Atmosfer ve İklim Soruları

ww emio bliek newbibicos y 1. (C 20 Yeryüzünde sıcaklık; • kıyılardan iç kesimlere, • Ekvator'dan kutuplara, || 7-D • alçak kesimlerden yüksek kesimlere doğru azalma gös terir. B|| 8-B IV C) III Buna göre haritada numaralandırılmış yerlerden hang leri arasındaki sıcaklık farkı, yukarıdakilerden başka bir nedene dayanmaktadır? A) I 9-B pas D) IV 10-D C) ha D) Ok lar 2. EV E) Gi ha 11-B Ku GL Gr K

1 16 Yanıt Yayınları 11. Yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi yeryüzünde güneş ışın larını doğrudan alamayan yerler de ısınır ve aydınlanır. Bu durum atmosferin aşağıdaki özelliklerinden hangi. siyle açıklanabilir? A) Ozon tabakasının bulunmasıyla B) Farklı katmanlardan oluşmasıyla C) Dünya ile birlikte dönmesiyle Güneş ışınlarını dağıtmasıyla E) Kalınlığının kutuplara doğru azalmasıyla 7-D 8-B 9-B 10-C 11-D

10. 14C 19C 15 c 16C D) II ve IV 176 18C 21C 140 19C 20€ 0 100 200 km Yukarıda Türkiye yıllık ortalama indirgenmiş izoterm haritası verilmiştir. Haritaya göre Güneydoğu Anadolu'da sıcaklıkların Akdeniz'den yüksek olmasında; enlem, karasallık, III. sıcak rüzgârlar, IV. yükselti faktörlerinden hangileri etkili olmuştur? AI ve ll B) I ve Ill C) Il ve Ill E) III ve IV

labi- müş- de- yle 116 Pe 12. • Kış aylarında Ankara'da arabaların üzerini buz tutarken Antalya'da arabaların üzerini çiğ kaplaması • Günlük sıcaklık farkının Hakkâri'de fazla, Van'da az ol ması • Bulutsuz kış gecelerinde yeryüzünde kırağının görü mesi Bu verilenlerde sıcaklığın dağılışını etkileyen temel fak tör aşağıdakilerden hangisidir? A) Yükselti B) Nemlilik C) Güneş ışınlarının geliş açısı D) Enlem E) Bitki örtüsü ▷ Doğru OP Yanlış

7 1 7. Sıcaklık kuşaklarının dağılışını veren aşağıdaki şekle göre her iki yarım kürede aynı sıcaklık değerlerinin farklı enlemlerde ölçüldüğü görülmektedir Sıcaklar 10°C 20°C 20°C 10°C Soğuk 68,5% iliman Sıcak Enlemler Iliman 30,5° 27° 48° Soğuk Aşağıdakilerden hangisi bu durumun temel ne- denidir? A) Kara ve Deniz etkisi B) Dünyanın kutuplarından basık olması C) Yer ekseninin eğik olması D) Güneş ışınlarının geliş açısı E) Gece-gündüz süresinin değişmesi

arak Ortaya n etkili olduk- ak olması isi altında kal- amacının daha Sor ÖRNEK SORU 4 Aşağıdakilerden hangisi enlemin etkisiyle açıklanamaz? A) Antalya'da denize girme süresinin İzmir'den uzun olması B) Mersin'den Sinop'a gidildikçe sıcaklıkların azalması C) Muğla'da sıcaklığın Samsun'dan fazla olması D) Erzurum'da kış sıcaklığının Samsun'dan düşük olması E) Karadeniz Bölgesi'nde kuzey sektörlü rüzgârların sıcaklığı düşürmesi ÇÖZÜM abalet Paraleller (Enlem) ÖRNEK Aşağıdaki paralel lerinden daha faz

22. Ecem ve Ada'nın aileleri yaşadıkları kente yakın bir tatil beldesine gittiler. Tatil dönüşü Ecem ve Ada bu yerde geçirdikleri ilk günü, "Sabahleyin erken hareket ettik. Yaz mevsimi olmasına karşın burada havalar yeni Isınmaya başlamıştı. Otele vardığımızda sis henüz dağılmamıştı. Bitkilerin üzerinde çiy damlacıkları vardı. Öğleye doğru hava ısındı ve sis dağıldı. Öğleden sonra gökyüzünde tek tük bulutlar görüldü. Akşama doğru kuvvetli bir rüzgâr ve peşinden siyah bulutlar belirdi. Şimşek ve gök gürültüsünden sonra yağmur damlacık- larının düşmesi gecikmedi. Otele girdiğimizde sağanak çoktan başlamıştı." sözleriyle anlattılar. Buna göre, bu tatil beldesinin aşağıdakilerden hangisinde yer alması beklenir? A) Çukurova'da B) Çandarlı Körfezi'nde O) Bolu Dağları'nda D) Gelibolu Yarımadası'nda E) Datça Yarımadası'nda

