Genetik Şifre ve Protein Sentezi Soruları

2 Kalıp iplik 1. DNA replikasyonu ve görev alan enzimler aşağıda veril- miştir. Kesintili iplik Buna göre: X UZMAN Ligaz A) Yalnız I DNA polimeraz D) I ve II 3¹¹ Okazaki parçası 5' TOOMADA 35 ifadelerinden hangileri doğrudur? B) Yalnız II abinee DNA polimeraz enzimi her iki zincirde de 5' ucun- dan 3' ucuna doğru yeni nükleotitler ekler. W DNA ligaz enzimi kesintili zincir üzerinde oluşan parçaları birbirine bağlar. Helikaz Helikaz enzimi hidrojen bağlarını açtıkça ar- kasından gelen DNA polimeraz bu zincirleri 3¹ ucundan 5¹ ucuna doğru okur. 3¹ E) I, II ve III C) Yalnız III 3. CAP

2. Ökaryotik bir hücrede protein sentezi sırasında gerçekleşen; I. kodon ile antikodon arasında zayıf hidrojen bağı kurulması, II. tRNA'ların amino asitler ile bağlanması, III. amino grup ile karboksil grup arasında peptit bağlarının kurul- ması, IV. mRNA polinükleotit zincirinin sentezlenmesi, V. DNA'daki üç nükleotitten oluşan şifre ile mRNA'daki üç nük- leotitten oluşan kodon arasında, zayıf hidrojen bağlarının kurulması olaylarından hangisinin yaşandığı hücre bölümü seçenekler- de yanlış eşleştirilmiştir? A) I- -Ribozom B) II → Ribozom C) III → Ribozom D) IV Çekirdek E) V Çekirdek ->>>

dini ge turur. 2. D) A- Aşağıda bir DNA parçasına ait üçlü kodlar gös- terilmiştir. TGA 1 ACT TAC 2 3 CGT ++ A) Yalnız i +++ X zinciri- TGA 4 Bu DNA parçası ile ilgill, I. X zincirinde 2. kod başlatıcı kodonu şifreleye- bilir. ACT +++ Y zinciri II. Y zincirinin 1 ve 4. kodonu aynı amino asidi şifreler. III. İki zincir aynı anda mRNA sentezi yapar. IV. X zincirinin 3. koduna karşılık gelen mRNA' daki kodon CGU'dur. ifadelerinden hangileri doğrudur? B) II ve III D) I, III ve IV E) II, III ve IV C) I, II ve IV

6. Translasyon olayıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) mRNA'daki genetik bilgiye göre amino asitlerin birbirine bağlandığı olaydır. B) Kodonlar atlama olmadan okunur. C) Durdurucu kodona gelene kadar translasyon devam eder. D) Okaryot hücrelerde çekirdek SIVISında gerçekleşir. E) rRNA amino asitlerin bağlanmasında enzim gibi işlev görür.

10. Amino asit molekülleri, özel bir enzim ve ATP yardımıyla aktifleştirilerek kendisine uygun olan tRNA'lara bağlanır. Amino asit bağlayıcı enzimler her bir amino asit için farklıdır. Buna göre amino asit bağlayıcı enzimler; 1. amino asitler arasında peptit bağlarının kurulması, II. sadece bir amino asit ve o amino asidin bağlanacağı tRNA'nın tanınması, III. ribozoma ait birimlerin birleştirilmesi olaylarından hangilerine özgüdür? A) Yalnız I BYE BY Yalnız II D) I ve ll E) II ve III C) Yalnız III

2. I. Ribozom organelinin yapısına katılma II. Protein sentezinde görev alma III. DNA tarafından sentezlenme IV. Yapısında zayıf hidrojen bağı bulundurma Yukarıda verilen bilgilerden hangileri tüm RNA çeşit- Teri için ortaktır? A) Yalnız I D) III ve IV B) II ve III E) II, III ve IV C) I, II ve III AYT BİYOLOJİ Y

5. Toplam 6000 fosforik asit olan bir DNA molekülünün 1. zin- cirinde 600 guanin, 900 adenin ve 400 timin nükleotit bu- lunmaktadır. Bu DNA molekülünün kendini eşleyebilmesi için or- tamdan alması gereken baz sayıları hangisinde doğru verilmiştir? Adenin A) 700 Mod B) 1300 C) 1100 D) 400 E) 700 LATA Guanin 600 1700 1900 600 1300 Timin 400 1300 briendo h 1100 700 400 ADT ADT TBA Sitozin 1300 1700 indisib 1900 2TA (A Y 1300 STATE 600 ATYO

proteine 1 Test - 1 ması 3. 85¹4 Q Û a Sınav Kodu 1YW6QC9GD9 DNA molekülü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden han- gisi yanlıştır? A) Çift iplikli ve sarmal yapıdadır. B) Belirli bir polipeptidin sentezinden sorumlu par- çasına gen denir. Monomerleri arasında peptit bağları bulunur. C) D) Hücre bölünmesi öncesinde kendi kopyasını üretebilir. E) Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında bulunur.

