Enzim, Enerji ve Metabolizma Soruları

12. Karaciğer atardamarına verilmiş işaretli bir pro- tein molekülünün tekrar aynı yere gelmesi süre- cinde, 1. Kalp II. Karaciğer III. Ince bağırsak IV. Akciğer verilen organların hangilerinin kılcalından geç- mek zorundadır? A) I ve II B) II ve III D) II ve IV C) III ve IV XI, II ve IV

5. Enzimlerle ilgili çizilen aşağıdaki grafiklerden hangisi yanlıştır? Reaksiyon hızı Reaksiyon hizi Enzim miktarı (Yeterli substrat varsa) Substrat miktarı (Sabit miktarda enzim varsa) Reaksiyon hızı Reaksiyon hizi Sıcaklık Substrat yüzeyi EY Reaksiyon hizi Aktivatör madde 9 BRY - Gelişim Serisi - Biyoloji Soru Bankası - Orta Düzey

Yasam Bilimi Biyoloji ÜNİTE Onar gram bütün karaciğer, parça karaciğer, ezilmiş ve haşlanmış karaciğer parçası hazırlayınız. Birinci beherglasa kestiğiniz bütün karaciğer parçasını, ikinci beherglasa doğradığınız parça karaciğeri, üçüncü beherglasa havanda ezdiğiniz karaciğeri, dördüncü beherglasa da haşlanmış Her dört beherglasa da 3 mL H,O, çözeltisi ekleyiniz. Her bir beherglasa ağzına yanan bir kibrit yaklaştırıp gözlemlerinizi kaydediniz. 2. Beherglas 3. Beherglas 4. Beherglas karaciğeri koyunuz 1. Beherglas 3 ml 3 ml Hº HO 3 ml H₂O₂ 3 mL H₂₂ Gere leni. Bu de Bütün karaciğer Parça karaciğer Ezilmiş karaciğer Haşlanmış karaciğer Sonuç Hangi beherglasda kibrit alevi daha parlak olmuştur? Yaptığınız işlemlerin ilk üç beherglasta katalaz enziminin çalışmasına etkisi ne olmuştur? 4. beherglasta bulunan haşlanmış karaciğerdeki katalaz enziminin etkisi nasıl olmuştur? Biyokimyasal reaksiyonları katalizleyen en- zimler dış faktörlerden de etkilenir. Bu faktörler Reaksiyon hizi ve şunlardır: 0 10 20 30 40 50 60 Optimum sıcaklık Sıcaklık: Enzimler en iyi (optimum) 30-40 °C arasında çalışır (Grafik 1.1). Enzimler protein ya- pida olduklarından sıcaklık değişimlerinden etki- lenir. 0 °C'ta enzimlerin yapısı bozulmaz ancak enzim çalışmaz. Bu nedenle besinler derin don- durucuda saklanabilir. Yüksek sıcaklıkta ise pro- tein yapıları denatüre olup bir daha çalışmaz. Grafik 1.1: Enzim-sıcaklık grafiği pH: Her enzimin optimum çalıştığı belirli pH aralığı vardır. Örneğin pepsin enzimi pH = 2'de, tr enzimi pH = 8,5'te, amilaz enzimi pH = 7'de en iyi çalışır (Grafik 1.2). Reaksiyon hizi Amilaz Tripsin Pepsin pH 8 9 10 11 7 6 5 0 4 1 2 3 Grafik 1.2: Enzim-pH grafiği 53

Enzimlerin çalışma hızına etki eden faktörler düşünüldüğünde aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilemez? (Diğer şartların uygun olduğu kabul edilecektir.) A) Tepkime hızı B) Tepkime hızı n Sıcaklık (°C) Enzim derişimi C) Tepkime hizi D) Tepkime hızı Substrat derişimi Su derişimi E) A Tepkime hizi Substrat yüzeyi

1. Aşağıdakilerden hangisi metabolik bir olay 3 değildir topim gekonobylon A) Mitoz bölünme sonucu iki hücrenin oluş- masi B) Glikoz molekülünün hücre zarından difüz- yonla geçmesi C) Yağların hidrolizi sonucu gliserol ve yağ asidi oluşumu D) Ribozomda farklı amino asitler arasında peptit bağlarının kurulması E) Prokaryot hücrelerin fotosentez ile besin üretmesi

