Atmosfer ve İklim Soruları

9. TYT/ Sosyal Bilimler Aşağıdaki haritada bazı yerler numaralandırılarak gös- terilmiştir. Ekvator A) I ve II Yazların sıcak ve kurak, kışların ılık ve yağışlı geçtiği Akdeniz iklimine ait bitki örtüsü olan maki, bodur ağaç ve çalılardan oluşur. Kışların kısa ve ilik olması bu böl- gede daima yeşil, yapraklarını dökmeyen bitkilerin oluş- masını sağlamıştır. Uzun süren yaz kuraklığı karşısında yaşanabilecek su kaybının önlenmesi amacıyla makiler; kalın, sert ve tüylü yaprak özelliklerinin yanı sıra derin bir kök sistemine sahiptir. Başlıca maki türleri; sandal, zakkum, defne, yaban mersini, yabani zeytin, sakız, menengiç, keçiboynuzu, kermez meşesi, kocayemiş ve akçakesmedir. Makiler, orta kuşakta 30°-40° enlemleri çevresinde yer alan deniz kenarlarında yaygın olarak görülür. D) H ve IV IV 3000 km Bu bitki örtüsüne kaç numaralı yerlerde rastlanmak- tadır? 1014 ad B) I ve III 11. Le lar bi di S C) II ve III E) III ve IV 10. Aşağıda bir yöreye ait izobar haritası verilmiştir. S

B- Aşağıda verilen cümlelerin başına doğru ya da yanlış olduğunu yazınız. 1. () Bir yamacın güneşe veya denize dönük olup, olmaması durumuna karasallık denir. 2. () Güneş ışınları eğimin fazla olduğu yerlere daha dik gelir. 3. ( ) En düşük sıcaklıkların Kuzey Kutbu'nda değil de Sibirya'da görülmesinin nedeni karasallıktan dolayı aşırı soğumadır.

kuzeye en iyi 14. Karadeniz kıyılarında günlük sıcaklık farklarının az olmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Çok uzun kıyılara sahip olması B) Akarsu ağının zengin olması C) Doğal bitki örtüsünün zengin olması D) Atmosferdeki nem miktarının fazla olması E) Kuzey enlemlerde yer alması Analitik Coğrafya

1. Orta Karadeniz kıyılarının, Doğu Karadeniz kıyılarından daha az yağış almasını aşağıdakilerden hangisi daha iyi açıklar? A) Dağ sıralarında toprak türünün farklı olması B) İki bölgede bakı yönünün farklı olması C) Orta Karadeniz'de orman yoğunluğunun daha az olması Doğu Karadeniz'de dağların kıyıya yakın ve yük- sék olması Erta Karadeniz'de dağların kıyı çizgisine göre dik uzanması

8. Doğu Karadeniz'de yer alan Rize yaklaşık 2300 mm yağ ken, Trabzon 830 mm yağış alır. Birbirine komşu olan b merkezleri arasında yıllık yağış miktarı çok fazladır. Bu durum; Xdeniz I. denize uzaklık, I yer şekillerinin hakim rüzgâr yönüne göre konumu, III. sıradağların kıyıya uzanışı özelliklerinden hangileriyle açıklanabilir? A) Yalnız D) I ve H B) Yalnız II E) ve III C) Yalnız

Aşağıdaki haritada bazı okyanus akıntıları gösterilmiştir. Alaska Gulf Stream Brezilya Madagaskar Kuruşiyo % Aşağıdakilerden hangisi bu akıntıların özellikleri arasında yer almaz? A) Etkili oldukları kıyılarda yağış miktarını azaltmaları B) Akıntı yönünde giden gemilere yakıt tasarrufu sağlamaları C) Izoterm eğrilerinin sapmalar göstermesine neden olmaları Etkili olduğu kıyıların iklimini ılımanlaştırmaları Enlem etkisine bağlı olarak sıcaklığı artırmaları

7. Aşağıdaki haritada nüfusun seyrek olduğu bazı alanlar numaralandırılarak gösterilmiştir ||| IV Bu alanların hangisinde nüfusun seyrek olma- sının nedeni diğerlerinden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V

6. Bazı bölge türlerinde diğer bölgelerle olan sınırlar keskin hatlarla ayrılırken bazılarında çizgi halinde keskin bir hattan bahsetmek mümkün değildir. Bu tür bölgelerde, diğer böl- geye hemen geçilmez. Arada bir geçiş bölgesi bulunur. Buna göre; 1. askeri iş birliği bölgesi, II. nemli iklim bölgesi, III. siyasi yönetim bölgesi, IV. çöl bölgesi türlerinin hangilerinde bir geçiş bölgesi olması beklenir? A) I ve II B) I ve Ill D) Ilve IV SOSYAL BİLİMLER E) II ve IV C) Ilve III 1

