Ekosistem Ekolojisi Soruları

7 B Kitapçığı 19. Saprofitler (ayrıştırıcılar) doğadaki organik atıkları inor- ganik maddelere dönüştürerek madde döngüsünün sağ- lanmasında görev alırlar. Bir yaşam alanında saprofitlerin azalması sonucun- da aşağıda verilenlerden hangisi en son ortaya çı- kar? A) Topraktaki yararlı tuzların azalması B) Kemosentetiklerin azalması Topraktaki organik atıkların artması D) Bitki örtüsünün azalması E) Erozyonların artması onunda de-

Viewxx evi (8 Bir canlı türünde gerçekleşen; ( 1. modifikasyon, II. doğal seleksiyon, III. kalıtsal varyasyon, IV. kromozom mutasyonları olaylarından hangilerinin meydana gelmesinde çevresel faktörlerin etkisi olabilir? A) I, II ve III B) I, II ve IV D) II, III ve IV 150 C) I, III ve IV E) I, II, III ve IV noy Bilim i na tut 1. C II. III. b

20. Aşağıdaki görselde bir besin piramidi gösterilmiştir. Dördüncü trofik düzey Üçüncü trofik düzey Bu besin piramidi ile ilgili, I. Her bir trofik düzeyden bir üst düzeye aktarılan enerji, o düzeydeki enerjiden daha azdır. İkinci trofik düzey - Birinci trofik düzey II. Piramidin tabanından tavanına doğru gidildikçe vücut büyüklüğü artar. III. Üç farklı trofik düzeyde bulunan canlılar tüketici organizmalardır. IV. Ekosisteme karışan zehirli maddelerin vücut do- kularında birikimi dördüncü trofik düzeyde yer alan canlıda en fazla olur. bilgilerinden hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III D) II, III ve IV C) I, II ve IV E) I, II, III ve IV

36. Yukarıda insanın sindirim kanalının bir bölümü gösterilmiş- X, Y ve Z olarak gösterilen bölümlerin sindirim tepkime- lerinde iş gören salgıları aşağıda verilen seçeneklerden hangisinde doğru olarak düzenlenmiştir? A) B) c) D) E) Safra X Sekretin Safra Onikiparmak bağırsağı Safra Kolesistokinin Y Gastrin Mide öz suyu Y Mide öz suyu Gastrin Gastrin Z Kolesistokinin Pankreas öz suyu insülin / Glukagon Sekretin İnsülin

2. Aşağıdaki grafikte kıyı yengeci ve örümcek yengecin vücut sıvılarının tuz derişiminin, yaşadıkları deniz su- yunun tuz derişimindeki değişimlerden nasıl etkilendiği gösterilmiştir. Çizgilerin iki ucundaki işaretler (,), bu yengeçlerin yaşayabildikleri deniz suyu tuz derişimi si- nırlarını göstermektedir. Vücut sıvılarının tuz derişimi (mM) 800 600 400- 200 Kıyı yengeci Örümcek yengeci 200 400 --: Normal deniz suyu tuz derişimi A) Yalnız I 600 800 D) II ve III Deniz suyunun tuz derişimi (mm) Grafikteki verilere göre, I. Kıyı yengecinin düşük tuz derişiminde yaşama başarısı, örümcek yengecinin düşük tuz derişiminde yaşama başarısından yüksektir. II. Örümcek yengecinin yaşayabildiği her tuz derişiminde, kıyı yengeci de yaşayabilir.. RHNORHN III. Örümcek yengecinin yüksek tuz derişimine olan toleransı, kıyı yengecinin yüksek tuz derişimine olan toleransından fazladır. ifadelerinden hangileri doğrudur? B) I ve II C) I ve III K E) I, II ve III 4. 5) Bir canlı I. anab II. katab III. fotos özellikl değildi A) Yair Aşağı zonlar göste Türlerin birey sayısı Bu to ni A

Azot döngüsünün belli bir kısmı aşağıda verilmiştir. nitrit HNO₂ Are HNO3 1. 11. NH3 Bu dönüşüm olayları ile ilgili, Bu dönüşüm sırasında nitrifikasyon gerçekleşir. Havanın azotu, yıldırım ve şimşek gibi olayların sağladığı enerjinin yardımıyla suyun hidrojeni ve oksijeni ile birleşe- rek NH3 ve HNO3 'a dönüşür. III. Kemosentetik bakteriler, HNO2 ve HN3 oluşumunu sağlar. bilgilerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız II DYT ve III B) I ve II A C) I ve III E), II ve III

TYT 17. Ötrofikasyon; özellikle tatlı sularda fosfor, azot gibi besin tuzlarının artışına bağlı olarak sudaki alg vb. planktonların aşırı artışıdır. Plankton sayısındaki aşırı artış suyun ışık geçirgenliğini azaltır, güneş ışığı sadece belli bir seviyeye kadar etki edebilir. Sonuç olarak su ekosisteminde madde döngüleri bozulur, canlı ölümleri ve kokuşma başlar. JI Yukarıda ötrofikasyona uğramış bir göl suyu gösterilmiştir. Yapılan incelemelerde göldeki nitrat (NO3) konsantrasyonunun aşırı arttığı belirlenmiştir. Buna göre, nitrat miktarındaki aşırı artışın sebebi; 1. tarımsal gübrelerin göle karışması, II. denitrifikasyon bakterilerinin sayısındaki azalma, III. göl içindeki çok yıllık bitki sayısındaki artış durumlarından hangileri olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II -C) Yalnız III E) I, II ve III AM AVMD! XIN 15