D) Il ve III E) I, II ve III 12 Bir enzimin K faktörü- A Reaksiyon hızı ne bağlı reaksiyon hi- zindaki değişim yan- daki grafikte verilmiştir. Buna göre, 1. K değişkeni ak- ty t2 tz K değişkeni tivatör veya inhibi- tör madde olabilir. zamanından sonra substrat yüzeyi genişletilmiş olabilir. III. tą zaman diliminden sonra enzimin yapısı denature olmuş olabilir. IV. tz ten sonra şartlar optimum hâle getirilirse reaksi- yon hızı artabilir. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız! B) II ve IV C) Il ve IV D) II, III ve IV E) I, III ve IV Kui Amilaz 13. Amilaz Pepsin C b a

16. Canlılarda sentezlenen bir enzimin kimyasal yapısı bozulmadan veya enzim eksilmeden yenileri sen- tezlenmez. Bu duruma bağlı bazı enzimler kısa za- man aralığında bazıları ise uzun zaman aralığında sentezlenir. D Buna göre, aşağıdaki olayların hangisinde kul- lanılan enzim çeşitlerinden hangisi kısa zaman aralıklarında sentezlenir? A) Hücresel solunumda ATP üretimini sağlayan enzimler B) Bütün hücrelerde aktif taşıma olayını gerçekleş- tiren enzimler C) Klorofilli canlılarda fotosentez olayında kullanı- lan enzimler D) Saprofit canlılarda hücre dışındaki besinleri sin- diren enzimler E) Sinir hücrelerinde uyartı taşınmasında kullani- lan enzimler

1. Saprofit bakteri III. Böcekçil bitki II. Hidra IV. İnsan Holotiller Yukarıda verilen canlılar ya da hücrelerden hangilerinde, Hücre içi sindirim sa prefith Hücre dışı sindirim insan her iki olaya da rastlanır? Al Yalnız! B) II ve II C) III ve IV DI, II ve III E) 1, II, III ve IV 4

IV. Je IV Substrat I Aktif bölge V. prot molekül süre be Bu sür nan m bir deš A Enzim A) Kompetitit inhibitor 2. Tepkim ine Kompetitif olmayan inhibitor B C zimi Palme Yayingvi Enzimler ve inhibitör maddeler ile ilgili yu karıdaki şemaya göre kompetitif olmayan ve kompetitif olan inhibitör maddeler için, Yeter dene gibi I. substrati taklit ederek enzimin aktif bölge sine bağlanabilme, nkli II. enzim ve substratin birleşmesini engelle- laş I. me, II. III. aktif bölgenin şeklinin değişmesine neden III. olma özelliklerinden hangileri ortaktır? değ A) Yalnız II B) I ve II A) C) I ve II D) II ve III E) I, II ve 111

Verilen özelliklerden hangileri bu canlının ait ol- duğu sinif birimine özgüdür? A) I ve III B) II ve IV C) III ve IV E) I, III ve V DN ve IV NİTELİK Yayıncılık Aşağıda havyanlar alemindeki canlılara ait bazı özellikler verilmiştir. I. Kalsiyum karbonat yapılı dış iskeletin bulunması II. Kapalı dolaşım görülmesi III. Sinir şeridinin karın tarafında bulunması IV. Solungaç solunumunun görülmesi Bu özelliklerin hangileri o canlının ait olduğu şu- beyi belirler? A) I, II ve III B) I vel C) II, III ve IV D) I ve IV E) I, II, III ve IV Bir memeli hayvan türünün bireylerinde; 1. Yüzey/hacim oranının artması II. Tiroit bezinden kana salgılanan tiroksin miktarı- nin azalması III. Çevre sıcaklığının düşmesi durumlarından hangileri, metabolizma hızını ar- tırır? A) Yalnız ! B) Yalnız II C) I ve II

8. Eşit miktarda hidrojen peroksit (H2O2) içeren deney tüplerine eşit miktardaki haşlanmış, ezilmiş ve parça halinde karaciğer ilave edi- liyor. Bir süre sonra A tüpunde oksijen cikisi olmazken, B tüpündeki oksijen çıkışının C tü- punden daha hızlı olduğu görülüyor. Haşlanmış Ezilmiş Parça karaciğer karaciğer karaciğer -H₂O2 -H₂O2 -H₂O2 Palme Yayınevi B C 12 Bu deneyin sonuçlarına göre, oubstrat yüzeyinin artmasi enzim etkinli- ğini artırır. II. Yüksek sıcaklık enzim etkinliğini engeller. III. Enzimler hücre dışında etkinlik göster- mezler. yorumlarından hangileri yapılabilir? (Karaciğerde bulunan katalaz enzimi, -02 2 A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III dir nez eye- Krip-

