Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

43. 1. Aynı kromozom üzerinde bulunan genler gametlere beraber giderler. II. Yeni kombinasyonlar, gametlerin rastgele birleşme- siyle ortaya çıkar. NANGAGSD 322652 III. Bazı karakterler ikiden fazla gen çeşidi tarafından belirlenir. Yukarıdaki yargılardan hangileri Gregor Mendel'in ça- lışmaları sonucu ulaştığı kavramlardandır? se A) Yalnız I VERON D) I ve II B) Yalnız II E) I ve III C) Yalnız III 73

15. AaBBEeNnMM genotipli bir canlıda "A ile N" ve "e ile M" genleri bağlı, diğer genler bağımsız ise, A Diploit hücresindeki kromozom ve genlerin dağılımını gösteren şekli çiziniz. başlı ta ette fe Gerleca B.Kromozom sayısı kaçtır? Kromo bic: hec

16. Dişlerde dentin maddesinin bozuk olmasına neden olan dominant gen X kromozomu üzerinde taşın- maktadır. Buna göre, bu özellikle ilgili, 1. heterozigot genotipli dişi ile özelliği fenotipinde göstermeyen erkeğin, II. özelliği fenotipinde göstermeyen dişi ile bu özel- liğe sahip bir erkeğin, III. homozigot dominant genotipli dişi ile özelliği fe- notipinde göstermeyen erkeğin evliliklerinin hangilerinden bu özelliğe sahip olmayan kız çocukları dünyaya gelebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) Il ve Ill

17. Aşağıdaki soyağacında bir ailedeki bireylerin kan grubu fenotipleri verilmiştir. A B 2 0 AB 3 B B 4 A 5 0 8 9 Buna göre, ailedeki bireylerle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi doğru değildir? A) Dominant fenotiplilerin tümü heterozigot geno- tiplidir. B) 1, 6 ve 7 numaralı bireylerin genotipleri aynıdır. C) 8 numaralı birey, fenotipiyle ilgili baskın geni 4 numaralı bireyden almıştır. D) 9 numaralı bireyin 0 grubunda olmasını sağla- yan genlerden biri, 1 numaralı bireyden kalıtıl- mıştır. E) 3 ve 9 numaralı bireyler homozigot genotiplidir. 6

16. Kontrol çaprazlama, dominant fenotipli birey ya da özellik- lerin genotiplerini belirlemek için yapılır. Aşağıda genotipi araştırılan çeşitli canlılara ait fenotipler (1) ve kontrol çaprazlamada kullanılan genotipler (II) verilmiştir. Hangisi "kontrol çaprazlama" için uygun değildir? I || A) ABE aabbee B) DEh ddeehh C) Aeh aaEeHH D) abE AABbee E) BeD bbeeDd

Eşeye Bağlı Kalıtım - I Meral 7. Kedilerde kürk renginden sorumlu gen eşeye bağlı olarak taşı- Me- nır. Sarı ve siyah renk oluşturan aleller eş baskın olup birlikte bulundukları zaman kaliko (alacalı) kediler oluşur. XBXK C Kaliko (Alacalı) kürk rengine sahip kedi Kedilerde kürk renginin kalıtımı ile ilgili verilen, I. Kaliko kedilerin bir kısmı erkek bir kısmı dişidir. II. Kaliko kedinin, anne ve babası post rengi bakımından aynı fenotipte olabilir. III. Kaliko kediler kürk renginden sorumlu aleller bakımından heterozigottur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız L B) Yalnız II C) Yalnız IIL D) Ive III cir. ler OPRAK Yincilik E) II ve III

