Atmosfer ve İklim Soruları

10. 28° 24° 28° 26° 30° 32° 34° BENIM HOCAM Yukarıda Türkiye'nin temmuz ayı indirgenmiş izo- term haritası gösterilmektedir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin doğru olduğu söylenemez? A) Sıcaklığın dağılışı üzerinde enlem ve karasal- lık etkilidir. 12. B) En yüksek sıcaklıklar Güneydoğu Anadolu'da ölçülmüştür. C) Doğu Anadolu genel olarak Karadeniz Bölgesi'nden daha sıcaktır. D) Haritaya göre sıcaklık farkı 10°C'dir. E) Karadeniz kıyılarında 24°C'den daha düşük sıcaklık değerlerine sahip olan yerler vardır. 41

en 5. Aşağıdaki haritada bazı kıyı bölgelerinin bulunduğu alanlar numaralarla gösterilmiştir. Bu kıyı bölgelerinin dördü ile ilgili özellikler aşağıda verilmiştir. Kıyılar erden hangisinde Kıyıların şekillenmesinde birincil faktör buzullardır. Akarsular bu kıyıda delta oluşturarak kıyıları şekillendirir. Dalgaların aşındırma şekillerinden olan falezler yaygın- dır. 77 Gelgit genliğinin fazla olması bu kıyılarda haliçlerin oluş- masını sağlamıştır. Verilen bu özellikler arasında hangi kıyı bölgesi yoktur? A) I B) II C) III D) IV E) V

10. Aşağıdaki haritada çöl ikliminin görüldüğü bölgeler koyu renkle gösterilmiştir. Havanın nem açığının fazla olması Dinamik alçalıc hava hareketleri 23° 27 C) Dağların uzanış doğrultusu D) Güneş ışınlarının düşme açısı E) Sıcak yerel rüzgârlar 0° 23° 27¹ Bu alanlarda çöl ikliminin oluşmasında etkili olan ortak etken aşağıdakilerden hangisidir? A 12. Kant, s cuk nic nin ge ması i şey ifa lenme de te belirt kara nizca bir u -M Kar ber A DE

7. 8. KİTAPÇIK A Aşağıdakilerden hangisinin gerçekleştiği at- mosfer katmanı diğerlerinden farklıdır? A) Atmosferi oluşturan gazların %75'i bu kat- manda yer alır. B) Gazların iyonlarına ayrıldığı ve bu sayede radyo dalgalarını yansıtan katmandır. C) Su buharının tamamına yakını bu katmanda bulunur. D) Yükseldikçe 200 metrede sıcaklığın 1 °C düş- tüğü katmandır. E) Yağış, bulut ve sis gibi iklim olayları sadece bu katmanda gerçekleşir. Dünya üzerinde birbiriyle tamamıyla aynı doğal haseri özelliklere sahip iki yer bulunmamakta- dine has özel-

3. Haritada iki farklı iklimin etkili olduğu alanlar taranarak gösterilmiştir. Buna göre, söz konusu iklim tipleri, I. yağış rejimi, II. yıllık ortalama sıcaklık, III. yık sıcaklık farkı -8° A) Yalnız I özelliklerinden hangileri bakımından benzer oldu- ğu söylenemez? D) I ve II B) Yalnız II -0° E) Ilve It C) Yalnız III

construk ğın- ni- ge- A AKTİF ÖĞRENME YAYINLARI 7. Karadeniz bölgesinde genellikle hâkim rüzgâr yönü kuzey olduğu bilinmektedir. Aynı zamanda ülkemizde kuzeyden esen rüzgârlar sıcaklığı düşürmektedir. A Bu bilgilerden de yaralanarak aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yanlıştır? + A) Ülkemizin Kuzey Yarım Küre'de olduğunu gösterir. +B) Paralellerin boyları kuzeye doğru kısalır. V C) Kuzeyden esen rüzgârlar soğuk ve kuru hava get yep's D) Karadeniz ile Anadolu arasında basınç farkı olduğunu gösterir. sen aw E) Bu rüzgârlar Kuzey Anadolu dağlarını aşarsa İç Anado- lu'ya kuru ve soğuk olarak eserler. figis

az- ğru 27 6. E) Gece ve gunduzun ardalanması Bir yerde gün içinde aşağıdakilerden hangisinin de- ğişmesi, kayaçlarda mekanik (fiziksel) çözülmeye ne- den olur? A) Gölge boylarının C) Bulutluluk oranının B) Rüzgâr yönlerinin D) Gölge yönlerinin E) Sıcaklık değerlerinin TEMEL SEVİYE

8. Aşağıda bir yamaç boyunca yükselen ve diğer yamaçta alçalan föhn rüzgârı gösterilmiştir. nem Deniz X alanı için, Finge notes SOSYAL BİLGİLER dolo -Perre 1. Bulutluluk artar. II. Havanın nem açığı artar. III. Bitkilerin olgunlaşması kısalır. IV. Bağıl nem artar. niceliklerinden hangileri doğru olarak verilmiştir? A) I ve II B) I ve IV C) II ve X alanında D) III ve IV E) I, III ve IV Images wand) teate doff 10.

