Genetik Varyasyon ve Biyoçeşitlilik Soruları

3. Sağlıklı bir insanda sinir sisteminin etkinliğiyle gerçek- leşen bazı olaylar aşağıda gösterilmiştir. İskelet kaslarının kasılmasını uyararak hareketi sağ- lama II. Dış çevreden gelen uyarıları algılama ve yorumlama + III. Vücudun organ ve sistemleri arasındaki etkileşimi düzenleme Verilenlerden hangilerinin gerçekleşmesinde en- dokrin sistemin de rolü vardır? A Yalnız I D) II ve III Yalnız II G E) I, II ve III Yalnız III

2. Organizmaların yayılışını etkileyen faktörler abiyotik (cansız) ve biyotik (canlı) faktörler olmak üzere ikiye ayrılır. Consin Abiyotik faktörlerle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? Aikfimin ana elemanları sıcaklık, su, işık ve rüzgârdır. B) Güneş ışığı ekosistemleri çalıştırmak için enerji kaynağıdır. fotosenter C) Organizmaların vücut sıcaklığı, çevreyle olan ısı alış verişinden etkilenmez. D) Sıcaklık ve su, organizmaların yayılışını etkileyen iki temel faktördür. E) Organizmaların metabolizma hızı çevre sıcaklığın- dan etkilenir. FYOLOJİSİ VE GÜNCEL ÇEV

2. Şeker hastalarının enjeksiyon ile aldıkları insülin hormonunun elde edilmesinde; 1. İnsan insülin geni taşıyan DNA molekülünün ve bakteri plazmitinin izole edilmesi. II. Bakteri hücresine rekombinant DNA nin aktarılması. III. İnsülin geni ve bakteri plazmitinin restriksiyon enzimi ile kesilmesi. IV. Rekombinant DNA ya sahip bakterinin besi kültüründe çoğalmaya bırakılması. V. Plazmitin ve insülin geninin DNA ligaz ile birleştirilmesi. olaylarının gerçekleşme sırasını yazınız.

ÇIKMIŞ SORULAR 16. A kan grubu anne ile B kan grubu babanın ilk çocukları O kan grubu olmuştur. Buna göre bu ailenin ikinci çocuk- larının AB kan grubu olma ihtimali kaçtır? A) 1/2 C) 1/8 1/4 D) 3/8 17. Aşağıdakilerden hagisi sağlıklı bir insanda dişi bireyin taşıdığı eşey kromozomlarıdır? A) XY C) XXX Xxx D) XXY

7. Sd A) B) C) D) E) SD SD SS SP Sd Dd Fenotip oranı 1:1:1:1 2:1:1 3:1 1:2:1 1:2:1 sd Ss SA ds dd SSDSDS Yukarıdaki tablo iki bireyin iki karakter bakımından çaprazlanmasını gösterdiğine göre, bu çaprazla- manın fenotip ve genotip oranı aşağıdakilerden hangisidir? SS SO DS Dd Genotip oranı 1:2:1 1:1:1:1 1:2:1 3:1 1:2:1

39 40. İnsanların DNA baz dizilimlerinin farklı olmasından dolayı tek yumurta ikizleri hariç hiçbir bireyin genetik yapısı diğe- riyle aynı değildir. İnsan genomunda anlamlı ve anlamsız baz dizileri bulunmaktadır. Anlamsız diziler; herhangi bir proteini kodlamayan, büyük çoğunluğu tekrar eden DNA dizilerinden oluşmaktadır. Bir canlıya ait hücredeki DNA baz diziliminde tekrar eden anlamsız baz dizilerinin jel üzerinde oluşturdukları bantlı yapılara DNA parmak izi de- nir. Elektroforez Baba - 1. 2. 3. Anne Çocuk Çocuk Çocuk Yukarıda bir aile bireylerine ait DNA parmak izi analiz so- nuçları gösterilmiştir. Bunula ilgili, I. 1. çocukta yaşanacak bir organ yetmezliği durumun- da nakil için en uygun verici 2 numaralı çocuktur. II. 3. çocuk, babanın öz, annenin üvey çocuğudur. III. Anne ve babanın genotipinde ortak genler bulunmaz. ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III

genot 10. Uzun gövdeli bir bezelye bitkisiyle kısa gövdeli bir bezelye çaprazlanmasından elde edilen oğul döller aşağıda bitkisinin gösterilmiştir. P: G: F₁ dölü: Uzun gövdeli x Kısa gövdeli Uu A) Yalnız I Uu Uu D) II ve III uu Buna göre, 1. Bezelye bitkisinde uzun gövdeli olma geni kısa gövdeli olma genine baskındır. uu II. F, dölünde oluşan fenotip ayrışım oranı 1 : 1 şeklinde 1 olur. uu III. F, dölünde oluşan bireylerde çekinik genin bulunma ihti- mali %50'dir. ifadelerinden hangileri doğrudur? B) Yalnız II E) I, II ve Il C) ve Il

ÖĞRETEN TEST-4 6. Genetik kopyalama yoluyla, yeni bir kuzunun meydana getirilişi şekilde gösterilmiştir. BA 1. koyundan alınan hücre Çoğaltma Çekirdek atılır Meme hücresi " Çekirdek aşılanır 1. koyun Genetik bilgiyi veren koyun Diploit yumurta 3. koyun Başka bir (2.) koyundan alınan yumurta hücresinin, kendi genetik materyali çıkarılır. 1. koyundan alınan genetik bilgi (çekirdek) bu yumurta içine yerleştirilir. Özel Besiyeri Embriyo, taşıyıcı koyuna aşılanır. Yeni yumurta hücresinden embriyo gelişir. Klonlanmış koyunlar 3. koyun, 1. koyunun kopyasını doğurur. (8) Bu olayla ilgili olarak, aşağıda belirtilen açıklamalar- dan hangisi yanlıştır? (0 A) Kopyalama sonucu meydana gelen kuzunun cinsiye- ti dişidir. B) Meydana gelen kuzu üvey anneden herhangi bir ka- litsal özelik alamaz. C) Kuzu, orjinal DNA sahibi olan koyunun genetik ikizi- dir. D) Kopyalama sonucu meydana gelen kuzunun vücut hücrelerinin kromozom sayısı 2n dir. E) Kuzu, bazı özelliklerini orjinal DNA sahibi koyundan, bazı özelliklerini ise embriyo taşıyıcısı koyundan al- Normıştır. unubpouvoljodsdial en 8.

