Kalıtım Soruları

X Sarı kıllı dişi fare (Ss) Sarı kıllı erkek fare (Ss) F: 2/3 oranında sarı killi, 1/3 oranında gri killi (S geni; sarı kıl oluşumunda, s; geni gri kıl oluşumunda etkilidir.) 2. 3 Yukarıda verilen çaprazlamada F, dölünde sarı kills 3 2 farenin oluşma olasılığının oranı yerine, seks şek. 4 linde olması durumu dikkate alındığında, 1. Farelerde sarı kıl geni homozigot hâldeyken, emb- riyonik aşamada öldürücü etki yapmaktadır. II. Kil rengi bakımından homozigot ile heterozigot ge- notipli olan iki farenin çaprazlanması sonucu dişi bireyde oluşan zigotların yaklaşık yarısının geliş- memesi beklenir. III. Sarı renkli kıllara sahip olan tüm ergin farelerin bu fenotipe, kil rengi ile ilgili bir baskın gen taşıyarak sahip olmaları beklenir. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) I ve II C) I ve Ill D) II ve III E) I, II ve III

kaldırıyor. dizilişinde meydana gelen değişikliklerdir. ormonların Öğretmen mutasyon, modifikasyon ve adaptasyon kav- ramlarını açıklamaları için üç farklı öğrenciyi tahtaya Anil: Mutasyonlar, canlıların DNA'sının nükleotid Damla: Modifikasyonlar, çevrenin etkisiyle genlerin işleyiş şeklinde meydana gelen değişikliklerdir. Nilsu: Adaptasyonlar, canlıların yaşama ve üreme şansını artıran kalıtsal özelliklerin tamamıdır. Anil, Damla ve Nilsu'nun yapmış oldukları tanımla- malara uygun örnekler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir? erek kan düzen- ? Modifikasyon Albinoluk Adaptasyon Bukalemunun renk değiştir- mesi Mutasyon A) Himalaya tav- şaninın burun ve kulak rengi- nin ortam si- caklığına göre değişmesi re f Y B) Altıparmaklik Su kuşlarında Down perdeli ayak sendromu olması Í K C) Orak hücre anemisi Güneşte bronzlaşma Aslan ve kap- lanın keskin diş ve pençele- re sahip olması Hemofili D Çöl bitkisinin gövdesinde su tutması Kutup ayılan- nin beyaz pos- tu olması E) Kanser Develerin hör- Kurbağanın güçlerinde yağ avim yakala- depolamalari mak için uzun dile sahip ol- masi

APOT 6. Kan gruplarının belirlenmesinde Rh faktörü de etki- lidir. Bunun belirlenmesini alyuvarlarda bulunan Rh antijeni sağlar. Bu antijen ilk kez Rhesus maymunla- rinda tespit edildiği için böyle isimlendirilmiştir. Kan Grubunu Oluşturan Faktörler Kan Grubu Kan Aldığı Grup Kan Verdiği Grup Rh Rh antijeni antikoru Rh+ Rh+ Var Rh- Rh+ Rh- II Olabilir IV Rh- Tablodaki I, II, III ve IV olarak verilen yerlere aşa- ğıdakilerden hangisi gelmelidir? 1 II NII IV Var Rh+ Var Rh- A B) Vok Rh- Yok Rh+ Var Rh+ Yok Rh- Rh+ Var Rh- Dt. E Yok Yok Rh+ Yok Rh

oluş- ikin- 4. Aşağıdaki soyağacında, bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler renkli gösterilmiştir. O veril- Bu özellik ile ilgili, 1. Y kromozomu üzerinde baskın olarak taşınır. II. X kromozomu üzerinde baskın olarak taşınır. III. Otozomal baskın olarak taşınır. IV. Otozomal çekinlk olarak taşınır. V. X kromozomu üzerinde çekinik olarak taşınır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) III ve IV B) Yalnız IV C) I ve 11 D) I, II ve IV E) II, III, IV ve V 1 87

19. "AaBbCcDdEeffGG” genotipine sahip bir bireyde “AB” ve G" aynı kromozom üzerinde bulunan bağlı alellerdir. Bu bireyde krossing over gerçekleşmediği bir durumda oluşacak gamet çeşidi sayısı kaçtır? CA) 32 B) 16 C) 8 D) 4 E) 2

5. Aşağıdaki soy ağacında otozomal baskın bir özel- liği fenotipinde gösteren bireyler koyu renkli olarak verilmiştir . XX XY 1 2 4 xx XY XX3 XY 5 6 www.mubayayinlari.com Buna göre, numaralı bireylerden hangilerinin genotipi kesin olarak belirlenemez A) 1 ve 3 3 ve 6 E) 4,5 ve 6 B) 3 ve (4 B D) 2.4 ve 5 MUBA 6 YAYINLARI .

..... 9. aaDdKk genotipli dişi birey ile AaDDkk genotipli erkek birey çaprazlanıyor. -) Çaprazlama sonucunda a) Kaç farklı fenotip oluşabilir? A,a, b) Kaç farklı genotip oluşabilir? 3......... c) aDk fenotipinde bir birey oluşma olasılığını hesaplayınız. OLOJİ 10 131

