Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

7. Bir çiftçinin tarlasına ektiği bezelyelerin çiçek rengi bakımından fenotip oranı 1. grafikteki gibidir. Tarladan rast- gele alınan iki bezelyenin kendi aralarında tozlaştırılmasıyla oluşan yavru bezelyelerin fenotip oranları ise 2. grafikteki gibi olmuştur. Oran (%) 100 1. grafik →→ Fenotip Q Oran (%) I ve III 67 33 Grafiklerden yararlanarak; 1. Tarladaki bezelyeler hem heterozigot hem de homozigot genotipte olabilir. II. Çaprazlanan bezelyelerin fenotipleri aynı, genotipleri farklıdır. III. 2. grafikteki mor çiçekli bezelyeler homozigot genotipte olabilir. çıkarımlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnızl B) II ve III 2. grafik →→Fenotip D) I, II ve III tablo veril-

TYT MATEMATİK eltisidir. çözelti ST ardır? nama Ś 44.2-80 B 15. Bir tavşan türünde kürk rengi karakteri; koyu gri (C), gümüşi (cch), Himalaya (ch) ve albino (c) olmak üzere dört farklı alel gen ile kontrol edilir. Bu aleller arasındaki baskınlık durumu C> c>c>c şeklindedir. Buna göre tavşanlarda kürk renginin kalıtımı ile ilgili, 1. Bu karakter ile ilgili 10 farklı fenotip oluşur. II. Albino tavşanların %50'si heterozigot genotiplidir. Koyu gri tavşan ile Himalaya bir tavşanın çaprazlanması sonucu gümüşi tavşan oluşmaz. C x plus ifadelerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız T milog D) II ve III mu mu mayor B) Yalnız t 16. Aşağıda bölünmekte olan bir hücreye ait bir evre şematize edilmiştir. ohw etve ll E) I, II ve III 7 XX XX hayvan hadren TYT/Fen 17. Bir ö hücre Öğre han A) B) C) E 18

UNITE 6 KALITIMIN GENEL İLKELERİ Q Sirke sineklerinde erkekler XY, dişiler XX kromozomlarına sahiptir. Göz rengiyle ilgili eozin, beyaz ve yabanıl tip ol- mak üzere üç farklı alel mevcut olduğu için bu karakter çok alellik gösterir. Ayrıca bu karakterden sorumlu olan aleller X kromozomu üzerinde taşınır. Eozin göz rengine sahip olan bir dişi birey ile yabanıl tip göz rengine sahip olan er- kek birey çaprazlanıyor. Çaprazlamanın sonucunda mey- dana gelen erkeklerin bazıları beyaz bazıları eozin göz ren- gine sahip, dişilerin ise hepsi yabanıl tip göz rengine sa- hiptir. XX Buna göre; eorin beyaz , eozin, yabanil 1. Ebeveynlerden dişi birey bu karakter bakımından he- terozigottur. II. Alellerin baskınlık durumu yabanıl > eozin > beyaz şek- lindedir. process XY Yabani I A) Yalnız I III. Sağlıklı bir sirke sineğinde eozin, yabanıl ve beyaz göz rengi alelleri birlikte bulunabilir. yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve II 3. B) Yalnız II E) I, II ve III C) Yalnız III

D 6. Bezelyelerde tohum rengi ile ilgili yapılan bazı çaprazlama- lar aşağıda verilmiştir. 1. Sari X Sarı x II. Sarı X Yeşil III. Yeşil X Yeşil SS SS Ss Ss A) Yalnız I 7 $5 SS SS SS Yukarıdaki çaprazlamalardan hangilerinin sonucunda yeşil fenotipli bireylerin oluşması, sarı tohum renginin yeşil tohum rengine baskın olduğunu kanıtlar nitelik- tedir? ssy SS D) I ve II B) Yalnız II E) I, II ve III C) Yalnız III

bi- YANLIŞ SAY 11. Drosophiladaki vücut rengi ve kanat büyüklüğü ile ilgili ya- pılan bazı çaprazlamaların sonuçları aşağıda verilmiştir. Beklenen fenotip sayısı Gözlenen fenotip sayısı Gri renk Normal kanat 500 950 Siyah renk Körelmiş kanat 500 940 Gri renk Körelmiş kanat 500 201 Siyah renk Normal kanat 500 200 Kalıtım ve Biv UNITE 6 1. Bu çaprazlamanın sonucuna göre aşağıdakilerden han- gisi doğrudur? A) Drosophilada bütün genler bağımsızdır. B) Drosophilada vücut rengi ile kanat büyüklüğünden so- rumlu olan genler birbirine bağlıdır. C) Vücut renginden sorumlu olan genler ile kanat büyük- lüğünden sorumlu olan genler, homolog kromozomla- rın karşılıklı lokuslarında yer alır. D) Bağlı genler arasında baskınlık ve çekiniklik durumu söz konusu değildir. E) Drosophilada kromozom sayısı ile gen sayısı birbirine eşittir. Yuka veri Bu ka n 2.

