Atmosfer ve İklim Soruları

6. Doğadaki aerosollerin azalması durumunda, aşa- ğıdakilerden hangisi gözlenir? A) Ortalama sıcaklığın azalması B) İklimin kuraklaşması C) Akarsuların debisinin artması D) Fitoplanktonların artması E) Deniz seviyesinin yükselmesi

Basınç ve Rüzgârlar 6. Atmosferde bulunan gazların, ağırlığı ve yoğunluğu oranında yeryüzüne yaptığı etkiye basınç denir. Atmosfer basıncı ile sıcaklık arasında ters orantı vardır. B S 1 ↓ Buna göre, enter I. Orta Kuşak'ta yazın karalar üzerinde alçak basınç, denizler üzerinde yüksek basınç oluşması, Yengeç ve Oğlak dönenceleri çevresinde yüksek basınç merkezlerinin bulunması, III. 60° enlemleri çevresinde sürekli yükselici hava hareketlerinin görülmesi, IV. kutup bölgelerinde yıl boyunca yüksek basınç alanlarının bulunması (8 durumlarından hangileri sıcaklık ile basınç ara- sındaki ilişkiyi kanıtlar? A) I ve II B) I ve III D) II ve III E) III ve IV C) I ve IV 9

"E SICAKLIK Kuzey Yarım Küre'de Aurora Borealis, Güney Yarım Küre'de Aurora Australis adı verilen kutup ışıkları, Dünya'nın manyetik alanı ile Güneş'ten gelen yüklü parçacıkların etkileşimi sonucunda ortaya çıkan doğal işımalardır. Auroralar genellikle 60° 72° enlemleri arasında ve yerden 80-120 km. yüksekte oluşur. 4 ve 5. soruları yukarıdaki parçadan yararla- narak cevaplayınız. 4. Aurora adı verilen kutup ışıkları, aşağıdaki atmos- fer katmanlarından hangisinde oluşur? A) Termosfer B) Stratosfer Egader D) Ekzosfer Termoster Mezosfer Stratosfer Troposfer eprüsöy all ims elviesmlo ipsid C) Troposfer slyissm E) Ozonosfer D) Hindistan sx Upob etsiqu elautupi nab'solevil3 nibilisoi28 (0 5. Aşağıdakilerden hangisi auroraların çıplak gözle görülebileceği ülkelerden biri değildir? A) Kanada B) Norveç (3 C) Rusya E) Izlanda blo 1 6. Güneş ışınlarının enerji kaybı ile atmosferde kat ettik- leri yol arasında doğru orantı vardır. no düsme acıları veri-

6. Aşağıda coğrafya biliminin bazı alt dalları ile bu dalların inceledikleri olaylar verilmiştir. Coğrafyanın alt dalı incelediği olay Yer'in oluşumu İklim tiplerinin oluşumu Biyocoğrafya II. Kimatoloji III. Jeomorfoloji Numaralandırılan bu alt dallardan hangilerinin incelediği olay yanlış verilmiştir? A) Yalnız I Yer şekillerinin oluşumu D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III Yalnız III

12. Yüksek basınç alanlarında alçalıcı hava hareketi yağış oluşumunu engeller. Buna göre, aşağıdaki basınç merkezlerinden han- gisinde yağış oluşması beklenmez? (A) C) 1020 mb 1010 mb 1002 mb 1004 mb E) B) D) 1008 mb 1016 mb 1012 mb 1016 mb 990 mb 1000 mb a kütlesinin içindeki mutlak nemin, maksimum e oranı bağıl nemi verir. Bağıl Nem (%) VAW