1. d Canlıların bulunduğu çevrede yaşama ve üreme şan- sını artıran özelliklere adaptasyon denir. Buna göre; kutup ayılarının vücudunun büyük olması, GANGNG TER II. kurak bölge bitkilerinde kütikula tabakasının kalın olması, çift yumurta ikizlerinin birbirine benzememesi özelliklerinden hangileri adaptasyona örnek veri- lebilir? A) Yalnız ! D) I ve !! Viitikulo 7 B) Yalnız II C) Yalnız III E) Il ve Ill 4. 5. Vücut sıcaklıkları cevre si canlılara sıcakkanlı canlıla Sıcakkanlı canlıların me olmasıaşağıdakilerden A) Vücut büyüklüklerinin B) Yaşlarının aynı olmam CV Cinsiyetlerinin farklı ol Tükettikleri besin çeşit Ortam sıcaklığının fark Bir canlının değişken çev dengesini kararlı hâlde

AaBbCcDd genotipindeki bir canlıdaki kromozom sa- yısı ile taşıdığı karakter çeşidi sayısı kaçtır? (Genler bağımsızdır.) A) B) C) D) E) Kromozom sayısı 4 4. 8 -8 8 Taşıdığı karakter çeşidi sayısı 4 8 4 8 16

30. Anafazda kardeş kromotitlerin ayrılmasında; 1. kinetokorlara bağlı iğ iplikleri II. sentromer bölgesindeki proteinlerin çözün- mesi FEN BİLİMLERİ III. kromozomların yoğunlaşması faktörlerinden hangileri etkilidir? B) Yalnız III A) Yalnız I D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III

7. Alın açıklığı otozomlarda baskın olarak kalıtılan bir özelliktir. Alın açıklığına sahip bireyler aşağıdaki soy ağacın- da taralı olarak gösterilmiştir. 1 O B) 2 2 3 (T) Buna göre numaralandırılmış bireylerden han- gisinde alın açıklığı mutasyonla meydana gel- miştir? A) 1 5 C) 3 D) 4 E) 5

5. Uzun bir süre aç kalan bir insan enerji üretmek için karaciğer glikojenlerini bitirdikten sonra aşa- ğıdaki moleküllerden hangisini ilk olarak kullanır? A) Kas proteinleri B) Kan proteinleri C) Kanındaki amino asitleri D) Depo yağ moleküllerini E) Hucre zanındaki yağ moleküllerini

sle- kıl- ör- III .... Feis T enek- Örnek: (2) Aşağıdaki şekilde, damar tabakanın gözün ön kısmında oluşturduğu iris görülmektedir. D) II ve III Çubuk ve koni Ders Anlatım Föyü →Göz bebeği B) Yalnız II Talamus iris, göz bebeğinin büyüklüğünü kontrol ederek göze giren ışık miktarını ayarladığına göre; V. Kuvvetli ışıkta, iristeki halkasal kaslar kasılır. Zayıf ışıkta, göz bebeği büyüyerek göze giren ışık miktarı arttırılır. LIII. Zayıf ışıkta, iristeki çevresel kaslar kasılır. ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) Yalnız 1 iris Çevresel kas Halkasal kas E) ), II ve III →Beyin kabuğu Yalnız III

5. Organizmaların ve bileşenlerinin faydalı ürünler elde etmek için kullanıldığı uygulamaların tümü biyotek- nolojinin alanına girmektedir. Biyoteknolojideki geliş- meler, genetik mühendisliği çalışmalarından faydala- nılması sonucu son yıllarda büyük ivme kazanmış bu sayede insanlığa faydalı birçok ürün bol miktarda ve daha kolay üretilmeye başlanmıştır. Buna göre; 1. iki farklı bitkiye ait yapıların aşılama ile tek bir bit- kide bir araya getirilmesi ile farklı bitkilere ait iste- nilen niteliklerin bir bitkide birleştirilmesi, II. doğal yollarla üretimi uzun süren ve buna bağ- li maliyetli olan bitkilerin doku kültürü yöntemi ile daha hızlı ve ekonomik olarak üretilmesi, III. hayvansal organizmalara özgü olan belirli nite- liklerin bitkilere aktarımı ile elde edilen transge- nik bitkilerin olumsuz çevre koşullarına karşı da- ha dirençli olması, IV. gübrelerin içeriğinin uygulanacağı bölgenin top- rak yapısına göre uygun nitelikte üretilmesi ile bit- kilerin gelişiminin hızlandırılması çalışmalarından hangileri genetik mühendisliği ça- lışmalarından faydalanılan biyoteknolojik üretim için örnek oluşturmaz? A) I ve II D) II ve IV B) I ve IV E) I, II ve IV C) II ve Il

1. 1. Hızlı nüfus artışı II. Düzensiz kentleşme III. Av yasakları Yukarıda verilenlerden hangileri doğal dengenin bo- zulmasına ve biyoçeşitliliğin azalmasına sebep olur? A) Yalnız ! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve Il E) I, II ve III