Hücre Zarı ve Madde Geçişleri Soruları

öglena, paramesyum, b eri ve arkelerin diseas ri ökaryottur. arak açı crelerde çekird apan amip, kilometr rak uçan kuşlar ve sud dir (Görsel 1.5). Siz nasıl elde ederler devam ettirebilmek amip, yot hores epo edilen kimys nin açığa çıkan arak adlandmi ensiz ortamda mantasyon nlilarda gö apa- am yaşamsal faaliye olan enerjiyi sağlamak amacıyla besle yaguna eklenecek maddelerin alınması, yeni meydana gelmesi, metabolizma sonucu hücrede nak maddelerin hücre digna atılması gibi olayların dü- me içinde canların beslenmesi gerekir (Görsel 1.6). Cantan becodu besinterini dig ortamdan hazır olarak w syancakteriler, Ogiena, algler ve bitkiler güneş ener- dayanarak fotosentez yapabildikleri için besinleri- ander sentezler Ayrica inorganik maddeleri oksitleyerek e efikter enerji ile besin üretebilen kemosentetik bir hüc- carlar (ban bakteri ve arke) da kendi besinlerini sentez- leyebilir. Kendi besinini yapabilen bu canlilar ototrof ya da üretici olarak adlandınlır (Görsel 1.7). Cand in Amip ve paramesyum gibi bazı bir hücreli canlılarla, mantarlar ve hayvanlar besin üretemedikleri için heterotrof ya da tüketici canlılar olarak adlandırılır. Heterotrof canlı- lar, besin ihtiyaçlarını üreticilerden ya da diğer tüketicilerden sağlar. Canlılar ihtiyaç duydukları su ve bazı mineralleri de bulunduklan ortamdan ya da çeşitli besin maddelerinden alır. d. Boşaltım Canlılığın devam ettirilebilmesi için gerekli olan yaşam- sal faaliyetlerden biri de boşaltımdır. Canlıların hücrelerindeki metabolik faaliyetler sonucu oluşan atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasına boşaltım denir. Bir hücreli canlılar hücre- lerinde oluşan atık maddelerin hücre zarından geçebilenleri dişanıya doğrudan atabilir. Daha büyük molekülleri ise boşal- tim kofuluyla atar. Tatlı sularda yaşayan bir hücreli canlılar- dan amip, öglena ve paramesyum hücrelerinde oluşan azotlu atıkları hücre zarı yardımıyla, hücrelerine giren fazla suyu da kontraktil kofulları aracılığıyla hücre dışına atarlar (Görsel 1.8). Bitkiler, metabolik atıklarını yapraklarında biriktirdikleri için yapraklarını dökerek boşaltım yapmış olurlar. Ayrıca bitkilerin övdesinden geçerek yaprağa gelen suyun fazlası, yapraklar- terleme ya da damlama yoluyla uzaklaştırılır (Görsel 1.9). playlar sayesinde bitkiler boşaltım yapmış olurlar. G Gö yap Görs Görsel 1 yoluyl

JM 9.18 Canlılarda gerçekleşen bazı olaylar aşağıda veril- miştir. L Jos 1. Böcekçil bitkinin hücre dışına enzim salgılaması II. Paramesyumda kontraktil kofulların su pompa- laması rist Allad III. Alveollerdeki oksijenin kana geçmesi Verilenlerden hangileri sırasında ATP harcanır? CARME B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I -D) Ive H D) Ive to Eve!!!