Doğu-batı yönünde uzanan bir dağın yıl boyunca güney yamaçları kuzey yamaçlarına göre Güneş'i daha fazla görmekte ve bakı etkisi ile bu yamaçlarda sıcaklık ortalamaları ve kalıcı kar alt sınırı daha yük- sek olmaktadır. Buna göre, bu dağın bulunduğu yerin enlemi aşağıdakilerden hangisi olabilir? B) 30° Güney D) 10° Kuzey E) 10° Güney 10X A) 15° Kuzey C) 40° Kuzey

6. Ekvator'dan gelen rüzgârlar sıcaklığı yükseltirken kutup- lardan gelen rüzgârlar sıcaklığı düşürür. Buna göre, aşağıda esiş yönü verilen rüzgârlardan hangisi sıcaklık üzerinde diğerlerinden farklı bir etki- ye sahip olur? A) Fransa'dan Akdeniz'e doğru esen BY Sibirya'dan Türkiye'ye doğru esen Romanya'dan Karadeniz'e doğru esen d D D) Arabistan Yarımadası'ndan Suriye'ye doğru esen E Termik yüksek basınç alanından dinamik alçak ba- sınç alanına doğru esen

K 10 1 6 C Aşağıdaki haritada bazı yerler numaralandırılarak gösterilmiştir. || ye Ther Arch LES IV 0° Yeryüzünde dış kuvvetler arasında en fazla etki ala- nına sahip akarsulardın Buna göre, yukarıdaki haritada numaralı yerlerin hangisi günümüzde akarsular yüzey şekillerinin oluşumunda önemli bir etkiye sahip değildir? C) III D) IV E) V A) I B) II

2. E 90° 90° 60° 60° 0° din Yukarıdaki şekilde etkili olduğu enlemler ve sapma yönleri gösterilen sürekli rüzgârlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Soğuk su akıntılarını oluşturan faktörler ara- sındadır. B) Coriolis kuvvetinin etkisiyle Kuzey Yarım Küre'de sağa, Güney Yarım Küre'de ise sola sapar. C) Termik yüksek basınç alanından doğar. D) Dinamik alçak basınç alanına doğru eser. E) Etkili olduğu kıyılarda yağışları arttırır. 26

10⁰- 2. n bir nevi 912 Aşağıdaki tabloda üç merkezin iklimine ait bazı değerler verilmiştir. En soğuk Merkezler ay sıcaklık ort. (°C) A) B) C) D) E) ||| 25 10 -1,5 I En sıcak ay sıcaklık ort. (°C) Yağmur ormanı Savan Orman Bozkır Yağmur ormanı 28 28 22 En yağışlı mevsim || Bahar Maki Ormart Savan Maki Savan Kış İlkbahar Buna göre, merkezlerin doğal bitki örtüsü, aşağıdaki- lerden hangisinde doğru verilmiştir? Yıllık yağış miktarı (mm) 2000 698 374 ||| Bozkır Maki Bozkır Savan Maki

15. Dağların kıyıya paralel olduğu alanlarda genellikle ya- ğış miktarı artmaktadır. = 8 0 IV D Türkiye haritasında işaretlenmiş alanlardan han- gisi yukarıdaki genellemeye uymaz? A) 1 B) II C) III D) IV E) V

10. Aşağıda Türkiye'de bir yörenin sıcaklık ve yağış grafiği verilmiştir. mm 125 100 75 50 25 Yağış - Sicaklik OSMNMHTAEEKA Aylar V 25 20° 15" 10' 5° D) IV 0 IV Bu grafik, yukarıdaki haritada verilen yerler- den hangisine aittir? A)I B) II C) III E) V

22. Türkiye'de Karadeniz ikliminin etkili olduğu kıyı ke- simlerindeki bakı koşulları, yağış bakımından önem- li farklılıkların ortaya çıkmasına neden olur. Örneğin, Doğu ve Batı Karadeniz kıyı kesiminde kuzeybatıya bakan yamaçlar daha fazla yağış alırken kuzeydo- ğuya bakan orta kesimler daha az yağış almaktadır. Kıyı kesimlerinde bu durumun ortaya çıkmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha fazladır? 16 A) Ortalama sıcaklığın B) Basınç merkezlerinin C) Dağların yükseltisinin f Hava kütlelerinin yönünün E) Yamaç eğim değerlerinin Diğer sayfaya geçiniz.