Genetik Şifre ve Protein Sentezi Soruları

DENEME-2 39 Aşağıdaki deney düzeneklerinde Streptococcus pneumoniae bakterilerinin (zatüre bakterileri) kap- süllü ve kapsülsüz olan formlarının farelere en- jeksiyonu sonucu farelerin hayatta kalıp kalmama durumları gösterilmiştir. Bu bakterilerde kapsül, bakteriye patojenik (hastalık yapıcı) özellik verir. Kapsülsüz (R tipi) bakteriler Kapsüllü (S tipi) bakteriler 44 Canlı kapsülsüz bakteriler fareye enjekte edildiğinde fareler yaşıyor. Isıtılarak öldürülmüş kapsüllü (S tipi) bakteriler ile kapsülsüz (R tipi) bakteriler Canlı kapsüllü bakteriler fareye enjekte edildiğinde fareler hastalanıyor ve ölüyor. Isıtılarak öldürülmüş kapsüllü bakteriler fareye enjekte edildiğinde fareler Isıtılarak öldürülmüş kapsüllü (S tipi) yaşıyor. bakteriler Isıtılarak öldürülmüş kapsüllü bakteriler ile canlı kapsülsüz bakteriler fareye enjekte edildiğinde fareler ölüyor ve farenin kanı incelendiğinde canlı kapsüllü bakterilere rastlanıyor. Buna göre 4. Deney düzeneğindeki gibi bir duru- mun ortaya çıkmasında, kapsül üretme özelliği- nin DNA molekülünden kaynaklandığını ispatla- mak için yapılması gereken işlem aşağıdakilerden hangisidir? D A) Kapsülsüz bakterilerin DNA'sı ile canlı kapsül- süz bakterilerden oluşan karışımın farelere en- jekte edilmesi B) Kapsüllü bakterilerin DNA ve RNA'sı ile canlı kapsülsüz bakterilerden oluşan karışımın fare- lere enjekte edilmesi C) Kapsüllü bakterilerin protein ve DNA'sı ile canlı kapsülsüz bakterilerden oluşan karışımın fare- lere enjekte edilmesi D) Cansız kapsülsüz bakteriler ile canlı kapsüllü bakterilerden oluşan karışımın farelere enjekte edilmesi E) Kapsüllü bakterilerin DNA'sı ile canlı kapsülsüz bakterilerden oluşan karışımın farelere enjekte edilmesi 40. İnsanda meydan 1. diyafram kası II. kaburgalar ar III. akciğer basın IV. alveol keseci rek büzüşme olaylarından ha mesi bir insanı D YAYIN DENİZi A) I ve II D) Il ve I 90 10 110 120 13 14 15 16 17( 18 190 201

32. Ökaryot hücrelerde gerçekleşen protein sentezi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Proteinin yapısını oluşturan amino asitlerin dizilimi mRNA'daki şifreye göre belirlenir. B) Ribozoma amino asit getiren tRNA'nın antikodonu ile mRNA kodonu arasında geçici bağ oluşturulur. C) Amino asitlerin birbirine peptit bağı ile bağlanması için rRNA enzim işlevi görür. D) mRNA çeşitlerinin üzerindeki sonlandırıcı kodonlar birbirinden farklı olabilir. E) Bir amino asit çeşidi bir protein sentezinde en fazla bir kez kullanılabilir. 34.

