Genetik Şifre ve Protein Sentezi Soruları

okien- ne ne Entezi- sine en 38 12. Marshall Nirenberg ve çalışma ekibinin yaptığı çalış- ma aşağıda verilmiştir. ✓ Urasil bulunduran nükleotitleri art arda ekleye. rek yapay bir RNA üretti. Bu poli U zincirini (yapay RNA) aa çeşitleri, ribozom ve protein sentezi için gerekli diğer elemanlardan oluşan karışımın içine bıraktı. ✓ Bir süre sonra ortamda polifenilalenin zinciri elde etti. Buna göre Nirenberg ve ekibinin bu çalışması, 1. UUU kodonu fenilalenin amino asidini şifreler. II. Amino asitler tRNA'lar tarafından taşınır. III. RNA'lar DNA tarafından üretilir. sonuçlarından hangilerine ulaşılmasını sağla- mıştır? A) Yalnız ! B) Yalnız III D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III

Bu bilgilere göre, I. Bohr etkisi ile dokulara oksijen verilir. ile do $ II. Doku kılcallarından geçen kanda karbondioksit oranının artmas hemoglobinin oksijeni bırakmasına neden olur. III. Haldene etkisi alveol kılcallarından geçen kanda görülür. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) Yalnız III 38. Ökaryot bir hücrede aşağıdaki olaylardan hangisi translasyon sürecinde gerçekleşmez? E) II ve III AmRNA'nın ribozomun küçük alt birimine bağlanması B) IRNA'nın antikodonuna uygun amino asidi ribozoma taşıması C) rRNA'nın amino asitler arasında peptit bağı oluşumunu katalizlemesi D) mRNA'daki kodonlarla tRNA'lardaki antikodonlar arasında geçici hidrojen bağlarının kurulması RNA polimeraz enziminin ribonukleotitler arasında fosfodiester bağı kurması 39. Sağlıklı bir insandaki tiroksin hormonuyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? F A) Hipofiz bezinden salgılanan TSH'nin tiroit bezini uyarması sonucu salgılanır. B) Hedef hücrelerinde metabolizma hızını artırıcı etki yapar. C) Kandaki miktarı belirli bir seviyeye ulaşınca hipotalamusa ve hipofiz bezine negatif geri bildirim yapar. D) lyot eksikliğinde yeterli miktarda üretilemez. E) Kalsitonin hormonu ile antagonist (zit) çalışır.

4. FUNDAmentals E İncelenen bir proteindeki aminoasit diziliminin bilinmesi ile, 1. görev alan tRNA sayısı, II. mRNA'daki nükleotit dizilişi, III. görev alan tRNA çeşitleri, IV. ilgili genin kalıp ipliğinin nükleotit dizilişi verilerinden hangileri kesinlikle doğrulanır? A) Yalnız I B) II ve IV D) I, II ve III C) III ve IV E) I, II, III ve IV FUNDAmentals Biyoloji

18 18 7. Bakteri genomunda, bir metabolik reaksiyon serisinde görev alan proteinlerin topluca kodlandığı ve tek bir mRNA üretimi ile tüm bu proteinlerin sentezlendiği böl- gelere 'operon' adı verilir. Buna göre, 1. Bir operonda birden fazla sayıda polipeptide ait şifre bulunur. A) I ve 11 II. Bakteri genomundaki operonlardan birinin ortadan kalkması bir reaksiyonla ilgili olan tüm enzimlerin sentezini engeller. III. Bakteri genomu tek bir operondan oluşur. IV. Bir reaksiyon dizisiyle ilgili enzimlerin üretilmesi için sadece ilgili operonun olduğu bölgenin eşlenmesi yeterlidir. ifadelerinden hangileri doğrudur? D) I, II ve III 18 B) II ve III CIl ve IV E) II, III ve IV 9. A b r BHTOHIK

11. Hücrede bulunan fonksiyonel bir polipeptidin sentezin- de görev alan genin mutasyonla yapısının değişmesine karşın, polipeptidin sentezinin doğru bir şekilde bir süre daha devam ettiği saptanıyor. Genin mutasyon geçirmesine karşın polipeptidin yapısında bir değişikliğin olmaması; 1. hücrede 20 çeşit amino asitin normalden fazla bulunması, II. polipeptide şifre veren mRNA'nın tekrar tekrar kul- lanılmaya devam etmesi, III. hücredeki ribozom sayısının sınırlı olması, IV. hücrenin dış ortamda bulunan amino asitleri aktif taşıma ile hücre içine alması ifadelerinden hangileriyle açıklanabilir? A) Yalnız II D) III ve IV B) I ve IV C) II ve III E) I, II, III ve IV