18. 88. Insanlarda kan gruplarını, alyuvarlarda bulunan özel proteinler belirler. Kan gruplarının plazmalarında ise alyuvarlanındaki proteinlerle ilgili anti maddeler bulu- nabilir. A kan grubunun plazmasında Anti B, B kan grubunun plazmasında Anti A bulunur. AB kan grubu- nun plazmasında bu anti maddelerin hiçbiri bulun. mazken, 0 kan grubunun plazmasında her iki anti madde de bulunur. Bu anti maddeler, karşı oldukları proteinleri içeren kan grubundaki alyuvarların çökel- mesine neden olur. Bir deneyde hangisinin Anti A, hangisinin Anti B oldu- ğu bilinmediği için Anti X ve Anti Y olarak adlandırılan bu maddeler. I, II, III ve IV numaralı kan örneklerine ayrı ayrı uygulanmış ve aşağıdaki tabloda belirtilen çokelme reaksiyonları alınmıştır. Çökelme reaksiyonları Kan örneği numarası Anti X Anti Y Çökelme var Çokelme yok 11 Çökelme yok Çökelme var Çökelme var Çökelme var IV Çökelme yok Çökelme yok Bu bilgilere dayanarak, kaç numaralı kan örnekle- rinin, hangi kan grubundan olduğu belirlenemez? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I. II ve III E) I, II ve IV

Bir popülasyonda, A karakterine ait A₁, A2, A3 ve A4 ile gösterilen 4 farklı alel gen bulunmaktadır. Aleller arasındaki baskınlık ilişkisi A₁ > A2 A3 A4 şeklindedir. Bu karakterle ilgili olarak popülasyonda oluşabilecek fenotip ve genotip çeşidi sayısı kaçtır? Gerekli hesaplamaları yaparak bulunuz. (10 Puan)

(a) Mayoz bölünmey (d) gor Mendel Dağılım Allel genlerin birbirinden farklı olmasıdır. larak farklı gametlere gider. erozigot (e) Gametlerin oluşumunda aleller birbirinden ayn- yin çaprazlanmasıdır. nohibrit Çaprazlama (C) Tek bir özellik bakımından heterozigot iki bire- (b) Kalıtım bilimin kurucusu sayılan bilim insanıdır. bağlı genlerdir. lik 3: KkLIMmNn genotipindeki bir bireyde K ile L genleri bağımsız, Mile N gent + l göre, bu bireyle ilgili aşağıdaki açık uçlu soruları yanıtlayınız. dir; turabilir? 3 Gamet oluşumu sırasında krossing over görülmezse kaç çeşit gamet oluş- 2 ³ = 8 Mile N genleri arasında %32 krossing-over varsa KlmN gametininin oluşma olasılığı nedir? 1.1.1 2 24 327 SSDD ...S.S.D.d... k 2: Kalıtım ile ilgili animlarla eşleştiriniz. ...As.d ...SED SSC çaprazlama sonucu ger net ZISW

40. Çuha çiçeği, sıcaklığın etkisiyle farklı renklerde çiçek açar. 15-25°C ortamdaki 25-35°C ortamdaki çuha çiçeği çuha çiçeği Buna göre, 1. Popülasyonlardaki çeşitlilik, çevrenin etkisiyle kalıtsal olmadan da ortaya çıkabilir. II. Çuha çiçeğinde ortam sıcaklığına bağlı olarak çiçek renginin ortaya çıkması, genlerin işleyişinin değişme- sine bağlıdır. III. Çuha çiçeğinde gözlenen bu duruma neden olan ola- yın kalıtım biçimine insanlarda farklı kan gruplarının bulunması örnek verilebilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A Yalnız I B) Yalnız II C) Ive II D) I ve III E) II ve III kötü nemeye medim um på.