6. • mRNA tRNA TRNA Bu moleküllerle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Üç RNA çeşidi de DNA üzerinden sentezlenir. B) Sentezlenen bir mRNA aynı protein çeşidi için tekrar tekrar kullanılabilir. C) tRNA, sitoplazmadaki amino asitleri mRNA şifre- sine uygun olarak ribozoma taşır. DY TRNA, proteinlerle birlikte ribozomun yapısına ka- tılır. ✓ E) Ribozomda tRNA antikodonları ile mRNA kodon- ları arasında peptit bağı kurulur. zayıf hidrojen beği

10. Ökaryot bir hücrede protein sentezinde kullanılacak il- gili gen bölgesinde ATG ile TAC arasında zayıf hidro- jen bağı olduğu ve ATG'nin tamamlayıcı zincirde bu- lunduğu tespit edilmiştir. Bu nükleotitler dikkate alınarak transkripsiyon ve translasyonlarda hangi nükleotitler arasında zayı hidrojen bağı kurulur? A) B) C) D) E) Transkripsiyon TAC - AUG ATG – UAC ATG - TAC AUG - UAC AUG - TAC Translasyon AUG - UAC UAC - AUG TAC - AUG UAC - AUG TAC – ATG

7. 1 ||| Bir göl biyomu (1) zamanla değişerek karasal bir bi- yoma (III) dönüşmüştür. Şekildeki gibi I-II-III evrelerinden geçerek yeni bir komünitenin oluşması süreci aşağıdakilerden hangisiyle tanımlanır? A) Birincil süksesyon B) ikincil süksesyon C Biyoremediasyon Restorasyon Biyolojik mücadele

DENEME-8 11. Protein senteziyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? go labite anisir sel A) Farklı canlı türlerinde aynı protein sentezlene- bilir. + B) Amino asit sayısı ve çeşidi aynı olan proteinler farklı yapıda bulunabilir. Farklı proteinlerin sentezinde aynı enzim görev alır. en- D) Bir canlının farklı dokularında aynı protein sen- tezlenebilir. E) Amino asit dizilişleri aynı olan proteinlerin sen- tezinde kullanılan t-RNA'lar farklı olamaz.

6. Hücrede rRNA sentezi; coden B I. DNA replikasyonu, II. transkripsiyon, III. translasyon 8. olaylarından hangileriyle gerçekleşebilir? (9 A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III

8. Bir hücrenin sitoplazmasında bulunan bazı maddelerin mik- tarı aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. Miktar 1400 1200- 1000- 800+ 600+ 400 0 Timin Riboz 400-T-A 1000 G-C Adenin Fosfat Guanin Sitozin DRP Urasil as →Madde Bu maddelerin protein sentezi sırasında kullanılmasıyla kaç amino asitten oluşan bir protein üretilir? A) 100 B) 199 C) 500 D) 600 E) 150

vram- ncile- azıl- iste- A) B) C) D) E) Da b. Sitozin, timin ve urasil, çift halkalı pürin bazları bundadır. Nükleotitler, taşıdıkları beş karbonlu şeker çeşidine; nükleik asitler ise taşıdıkları organik baz ve şeker çeşidine göre isimlendirilir. d. mRNA, DNA üzerinde yer alan anlamlı şifrelere göre sentezlenir. A Bir canlıya ait aynı doku hücresi içinde farklı nükleotit dizilimlerine sahip mRNA'lar bulunabilir. D C. e. için yukarıdaki bilgileri öğrencilere verilmiştir. Bünyamin Öğretmen, hazırladığı bir doğru/yanlış sorusu Öğrencilerden bu bilgileri aşağıda verilen cevap anahtarına uygun bir şekilde sorulara yerleştirmelerini istiyor. Cevap Anahtarı b DNA yapısına katılan nükleotitlerdeki şeker çeşidi deoksiribozdur. D 1 D d 1 C Buna göre, Bünyamin Öğretmen'in öğrencileri hangi seçenekteki gibi sorulara yerleştirirse sorudan tam pu- an alırlar? av av 2 2 b d b d e b 3 Y 3 C e d 4 D a 4 d D gru- a e C 50 D 5 C e C a

