Afetlerin Genel Özellikleri ve Dağılışı Soruları

mnewsb idin Imbiee 36. Aşağıda son 15 yıllık süreçte meydana gelmiş ekstrem iki doğa olayı ile ilgili bilgi verilmiştir. plaad sh Olay Tropikal siklon nebrna Volkanik patlama Görüldüğü yer PROCHES Bu doğa olayları ile ilgili, ons İzlanda Kıyı taşkını, ekonomik ve Orta Amerika sosyal problemler, can ve mal kaybı Jaamery 16 Etkisi II ve III Atmosfer kirliliği, kar ve buzların erimesi 1. Jeolojik kökenli olaylardır. II. Hava yolu ulaşımında aksamalara neden olmuşlardır. III. Sel ve taşkınlara neden olmuşlardır. olgularından hangileri ortaktır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II E) I, II ve III

36. Volkanik patlamalar sırasında lav akıntıları, volkanik küller, gazlar, volkanik çamur (lahar) ve piroklastik maddeler ortaya çıkar. Volkanik olaylar, dar bir alanı etkileyebileceği gibi dünyanın büyük bir kesimini etkileyebilecek boyutta da olabilir. Aşağıdakilerden hangisi, volkanik patlamalara bağlı olarak ekstrem doğa olayının yaşanması durumunda gerçekleşmesi beklenen olaylar arasında gösterilemez? A) Maar ve krater oluşumu B) Asit yağışlarının oluşması Coper D) Hava ulaşımının kesintiye uğraması E) Tropikal siklonların meydana gelmesi Deprem ve tsunami oluşması

D) 60 Kuzey Oslo 21 Mart E) 1 Kuzey Kampals-3 Temmu TYT 10. Akarsuların, su seviyesindeki ani yükselme sonucun- da taşarak tarım ve yerleşim alanlarını sular altında bırakmasına taşkın denir. vive B1 A) Baraj kapaklarının açılması B) Kar ve buz erimeleri C) Sağanak yağışlar (D) Bitki örtüsünün tahrip edilmesi E) Akarsu yataklarının derinleştirilmesi Buna göre, Türkiye'de aşağıdakilerden hangisi taşkına neden olmaz? is on ALU CA 12. 183

B B 10. SINIF 16. Türkiye'de toprakların kullanımı ile ilgili, 1. Tarımsal üretim ve sanayide ham madde olarak kullanılır. A) Yalnız I II. Türkiye'de toprakların kullanımıyla ilgili sorunla- rın başında erozyon gelir. III. Yanlış ve bilinçsiz yapılan sulama toprak kulla- nımıyla ilgili sorunlardan biridir. yargılarından hangileri doğrudur? D) II ve III B B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II

etin bil- bir uğ- : ol- se- & 7. Afetlerin neden olduğu zararlar ülkelerin gelişmişlik viyesine göre farklılık göstermektedir. Gelişmiş ülkeler in cok fesle afetlere karşı daha hazırlıklı olduğu için çok fazla zarar görmezken gelişmemiş ülkelerde yeteri kadar hazırlık ya- pılmadığı için büyük can ve mal kayıpları yaşanmaktadır. 16 Visi m 3 mar wee mislel-bel pse inssib Isemulatoniens D) II ve IV IV B) I ve III mm nitaimnbheber emel Bad opinid olvimeno niambios brairie ev inib rhaligi (0 Buna göre, harita üzerinde numaralandırılarak veri- len ülkelerden hangilerinde aynı büyüklükte yaşana- bilecek bir afetin etkisi daha fazla olur? 5001831 A) I ve II meno ulut C) I ve IV E) III ve IV Diğer sayfaya geçiniz.

Aşağıdaki beşerî faaliyetler sonucu bir doğal afetin etkisi art- maktadır. Anız örtüsünün yakılması Engebeli ve eğimli arazilerin tarım alanları olarak kulla- nılması Bitki örtüsünün tahrip edilmesi Kurak mevsimde toprağın sürülerek nadasa bırakılması Etkisi artan bu doğal afet aşağıdakilerden hangisidir? A) Heyelan olayları B) Sel ve taşkın C) Volkanik patlamalar D Toprak erozyonu E) Çiğ olayları

COĞRAFYA 4. Meteorolojik afetlerin zararlarının azaltılması için erken uyarı sistemleri geliştirilmiştir. IV yap Buna göre haritada numaralanmış bölgelerden hangi- sinde bu sistemler daha etkin kullanılır? A) I B) II C) III D) IV E) V 5. Oa H1N 2110

6. Aşağıdaki olaylardan hangisinde insanoğlunun doğal çevre üzerindeki etkisi diğerlerinden daha fazla olumsuzdur? A) Etna Yanardağı'nın zaman zaman püskürmesi B) İstanbul Boğazı'nda şiddetli akıntıların bulunma- SI C) Küresel sıcaklık değerlerinin bir kaç derece yük- selmesi D) Karadeniz sahilinde falezlerin geniş yer tutması Konya Ovası'nda hatalı yer altı suyu kullanımının obruk oluşumuna yol açması

