Hücre Zarı ve Madde Geçişleri Soruları

25. Amip tatlı suda yaşayan tek hücreli canlıdır ve kontraktil kofulları sayesinde vücuda giren fazla suyu dışarı pompalar. Farklı ortamlara bırakılan amip hücresinde meydana gelecek değişimi gözlemlemek isteyen bir araştırmacı amiplerin bir kısmını deniz suyuna bir kısmını da damıtılmış suya koyarak bir deney tasarlıyor. Bir süre sonra; deniz suyuna konulan amip hücrelerinin büzüştüğünü, damıtılmış suya konulan amip hücrelerinde turgor basıncının arttığını gözlemliyor. Buna göre, 1. Deniz suyuna konulan amip hücresi osmoz olayı ile su kaybeder. II. Tatlı sudaki amipin kontraktil koful aktivitesi deniz suyuna konulan amipten fazladır. X III. Damitilmiş sudaki amip hücresinin osmotik basıncı deniz suyundaki amip hücresinden fazladır. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? X A) Yalnız 1 B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

17. Bir grup öğrenci içinde protein bulunan iki ucu bağlanmış bağırsak parçasın, su ve fehling çözeltisi ile dolu beherde bekleterek bağırsak içinin mor menekşe rengine dönüştüğünü gözlemlemiştir. Deney ile ilgili olarak, 1. Protein, hidrolize uğramadığı için bağırsak dışına çıkamamıştır. II. Bağırsak içi turgor basıncı artmıştır. III. Beherde bulunan su miktarı azalmıştır. ifadelerinden hangileri doğrudur? (Fehling çözeltisi, protein ile renk değiştirir.) A) Yang B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

10. Hücre zarı ve hücre duvarı farklı geçirgen özelliklere sahiptir. Hücre duvarı tam geçirgen, hücre zarı ise seçici ve yarı geçirgendir . Hücre zarından monomerler (glikoz, fruktoz, galaktoz, amino asit vb.), vitaminler, iyonlar (H+, Civb.), ayıraçlar (lugol , fenol kırmızısı), gazlar (O2, co, vb.) gibi küçük moleküller geçerken büyük moleküller (protein, nişasta, maltoz, laktoz, enzim vb.) geçemez. Buna göre şekildeki gibi bölmelere ayrılmış düzenekte K bölmesine glikoz, maltaz enzimi, nişasta; L bölmesine Na* iyonları ve maltoz; M bölmesine ise lugol çözeltisi, laktoz ve CO, konulup bekleniyor. Slika maltaz hisafta malta Tugol laktoz K ve L bölmeleri hücre zarı, K ve M bölmeleri hücre duvarı, M ve L bölmeleri hücre zarı ile birbirinden ayrıldığına göre madde geçişlerinin gerçekleşmesiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez? (Lugol, nişastayı mavi renge çevirir; maltaz enzimi, maltozu glikoz moleküllerine parçalar.) A) Üç bölmede de glikoz, Co, ve Nat iyonlarına rastlanır. B) Maltaz enzimi hiçbir bölmede maltozu parçalayamaz, C) Nişasta sadece K bölmesinde maviye boyanır. D) Laktoz sadece K bölmesine geçer, L bölmesine geçemez. X E) Tüm maddelerin derişimi üç bölmede de eşit olamaz.

16. Aşağıda hücre içinde gerçekleşen bazı metabolik olay- lar şematize edilmiştir. Gliserol + 3yağ asiti Trigliserit + 3su II, Polipeptit + (n - 1)su (n)Aminoasit M. Nişasta + (n - 1)su (n)Glikoz Buna göre, verilen reaksiyonlardan hangileri için gerekli aktivasyon enerjisi ATP'den sağlanır? A) Yalnız B) I ve II C) Tve II D) II ve IIL E) Hve it Hidroliz