ve III ribozom orga- m sentezi sıra- değişimlerden miktarı miktarı zaman 5. Bir öğrenci mikroskop ile yaprak hücresini incelemektedir. Bu hücrede protein sentezinin gerçekleştiğini söyleyebilmesi için aşağıdaki hangi olayları görmesi gerekir? A) Golgi organeli sentezi B) DNA'nın kendini eşlemesi C) Ribozomun büyük ve küçük iki ayrı alt birimin olması Sitoplazmada tRNA'ların bulunması E) Çekirdekte DNA üzerinden mRNA 'nin se tezlenmesi Yukarıdaki şema tarımı gösterilmes Buna göre, num ması seçenekle miştir? A) 1-bakteri yan DNA mo B) 2 Plazmi enzimi ile ke C) 3-Rekkom D) 4-Rekomi ne aktarıl 5- Bakteri sonucu yeni

mRNA protein çeşidine özel olan RNA'dır. Bir hücre tif gen sayısı kadar mRNA çeşidi üretilebilir. Bir protein çeşidine özel olarak üretilen mRNA, tekrar tek- rar kullanılabilir. Kullanım ömrünü tamamlayan mRNA, yapı taşlarına yıkılır. Gerektiğinde tekrar sentezlenir. Bir hücrede, protein sentezinde görev yapan RNA'ların yak- laşık %5'i mRNA'dır. rRNA (Ribozomal RNA) Ökaryot hücrelerin çekirdeklerinde bulunan çekirdekçik ala- nında DNA kalıp zincirinin tamamlayıcı ipliği şeklinde üretilir. rRNA üretildikten sonra, yapımı sürecinde kulla- nılır. Ribozomun yaklaşık 2/3'ü rRNA'dan oluşur. Ⓒ DNA üzerinden üretilen rRNA, ribozom yapısına katılırken saç tokası şeklinde kıvrımlar yapar. İkili zincir gibi görünen bu kısımlarda, adenin ile urasil ve guanin ile sitozin eşleş- melerinde zayıf hidrojen bağları da oluşur. rRNA, polipeptit sentezi sırasında, ribozoma taşınan ami- no asitler arasında bağlarının kurulmasını sağlar. ⒸrRNA, protein çeşitliliğini belirlemede etkili değildir. rRNA, iş- levsel ömrü boyunca tekrar tekrar kullanılabilir. Bir hücrede, protein sentezinde görev yapan RNA'ların yak- laşık %80'i rRNA'dır. tRNA Amino asit bağlanma bölgesi JUICCCCAS GOCCO H bağları CCCO COCO rRNA HY

2. BÖLÜM Replikasyon orijini sayısının fazla olması, DNA replikasyo- nu hızının yüksek olmasını sağlar. Eşit uzunluktaki doğrusal DNA'lar, halkasal DNA'lara göre çok daha hızlı eşlenir. UYARI DNA'nın eşlenmesine, denir. Küçük farklılık- lar olmasına rağmen, ökaryot ve prokaryot hücrelerde rep- likasyon benzer şekilde gerçekleşir. DNA'nın replikasyonu, özel nükleotit dizilimine sahip kısa par- çalar olan replikasyon ............adı verilen bölgelerde başlar. Prokaryot hücredeki her DNA molekülünde (halkasal DNA) sadece bir replikasyon orijini vardır. Ökaryot hücrelerin çekirdeklerindeki her DNA molekülünde (doğrusal DNA) ise çok sayıda (yüzlerce hatta binlerce) rep- likasyon orijini bulunur. DNA replikasyonunu başlatan proteinler, replikasyon oriji- nini tanıyarak bu bölgeye bağlanır ve iki zinciri birbirinden ayırmaya başlar. Replikasyon orijini bölgesine bağlanarak DNA iki zincirini açan enzim ******** Her orijin bölgesinde başlayan açılma tüm molekül kopyala- nıncaya kadar, her iki yönde ilerlemeye devam eder. DNA iplikleri replikasyon orijini bölgesinde açılınca, replikas- yon kabarcığı oluşur. İki zincirin açılma noktasına ise adı verilir. Replikasyon orjinleri 18.8.11 Replikasyon orjini bo Replikasyon kabarcığı polimeraz adı verilen e DNA polimeraz, nüklc tamamlayıcısı olacak X Nük DNA polimera DNA polimera şan) sadece 3 ni oluşan DNA Bu durumda, zincirlerden replikasyon uzamasını sa Kesintisiz o polimeraz, ce zinciri u Örnek 4 DNA replikas 1. helikaz e II. DNA'nın III. DNA po IV. deoksiri rulması