ğiştiği 32. Aşağıda sentezlenecek olan bir polipeptit zincirine, pro- lin aminoasidinin katılmasını sağlayan kodon çeşitleri ve- rilmiştir. CCA CCG A) Yalnız I Prolin CCC Prolin amino asidinin dört farklı kodon tarafından şif- relenebilmesi; 1. polipeptidin yapısındaki aminoasit çeşitliliğini artır- CCU ma, II. şifre veren gende meydana gelen bazı mutasyonla- ra bağlı olarak, farklı bir polipeptidin oluşma ihtima- lini en aza indirme, D) Ivell III. sentez sırasında prolin yerine, başka bir aminoasi- din kullanılmasına imkan verme durumlarından hangilerini sağlayabilir? B) Yalnız II EXlvo W C) Yalnız III T 34. Bir ler at B l

Y SORULAR Translasyon ribozomda gerçekleşir. 3 D Sitoplazmada amino asitler azalırken osmotik basınç oluşur. Genden Proteine Protein sentezinde DNA, RNA ve tRNA'da aynı sayıda üçlü şifre görev yapar. 4 Amino asitler ribozomda sentezlenir B) 1 ve 5 D)'2, 3 ve 5 2 Şeker ile baz arasında ester bağı kurulur. Yukarıdaki protein sentezi ile ilgili bireylerin bulunduğu bazı kartlar verilmiştir. Bu kartlara doğru bilgi içerenler "D", yanlış bilgi içerenler "Y" kutusuna atılmak isteniyor. Buna göre, hangi kartlar yanlış kutulara atılmıştır? A) 1 ve 3 C) 1, 2 ve 4 5 E) 2,4 ve 5

si 5. CE Yukarıda şekli verilen nükleotitte X ile gösterilen azotlu organik baz; I. adenin, II. guanin, III. sitozin moleküllerinden hangileri olabilir? A) Yalnız I B) I ve II Şeker D) II ve III Fa C) I ve III E) I, II ve III

arasın- H₂O(s) 2 gram han- ENIZI PRO 15. Aşağıda üç farklı protein molekülünü oluşturan amino asitle- rin dizilimleri verilmiştir. X proteini: Y proteini: D Z proteini: P R N A) Yalnız 1 O S E (Amino asit çeşitlerini temsilen harfler kullanılmıştır.) Buna göre, 1. X ve proteinlerinin hidrolizi için gerekli olan su miktarı adır. R II. Y protein molekülünün sentezi için kullanılan amino asit çeşidi sayısı, Z protein molekülünün sentezi için kullanı- lan amino asit çeşidi sayısından daha azdır. D) II ve III III. X, Y ve Z proteinlerinin sentezlenmesi için şifre veren ilgili gen bölümleri aynıdır. ifadelerinden hangileri doğru değildir? B) Ive Il LE) 1, II ve C) I ve III

9. Polizomun hücreye sağladığı avantaj; I. ATP tüketimini azaltmak, II. ribozom kullanımını azaltmak, HI. kısa sürede çok protein üretmek, IV. bir polipeptidin sentez süresini kısaltmak durumlarından hangileri olabilir? A) I ve II B) I ve III D) I, II ve III C) III ve IV E) II, III ve IV

38. Protein sentezinin transkripsiyon aşamasında ribo- nükleotitler birleşerek mRNA sentezi gerçekleştirilir. mRNA'da bulunan kodonlar translasyonda okunarak polipeptit üretimi sağlanır. Buna göre, 1. Transkripsiyon olayı bir dehidrasyon tepkime- Hidro sidir. II. RNA üretimi ökaryotlarda çekirdek sıvısında, prokaryotlarda sitozolde gerçekleşir. III. Translasyon aşaması tüm hücrelerde ribozom organelinde gerçekleşir. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız ANK-2302 B) I ve II D) II ve III C) ve III E) II ve III 90 Ankara Yayıncılık 39 4

9. Polizomun hücreye sağladığı avantaj; I. ATP tüketimini azaltmak, II. ribozom kullanımını azaltmak, HI. kısa sürede çok protein üretmek, IV. bir polipeptidin sentez süresini kısaltmak durumlarından hangileri olabilir? A) I ve II B) I ve III D) I, II ve III C) III ve IV E) II, III ve IV