Atmosfer ve İklim Soruları

NURUMLARI Atmosferde birikerek Güneş ışınlarının yeryüzünden uzaya yayılmasını engelleyen CO2, CH4 gibi gazlara sera gazları denir. Sera gazlarının Güneş ışınlarını tutarak Dünya'nın sıcaklığını korumasına sera etkisi adı verilir. Sera gazlarının fazla salınması Dünya'nın sıcaklığının artmasına neden olmaktadır. Buna da küresel Isınma denir. Küresel ısınma da küresel iklim değişikliğine sebep olmaktadır. Buna göre aşağıdaki seçeneklerin hangisinde küresel ısınmanın nedenleri ve sonuçları yanlış veril- miştir? Nedenleri Artan enerji ihtiyacı Ormanlık alanların tahrip edilmesi Kuraklık C) D) Dünya yüzeyindeki su seviyelerinin yükselmesi Sonuçları Sel baskınları İyi su kaynaklarının azalması Biyolojik çeşitliliğin azalması Meteorolojik afetler Kutuplaru yakku

19. Bağıl nemin, I. sıcak havanın soğuk bir hava kütlesi ile karşılaşması II. bir hava kütlesinin bir yamaç boyunca yükselmesi III. bir hava kütlesinin sıcak bir bölgeden geçmesi hangilerinde yükselmesi beklenir? A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) Yalnız II E) Yalnız III

2. Coğrafya konularını işlerken nedensellik (sebep-sonuç), kar- şılıkli ilgi (bağlantı) ve dağılış ilkelerinden yararlanır. Buna göre; Bitki örtüsü çeşidinin fazla olduğu yörelerde arıcılığın geliş- miş olması II. Kırıklı arazi yapısının yaygın olduğu Güney Marmara ve Ba- ti Anadolu'da kaplıca ve ılıcaların yaygın olması III. Linyitin çıkarıldığı Soma, Yatağan, Elbistan, Ermenek yöre- lerine termik santrallerin kurulması bağlant örneklerinden hangilerinde coğrafyanın dağılış ilkesinin kul- lanıldığı söylenebilir? A) Yalnız I D) I ve III B Yalnız II EI ve III C) Yalnız III

183. Ekvatoral yağmur ormanlar ile ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Yeşilliğini dört mevsim koruyan, uzun boylu ve ge- niş yapraklı ağaçlardan oluşur. B) Boyları 50-60 metreyi bulan, her mevsim yüksek sıcaklık ve nemden dolayı yapraklarını dökmeyen SEO ağaçlar vardır. Bitki türü ve çeşitliliği bakımında zengin ormanlar- dır. D) Oparraltı florası bakımından oldukça gelişmiştir. Querrall E) 30% kuzey ve güney enlemleri arasında görülür.

memesi gelerde 9 ze a olu- Cerile- ir. adar 2. Dünyada sular alan ve kütle olarak fazla olmasına karşı insanın kullanabileceği tatlı su miktarı olduk- ça azdır. Yeryüzündeki su kaynaklarının % 3'ü ka- dari tatlıdır. S Hlod 10 beloo Haritada numaralandırılarak verilen alanlardan hangisinde ya da hangilerinde tatlı su kaynakla- rının fazla olduğu söylenebilir? A) Yalnız II C) I ve III Ayoon E) IV ve V iggies B) I ve II D) III ve IV Y le A TUE 6. A GE

2. Sular, Güney Yarım Küre'nin % 81'ini, Kuzey Yarım Küre'nin ise % 61'ini kaplar. Buna göre Güney Yarım Küre'de; 1. yerleşilebilen alanların daha dar olması, II. buzulların daha geniş alan kaplaması, III. sıcaklık farklarının daha az olması olgularından hangileri suların yarım kürelere dağılışın- daki bu farklılığın bir sonucudur? A) Yalnız I D) II ve KANGURU B) Yalnız III E) I, ve III C) I ve III

8. Ece yaz tatilinde babasıyla birlikte İstanbul'dan Avrupa'ya seyahat etmiştir. Gittikleri şehirde, sıcak- lığın 35 °C olduğunu görünce çok şaşırmışlardır. Yerel basından öğrendiklerine göre, bu şehirde son 75 yılın en sıcak günü yaşanmaktadır. Buna göre, Ece ile babasının aşağıdaki şehirler- den hangisinde tatil yaptıkları ileri sürülebilir? A) Roma (Italya) C) St. Petersburg (Rusya) B) Lizbon (Portekiz) D) Atina (Yunanistan) E) Marsilya (Fransa)

L) Toplak horizonlarının oluşmamış olmasının 15. Hangi biyomda yaşayan bitkiler; uygun koşulları buldu- ğu anda hemen filizlenir, meyve verir ve tohum saçar? A) Savan B) Çöl C) Tundra 1- E 2- D 3- B D) Kutup 4- D 5- D 6- B 7- B 8- A 9- E E) Dağ 10- A 11- E 12- D 13- D 14- C 15- B 0

alanların daha dü- C) 1 ve 3 Yağış (mm) 400- 350 300 250- 200- 150- 100- 50- 0 Sıcaklık (°C) -40 +-30 20 10 +0 1 2 3 4 5 6 7 8 9101112 --10 -20 -30 -40 Şekilde sıcaklık ve yağış grafiği verilen iklim bölgesi için aşağıdakilerden hangişı yanlıştır? 10° -20° enlemleri arasında görülür. B Yağışlar yükselici hava hareketleri sonucu oluşur. C) Doğal bitki örtüsü uzun boylu otlardır. DYıllık yağış miktarı 1000 mm'den fazladır. F) Akarsuların rejimi düzenlidir. 5.