II Nişasta Glikoz CO2 + H20 IV III Otçul olarak beslenen memeli bir canlının vücut hücrelerinde, yukarıdaki tepkimelerde numaralar- la verilen olaylardan hangileri gerçekleşmez? C) III ve IV A) I ve II B) II ve II D) I, II ve IV I, III ve IV

E) Aktin - Miyozir 5. Eşit miktarda hidrojen peroksit içeren (H2O2) üç deney tüpüne 5'er gram karaciğer parçaları aşağıdaki gibi konulmuştur. Daha sonra tüple- rin ağzına yanan bir kibrit yaklaştırılmıştır. H₂O substrat katala? Bütün karaciğer K Doğranmış karaciğer L Haşlanmış karaciğer M Bu deneyde kibrit alevlerinin parlaklık de- recesinin çoktan aza doğru sıralanışı aşa- ğıdakilerden hangisi gibi olur? (Karaciğerdeki katalaz enzimi; Katalaz 1 H2O2 H2O + O2 tepkimesini ka- 2 talizler.) A) K-L-M B) K-M-L C) L-M-K D) L-K-M EM-L-K

7. Eşit miktarda hidrojen peroksit (H2O2) bulunan ağzı kapalı iki kap, şekilde belirtilen özellikte karaciğerler, konulduktan sonra cam boru yardımıyla birbirine bağlanıyor. Renkli Sivi A 1 2 B H₂O2 H₂O2 İkiye bölünmüş karaciğer Dörde bölünmüş karaciğer Bu tüplerde H2O2 → H2O + 1/20, tepkimesi gerçekleştiğine göre, meydana gelen değişimlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Renkli sivinin ilk hareketi 1 yönünde olur. Bu deney düzeneği substrat yüzeyi ile enzim aktivitesi arasındaki ilişkiyi görmek için hazırlanmış olabilir. C) Tüplerde reaksiyonlar tamamen bittikten sonra renkli Sivi başlangıçtaki yerinde kalır. D) Renkli sivinin hareket etmesinin sebebi katalaz enziminin etkinliği sonucu açığa çıkan gazdır. E) A tüpündeki karaciğer sekiz parçaya ayrılıp deney tekrarlanırsa, renkli sıvının ilk hareketi 2 yönünde olur.

6. su mikta- O C a Parça karaciğer Parça karaciğer Kıyılmış karaciğer H₂O₂ H₂O2 H₂O2 (90°C) (35°C) (25°C) e d Ezilmiş karaciğer Parça karaciğer + + H202 (5°C) H₂O2 (5°C) Yukarıdaki düzenekte deney tüplerine eşit miktarda karaci- ğer ve H,O(hidrojen peroksit) konulmuştur. Buna göre, deney tüplerinde gerçekleşen reaksiyon hızlarının, çoktan aza doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? (Karaciğerde bulunan katalaz enzimi hidrojen peroksiti oksijen ve suya parçalar.) karekök 2 A) a = b >c>d > B) c> ad >e>b Ca>c>b>d > D) c>d>a >b>e E) > das c>b

Aşağıdaki deneyde bir karaciğerden üç eşit parça alın- miş parçalardan biri ezilmiş, diğeri kıyılmış, kalan parça- da kuşbaşı doğranmıştır. Daha sonra tüplere eşit miktar- da hidrojen peroksit (H2O2) ilave edilmiştir. I zaman son- ra, birinci topte oluşan oksijen miktarının diğer tüplerden daha fazla olduğu gözlenmiştir. H2O2 Ezilmiş karaciğer 1 Kıyılmış karaciğer II Kuşbaşı karaciğer III Yukarıda verilen deneyin sonucuna göre seçenekler- deki yargılardan hangisine ulaşılır? (H2O2 Katalaz H2O + 1/2 02) Substrat yüzeyinin artışı reaksiyon hızını artırır. 6) Enzim miktarının artışı reaksiyon hızını artırır. or Substrat artişi reaksiyon hızını etkiler. Senzimlerin çalışması için gereklidir. Enzim etkinliğini substratin diş yüzeyinden başlatır.