Atmosfer ve İklim Soruları

7. Aşağıda verilenlerden hangisi iklimin doğal çevre üzerin- deki etkisine örnek olarak gösterilemez? Kutuplara yakın yerlerde yaşayan canlıların derilerinin al- tında kalın bir yağ tabakasının bulunması BY Buzulların etkili olduğu alanlarda buzul aşındırma ve birik- tirme şekillerinin yaygın görülmesi of Sıcaklığın ve yağışın fazla olduğu ekvatoral bölgede toprak oluşumunun hızlı olması Yağışın yıl boyunca meydana geldiği alanlarda akarsu reji- minin düzenli olması E) Kuraklığın fazla olduğu alanlarda tarım veriminin az olması

9. Erzincan 10.00 Balikesir 14,200 Elazio 16, Izmlı 17,916 Antalya 18,0FC Haritada bazı şehirlerin yıllık sıcaklık ortalamaları ve- rilmiştir. Bu şehirlere ait sıcaklık farklarının sebepleri ile ilgill aşağıdaki seçeneklerde verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? AV Antalya'nın Izmir'den daha sıcak olmasının sebebi enlemdir. B) Balıkesir ile Elazığ arasında sıcaklık farkının sebe- bi enlemdir. • Balıkesir ile Erzincan arasında sıcaklık farkının se- bebi yükselti ve karasalliktır. D) Izmir'in Balıkesir'den daha sıcak olmasının sebebi denizellik ve enlemdir. E) Elazığ'ın Erzincan'dan daha sıcak olmasının 'se- bebi enlemdir. 10. Türkiye'nin indirgenmiş yıllık sıcaklık ortalamaları aşa- ğıdaki haritada verilmiştir.

Bağıl (nisbi) nem; mutlak nem ile doğru orantılı, sıcaklık ile ters orantılıdır. Aşağıdaki bölgelerden hangisinde bulunan hava kütle- lerinin bağıl nemi sıcak dönemde daha fazladır? A) Orta Asya B) Avusturalya'nın kuzeybatısı Cho Güneydoğu Asya D) Güney Afrika E) Doğu Avrupa

4. I. Aleut Adaları alçak basıncı II. Sibirya yüksek basıncı III. Basra Körfezi alçak basıncı IV. İzlanda alçak basıncı Yukarıda verilen basınç merkezlerinden hangileri mev, simlik isinma farklarına bağlı olarak oluşmaktadır? A) I ve 11 B) I ve III C) II ve III E) III ve IV D) II ve IV

8. Meteorolojinin hava raporunda İç Anadolu'daki iller- de sıcaklıkların hafta içinde gece 5-9 °C arasında, gündüz ise 21-25 °C arasında olacağı belirtilmiştir. Buna göre bu durumun iç Anadolu'da hafta içinde aşağıdakilerden hangisini etkileyeceği söylenemez? A) Buharlaşma B) Basınç değerleri C) Mutlak nem miktarı D) Aydınlanma süresi E) Kayaçların çözülme hızı

1. Aşağıda ocak ayında Ankara'da etkili olan basınç merkezi ve yatay yöndeki hava hareketleri göste- rilmiştir. Buna göre, ocak ayında Ankara'da etkili olan bu basınç merkezinin temel özellikleri dikkate alınırsa aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Ankara'da yükselici hava hareketi etkilidir. B) Hava açık ve yağış olasılığı düşüktür. C) Ankara'da rüzgâr hareketliliği fazladır. D) Etkili olan rüzgârlarda gerçekleşen sapmalar saat yönündedir. E) Sıcaklık farkları azalır.

Türkiye'de fön rüzgârları kışın Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar'ın denize bakan yamaçlarında, yaz mevsimin- de ise daha çok İç Anadolu'nun ova ve platolarında et- kilidir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi üzerinde fön rüz- gârının etkili olduğu söylenemez? A) Rize'de turunçgil tarımının yapılması B) Mersin ve Antalya'daki seralarin isitma maliyetlerinin zaman zaman düşmesi C) Trabzon'da ani kar erimelerine bağlı olarak çığmey- dana gelmesi 2) Menteşe Dağları'nın güney yamaçlarının fazla yağış alması ) Kayseri - Develi Ovası'nda buğdayın erken olgunlaş- masi

CYT SOSYAL BİLİMLE 9. Doğal şekilsel bölgeler, yeryüzünde bütünüyle doğal faktör- lerin karşılıklı etkileşimiyle meydana gelen, sahip oldukları özellikleri itibariyle genelde bütünlük sağlayan bölgelerdir. Bu tür bölgeler oluşturulurken kullanılan kriter, birçok farklı doğal unsur veya özellik olabilir. Buna göre; • yer şekillerine göre; ovalık ve platoluk bölgede, • iklim özelliklerine göre; soğuk bölgede, • su, toprak ve bitki özelliklerine göre; bataklık ve tundra bölgelerinde bulunan yer, aşağıdakilerden hangisidir? A) Orta Avustralya B) Amazon Havzasr C) Batı Avrupa D) Sibirya E) İskandinavya