20. Basit difüzyon ve kolaylaştırılmış difüzyon olayları- nin hızları iki ortam arasındaki yoğunluk farkı arttık- ça aşağıdaki grafiklerin hangisindeki gibi değisir? Basit difüzyon Kolaylaştırılmış difüzyon A) HIZ B) A Hiz İki ortam arasındaki yoğunluk farkı İki ortam arasındaki yoğunluk farkı C) A Hiz D A Hız İki ortam arasındaki yoğunluk farkı İki ortam arasındaki yoğunluk farkı E) A Hız İki ortam arasındaki yoğunluk farkı

B 20. Ceren'in hücrede madde geçişleri için hazırladığı tablo aşa- ğıda verilmiştir. Difüzyon Osmoz + Aktif taşıma + Endositoz + Ekzositoz - - + + + ATP harcananlar Hücrede zardan geçemeyen moleküller için gerçekleşenler Molekülün çok yoğun ortam- dan az yoğun ortama doğru ta- şınmasını sağlayanlar + 1 - - On beş kutucuktan oluşan tabloyu kontrol eden öğret- menin yanlış işaretlenen kutucukları maviye boyaması sonucu oluşacak görüntü, aşağıdakilerden hangisi gibi olur? B) C) D) D)

17. "U" şeklinde bir cam boru, maltoz moleküllerine geçirgen olmayan yarı geçirgen bir zarla bölünüyor. Bu borunun K ve L kollarına eşit hacimlerde fakat farklı yoğunlukta maltoz çözeltileri konuyor. Bir süre beklendikten sonra bu borunun kollarındaki çözelti seviyelerinin belirli bir düzeye ulaştıktan sonra sabit hâle geldiği görülüyor (son durum). L K K L u Son durum Maltoz Maltoz çözeltisi çözeltisi Yarı geçirgen zar Başlangıç durumu Buna göre, I. Başlangıçta k kolunun maltoz derişimi, L kolundan daha düşüktür. 5 II. K kolunun son durumdaki maltoz derişimi, başlangıçtaki derişiminden daha yüksektir. III. Son durumda k koluna maltoz eklenirse kolundaki çözeltinin seviyesi düşer. IV. K kolundan L koluna aktif taşımayla suyun geçişi, L kolundaki çözeltinin seviyesinin artmasına neden olmuştur. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) III ve IV C), Il ve III E) I, III ve IV D) I, III ve IV openen

VFI 16. Aşağıda, hipertonik ortama bırakılan bir bitki hücresinde X niceliğinde meydana gelen değişim gösterilmiştir. X N Zaman Buna göre, X niceliği aşağıda verilenlerden hangisi olamaz? (N; X'in hücredeki normal değerini ifade etmektedir.) A) Hücrenin emme kuvveti a B) Hücrenin zarı ile çeperi arasındaki mesafe C) Sitoplazma sivisindaki çözünmüş madde oranı D) Hücredeki kofulların hacmi. ✓ E) Hücrenin ozmotik basıncı > YKS / Temel Yeterlilik Testi Deneme Sınavı - 8 31

aleri B KİTAPÇIĞI 19. Hücre zarı ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıstır? A) Hücrenin bulunduğu ortamdan maddelerin alınmasını sağlar. BT Hücreler arası haberleşmeyi sağlar. C) Hücre sitoplazmasına bakan yüzeyinde antijenleri bu- lundurur. Kimyasal bileşiminde protein, karbohidrat ve lipit çe- şitleri bulunur. EV Hayvan hücrelerinde fosfolipitlerin arasına kolesterol molekülleri konumlanmıştır.