5. Bir bölgede nem ve yağışın fazla olması aşağıdaki- lerden hangisini en az etkiler? A) Doğal bitki örtüsü çeşitliliğini B) Tarım ve hayvancılık faaliyetlerini c) Toprak oluşumunu D) Erozyonun şiddetini E) Arazi yapısını

9. Aşağıdaki haritada uluslararası ticarette kullanılan bazı su yol- larının konumu gösterilmiştir. Bering Boğazı ✓ tundra Dover Boğazı A Cebelitarık Boğazı CA Arch Ümit Burnu silima S deyanasal Akdeniz iklim; A) Dover Boğazı - Cebelitarık Boğazı B) Ümit Burnu - Malakka Boğazı C) Cebelitarık Boğazı - Ümit Burnu D) Bering Boğazı - Dover Boğazı E) Malakka Boğazı - Bering Boğazı iktion Malakka Boğazı Büyük iklim tiplerinin dağılışı dikkate alındığınd bu su yol- larından hangilerinin bulunduğu bölgelerde aynı iklim tipi- nin etkili olduğu savunulabilir? Diğer sayfaya geçini

2. Coğrafya adı eski Yunan Dönemi'nde Geo (jeo) ve Graphien (grafeyin) birleşiminden oluşan yerin tasvir edilmesi anlamı- na gelmektedir. Coğrafya kelimesini ilk kullanan, bu nedenle coğrafya- nın isim babası olarak kabul edilen coğrafyacı aşağıda- kilerden hangisidir? A) Thales B) Eratosthenes D) Strabon E) Ritter C) Platon KONI KA "Ne Bu de A E

k 4. Sıcaklık arttıkça havanın taşıyabileceği su buharı miktarı artar sıcaklık azaldığında ise azalır. Aşağıdakilerden hangisi bu bilgilerle açıklanamaz A Sıcak çöllerde havanın nem açığının fazla olma- SI BY Isınarak yükselen havanın yağış bırakması STAR Kutuplarda havanın nem taşıma kapasitesinin az olması D Bir yamaç boyunca alçalan havanın doyma nok- tasından uzaklaşması Deniz seviyesinden yüksek yerlerde gece ISI kaybının fazla olması

10. Sıcaklık artınca hava doyma noktasından uzaklaşa- rak nem açığı meydana gelir. Buna göre, aşağıdaki hava hareketlerinden han- gisi havayı doyma noktasından uzaklaştırdıgı için nem açığının artmasına neden olur? + A) Sıcak 1 Soğuk D) Soğuk B) TotaC) shitero Bales E)

2 on m3 havanın içerisinde bulunan su buharının gram cinsinden değerine mutlak nem denir. 1 m³ havanın en fazla taşıyabileceği su buharının gram cinsinden değerine ise maksimum nem denir. Maksimum nem ile mutlak nem arasındaki fark ise nem açığı olarak tanımlanır. Buna göre, Dünya üzerinde nem açığının en fazla olduğu alanlar ile en az olduğu alanlar aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir? asliv En fazla A) Ekvator B) Muson Asyası C) Tropikal çöller D) Orka kuşak karalarının batısı E) Tropikal çöller En az Tropikal çöller Ekvator Kutup daireleri çevresi Kutup noktaları Ekvator

letuper Aşağıdaki haritada bir iklim tipinin yeryüzündeki dağılışı koyu renkle gösterilmiştir. Öykü Yayınları Aşağıdakilerden hangisinde, bu iklim tipinin yağış ve bitki örtüsüne ait verilen bilgiler doğrudur? Kenen du A) Yazlar yağışlı olup yağış miktarı 2000 mm civarındadır. Bit- ki örtüsü, kışın yaprak döken ormanlardır. B) Her mevsim yağışlı olup yıllık yağış miktarı 2500 mm civa- rindadır. Bitki örtüsü, karışık ağaçlardan meydana gelen or- manlardır. Kışları yağışlı olup yıllık yağış miktarı 600-1000 mm civarın- dadır. Bitki örtüsü, yaprakları kadifemsi olan ağaççıklardır. D) İlkbahar ve yazları yağışlı olup yıllık yağış miktarı 500-600 mm civarındadır. Bitki örtüsü, tayga ormanlarıdır. E) Her mevsim yağışlı olup yıllık yağış miktarı 1000-1500 mm civarındadır. Bitki örtüsü, karışık ormanlardır. C

Atmosfer basıncı üzerinde termik ve dinamik faktörler etkili olmaktadır. A) I 111 Buna göre haritada numaralandırılarak verilen alanların hangisinde yıllık, ortalama sıcaklığın yük- sok olmasına bağlı olarak oluşmuş alçak basing alanıdır? B) II M C) III D) IV EXV