2. Basit difüzyon ve kolaylaştırılmış difüzyonla ilgili aşağıda- ki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A Moleküllerin kendi kinetik enerjileri ile derişimi eşitlemek için yapmış olduğu yayılma hareketidir. BAmino asit, glikoz ve iyonlar gibi suda çözünen maddeler kolaylaştırılmış difüzyonla hücre zarından geçer. C) Gazlar, amonyak ve alkol gibi moleküller hücre zarının fos- folipit tabakasından basit difuzyonla geçer. D Difüzyon hızı, sıcaklıktan ve derişim farkından etkilenir. Kolaylaştırılmış difüzyon yalnızca canlı hücrelerde gerçek- leşir ve enzim kullanılır. 66 Özgül taşıyıcı protein Bu taşının 1. Molek miştir II. Mole tir. II. Taşı ifadele A) Yal

7. Aşağıdakilerden hangisinde protein yönünden zengin besinler bir arada verilmiştir? A) Ispanak, salata, köfte BYumurta, köfte, fasulye erkotte, patates, baklava Di Makarna, ekmek, süt E) Pirasa, portakal, patates & Trigliseritlerin organik moleküller içinde en fazla enerjiyi vermesi yapılarındaki hangi özellikten kaynaklanır? CAPEster baglarinin yüksek enerjili olması B) Kovalent bag sayısının fazla olması C)Yağ asitlerinde bol miktarda hidrojen atomunun bulunması Di Bol miktarda karbon atomunun bulunması E) Yapanda bol miktarda oksijen bulunması 9. Aşağıda verilenlerden hangisi lipitlerin düzenleyici görevlerine örnektir? yapısına katılan fosfolipitler Steroit yap ostrojen ve testosteron hormonları yapısına katılan yağ asitlerlice hücrelerde biriktirilen yağ molekülleri fier Boerde ppekler tarafından salinan uçucu yağ molekülleri

İçlerinde aynı seviyede farklı yoğunluklarda çözeltiler bu- lunan iki huni yarı geçirgen zar ile kapatılarak aynı yoğun- lukta sıvı bulunduran X ve Y kaplarına daldırılıyor. Huniler birbirine cam boru ile bağlanarak aşağıdaki deney düzeneği hazırlanıyor. - X kabi - 1. huni %2'lik sükroz çözeltisi Civa %10'luk sükroz- çözeltisi cam boru D) I ve III 3 -Y kabi- 2. huni %30'luk sükroz çözeltisi Bir süre sonra, bu deney düzeneğinde; I. Y kabındaki şükroz miktarının artması, II. Cam borudaki civanın X kabına doğru hareket etme- si, III. X kabındaki sükroz derişiminin artması sükłoz durumlarından hangileri meydana gelir? A) Yalnız II B) I ve II CI ve III E) I, II ve III

18. Aşağıdaki grafik, difüzyon hızının, çeşitli faktörlere bağ li olarak değişimini göstermektedir. Difüzyon hızı Grafikteki soru işareti (?) ile gösterilen kısma, I. enzim miktarı, II. yoğunluk fark III. por sayısı IV. molekül büyüklüğü faktörlerinden hangileri yazılabilir? A) I ve II B) II ve III D) I, II ve III C) III ve IV (E) III ve IV

18. Aşağıdaki düzenek hücre zarı ile eşit bölmelere ayrılıyor. Başlangıç durumunda üç ayrı bölmeye farklı yoğunluklarda eşit seviyelerde nişasta çözeltisi konulmuştur. Düzenekte 5 dakika sonra sıvı seviyelerinin durumu şekildeki gibi gözlemleniyor. Başlangıç durumu 5 dakika sonraki durumu Nişasta Nişasta Nişasta çözeltisi çözeltisi çözeltisi 1 K || Bu düzeneklere göre, 1. bölmenin su miktarı 5 dakika ||| D) L ve M aromat yayınları II. bölmenin su miktarı Nişasta Nişasta çözeltisi çözeltisi L grafiklerinden hangileri yanlıştır? Yalnız K B) Yalnız L 1 5 dakika 11 E) K, L ve M Nişasta çözeltisi III. bölmenin su miktarı M III 5 dakika C) Yalnız M 32 2

5. 4 Hücre zarında bulunan glikoprotein ve glikoli. pit tabakası ile ilgili, AMO 1. Hücre zarına seçici geçirgen özellik kazandırır. II. Hücreye antijenik özellik kazandırır. III. Hücrelerin birbirlerini tanımasını sağlar. IV. Hücre çeperinin yapı maddesidir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve IV D) I, III ve IV C) I, II ve Ill E) I, II, III ve IV

