Atmosfer ve İklim Soruları

3. Salim Öğretmen derste "Nemin sıcaklık üzerine etkisine kim örnek vermek ister?" diye öğrencilerine sorar. Öğrencilerden; Mehtap: Öğretmenim çölde nem çok az olduğu için gündüz çok ısınır, gece de çok soğur. Deniz: Sıcak olan deniz kıyılarında buharlaşma fazla olduğu için nem oranı fazladır. Derya: Gökyüzünün açık olduğu kış gecelerinde soğuma hızlı olduğu için gece ayaz olur. Nehir: Nem oranının az olduğu karasal bölgeler yazın çok ısınır, kışın çok soğur. demiştir. Buna göre öğrencilerden hangilerinin verdiği cevaplar doğrudur? A) Mehtap ve Deniz B) Mehtap ve Derya C) Deniz ve Derya D) Derya ve Nehir E) Mehtap, Derya ve Nehir

9. Aşağıda bir yörenin aylık ortama sıcaklık ve yağıs grafiği eis verilmiştir. (mm) 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Yağış Sıcaklık (°C) OSMNMHTAEEKA Aylar A) Çiğ afet bölgesi B) Yoğun nüfuslu bölgesi C) Terra rossa toprak bölgesi (D) Yağmur ormanları bölgesi E) Doğu Karadeniz Projesi bölgesi 60 50 40 30 20 10 0 -10 -20 Grafiği verilen yörenin aşağıdaki bölge sınıflandırmala- rindan hangisinin sınırları içinde yer alması beklenir?

Yükselti arttıkça sıcaklığın azalması, yerleşmelerin de azalmasına neden olur. Ekvator A IV Yukarıdaki Dünya haritası üzerinde taralı olarak göste- rilen bölgelerden hangisinde yükseltinin artması yer- leşmenin azalmasına neden olmaz? A) I Bl C) III D) IV E) V QLARI

6. Deniz seviyesinden yükseklere çıkıldıkça atmosferin yo- ğunluğunun azalmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Yer çekiminin azalması B) Sıcaklığın azalması C) Daha çok yerden yansıyan ışınlarla ısınması D) Güneş ışınlarının atmosferdeki tutulmasının azalması E) Su buharının azalması

9. ÖZDE YAYINLAR Kutuplar çevresine yakın alanda toplanmış orman- lara konifer ormanlar denir. Bu alanlarda yıllık yağış miktarı 300-350 mm civarındadır. Yani yağış azdır. İklim koşuları oldukça soğuk ve serttir. Yılın büyük kısmında hava sıcaklığı 0°C altındadır ve topraklar buzlarla kaplıdır. Bu alanlarda soğuğa dayanıklı kozalaklı ağaçlar yaygındır. Ladin, göknar, sarıçam gibi. Buna göre haritada işaretli alanların hangisinde bu tür ormanlara rastlanmaz? A) I B) II C) III D) IV E) V 11.

6. Yağış (mm) 240 220 200- 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 CH Yağış Sıcaklık TO D) Sivas +M H -30 - 28 -26 -24 E) Bankesir - 22 -20 18 16 14 12 10 -8 -6 -4 2 0 Aylar O Ş M N M H T A E E K A Yağış 137.5 97.6 97.2 64.0 54.2 72.1 69.2 84.6 103.0 145.3 140.8 153.9 1219.4 Sıcaklık (°C) Yukarıda sıcaklık ve yağış özellikleri verilen iklim tipi aşağıdaki illerden hangisine ait olabilir? -A) Konya B) Antalya T.O C) Zonguldak

8. "Bizim memlekette yaşamı boyunca kar görmemiş ve karto- pu oynamamış olanların sayısı oldukça fazladır. Kışın kalın giysiler pek giyilmez. Çünkü kış mevsimi ilık ve en çok 2 ay sürer. Kışın bol bol taze sebze bulmak mümkündür. Ayrıca kışın mandalina, portakal yetiştirilir. Yaz mevsimi ise sıcak ve kuraktır. Yazın çok bunaldığımız için yakınımızdaki yaylalara çıkarız." Bu parçada tanıtılan yöre ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AT Kış mevsimi ilık geçmektedir. B) Seracılık yapılabilmektedir. Kış mevsiminde kar yağışı görülmez. D) Yaz ve kış arasındaki sıcaklık farkı çok yüksektir. E Isınma amaçlı yakıt tüketimi azdır. 10

9. Yeryüzünün şekillenmesinde iç ve dış kuvvetler birlikte etkilidir. Yapıcı etkiye sahip olan iç kuvvetler kaynağını magmadan alırken, şekillendirici etkiye sahip olan dış kuvvetler kaynağını Güneş'ten alır. Buna göre aşağıda verilenlerden hangisinde iç kuvvetler etkili olmuştur? Buzulların erimesi nedeniyle İskandinav Yarımadası'nın yükselmesi B) Dalga aşındırması nedeniyle İngiltere'nin batısında falezlerin oluşması C) Cöllerin geniş yer tuttuğu Libya'da rüzgâr biriktirmesi ile barkanların oluşması V D Yükselti farkı ve eğimin fazla olduğu Afganistan'da akarsuların dar ve derin vadiler oluşturması Çek Cumhuriyeti'nde karstik arazilerde kimyasal çözünme sonucunda lapya ve dolinlerin oluşması