20. Sirke sinekleri ile yapılan bazı deneylerin sonuçları şunlardır: -i 1. Kıvrık kanatlı sirke sineklerinin larvalarının 16°C'de yetiş- tirilmesi durumunda oluşan tüm yavrular düz kanatlı ol.. maktadır. II. Kıvrık kanatlı sirke sineklerinin larvalarının 25°C'de yetiş- tirilmesi durumunda oluşan tüm yavrular kıvrık kanatlı ol- maktadır. III. 16°C'de oluşan düz kanatlı bireylere ait larvalar ile 25°C'de yetiştirilen kıvrık kanatlı bireylere ait larvalar alınarak 16°C'de birlikte yetiştirilince tüm yavrular düz kanatlı ol- maktadır. Bu bulgular, sirke sineklerinde kanat şekli karakterinin aşa- ğıdaki özelliklerden hangisine sahip olduğunu söylemek için yeterli bir kanıttır? A) Kıvrık kanat şekli çekinik, düz kanat şekli baskın genle ka- litilır. B) Kanat şeklinin oluşumunda modifikasyon etkili olur. C) Kıvrık kanat geni ile düz kanat geni arasında eşbaskınlık görülür. D) Kanat şekli oluşumunda ikiden fazla alel görev alır. E) Sirke sineklerinde kanat şekli genleri X kromozomu ile ka- Intılır.

16 17. AaBb genotipli bir bireyde Ab gametinin oluşma olasılığı ab gametinin oluşma olasılığından daha fazla ise, I. aB genleri bağlıdır. II. AB gameti ancak krossing over sonucu oluşabilir. III. Ab ve aB gametlerinin oluşma olasılığı aynıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? (Mutasyon düşünülmeyecektir.) A) Yalnız C) Yalnız Il B) Yalnız II D) II ve III E) I, II ve III

19. Aşağıdaki soyağacında bir ailedeki bireylerin kan gruplarının fenotipi gösterilmiştir. + ARh BRh Dişi AOR Erkek BORO ARH+ ? or r OR oor AORS OR oorr Soyağacında "?" gösterilen kadının, kocası ile aynı kan grubu fenotipine sahip olma olasılığı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) 16 B) 1 c) - C) D) 3 16 E) 2 ) 9 9

BB Bb Bb bb 12. b geni homozigot durumda embriyonun ölümüne neden olan bir gen olup ilk çocukları bu nedenle ölen bir ailedeki doğan ikinci çocuğun heterozigot genotipli olma ihtimali kaçtır? AT B) c) 3 D D) E) 1 3

* 5. o T i Aşağıdaki soyağacı, huntington hastalığının 3 nesil bo- yunca kalıtımını göstermektedir. 1.kuşak 2.kuşak 3.kuşak Soyağacında koyu renkle belirtilmiş bireyler hun- tington hastası olduğuna göre, 1. Hastalık Y kromozomuna bağlı olarak taşınmak- tadır. X II. 1. kuşaktaki koyu renkli bireylerin bu karakter açı- sından genotipi homozigot dominanttır. III. 2. kuşaktaki koyu renkli olmayan bireylerin genotipi homozigot resesiftir. IV. 3. kuşakta huntington hastası olan bireyin genotipi- nin heterozigot olma olasılığı 2/3'tür. ifadelerinden hangileri doğrudur? C) III ve IV B) II ve III A) I ve II E) II, III ve IV D) I, II ve III 133

8. Alel gen kavramı ile ilgili, 1. Bir genin ayırt edilebilir fenotipik özellikler meydana getirebilen alternatif çeşitlerine denir. + II. Çekinik bir alelin etkisini göstermesi bas- kin alelin olup olmamasına bağlıdır. + III. Baskın ve çekinik alellerin gamete gitme olasılıkları eşittir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız B) Yalnız III CI ve II D) II ve III E) I, II ve III 1.B 2. E 3. C 4.B 5. A 6

38. Bazı canlılar erkek ve dişi üreme organına aynı anda sahiptir. Bu tür canlılara hermafrodit canlı denir. Hermafrose sahiptir. Bazı hermafrodit canlılarda ise erkek ve dişi üreme hücreleri farklı zamanlarda gelişir ve bu canlılar kendi lilarin bazılarında dişi ve erkek üreme hücreleri aynı anda oluşabilir ve bu canlılar kendi kendini dölleme yetenetjies dölleyemez. Hermafrodit canlılarda; 1. türün neslinin devam etme olasılığının artması, II. kendini dölleyecek yeteneğe sahip olmaması, Ill. erkek ve dişi gametlerin farklı zamanlarda olgunlaşmas! görülen özelliklerden hangileri kalıtsal çeşitliliğin artmasına neden olur? A) Yalnızl. B) Yalnız II. C) Yalnız III. CUMHURI EST, II ve III. D) II ve III. YE * + Mayoz bölünme sırasında homolog kromozomların ayrılmasının sonuçlarını göstermek isteyen bir öğrenci aşağıdak ekilleri çizmiştir.

16. Aşağıdaki soyağacında bazı bireylerin kan grubu feno- tipleri verilmiştir. Çekinik kan gruplu bireyler ise taralı olarak gösterilmiştir. B. AB x Buna göre X ile gösterilen birey için, I. Alyuvar zarında B antijeni bulundurma ihtimali 'dir. II. A kan gruplu olma ihtimali 1/ -'tür. 3 III. AB kan gruplu olma ihtimali 1 -'tür. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

6. İnsanda eşeye bağlı kalıtımla ilgili olarak verilen aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru olamaz? A) Y'ye bağlı kalıtım, Y kromozomunun X kromozo- muna homolog olmayan segmentinde taşınır. 8) X'e bağlı genler anneden oğluna ve kızına; baba- dan yalnız kızına aktarılır. S X'e bağlı kalıtım, X kromozomunun Y kromozo- muna homolog olmayan segmentinde taşınır. D)/Y'ye bağlı kalıtım gösteren genler, baskında ol- salar çekinikte olsalar insanların tümünde etkisini gösterir. E) X'e bağlı çekinik genlerin ortaya koyduğu özellik erkeklerde dişilere oranla daha fazla görülür.