7. İnsanın ilk ortaya çıktığı zamanlarda doğa insanı yönlendiriyordu. Fakat zamanla bu durum tersine dönerek insan doğayı kontrolü altı- na almaya başlamıştır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin insanın doğayı kontrolü altına almaya başladığının ilk göstergesi olduğu söylenebilir? A) Toprağı işlemeye başlaması B) C) D) Ateşi kontrolü altına alması E) Madenlerden araç ve gereçler yapması Hayvanları evcilleştirmeye başlaması Topraktan çanak ve çömlekler yapması 1

IV -ülmesi; ilir? I ve II E) V 11. Nüfusun niteliğini iyileştirme politikaları izleyen ve bunda başarılı olan bir ülke için aşağıdakilerden han- gisi söylenebilir? A) Nitelikli iş gücü azalmıştır. B) Eğitim seviyesi yükselmiştir. C) Sağlık hizmetlerí gerilemiştir. D) Tarım sektöründe çalışanların oranı artmıştır. E) Kırsal nüfus oranı artmıştır. & Kirs BUD

8. Aşağıda Dünya yıllık sıcaklık farkı haritası verilmiştir. 10 Bu harita incelendiğinde; Xo 16 20 Güney Yarım Küre'de denizlerin fazlalığı nedeniyle si- caklık farklarının daha fazla olması, II. anlem ve karasallık faktörleri nedeniyle sıcaklık farkla- ridin en fazla olduğu yerlerin orta kuşak karalarının iç kesimleri olması, III/sıcaklık farklarının en az olduğu yerlerin, enlem etkisiyle Ekvator çevresi ve denizellik etkisiyle de okyanuslar ol- ması D) I ve II sonuçlarından hangilerinin yanlış olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) yalnız III E) II ve III

ytin, fazle 2. 25 Nisan 2015 tarihinde 1350 metre yüksekliğindeki Nepal'in başkenti Katmandu'da meydana gelen 7,8 büyüklüğündeki deprem nedeni ile tahliye edilen afet mağdurlarının, gittikleri yerde sıcaklığın 4,5°C arttığını gözlemliyorsa, bu insanların gittiği kent deniz seviyesinden kaç metre yükseliktedir? (Diğer koşullar eşit kabul edilecek.) A) 450 m B) 900 m D) 1500 m E) 2250 m C) 1200 m 5.

ki V 8. Aşağıda aynı enlem derecesindeki iki merkeze ait sıcaklık grafikleri gösterilmiştir. Konum Aylar T A 15 20 25 20 NMH OSM A Merkezi -5 -1 4 9 B Merkezi 22 23 21 18 15 12 10 KA 4 -1 6 12 15 20 21 E 13 E8 Yukarıda A ve B merkezlerine ait sıcaklık grafiklerine bakarak aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? AA merkezi Kuzey Yarım Küre'de, B merkezi Güney Yarım Kürede yer alır. B) A merkezinde denizel, B merkezinde karasal iklim koşulları etkilidir. C) B merkezinde kışlar daha ılık ve yazlar daha serindir. D) A merkezinde soğuğa dayanıksız tarım ürünleri (zeytin, turunçgiller, incir vb.) yetiştirilemez. E) B merkezindeki kayaçlarda kimyasal çözülme daha fazla etkili olur. 1. G ka fa da fa B g 2. F

ağıdakiler an daha a ar n isitici arın fark 5 1. Sıcaklık terselmesinin olduğu yerlerde yeryüzünden yükselen sıcak hava, terselme katmanına rastlayınca dikey yönde hareket edemeyerek yatay yönde yayılır. Aynı durum fabrika bacalarından çıkan duman içinde geçerlidir. Bu durum kış mevsiminde şehirlerdeki hava kirliliğini artırıcı etmenlerin başında gelir. Aşağıdaki fotoğrafta da gösterildiği gibi Lochcarron-İskoçya'da yükselen duman, sıcak havanın üst katmanı tarafından durduruluyor. Buna göre, sıcaklık terselmesi (enverziyon) aşağıdaki yerlerden hangisinde daha fazla etkili olmaktadır? A) Toros Dağları'nın yüksek yerlerinde kurulmuş yerleşim birimlerinde B) Ankara ve Erzurum gibi çevresine göre nispeten çukurda bulunan kentlerde C) Mersin ve İzmir gibi deniz kıyısında kurulmuş yerleşmelerde D) Yayvan yapraklı ormanların görüldüğü orman köylerinde E) Dalga aşındırmasının fazla olduğu Karadeniz kıyılarda COGRAF SEN 3. V e e n

A 22. Aşağıda iki farklı basınç merkezi arasında etkili olan bir rüzgâr hareketi verilmiştir... merkendon Coureye 10281024. SOSYAL BİLİMLER 1020 D) Ive I 10161 1012 Bu rüzgâr için, I. II. Yağışlara neden olmaktadır. III. Kuzey Yarım Küre'de etkili olmaktadır. durumlarından hangileri kesin olarak söylenebilir A) Yalnız I B) Yalnız C) Yalnız çeredon merkeze Deniz ve karalar arasında etkili olmaktadır. E) I, IL ve H Güney y k