7. Kimyasal ayrışmanın sıcak ve nemli iklim bölgelerinde etkili olduğu bilindiğine göre, aşağıdaki bölgelerden hangisinin bu alan- lardan biri olduğu söylenemez? A) Kongo Havzası B) Batı Avrupa C) Amazon Havzası D) Batı Avustralya E) Orta Afrika 123

Aşağıda verilen aylık ortalama sıcaklık ve yağış grafiğine bakarak soruları cevaplayınız. Yağış (mm) 300 200 100 0 1 2 3 -Sıcaklık (°C) 30 4 Kuala Lumpur / Malezya 5 6 7 8 9 10 11 12 20 10 0 UYGULAMA Yanda verilen grafik hangi iklim tipine ait olabilir? Bu iklim bölgesine ait toprak çeşidini ve bu toprağın oluşmasında hangi ayrışma türünün daha belirgin ol- duğunu açıklayınız. 111

Muson rüzgârları ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? hov abent mna A) Eksen eğikliğine bağlı olarak oluşur. B) Yıllık devirli rüzgarlardır. C) Etki alanları geniştir. D) Gün içinde yön değiştirirler. E) İklim üzerinde etkileri fazladır.

Akdeniz çevresinde etkili olan sıcak ve soğuk karakterli rüzgârlar bulunmaktadır. I Mistral || Hamsin Soğuk rüzgârlar Krivetz V Etezyen IV Bora Yukarıda verilenlerden hangisi Akdeniz Havzası'nda etkili olan soğuk karakterli rüzgâr- lar arasında gösterilemez? A) I B) II C) III D) IV E) V

A merkezindeki sı- caklığı 22°C olarak ölçülen hava kütlesi yamaç boyunca yük- selerek B noktasına, daha sonra da C noktasına ulaşmıştır. Yamaçtan aşağı Deniz 2600 m B 1200 m inen hava fön etkisi oluşturulduğuna göre bu hava hareketinin C merkezine ulaştığında sıcaklığı kaç °C olur? A) 13 B) 15 C) 20 D) 21 E) 23

Aşağıda verilen basınç merkezleri arasında esen rüzgârlardan hangisinin esiş hızı daha fazladır? A) C) 1030 mb B) 1020 mb 1010 mb -990 mb 986 mb 982 mb E) D) - 1017 mb -1014 mb -1011 mb 1005 mb 1000 mb -995 mb 1020 mb 1015 mb -1010 mb

8. 1. Ekvator'da kalıcı karların bulunması . Tarımın yükselti sınırının Ekvafor'da en yük- sekte bulunması III. Kıtaların batı kıyılanının doğu kıyılarından daha sıcak olması V. Bir dağ yamacı boyunca bitki örtüsünün değişmesi Yukarıdakilerden hangileri, yükseltinin sıcaklık üzerindeki etkisine örnek gösterilebilir? Al ve Il D) Il ve Ill B) I ve til E) II ve IV- C) I ve IV 12. Kuz küre aşağ A) C B) C C) D Y E) K 13. Aşağ terilm

6. Aşağıda, orta kuşakta deniz seviyesinde yer alan bir bölgenin basing haritası ve bölgedeki basınç merkez- leri arasında esen rüzgârlar oklarla gösterilmiştir. 1010 1012 1020 1018 1016 K Buna göre, bu bölgeyle ilgili olarak aşağıdaki yo- rumlardan hangisi yapılamaz? A Kuzey Yarım Küre'de yer alır. B) Yüksek ve alçak basınç merkezlerinin etkisindedir. C) Bolgedeki basınç merkezleri dinamik oluşumludur. D) Güneydoğu kesiminde yüksek basınç merkezi yer alır. E) Es basınç eğrileri 2 mb basınç farkı oluşturacak şe- kilde çizilmiştir. 9. 10.

10. Yer şekillerinin rüzgâra yön verici bir etken olduğu bi- linmektedir. Çanakkale Boğazı'nın konumu düşünüldüğünde, boğaz kenarında bulunan Çanakkale iline ait yıllık ortalama rüzgâr frekans gülü aşağıdakilerden han- gisi olabilir? A) 6 B KB GB B GB GD 9 GD E) B GB B GB D) m KB GB KD GD G -D GD 9 GD