III 31 A) Epifiz plak, kemiğin uzamasını sağlar. Süngerimsi kemik doku, yassı ve kısa kemiklerin dış kısmında bulunur. C) Kırmızı kemik iliğinde, kan hücrelerinin üretimi çekleşir. ger- D) Sarı kemik iliği sadece uzun kemiklerin yapısında bulunur. E) Sert kemik dokuda, havers ye volkman kanalları bulunur. AUG Aşağıdakilerden hangisi, mRNA üzerindeki başlat- ma kodonu lle bitiş kodonunun ortak özelliklerin- VAL den biri değildir? A) Üç nükleotitten oluşma B) Adenin ribonukleotit bulundurma C) Urasil ribonukleotit bulundurma D) Nükleotitleri arasında fosfodiester bağı bulundurma E) Belli bir aminoasit çeşidini şifreleme ÖNPLAN-42

6. Protein sentezi sürecinde gerçekleşen transla yon olayları ile ilgili olarak, Tüm canlilar için ortak olaylardan biri olup, k yotlarda çekirdekte, prokaryotlarda sitoplazma gerçekleşir. IL Proteinin yapısına katılacak ilk amino asit her za man, AUG kodonuna uygun olarak ribozoma ge len UAC antikodonuna sahip tRNA tarafından bozoma taşınır. [metiyonin Ill. Başlangıç kompleksi adı verilen ve translasyonun başlaması için uyarıcı özellikte olan molekül, ilg li gen ve ribozomun büyük alt biriminden oluşur IV. Aynı proteine çok sayıda ihtiyaç varsa, bir ribo zom aynı anda birden fazla mRNA'ya bağlanarak protein sentezi yapar ve aynı proteinden çok se yıda üretilmiş olur. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve IV D) I, II ve IV C) Ill ve N E) I, III ve IV

3. Yandaki tüpe bir DNA molekülü ve bir RNA molekülü konulup üzerine su ile hidroliz enzimleri ekleniyor. ‹ A) Deoksiriboz C) Fosfat DNA + RNA Hidroliz enzimleri Bu tüpte reaksiyon tamamlandıktan sonra aşağıdaki moleküllerden hangisinin sayısının en fazla olması beklenir? E) Guanin B) Riboz D) Adenin + su

ni in ni _m 7. Yeni nükleotit 3'4 eklenecek kısım 3 5' D 5 2 Zayıf H bağı AL D) I ve III 2 5. D 3 Deoksiriboz şekeri 3¹ Yeni nükleotit eklenecek kısım Yukarıda DNA'ya ait olan iki hükleotit yapısı ve karşılıklı gelme durumları, şekerlerin karbon atomları numaraları ile verilmiştir. Buna göre, M. DNA birbirine antiparalel iki zincirden oluşmuştur. Li DNA'nın iç bölgesinde karşılıklı olarak sadece iki nük- leotit yerleşebilir. 2. DNA'nın yapısında 5 karbonlu karbonhidrat bulun- maktadır. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnızl B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III 0

6. Protein sentezi sürecinde gerçekleşen translas yon olayları ile ilgili olarak, Tüm canlilar için ortak olaylardan biri olup, ka yotlarda çekirdekte, prokaryotlarda sitoplazma gerçekleşir. I Proteinin yapısına katılacak ilk amino asit her man, AUG kodonuna uygun olarak ribozoma ge len UAC antikodonuna sahip tRNA tarafından bozoma taşınır. [metiyonin III. Başlangıç kompleksi adı verilen ve translasyonun başlaması için uyarıcı özellikte olan molekül, ilg li gen ve ribozomun büyük alt biriminden oluşu X IV. Aynı proteine çok sayıda ihtiyaç varsa, bir ribo zom aynı anda birden fazla mRNA'ya bağlanarak protein sentezi yapar ve aynı proteinden çok sa yıda üretilmiş olur. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve IV D) I, II ve IV C) IIl ve N E) I, III ve IV

