik [miktarı Topraktaki nitrat tuzu -synitrifitryn ber -74 Tom colier Buna ğildir ASIS BIS bo 6x denitrifikasyon baki 8 cyristoaster Scontre t t OL CYEI ve Bu döngü ile ilgili bazı sorulara Leyla ile Mecnun'un ver- diği cevaplar aşağıda tablo hâline getirilmiştir. D) N ge Elet RASYONEL YAYINLARI tyet IT Sorular ototroftor Leyla Mecnun kemoses ot yet A 4 ve 5 numaralı olayları gerçek- 1 Hayir leştiren canlılar heteretrof mudur? Baklasillerin Eoke 2 ve 5 numaralı canlılar baklagil- yunrubrinde yatarker Hayır Mutualister. lerle mutualist yaşar mı? 8 numaralı olayı yapan canlılarda Acyır MIT anik Sreten hele t hastalık olursa 7 numaralı durum gözlenir mi? 1 ve 6 numaralı olay aynı canlı ta- Holir Evet TV rafından yapılabilir mi? 8 numaralı olayı yapan canli 3 nu- Hayir Evet maralı duruma neden olur mu? Ayrutricies coti Evet geçerez. Leyla ile Mecnun sorulara zıt cevaplar verdiğine göre, numaralı kısımlardan hangisinde soruya doğru cevap verilmiştir? D) E) B) 11 at of of 1. Canllar 2 Hora

16. insan ve kanguru faresinde su dengesi ile ilgili bir tablo aşağıda verilmiştir. Kanguru faresinde su dengesi İnsanda su dengesi 54 ml/ay 250 ml/gün Kazanılan Su Metabolizmadan gelen Sivi içinde alınan 1500 ml/gün Besin içinde 6 ml/ay 750 ml/gün alinan 900 mtigün Kaybedilen Su Buharlaşma ile 43,9 ml/ay yitirilen idrarla yitirilen 113,5 ml/ay Dışkı ile yitirilen 2,6 ml/ay 1500 ml/gün 100 ml/gün Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılabi lir? A) Kanguru faresi nemli bölgelerde yaşamaya uyum yap- mıştır. B) Su dengesinin kurulması için her iki canlıda da buhar- laşma ile yitirilen sivi miktarı diğerlerinden fazla olmalıdır. Kanguru faresinin sıvı içerek aldığı su miktarı, dışkı ile yitirilen su miktarından yüksektir. D) Her iki canlıda da metabolizma sonucu oluşan su mik- tarı besin içinde alınan su miktarından yüksektir. E) Insan ve kanguru faresinde su dengesinin kurulması için kazanılan ve kaybedilen suyun eşit oranda olması gerekir. 30 Diğer sayfaya geçiniz

TYT / TÜRKİYE GENELİ B 21. Doğrusal bir yolun A noktasında bulunan bir köpek sabit bir hızla B noktasına gitmiş ve durmadan tekrar A noktasına B BB B gelerek durmuştur. A C 23. 28 kişilik isimli üç öğrencido istediği ki istenmişti Örneğin, B isteyen b 1. Melis 2. Naz 3. Kere biçiminde • Keret yazai Köpeğin ipi, AB yolunun tam ortasındaki C noktası doğrultusunda bulunan sahibinin elindedir. İp, tasma ayarı sayesinde köpeğin hareketi boyunca hep gergin tutulmuştur. Buna göre, hareketi boyunca köpeğin sahibine olan uzaklığını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir? Her siras Buna gör A) Uzaklık (metre) B) Uzaklık (metre) A) 10 x 52); Zaman (saniye) Zaman (saniye) C) Uzaklık (metre) DY Uzaklık (metre) G polimal M Zaman (saniye) Zaman (saniye) E) Uzaklık (metre) C 24. Aile fotoğra 8 Zaman saniyel 7 9 2922'de as so sevgi :BC 2 75 Ahmet: Ay

10. Bir araştırmacı yapacağı deneysel çalışmanın değişken- leri ile ilgili olarak aşağıdaki tabloyu dolduruyor. Değişken Türü Değişkenin Adi Bağımlı değişken Bitkinin büyüme miktan Bağımsız değişken Mineral çeşidi Sabit tutulan değişkenler Bitki türü, işık süresi, su miktan ve ortam sıcaklığı Bu tabloya göre araştırmacının hipotez cümlesi aşa- ğıdakilerden hangisi olabilir? A) Işık alma süresi artarsa bitkinin büyüme miktan da ar- tar. B) Bazı minerallerin bitki büyüme miktarına etkisi daha fazladır. C) Farklı bitki türlerinde büyüme miktarlan farklıdır. D) Ortam sıcaklığının artması bitkinin su ihtiyacının da artmasına neden olur. E) Su miktan ile bitkinin büyüme miktan arasında bir iliş- ki vardır. icon