9. K K D B B ID G G Yukarıda verilen rüzgâr frekans gülleri aşağıda verilen merkezlerden hangilerine ait olabilir? X Y A) B) C) D) E) İzmir Antakya Sinop Konya Samsun Denizli Antalya Şanlıurfa Sinop Mardin

6. Aşağıdaki haritada Denizli ve Batman yakınından geçen boylamlar verilmiştir . 3 Batman Denizli 29° D 41° D 23 Eylül'de Batman'da Güneş doğduktan kaç da- kika sonra Denizli'de doğar? A) 12 B) 28 C) 36 D) 48 E) 60

1 3 1 1 1 10. Nüfusun dünya genelindeki dağılışı her yerde eşit değil- dir. Bazı yerler sık, bazı yerler seyrek nüfuslu iken bazı yerlerde nüfus bulunmamaktadır. Doğal faktörlerden ik- lim özellikleri nüfusun dağılışındaki en önemli faktörler- dendir. V 1 1 1 IV 0° Ekvator Yukarıdaki Dünya haritasında yayılış alanı gösterilen iklimlerden hangisinin etkili olduğu yerde nüfus ve yerleşmenin diğerlerinden daha fazla olduğu söyle- nebilir? - Ekvatoral iklim B 1 - Çöl İklimi 900 III - Muson Iklimi Đ) TV - Tundra İklimi E) V-Sert Karasal İklim

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyunuz ve doğru seçeneği i: 1 D ÇOKTAN SEÇMELİ 14. Sıcak hava dalgalarının yaşandığı durumlarda yüksek sıcaklık ve nemin bir araya gelmesi, buharlaşmaya engel olmakta ve insan vücudu normal sıcaklık değerlerini korumak için daha çok çaba sarfetmektedir. Bu nedenle çocuk- lar, aşırı kilolu kişiler ve kronik rahatsızlıkları olanlar sıcak hava dalgalarında risk altında olan kişilerdir. Kentsel alanlar, kırsal bölgelere göre sıcak hava dalgaları yönünden daha yüksek risk taşır. Bü- yük kentler sahip oldukları özelliklerle kırsal alanlara göre ekstrem sıcaklıkların etkilerinin çok görüldüğü yerlerdir. A Binalarda ısı yalıtımı yap/ması Aşağıdakilerden hangisi kentlerin isi adası ol- ması ve sıcak hava dalgalarından etkilenmesini önlemeye yönelik tedbirlerden biri değidin ) B) Kent parkları kurulması ve bitkilendirme C) Kentlerde karbon emisyonunu azaltılması D) Bina cephelerinde açık renk kullanılması E) Yüksek binaların cam malzeme ile kaplanması 15. Aşağıdakilerden hangisi o güne kadar görül- meyen ya da çok seyrek görülen hava olay-

5. Bir bölgede bağıl nem değeri bize hava durumu hakkında bilgi verir. Bağıl nem düşük oranda ise yağış olasılığı düşüktür. Buna göre, aşağıda yıllık sıcaklık ve bağıl nem değişim grafikleri verilen merkezlerden hangi- sinde en fazla yağış kış mevsiminde düşmekte- dir? (Sıcaklık, ---- Bağıl Nem) A)°C % Bloc % 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 % DC % 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 E) °C % 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112

Divell 10. Aşağıdaki haritada bazı yörelerimizde oluşan yer şekilleri verilmiştir. HIZ VE RENK YAYINLARI - I. Gümüşhane - Karaca Mağarası II. Antalya - Güven Kanyonu III. Muğla - Kayaköy Polyesi VERSİTE HAZIRLIK Bu yer şekillerinden hangileri eriyebilen kayalardan oluşan karstik arazi üzerinde gelişmiştir? A) Yalnız B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 154

5 2. Aşağıda verilenlerden hangisi Türkiye'nin göreceli konumunun sonuçları arasında yer alır? A) Kuzeyden esen rüzgârların sıcaklığı azaltması B) Karadeniz'de tuzluluk oranının Akdeniz'den daha E az olması M O. LOL << C) Trabzon'da sıcaklık ortalamasının Antalya'dan dü- A K şük olması A D) İç Anadolu Bölgesi'nin Doğu Anadolu bölgesinden D daha az yağış alması E E) Ege Bölgesi'nde dağların güney yamaçlarında kar- M ların daha hızlı erimesi

5. Aşağıdaki haritada, ocak ayı ortalama sıcaklık dağılışı gösterilmiştir. n YAYIN DENİZİ 5 10° 0 Ocak ayı sıcaklık dağılışını gösteren bu hari- ta ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz? A) En düşük sıcaklıklar Asya kıtasındaki Sibirya'da görülür. B) Dünya'nın en sıcak yerleri GYK'deki çöllerdir. C) İzoterm eğrileri, Kuzey Yarım Küre'de karalar üze- rinde kuzeye, denizler üzerinde ise güneye doğru çıkıntı yapar. D) GYK'de 20°C eğrisinin Güney Amerika'nın batısın- da kuzeye doğru girinti yapmasının nedeni Peru soğuk su akıntısının etkisi ile ilgilidir. EV KYK'de okyanusların doğu kıyıları, batı kıyılarından daha sıcaktır. again 2. ÜNİTE İklim Bilgisi