2 X 1. Besin piramidi 6. mcmim pentypov K Z II. Besin piramidi Yukarıda aynı komünite içerisinde görülen iki farklı besin piramidi verilmiştir. Buna göre bu komünite ile ilgili aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) X, komüniteye organik madde sağlamaktadır. B) Y'nin birey sayısının artması K canlılarının sayısının art- masına yol açmaktadır. C) K, etçil olarak beslenmektedir. D) En fazla biyolojik birikim iki besin piramidinde de Z'nin bünyesinde bulunmaktadır.fo E) T, her iki besin piramidinde de organik maddeleri ayrış- tırmaktadır.

A Yıldırım ve şimşekler Azot bağlayıcı bakteriler 20. Aşağıda azot döngüsü şematik olarak gösterilmiştir. Fen Bilimleri Amonyak A Organik atıklar NH NH, Atmosferdeki serbest azot N NO, Nitrit NO, Nitrat A Nitritleşme Nitratlaşma Denitrifikasyon Denitrifikasyon bakterileri Buna göre bu döngü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Saprofit bakterilerin etkinliği ile amonyak molekü- lünün nitrifikasyonu gerçekleşir. B) Atmosferdeki azot biyotik ve abiyotik yollarla top- rağa bağlanır. C) Döngüde ototrof bakteriler görev alır. D) Organik atıkları ayrıştıran canlılar ökaryot veya pro- karyot yapıdadır. E) Bitkiler atmosferdeki azotu doğrudan kullanamaz.

mıştır. 20. Azot döngüsünde etkili olan canlıların temel gö- revleri ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yan- lıştır? A) Nitrat bakterileri, ortamdaki nitrat bileşiklerini serbest azot haline dönüştürür. B) Azot bağlayıcı bakteriler havanın serbest azo tunu bazı bitkilerin kullanabileceği bileşikler ha line dönüştürür. C) Nitrit bakterileri, amonyak moleküllerini nitrit bile şikleri haline dönüştürür. D) Saprofit canlılar organik atıklardaki azotlu bil şiklerden amonyak oluşmasını sağlar. E) Bitkiler azotlu inorganik bileşikleri kullanar azotlu organik molekül sentezler.

20. Bir yaşam alanındaki bitkiler arasında mineral rekabetinin artmasına; I. ayrıştırıcıların sayısının azalması, + II. birinci trofik düzeydeki canlı sayısının artması, III. birincil tüketici sayısının artması durumlarından hangileri neden olabilir? A) Yalnız I Candy. D) I ve II B) Yalnız II + E) Il ve Ill C) Yalnız III 137

Aşağıdaki şemada bir ekosistemi oluşturan biyotik birimler arasındaki ilişki gösterilmiştir. Üreticiler 2 Birincil Tüketiciler 3 Ayrıştırıcılar 5 6 İkincil Tüketiciler atmos N nüşt Bu C 8 Enerji akışı ile ilgili bu oklardan hangileri- nin yönü yanlıştır? A) 3 ve 4 B)2 ve 7 D3, 6 ve 7 E2, 4, 5 ve 8 1. GT4, 6 ve 8

20. Bir ekosistemde besin ağı oluşturabilen canlılar arasında- ki ilişki şeması aşağıda verilmiştir. ay L K M N₁ P Bu şemada harflerle gösterilen canlılarla ilgili aşağı- daki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) M canlısı K'den organik besin ihtiyacını karşılar. B) M canlısı 1. trofik düzeydedir. C) N ve L canlıları otçul beslenir. DK ayrıştırıcıdır, organik atıkları inorganik maddelere parçalar. E) P canlısı hem otçul hem etçil (omnivor) beslenir. 34

TYT 18. Ötrofikasyonun gerçekleştiği bir gölde; 1. suyun berraklığı, II. sudaki çözünmüş oksijen miktarı, III. oksijensiz ortamda üreyen canlıların sayısı verilenlerden hangilerinin artması beklenir? A) Yalnız III MAGN D) II ve III B) I ve II C) I ve III E) I, II ve III 20

7. Ekolojik nişleri aynı olan iki farklı tür arasındaki rekabet, I. az rekabet gücüne sahip türün o alandan ayrılması, II. üreme potansiyeli yüksek olan türün farklı bir habitata yerleşmesi, III. türler arasında kaynak paylaşımının olması durumlarından hangileri ile sonuçlanabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II lasyonu büyüklüğü (bin) D) I ve II 160 8. Aşağıdaki grafikte belirli bir bölgedeki kar tavşanı ve vaşak sayısının zamana bağlı değişimi gösterilmiştir. E) I ve III 120 80 M Kar tavşanı Astri C) Yalnız III Vaşak 6 3 popülasyonu buyuklugu (via) 10. 11.

imidin si so- n bü- kul- 35. Bir komünitedeki farklı iki tür arasında rekabet etkileşimi ol- duğu bilinmektedir. Buna göre bu iki türün; 1. ekolojik niş, II. yaşam alanı, III. üreme mevsimi, IV. birey sayısı özelliklerinden hangilerinin aynı veya benzer olduğu düşü- nülür? A) I ve II D) I, I ve IV B) I ve III E) I, III ve IV. CHIVE IV