9. Aşağıdakilerden hangisi hayvanlarda eşeyli üremede ortaya çıkan kalıtsal varyasyona katkı sağlamaz? A) Mayoz sırasında tetratların ekvatoral düzlemde rastgele dizilmeleri B) Yumurta hücresinin boğumlanarak bölünmesi C) Mayoz sırasında krossing over olayının görülmesi D) Homolog kromozomların birbirinden bağımsız olarak hücrenin farklı kutuplarına gitmesi E) Döllenme olayında gametlerin şansa dayalı olarak birleşmesi lil

37. Kırmızı yeşil renk körlüğü X kromozomunun homolog olmayan bölgesinde resesif olarak taşınan bir özel- liktir. Bu özellik bakımından taşıyıcı olan anne ve sağ- lam bir babanın çocuklarında, α L 1. renk körü dişi <+ II. taşıyıcı dişi + III. taşıyıcı erkek X IV. renk körü erkek durumlarından hangileri kromozomlarda ayrılma- ma sonucu meydana gelir? C) I ve II B) Yalnız III A) Yalnız I D) I ve III E) III ve IV e 3

Ę Koyu renkli gösterilen bireyler Alın açıklığı olan, açık renkli bireylerse alın açıklığı olmayan fenotiplere sahip olduğuna göre; Alın açıklığı olan bireyler çekinik fenotiplidir II. I. ve II. Kuşaktaki alın açıklığı olan bireyler heterozigottur III. III. Kuşakta koyu renkle gösterilen kız çocuğunun genotipi bilinemez İfadelerinden hangileri doğrudur? A. Yalnız I B. Yalnız III C. I ve II D. II ve II E. I, II ve III

1. Eş baskınlık, belirli bir karakter üzerinde etkili olan iki farklı alelin her ikisinin de etkisini fenotipte birlikte göstermesi du- rumudur. Aleller arasında baskınlık veya çekiniklik söz ko- nusu değildir. Bu özelliğe sahip bir karakter için aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez? A) Monohibrit bir çaprazlama sonucu oluşan oğul döldeki fenotip çeşidi sayısı genotip çeşidi sayısına eşittir. B) Birbirine zıt alelleri taşıyan homozigot iki bireyin çapraz- lanmasından sadece ata bireylerden farklı fenotipte bi- reyler oluşur. C) Bir karakter için biri homozigot diğeri melez olan iki bi- reyin çaprazlanmasından elde edilen yeni nesilde geno- tip oranı fenotip oranından farklı olur. D) Karakterin oluşmasını sağlayan aleler homolog kromo- zomların karşılıklı lokuslarında bulunur. E) Eş baskın canlıların kendileştirilmesi sonucunda üç çe- şit fenotip oluşabilir. 2. KÖŞEBİLGİ Yayınları

8. KkLl genotipine sahip bir domates bitkisinin kendileştirilmesiyle oluşan yavru döller ile il- gili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru de- ğildir? (K: Kırmızı meyve rengi geni, k: Sarı mey- ve rengi geni, L: Uzun gövdeli olma geni, l: kı- sa gövdeli olma geni) Lo A) Ata bireyle aynı genotipe sahip bir domates bitkisinin oluşma ihtimali 1/4 'tür. LES BKırmızı meyveli ve kısa gövdeli bir domates bitkisinin oluşma ihtimali 3/16'dır. C) Oluşabilecek fenotip çeşidi sayısı, genotip çeşidi sayısından çoktur. D) Her iki karakter bakımından baskın fenotipe sahip yavruların, iki karakter bakımından çe- kinik fenotipe sahip yavrulara oranı 9'dur. E) Meyve rengi bakımından homozigot, gövde uzunluğu bakımından heterozigot genotipe sahip bir yavru oluşma ihtimali 1/4'tür.

n u 4. Baskın fenotipli bir bireyin genotipini belirlemek için yapılan bir çaprazlamayla ilgili, I Araştirilan birey çekinik fenotipli bireyle çaprazlanır. II. Caprazlama sonucunda çekinik fenotipli yavrunun oluşması araştırılan bireyin heterozigot olduğunu kanıtlar. III. Çaprazlama sonucu baskın fenotipli yavrunun oluş- ması araştırılan bireyin homozigot olduğunu kanıtlar. O ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B9 Yalnız III C) I ve II D) II ve III E), II ve III