de ortaya ğlık SI ar. ar. ile lar cu- 3. Bir belgeselde "Örümcekler 400 milyon yıldır ipek üretiyo Doğal bir biyopolimer olan örümcek ipeği saç telinden ince pamuktan hafif, plastikten esnek ancak çelikten beş kat sağ lamdır. Farklı örümceklerin ürettiği örümcek ipeği birbirinden farklı bileşime ve özelliklere sahip olabilir." şeklinde örümcek ipeği hakkında bilgi verildiğini izleyen bir öğrenci “Öyleyse, her örümcek kendisine özgü bir örümcek ipeği üretiyor." çıkarımın da bulunmuştur. Öğrencinin yaptığı çıkarıma göre, örümcek ipeğinin yap sındaki bu özgünlüğü yaratan organik molekül aşağıdaki. lerden hangisidir? A) Karbonhidrat Nükleik asit B) Protein EXVitamin 4. Aşağıdaki grafiklerde, insan vücudunda gerçekleson t ler sırasında hazı molell Lipit 5.

Nükleik asitler ile ilgili, I. Tüm canlı organizmaların hücrelerinde bulunan polimer yapıdaki organik moleküllerdir. II. Genetik bilgiyi depolayarak bu bilgiyi nesilden ne- sile taşırlar. III. Sadece hücre çekirdeğinde bulunan polimer bi- leşiklerdir. bilgilerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III

3. Protein sentezinde bazı kodonlar ve kodladıkları ami- no asitler aşağıda verilmiştir: - UUA, UUG, CUU, CỤC, CUA, CUG kodonları lô- sin amino asidini kodlar. - - CGU, CGC, CGA, CGG, AGA, AGG kodonları ar- jinin amino asidini kodlar. GGU, GGC, GGA, GGG kodonları glisin amino asidini kodlar. Buna göre, çoğu amino aside ait genetik kod sa- yısının birden fazla olmasının canlılara sağladığı yarar aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Genlerde meydana gelen bazı nokta mutasyon- larının fenotipe yansıması önlenir. B) Yetersiz amino asit bulunan ortamlarda dahi pro- tein sentezi devam eder. C) Protein sentezi sırasında aynı tRNA molekülünün iki kez kullanılması önlenir. D) Ribozomun farklı proteinler sentezleyebilmesi sağ- lanır. E) Canlıların belirli bir geni kullanarak sentezleyebi- leceği protein çeşidini artırır. 1

1. Ribozomlarda gerçekleşen bir protein sentezi aşağ da şematize edilmiştir. Polipeptit zinciri Küçük alt birim Amino asit tRNA Büyük alt birim Hiw AUGE-TTA- CCG CICG AAT-GGC Kodon Şemadaki ribozomda, sentezlenen polipeptit zinciri- ne ait a, b, c amino asitleriyle ilgili olarak bazı bilgi ler şöyledir: mRNA a amino asidinin mRNA'daki kodonu: UCC b amino asidinin DNA'daki genetik kodu: TTA camino asidinin tRNA'daki antikodonu: CCG E AGG-TTA-GGC olaylar Bu üç amino asitlik kısmın kodlanmasını sağla yan DNA zincirinin tamamlayıcı zinciri aşağıdaki- lerden hangisidir? ge A) Yal 2. B) TCC AAT-CCG DIAGG-TTA-CCG Pr as ra S

11 Genden Proteine 4 A B C Ödev D Yukarıdaki tabloda 4 amino asitin tRNA daki antikodonları gösterilmiştir. E SAMSUNG Buna göre serin-alanin-metionin - glisin sıralanışına sahip bir polipeptitin sentezinden sorumlu DNA nin ilgili bölgesindeki nükleotit dizilimi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? F SSA SGG AGA UAS tRNA daki antikodon Amino asit çeşidi Glisin Alanin Serin Metionin AGG UAS UAG AUU TSS ATG ATS TAA AGA SGG TAS SSA USS AUG AUS UAA %612 Toplam Süre 3000 TAS TSS TAG TAA 2/20 2/2 Cevap Formu