3. İnsanların aşağıdaki faaliyetlerinden hangisinin su dön- güsüne etkisi daha azdır? A) Bataklıkların tarım alanına dönüştürülmesinin B) Göllerin kurutulmasının C) Yer altı sularının aşırı kullanılmasının D)Ormanların tahrip edilmesinin E) Akarsu yataklarının kenarlarına setler yapılmasının 5. 23

ar 2 8. Aşağıdakilerden hangisi jeolojik ve jeomorfolojik karak- terli ekstrem olaylar arasında yer almaz? 1-C A) Volkanizma B) Tsunami C) Kütle hareketleri D) Hortum ve kasırgalar E) Deprem 2-C 3-E 4-C 5-E 6

e e bu- gesel çev- daha n ba- rekli ngi- 4. Geçmişte rüzgâr gücüyle çalışan yel değirmenlerinde tahıl üretilirken günümüzde ise elektrik enerjisi üretmek amacıyla kullanılmaktadır. II A) I 504 IV Haritada işaretli alanlardan hangileri bu tür amaç için diğerlerine göre daha uygundur? B) II C) III D) IV E) V

1. a. Izlanda'da jeotermal santraller b. İngiltere'de rüzgâr tribünleri c. Almanya'da doğalgazlı termik santralleri d. Japonya'da dalga Şamandıraları e. Finlandiya'da hidroelektrik santralleri f. Çin'de kömürlü termik santralleri Yukarıdaki enerji ünitelerinin kullandıkları doğal kay- naklar aşağıdaki hangi grup içerinde yer alır? A) B) C) D) E) Yenilenebilen a-b a-c b-d-e e-d Hond Belli koşullar altında yenilenebilen c-d b-d a a-b a-b Yenilenmeyen e-f e-f c-f c-f c-e-f

G ORIJINAL 8. ⓇEORULAR 1 "Meydana gelen şiddetli yağış ve kasırgalardan sonra ülkede köprüler, yollar, su ve kanalizasyon şebekeleri ve elektrik hatları kullanılmaz hale geldi. Kasırganın ardından vatandaşlar bölgeden göç etmek zorunda kaldı. Petrol sızıntısı nedeniyle çevresel kirlilik arttı. Kasırganın sadece tabiattan kaynaklanmadığı aynı zamanda insani faaliyetlerin ve kötü altyapıların hasara sebep olduğunun bilin- mesini istiyoruz." Gro Harita üzerinde işaretli merkezlerin hangisinde, yukarıda yer alan haberdeki açıklamaların yaşanma ihtimali daha yüksektir? A) I B) II C) III Basından D) IV E) V 9. Aşağıda GERS Bu OF

(28. Toprak örtüsünün akarsu ve rüzgâr gibi dış kuvvetlerin etkisiyle taşınmasına erozyon denir. Türkiye, erozyo- nun çok şiddetli olduğu ülkeler arasındadır. Türkiye'de erozyon; tarım alanlarının %59'unda, orman alanlarının %54'ünde, mera alanlarının da %64'ünde oldukça aktif olarak görülmektedir. Türkiye'de erozyonun şiddetli olmasında; - 1. Yeryüzü şekillerinin çok engebeli olması, +ll. Yağışların özellikle iç kesimlere sağanaklar şeklinde düşmesi, Bitki örtüsünün tahrip edilmesi durumlarından hangileri etkili olmuştur? B) Yalnız II + III. III. Yair Yalnız I B DY II ve III I, II ve III I ve Il

10. Aşağıda, yeryüzündeki bitki türleri sıcaklık ve yağış istekle- ri bakımından numaralandırılarak piramit şeklindeki şemada gösterilmiştir. 1 AZALAN SICAKLIK 5 12032122 2 8 Buzul 10 6 9 3 ARTAN ENLEM 7 skutupati V 4 AZALAN YAĞIŞ Bu dizilime göre, aşağıdaki yargıların hangisine ulaşıla- maz? A) 10 numaralı bitki türü tundradır. B) 9 numaralı bitki türünün sıcaklık ve yağış isteği, 1 numa- ralı bitkiye göre daha azdır. C) 1 numaralı bitki türü Tropikal Yağmur Ormanları'nı ifade etmektedir. D) 5, 6 ve 7 numaralı bitki türlerinin tamamı çalı grubunda yer almaktadır. E) 4 numaralı bitki türü sıcak ve kurak iklim koşullarına uyum sağlamıştır. V 14 12

10. Aşağıdakilerden hangisinde verilen afetlerin tamamı Tür- kiye'de oluşmayan veya çok nadir oluşmuş doğal afetler- dir? A) Erozyon, deprem, tsunami, hortum B) Çığ, kasırga, heyelan, yıldırım düşmesi C) Volkan patlaması, kasırga, hortum, tsunami D) Heyelan, kasırga, sel ve taşkın, volkan patlaması E) Sel ve taşkın, kasırga, meteor düşmesi, tsunami