tit ve a- | Paraf Yayınları E D) Riboz 11. Ribozomlarda gerçekleşen bir protein sentezi aşağı- da şematize edilmiştir. Polipeptit zinciri explor t a C Küçük alt birim Amino asit A) UCC-TTA- CCG C) TCC-AAT-GGC Büyük alt birim tRNA Kodon requent syslo Şemadaki ribozomda, sentezlenen polipeptit zinciri- ne ait a, b, c amino asitleriyle ilgili olarak bazı bilgi- ler şöyledir: mRNA 686 a amino asidinin mRNA'daki kodonu: UCC b amino asidinin DNA'daki genetik kodu: TTA Label camino asidinin tRNA'daki antikodonu: CCG qoqilog nave Shyaamnsl Bu üç amino asitlik kısmın kodlanmasını sağla- yan DNA zincirinin tamamlayıcı zinciri aşağıdaki- lerden hangisidir? B) TCC-AAT-CCG D) AGG-TTA- CCG E) AGG-TTA - GGC d na AMBIQ = 2. IV ADUA O

pir 52 YAYINLARI LİMİT 78. Protein sentezi için gereken bileşenleri içerir. Yukarıdaki şekilde verilen deney tüpüne üç farklı zaman aralığında tek tip baz içeren, aşağıdaki mRNA'lar eklene- rek oluşan polipeptitler incelenmiştir. 1. GGG GGG GGG şifresine sahip olan mRNA eklendi- ğinde Glisin - Glisin - Glisin amino asit dizilişine sa- hip olan polipeptit oluşmuştur. 2. AAA AAA AAA şifresine sahip olan mRNA eklendiğin de Lizin- Lizin - Lizin amino asit dizilişine sahip olan polipeptit oluşmuştur. 3. CCC CCC CCC şifresine sahip olan mRNA eklendi- ğinde Prolin-Prolin - Prolin amino asit dizilişine sa- hip olan polipeptit oluşmuştur. Buna göre bu deneyden yola çıkarak; 1. Bir aminoasidin şifresi üç bazdan oluşur. II. Lizin aminoasidinin tek şifresi AAA'dır. III. CCC kodonu prolin aminoasidinin şifresidir. yargılarından hangilerine varılabilir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) I, II ve Ill C) Yalnız III 8

I fioplasyon (prov Örnek - 3 Bir DNA molekülüne ait olan, tek bir zincirin nükleotit dizisi şe- kilde gösterilmiştir. CAT GCTA GA ++++ Bu DNA zincirinin, eş zincirinden sentezlenecek mRNA mo- lekülü için; I. guanin ve sitozin sayıları, II. pürinli ve pirimidinli nükleotit sayısı, III. adenin ve urasil sayıları değerlerinden hangileri eşit olur? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) I ve III C) Yalnız III

3. aster Bazı amino asitler birden fazla tRNA çeşidi tarafino taşınabilir. Aşağıdaki tabloda bazi amino bunlan taşıyan tRNA ların antikodonları verilmiş Amino asit türü R A 1 ligili amino asidi taşıyan tRNA'ların antikodonları AGG AGU GAU GAC CGA CGU E) C) CUG UCG GCA Video Çözü Buna göre, A- R- I proteininin üretilmes sağlayan mRNA ipliğinin nükleotit dizilimi ğıdakilerden hangisi olamaz? B) COU A) CUG UCA GOO D) AGC GAA CGG CUG UCC GCU CUA GCC asi UCC GC UC E

liş- 34. Aşağıda bazı amino asitler ve bunları taşıyan RNA'ların anti- kodonlan verilmiştir. Amino asit Metionin Arjinin Valin tRNA'nın antikodonu UAC GCU CAU Buna göre polipeptit zincirinde metionin, valin, arjinin sırasıyla birleşen amino asitlerin DNA'nın anlamlı zinci- rindeki genetik kodu ve mRNA'daki kodonları aşağıdaki- lerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? DNA'daki genetik kodları A) CAT TAC GCT B) TAC GCT CAT C) CAA TAG CGA D) CAT TAC GCA E) TAC CAT GCT mRNA'daki kodonları GUA AUG CGA AUG CGA GUA GUU UAC GCU GUA AUG CGU AUG GUA CGA

20 ndan er ve Aşağıdaki şekil, bir polizomdaki ribozomlarda pro- tein üretimini göstermektedir. 1. ribozom 2. ribozom 3. ribozom Buna göre bu polizomla ilgili; 1. Bir protein türünden birim zamanda daha fazla üretilmesini sağlar. D) I vell mRNA II. Bir ribozomdaki proteinin üretim hızını artırır. III. Birbirinden farklı proteinlerin üretilmesini sağlar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III