ĎA stion nin emez? anır. in arın Yukarıdaki haritada gösterilen K - L doğrultusunun kesiti aşağıdaki gibidir. Karadeni Kuzey Anadolu Dağları Iç Anadolu Bölgesi Toroslar Akdeniz Buna göre, K - L doğrultusunda hareket eden hava akımlarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? X A Karadeniz üzerinden gelen hava kütlesi Kuzey Anadolu Dağları'nda yamaç yağışlarına neden olur. B) İç Anadolu Bölgesi'nde karşılaşan fön rüzgârları kış mevsiminde konveksiyonel yağışlara sebep olur C) Toros Dağları'nın Akdeniz'e bakan yamaçlarında orografik yağış oluşur. D) Fön rüzgârının etkisiyle Toroslar'ın kuzeye bakan yamaçlarında maksimum nem artar. 4. es E) İç Anadolu Bölgesi'ndeki hava akımları bağıl nemi düşürmektedir. B Ekva Yuk Oca V(3 M d Do

60 30 09 a i 2. Rüzgârın yıl içindeki esme sayısına rüzgâr frekansı denir. Rüzgârın esme sayısı rüzgâr gülü ile gösterilir. Rüzgâr yönü Doğu Batı Güney Kuzey A) Esme sayısı 110 120 30 104 D) Rüzgâr yönü Kuzeydoğu Güneydoğu Kuzeybatı Güneybatı B) Yukarıda, rüzgâr yönü ve esme sayıları verilen A merkezinin rüzgârgülü frekan- sı, aşağıdakilerden hangisi olabilir? E) Esme sayısı 35 C) 45 32 90 Pa

7. Aşağıda bir bölgenin günlük izobar haritası verilmiştir. 1020 1018 1016- 1014- 1012- K İzobar haritası incelendiğinde aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Yıl boyunca düzenli yağış alır. B) Gün içinde basınç değişimi çoktur. Rüzgar güneybatıdan kuzeydoğuya doğru eser. D) Bölge gün içinde güneş ışınlarını dik açı ile alır. Yıl içinde rüzgar yönü değişmez. 1

7. 8. de ilerlendiğinde hangisinde daha belirgin bir iklim değişimi yaşanır? A) I B) II C) III D) IV E) V Antalya ve Mardin yaklaşık aynı enlemde yer alma- sına rağmen yaz sıcaklıkları Mardin'de daha yük- sektir. Bu durumun nedenleri arasında aşağıdakiler- den hangisi gösterilemez? A) Nem azlığı B) C) D) E) Denizden uzak olma Güneyden gelen sıcak hava akımları Güneş ışınlarının geliş açısı Samyeli rüzgânının etkisi Aynı iklim alanında yer almasına rağmen Antalya'dan İzmir'e gidildiğinde sıcaklık ortalama-

7. Aşağıdaki Türkiye haritasında bir bitki örtüsünün coğrafi dağılışı gösterilmiştir. Buna göre, dağılışı gösterilen bitki örtüsü ile ilgili olarak, 1. Her mevsim bol yağışa ihtiyacı vardır. II. Yaz kuraklığından olumsuz etkilenir. III. Yıl boyu yeşil kalırlar. ✓ yorumlarından hangileri yapılamaz? A) Yalnız I B) I ve II D) II ve It E) I, II ve III C) I ve III

10. Enlem; Dünya üzerindeki herhangi bir noktanın Ekvator'a olan uzaklığının açı cinsinden değeri- Başlangıç dir. Enlem faktörüne bağlı olarak kutuplara gidil- dikçe birçok özellik düzenli olarak değişir. Greenwich dan geçe ku 8 Aşağıdaki durumlardan hangisi enlem etkisi ile çelişir? A) Karadeniz'in tuzluluk oranının Akdeniz'den az olması B) izmir'in Van'dan sıcak olması B) izmi C) Türkiye'ye güneş ışınlarının Mısır'dan küçük açılarla gelmesi D) Ege Denizi'nin güney kıyılarının kuzey kıyıla- rindan daha sıcak olması potro 360 tane E) Akdeniz'deki su sıcaklığının Karadenizden fazla olması Meridyen ru büyüy re, sola Yarım K Türkiye lelleriyl yenleri Türkiy ni'nin kuzey Türki yer al