YANLIŞ SAYISI 8. an- Arılarda cinsiyeti belirleyen, kromozom sayısıdır. Erkek a lar n kromozomlu, kraliçe arı ise 2n kromozomludur. Buna göre hem erkek hem de kraliçe arının fenotipinde; 1. baskın, II. eş baskın, III. çekinik özelliklerinden hangileri ortaya çıkabilir? (Mutasyon ha- riç.) A) Yalnız I D) I ve III Kalıtım v INITE B) Yalnız II E) I, II ve III C) Yalnız k

da 7. Aşağıdaki soyağacında eş baskın bir özelliği fenotipinde gös- teren bireyler koyu renkli olarak verilmiştir. 2 5 6 D) 3 ve 4 Dişi Buna göre, numaralandırılmış bireylerden hangilerinin aynı fenotipte olma ihtimali yoktur? 1 ve 2 B) 1 ve 3 D) 5 ve 6 : Erkek C) 2 ve 3 10. PALME YAYINEVİ

4 5. nicelikleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) I. oluşan gametin kromozom sayısı, II. gametin oluşumunu sağlayan eşey ana hücresinin otozom kromozom sayısı B) C) D) Gamet oluşumunun profaz I evresinde 18 tetrat oluştuğu gözlemlendiğine göre; E) to 16 20 18 9 11 (34 2 1 36 34

SORU-6 5 1. II. III. IV. 8 Soy ağaanda belli bir özelliği fenotipte gösteren bireyler koyu renk ile verilmiştir. 9 Buna göre soy ağacındaki özellik; otozomal baskın, otozomal çekinik, X kromozomunda taşınan çekinik, X kromozomundan taşınan baskın genlerinden hangileri ile aktarılmaktadır?

3. Aşağıdaki kan gruplarından hangisine sahip bire- yin bu özellikler bakımından oluşturabileceği gamet çeşidi saya diğerlerinden daha fazladı A) AAR 8) BORA C) ABr 4. Dj 00 E) ABR O kan gruplu bir bireyle ilgill, 1 inik 1 1

9. Aşağıdaki soyağacında bazı bireylerin kan grubu feno- tipleri verilmiştir. 5 AB 3 B D) Il ve Ill 2 A Soyağacında numaralanmış bireylerle ilgili, 1. 3 numaralı bireye; 1 numaralı bireyden B, 2 numa- ralı bireyden 0 aleli aktarılmıştır. II. 5 numaralı bireyin annesi AB kan gruplu olamaz. II. 6 numaralı bireye, 4 numaralı bireyden 0 aleli akta- rilmiştir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız i B) Yalnız III 6 B C) I ve il E) I, II ve Ill 10. ABO kan grubu sistemine göre homozigot kan gru- buna sahip tür bireylerde; 1. alyuvarlarında tek çeşit antijen bulundurma, 12.

1. A) B) M₁ = M₂ > M3 > M4 Aralarındaki baskınlık durumu yukarıdaki gibi olan M al- lelerinin oluşturabileceği genotip ve fenotip çeşit sayı- si aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? DY E) 111 Genotip çeşit sayısı 10 8 10 8 4 Fenotip çeşit sayısı 4 10 5 LO 5 KR12FKB 4

19. Aşağıdaki soyağacında otozomal çekinik bir özelliğin kalıtımı gösterilmiştir. XRX 6 özelliği gösteren erkek birey XXX²X₁² özelliği gösteren dişi birey xyxy r X D) 4 ve 5 5 özelliği göstermeyen erkek birey X X² O özelliği göstermeyen dişi bireyxx Buna göre, numaralandırılmış bireylerden hangilerinin bu özellik bakımından genotipi kesin olarak bilinemez? A) Yalnız 3 B) Yalnız 6 C) 1 ve 2 E) 5 ve 6

A Y 16. Karyotip hazırlama işleminde, bir hücredeki kromo- zomlar özel boyalarla boyandıktan sonra fotoğrafları 1 çekilir ve homolog kromozomlar bir araya getirilir. Karyotip analizinde, bir homolog kromozom çifti incelendiğinde aşağıdaki özelliklerden hangisi- nin aynı olmadığı görülebilir? A) Kromozomların uzunluklarının B) Kromozomların sentromerlerinin konumlarının C) Kromozomların boyandıklarında gösterdikleri bant desenlerinin D) Kromozomların lokuslarındaki genlerin konum- Tarının E) Kromozomlar üzerindeki alellerin

iz III nir. in- || 13 5. İnsanlarda Rh kan grubu sistemine bağlı olarak kan uyuşmazlığı meydana gelebilir. Bu durumla ilgili olarak, I. Kan uyuşmazlığının oluşması için annenin Rh-ve babanın Rh+ kan grubundan olması gerekir. II. Embriyo kanında bulunan antijen kaynağının an- ne kanına karışması durumunda antikor oluşumu başlar. III. Aşırı miktarda Rh antikoru üreten annenin ka- nındaki bu antikorların plasenta yoluyla fetüse geçmesi sonucunda ortaya çıkar. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I DY I ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II Ikinci antikor Doğum sır cuğun kar kani antil görmez. A çocuğa rini çöke

3) Diploitbir canlı türünde bir karakter için D1, D2, D3, D4 ve D5 şeklinde gösterilen beş alel vardır. Bu alel genler arasında baskınlık ilişkisi şu şekildedir.D1>D2>D3>D4>D5 Bu canlının oluşturabileceği genotip ve fenotip çeşit sayılarını hesaplayınız