8. Aşağıda verilenlerden hangisi osmoz olayına örnek değildir? A) Kapağı açılan parfümün kokusunun odaya yayılmas B) Tuzlu suya konulan salatalığın büzüşmesi Bitkilerin suyu köklerden alıp yapraklara taşıması DY Yarı geçirgen zardan suyun geçmesi E) Hipotonik ortamda kalan hücrenin su alarak şişmesi CD+isi Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizm

9. Hipertonik ortama konulan bir bitki hücresinde; 1. hücre hacminin küçülmesi, II. sitoplazma yoğunluğunun artması, III. koful hacminin artması, IV. hücre zarı ile çeper arasındaki mesafenin azal- ması değişimlerinden hangileri gözlenebilir? A) I ve II B) II ve I C) III ve IV D) I, II ve I E) IIlI ve IV

7. Bir bitki hücresi, yoğunlukları farklı olan dört ortama her seferinde normal duruma dönmesi sağlandıktan sonra bi- rakılıyor. Numaralandırılan bu ortamlarda hücre sitoplazmasının yoğunluğundaki değişim aşağıdaki grafikte verilmiştir. AHücre sitoplazmasının yoğunluğu N L || ||| IV (N: Başlangıçtaki normal değer) I →Ortamlar Bu grafiğe göre, hücrenin bırakıldığı ortamların su oranın düşük olandan yüksek olana doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? AV-I-II-III B) III-II-I-IV C) I-III-II-IV D) II-I-III-IV E) II-III-I-IV

16. 1. Mitokondri I Ribozom III. Sentrozom IV. Golgi aygıtı Yukarıda verilen organellerden hangilerinin yapısında fosfolipit moleküllerine rastlanmaz? A) I ve II D) II, III ve IV B) I ve IV CPII ve III E) I, II, III ve IV

10. 1. Nişastanın hidrolizi II. Oksijenin solunum organına geçmesi III. Aminoasitlerin az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçmesi IV. Laktoz molekülünün çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçmesi - Yukarıda verilen olaylardan hangileri hücrenin kesinlikle canlı olduğunu gösterir? A) I ve II B) I ve IV D) III ve IV C) II ve III E) II, III ve IV

Ik III in 15. Aşağıda hücre zarından geçebilecek büyüklüğe sahip iki fark molekülün (X ve Y) zardan geçişlerine ait bir görsel verilmiştir. X molekülü Y molekülü Hücre dışı Hücre zari Hücre içi M ATP Buna göre, X ve Y moleküllerinin hücre zarında gerçekleş- tirdiği geçiş şekilleri aşağıdakilerin hangisinde doğru ve- rilmiştir? X Molekülü ADP+P A) Pinositoz B) Kolaylaştırılmış difüzyon C) Fagositoz D) Fagositoz E) Aktif taşıma Y Molekülü Aktif taşıma Basit difüzyon Pinositoz Ekzositoz Kolaylaştırılmış difüzyon T 17.

4. Hücre zarından madde geçişi ile ilgili aşağıda verilen tabloyu tamamlayınız. Kolaylaştırılmış Difüzyon Özellik Madde Taşınma Yönü Geçişin gerçekleştiği kısım Geçiş yapan molekül çeşitleri ATP harcanma durumu Basit Difüzyon Aktif Taşıma Endositoz Endositoz (Pinositoz) (Fagositoz) Ekzositoz 5. a) Aşağıda verilen görselde hücre zarının yapısı gösterilmiştir. Görselde verilen yapıların isimlerini yanlarına yazınız. 1)

19. Aktif taşıma ve endositoz olaylarında, Taşıyıcı protein etkinliği Hücre içi yoğunluk J → Zaman Zaman B) Il ve III D) I, II ve III Hücredeki ATP miktarı || Hücre zarı boyutu Deneme-4 IV grafiklerindeki değişimlerden hangileri ortak olarak gözlenebilir? A) I ve II → Zaman Zaman: C) ILVE IV E) II ve IV