D) Hakplik E) Cumhuriyetpllik Hakplik Inkilappilk Hakplik III D 6. Aşağıdaki şekilde Başlangıç Meridyeni üzerindeki beş noktadan psimesafe doğuya doğru gidildiğinde ha teket noktasıyla vanlan yer arasında oluşan zaman tarklan verilmiştir. IV Inkilapplik 120 dk 68 dk 36 dk 36 dk 68 dk Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine kesin olarak ulaşılabilir? A) Numaralı noktaların tümü Ekvator'a göre aynı yarım kürede yer almaktadır. B) I numaralı doğrultuda geçilen meridyen sayısı II numaralı doğrultuda geçilen meridyen sayısından azdır. Cill numaralı doğrultuda gidildiğinde 36° Doğu boyla- mina varılmıştır. D) Hareket noktasıyla varılan yerler arasında oluşan zaman farkının enleme göre değişmesi meridyen- ler arasındaki mesafenin kutuplara doğru daralma- sıyla ilgilidir. E) V numaralı doğrultuda gidildiğinde diğer doğrultu ların tümüne göre daha batida olan bir yere ulaşıl- mıştır. 17 Yukarıda leşme üs aşağıdak doğru ce A) Brezily sine g B) Norve- temel göre be C) Ingilter leyen D) Tunus temel Sicak i E) Afganis leyen gelişmi

UNITE 5 Nem ve Yağış 1. Atmosferdeki su buharının kaynağı yeryüzündeki 14. Yoğus ve bu su kaynak- sulardır (okyanus, deniz, göl gibi) larından su buharı buharlaşma yoluyla atmosfere birbiri karışır. Aşağıdakilerden hangisi ile buharlaşma ara- sında ters orantı vardır? A Sıcaklık B) Rüzgarın hızı Su yüzeyinin genişliği Nem miktarı E) Bitkilerde terleme 2. Günlük sıcaklık farkının fazla olduğu bölgelerde doğisir Aşağ guşm A) B) G DT 2 5.

D E 1- 9 10 PALME YAYINEVİ 11 12 13 14 15 16 A 4. B ( Test: 3 ekli ve Günlük Hareketi C D E Palme Soru Föyü 1 Dünya'nın şekli nedeniyle Ekvator'dan kutuplara gidildikçe gü- neş ışınlarının düşme açısı küçülür ve sıcaklık azalır. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma ters düşer? A) Ekvator'da kalıcı kar sınırının yüksek olması B) Kutuplara gidildikçe tarım yapma yükseltisinin azalması C) Türkiye'nin yıl boyunca Norveç'ten daha sıcak olması D) Kutuplara yakın alanlarda deniz tuzluluk oranının daha az olması E) Iç Anadolu'nun kış mevsiminde Karadeniz kıyılarından soğuk olması

anım Küre ARININ 771 k Basınç Sir. yazdır. ma ile tar. faz- den TÜZ- 9 2. Aşağıdaki izobar haritası deniz seviyesinde- ki bir bölgeye aittir. 1008 -1010- .IV 1006 1009- 1007 1001) 1003 1004 -1005- Buna göre, yukarıdaki izobar haritasında numaralandırılmış merkezlerle ilgili aşa- ğıda verilenlerden hangisinin doğruluğu kesin değildir? MIRAY YAYIN A) En düşük basınç değeri I nolu merkez- dedir. B) Bölgedeki basınç farkı 8 milibardan faz- ladır. C) Bölgedeki yatay hava hareketinin yönü güneybatıdan kuzeydoğuya doğru olur. D) II ve III nolu merkezlerinin basınç değer- leri eşittir. E) IV nolu merkezinin basınç değeri diğer- lerinden yüksektir. 4.

10. Aşağıda verilen ülkelerden hangisi; iklim özelliklerine göre Akdeniz, okyanusal ve step iklimleri görülen bölge, siyasi özelliklerine göre Avrupa Birliği bölge- sinde bulunma, ekonomik özelliğine göre deniz, kültür ve ta- rihî turizm bölgesi olma özelliklerinin tümünü taşır? A) İngiltere B) İspanya D) Almanya Cİtalya E) Norveç