16. Aşağıdaki izohips haritasında verilen X merkezinde si- caklık 13 °C derecedir. Me Deniz A) B) C) D) E) 800 m- Buna göre, harita üzerinde işaretlenmiş diğer mer- kezlerin sıcaklığı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? (Sıcaklık dağılışı üzerinde yalnızca yüksekliğin etkili ol- duğu varsayılmaktadır.) ||| I 15°C 11°C 11°C 9°C 10°C || 9°C 15°C 17°C 11°C 11°C 9°C 15°C 17°C 13°C 11°C

Yukarıdaki Dünya haritasında, gösterilen taralı alanların özellikleri arasında; 1. çöl iklimi bölgesidir. II. rüzgâr aşındırma ve biriktirmesi etkilidir, III. mantar kaya, tafoni ve kumul gibi yüzey şekilleri yaygındır, IV. yüzey şekilleri çok engebelidir, V. doğal bitki örtüsü çok gürdür gibi özelliklerden hangileri yoktur? A) I ve II D) Il ve IV B) I ve Ill E) IV ve V C) II ve III 43

ngisi YAYINLARI J 11. Her yer deniz seviyesindeymiş gibi düşünülerek hesaplanan Sıcaklığa indirgenmiş sıcaklık denir. gerçek sıcaklık ile indirgenmiş sıcaklık arasındaki fark Buna göre aşağıdaki kent merkezlerinden hangisinde daha azdır? A) Kütahya B) Bursa D) Diyarbakır E) Erzurum C) Ankara 12. Fethi öğretmen, Dünya'da görülen büyük iklim tiplerini Aşağıdaki g gölge boyu 2 Bu ha

1. Atmosferin kalınlığı Ekvator'da fazla kutuplarda ise azdır. Buna göre; 1. yer çekimi, II. sıcaklık, III. Dünya'nın şekli, IV. eksen eğikliği, V. çizgisel hız faktörlerinden hangisinin atmosferin kalınlığının fark- li olmasında etkili olduğu söylenemez? A) I B) II C) III D) IV E) V

me 10. Aşağıdaki şekilde, Kuzey Yarım Küre'deki kalıcı karlar ile kar yağışlarının alt sınırları enlemlere göre verilmiştir. Kalıcı kar sınırı niz lan 5500 m 2000 m 0° Kar yağışı sınırı 28° 4800 m 2750m 1250m 0 m 62° 70° Enlem 90° 46° Kalıcı kar ile kar yağışlarının alt sınırlarının Ekvator'dan Kuzey Kutbu'na doğru gidildikçe deniz seviyesine yak- laşması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Kuzey Yarım Küre'nin büyük bölümünde bakı yönünün her zaman güney yamaçlar olmasıyla B) Güneş ışınlarının düşme açısının Kuzey Kutbu'na doğru gidildikçe küçülmesiyle C) Kalıcı kar sınırının dağların güney yamaçlarında kuzey yamacına göre daha yüksek olmasıyla D) Kuzey Yarım Küre'de karaların oranının % 39 denizlerin oranının % 61 olmasıyla E) Kuzey Kutbu'na yakın yerlerde yıl içinde daha uzun ge- celerin yaşanmasıyla

13. Aşağıdaki haritada, bir tarım ürününün Türkiye'deki yetişme alanları gösterilmiştir. muz fin redan ef Yetişme alanı gösterilen tarım ürünüyle ilgili, Sillic aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir? A) Kış soğuklarına karşı dayanıklı bir üründür. BAkdeniz iklimi koşullarına uyum sağlamış bir üründür. C) Üretiminden hasatına kadar olan süreçlerde tarımsal makineler yaygın olarak kullanılır. D) İhracat durumuna göre üretiminde dalgalanmalar görülür. E) Üretimin büyük bölümü iç bölgelerden sağlanmaktadır. ACIL Ⓒ YAYINLARI Dapa 16 15.

lerleyen la yağış ev helite insliyul peviol ev sbnchi synsina uy08 5. Aşağıdakilerden hangisi (izobar eğrilerine ait bir özellik değildir? A) Aynı izobar haritasında izobarlar arasındaki basınç farkı bir- birine eşittir. BY Eğrilerin sıklaştığı yerlerde basınç farkı artar. G) Birbirini kesmezler. D) Eğrilerin seyrekleştiği yerlerde basınç farkı azalır. izobar haritaları oluşturulurken yalnızca gerçek basınç de- ğerleri kullanılır.

38. Tropikal kuşaktaki okyanuslarda oluşan, saatte 118 km ve daha fazla hızla kendi etrafında dönerek esen rüzgârlara tropikal siklon denir. Bu rüzgârlar yaklaşık olarak 5° ile 30° enlemleri arasında etkili olup bulundukları bölgeye göre farklı isimlerle anılırlar. 4 Buna göre, yukarıdaki haritada numaralanan alanlardan hangisinde tropikal siklonlar daha çok görülür? A) 1 B) 2 C) 3 3 D) 4 E) (5