4. Bir ağaç gövdesinin enine kesiti verilmiştir. Öz Yağmurlu mevsim Kurak mevsim Orman yangınından alınan hasar Bahar/yaz mevsimi başı Yaz sonu/sonbahar Buna göre, 1. Aynı yıl oluşan açık ve koyu halka ağacın bir yaşını gös- terdiğinden ağaç 5 yıllıktan fazladır. 11. Ağacın büyümesi için iklim koşulları uygun olduğu dönem- de yaş halkası geniştir. III. Yaş halkalarının daha açık veya daha koyu renkte olması o yıl bulunduğu ortam koşullarına göre şekillenmektedir. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve II D) Il ve III E) T, II ve IIT

14. Aşağıdaki şemada böcekçil bitki ve saprofit bakterilerin çeşitli özellikleri arasındaki ilişki verilmiştir. Saprofit bakteri Böcekçil bitki X Y Z Buna göre, I. X → Inorganik madele kullanma II. Y → Hücre dışında enzim - substrat kompleksi oluş- madere turma III. Z → Klorofil pigmenti bulundurma . eşleştirmelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız Ill C) I ve II 3 E) I, II ve III Il ve

BİYOLOJİ TYT 4. Aşağıda karasal bir ekosistemde X, Y, Z, K ve L canlı türlerinin ait olduğu bir besin ağı gösterilmiştir. Z X K L Buna göre, bu besin ağındaki canlı türlerinin tro- fik düzeyleri ve beslenme tipleri ile ilgili aşağıda- ki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) X türü 1. trofik düzey B) Z türü → Otçul C) K türü → 3. trofik düzey D) L türü → Omnivor E) Y türü → 2. trofik düzey Ime Yayinevi

2. Bir tuzlu su ekosistemindeki fitoplanktonların derinliğe bağlı olarak meydana gelen sayısal değişimi grafikte verilmiştir. Derinlik(m) Fitoplankton sayısı(mm) 200 10000 150 20000 100 - - 30000 40000 50 X Y N Buna göre, 1. Derinlik artışı X bölgesindeki birey sayısını azaltmıştır. IL Y bölgesi bireyler için en uygun derinlik aralığına sahiptir. (IH. Z bölgesinde derinliğin azalması birey sayısını artırmıştır . yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız 110 D) I ve III E) Il ve III

SORU (5) Dişi bir koyunun (2. koyun) yumurta hücresi alınmış ve bu hücrenin çekirdeği çıkartılarak bir süre yaşaması sağlanmıştır. Başka bir dişi koyunun (1. koyun) mem- esinden bir hücre alınmış bu hücrenin çekirdeği çıkartılmıştır. Sitoplazması alınan yumurta hücresi ile çekirdeği alınan meme hücresi kaynaştırılarak 2n kro- mozomlu bir hücre elde edilmiştir. Oluşan 2n kromo- zomlu hücre mitoz bölünmelerle embriyo hâlini almış ve farklı bir dişi koyun (3. koyun) rahmine yerleştirilerek gelişmesi sağlanmıştır. Koyun klonlanması sırasında gerçekleşen olaylar yukarıda verilmiştir. Buna göre, klonlamış olan koyunun genetik yapısı hangi koyuna aittir? A) 1. koyun B) 2. koyun C) 3. Koyun D) 1 ve 2. koyun E) 1, 2 ve 3. koyun B

, TE Komüniteler ile ilgili, I. Üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlı gruplarından oluşur.) II. İçerdiği canlı grupları birbirleriyle etkileşim halindedir. III. Komüniteyi oluşturan canlılar aynı habitatı paylaşmak zorundadır. ifadelerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız 1 B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

10. Vitaminler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi bütün vitamin çeşitleri için doğru değildir? A) Kendilerine özgü apoenzimlerle birleşerek düzenleyici olarak kullanılma B) Besinlerle alındığında hidrolize uğramadan kana geçe- bilme C) Yapılarında C, H, O ve N içerebilme 2 D) Yıkımı ile enerji eldesi için reaksiyonlarda substrat olarak kullanılma E) Ototrof canlılar tarafından üretilme 38 www.mirayyayinlari.com.tr

5 0 Buna göre aktarılan özellik için, 1 otozomal çekinik N. X kromozomu üzerinden baskın III. y kromozomu üzerinden çekinik IV. Vücut kromozomları üzerinden eş baskin ifadelerinden hangileri doğru olabilir? AY B) Yalnız 11 C) love. W D) I, III ve IV E!!.!! LIV 20. Aşağıdakilerden hangisi toprağın azot verimliliği üzerine diğerlerinden farklı yönde etki gösterir? A) Toprağa baklagil ekiminin yapılması B) Topraktaki nitrat bakterinin sayısının artması C) Denitrifikasyon bakterisi faaliyetlerinin çok olması D) Topraktaki çürükçül organizma faaliyetlerinin çok olması E) Ekosistemde şimşek yıldırım olaylarının çok olması