9. Ototrof beslenen tüm bakterilerde; klorofil pigmenti sentezleme, (II.) karbon özümlemesi reaksiyonlarını sitoplazmada gerçekleştirme, III. oksijen tüketme, W. topraktaki inorganik maddeleri oksitleme olaylarından hangileri kesinlikle ortaktır? A) Yalnız! B) Yalnız II C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve III

17. Yoğunluğu bilinmeyen ortama konulan bir hayvan hücresinin ozmotik basıncının aşağıda verilen grafikteki gibi değiştiği bilinmektedir. 10 Ozmotik basınç Zaman Buna göre bu hücre ile ilgili; I. Hipotonik bir ortama konulmuş olabilir. II. Plazmolize uğramıştır. III. Hücre içi derişimi artmıştır. ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) Yalnız! B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

20. K maddesinin hücre zarındaki taşınma şekli aşağıdaki şekilde gösterilmiştir. Hücre Dışi Hücre Zari Hücre içi K K. KL KL K K K K KL L K K k ATP → ADP + Pi Bu taşınma şekli ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a Al Bütün canlılarda ortaktır. B) Sadece hücre dışından hücre içine madde taşınmasını sağlar. es Hücre zarından geçebilen maddelerin taşınmasını sağlar. 5 D) Hücre ile ortam arasındaki yoğunluk farkını artırır. E) Taşıyıcı proteinler rol alır. 32 TEST BITTÍ. CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.

A A Fen Bilimleri 16. Tatlı suda yaşayan bir amipte, belirli bir zaman aralığında kontraktil koful faaliyetindeki değişim grafikte verilmiştir. Kontraktil koful faaliyeti ty t → Zaman Bu amiple ilgili, Ich t, zaman aralığında kontraktil koful faaliyetine bağlı olarak ATP harcamaz. zaman aralığında t, zaman aralığına göre daha yoğun bir ortama bırakılmış olabilir. III. tz zaman aralığındaki değişimin nedeni amipin hipertenik ortama bırakılmasıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız B) Yalnız B) Ya C) Yalnız III D) I ve II so E) I ve III Lola

8. Soluk borusunun yapısında C şeklinde kikırdak halkalar bu- lunur. Bu kıkırdak halkaların temel görevi aşağıdakilerden han- gisidir? A) Alveollerle kılcal damarlar arasındaki gaz değişimini ko- laylaştırma Soluk borusunun bronşları oluşturmak üzere iki kola ay- rılmasını sağlama Temiz veya kirli havanın geçtiği solunum yolunun ka- panmasını önleme Soluk borusunu göğüs kafesi kemiklerine bağlama Bir yiyeceği yutarken soluk borusunun kapanmasını sağ- lama

3. Suyun seçici geçirgen bir zar üzerinden az yoğun ortamdan çok yoğun onlama doğru geçmesine osmoz denin Çözünmüş maddelerin su almak için yaptıkları emme kuvvetine osmotik basınç denir Seçici geçirgen zar üzerinden madde geçişlerini gözlemlemek isteyen bir öğrencinin bağırsak torbalar ile eşit kollu terazide hazırladığı deney düzeneği (Şekil 1) ve bir süre sonra deney düzeneğinde gözlenen değişiklikler (Şekil 2) verilmiştir. %15'** seker çözeltis %151 şeker çözeltisi Poker pozeltisi A kabi şeker cozeltisi B kabi A kabi B kabi Şekil 1 Şekil 2 Çözelti yoğunlukları bilinmeyen A ve B kaplarına daldırılan bağırsak torbalarının çözücüyü geçirdiği halde çözü- nene karşı geçirgen olmadığı bilindiğine göre deney başlangıcındaki durum ile ilgili, 1. A kabının çözelti yoğunluğu B kabındakinden fazladır. II. A kabinin çözelti yoğunluğu bağırsak torbadakine eşitken B kabının çözelti yoğunluğu daha yüksektir III. A kabındaki çözeltinin osmotik basıncı B kabindakinden fazladır. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) Il ve III

3. Canlı bir bitki hücresinin bırakıldığı ortamın yoğunluğunun zamana bağlı değişim grafiği aşağıdaki gibidir. Ortamın Yoğunluğu N = Normal yoğunluk N Hitt tz Zaman Buna göre; 1. t, anında hücre plazmoliz olmuştur. (II. 1, anında hücre turgor hale gelmiştir. 111. tz anında hücre ve bulunduğu ortam arasında madde alışverişi durmuştur. ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) Yalnız! B) I ve 11 C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III