Bir Bilim Olarak Coğrafya Soruları

7. insanları turizme yönelten nedenler çok çeşitlidir. Dini yerlerin gezilmesi, doğal güzellikleri görme, spor ve sağ- lik bunlardan sadece bazılarıdır. Adıyaman'da Nemrut Dağı üzerindeki Kom- magene Krallığı'na ait kalıntıların gezilmesi 111 Müslümanların hac ibadeti nedeniyle Mekke şehrine gitmesi A) Yalnız I 11 Avrupa Futbol Şampi- yonası eleme maçları için Türk Milli Takımı'nın Avrupa'ya gitmesi Buna göre, verilen örneklerden hangileri yapılan açıklamadaki nedenlerden herhangi biriyle ilgili de- ğildir? D) I ve IV IV Her yıl milyonlarca kişinin ABD'deki Büyük Kanyon'u ziyaret etmesi B) Yalnız IV C) I ve II E) II ve IV

i 10. Sıcak ve kurak iklim koşullarının hâkim oldu- ğu yerlerdeki göllerin yüz ölçümleri buharlaş- ma etkisiyle yıl içinde çok fazla değişir. Bu du- rum dönenceler çevresindeki göllerde olduk- ça belirgindir. Aşağıda verilen göllerden hangisinin kap- ladığı alan yıl içinde daha fazla değişir? A) Michigan Gölü B) Çad Gölü C) Titikaka Gölü breaily D) Van Gölü TR E) Superior Gölü gölle çıka önü nuc göll 6) SU et ya

9. Kimyasal Aşındırma: Toprak ve kayaların erimesi yoluyla olur. Kayaların yapısına suyun sıcaklığına ve içindeki CO₂ miktarına bağlıdır. Erime sıcaklıkta arttığı için kimyasal aşındır- ma yaz aylarında ve tropikal bölgelerde daha çok olur. Fiziksel Aşındırma: Akarsuların toprak ve kayalardan parçalar koparması ile oluşur. Fiziksel aşındırma faaliyeti fazla olan akarsu- lar bulanık akarlarken, kimyasal aşındırma fa- aliyeti ön planda olan akarsuyun suyu daha berraktır. Buna göre, aşağıda verilen akarsulardan hangisi bulundukları havzaları dikkate alı- nırsa diğerlerine göre daha bulanık akar? B) Göksu D) Dalaman A) Eşen C) Kızılırmak E) Manavgat

6. Bağıl nem ile buharlaşma ters orantılıdır. Aşağıda özel konumları aynı beş merkezin aynı anda ölçü- len bağıl nem oranları ve sıcaklıkları verilmiştir. % 228 100 80 60 40 20 || Bağıl Nem IV V Sıcaklık °C D) IV 22515 20 Grafikte verilen beş merkezden hangisinde bu- harlaşma miktarı en fazladır? A) I B) II C) III 10 E) V ******* S

9. Şehirlerin yaşam standardını belirleyen ölçütler vardır. Ula- şım rahatlığı yeşil alan oranı insanların sosyal faaliyetleri ve refah düzeyleri gibi bunları esas alan ölçüte insani geli- şim indeksi denir. B Buna göre ülkelerin gelişmişlik düzeyleri de dikkate alındığı zaman aşağıdaki şehirlerden hangisi insani gelişim indeksi dünyada en yüksek şehirlerin başında gelir? A) Hamburg → Almanya B) Cenevre İsviçre C) Milano → İtalya D) Londra → İngiltere Paris → Fransa

Q +x<² Se OSMN MHTAEEKA Aylar Bu akarsuyun rejimi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin söylenmesi doğru olur? A) Yağmur sularıyla beslenmektedir. B) Kaynak sularıyla beslenmektedir. C) Kar ve buz sularıyla beslenmektedir. D) Birden fazla kaynaktan beslenmektedir. E) Göl suyuyla beslenmektedir. 9. Coğrafyanın metodolojisi yakın çağda oluşturulmuştur. Coğrafya biliminin bölümleri ve konuları günümüzdeki şeklini almış ve pek çok bilim insanı coğrafya bilimine yeni alanlar kazandırmıştır. Özellikle Alman bilim insanla- ri coğrafya biliminin gelişmesinde ön plana çıkmıştır. Buna göre Yakın Çağda coğrafya bilimine aşağıdaki bilim insanlarından hangisinin katkısı olmamıştır? A) Van Humbolt B) Vidal dela Blache C) Karl Ritter D) Friedrich Ratzel E) Vasco de Gama DENEME x = 7/12 + 2²5/4 X 10 7 148 to 11. 17 4x = 90+ 3x = SX=1/ - I + 2 T.T

en Cevre kirlenmesinden en çabuk, en kolay ve 1 çok etkilenen sudur. Çünkü her türlü kirlilik suyla temizlenmektedir. Teknolojik gelişmele- re bağlı olarak fabrika atıkları, deniz taşıtların- dan çıkan yanmış yağlar, mazot, ilaç ve kağıt fabrikalarından çıkan kimyasal maddeler vs. sulara karışır ve kirlenmeye yol açar. Buna göre, yukarıdaki dünya haritasında işaretlenmiş alanlardan hangisinde su kir- liliğinin daha fazla olduğu söylenebilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Palme Yayınevi

3. Aşağıdaki haritada bazı alanlar numaralandırılarak göste- rilmiştir. Bu alanlardan hangisinde ekstrem olaylar içinde yer alan sağanak yağışlar daha çok can ve mal kaybına ne- den olur? A) 1 B) II C) III D) IV E) V 6. 37

Test 3 Türkiye'de Şehir ve 5. Türkiye'deki kırsal yerleşmelerin bir kısmı sürekli, bir kısmı geçicidir. Kasaba, köy, çiftlik, divan, mahalle ve mezra sü- rekli; yayla, ağıl, kom, oba, dam ve dalyan geçici yerleşme- lere örnek verilebilir. Söz konusu kırsal yerleşmelerin sürekli ya da geçici özel liğe sahip olmasında aşağıdakilerden hangisi en önem- li faktördür? A) Bakrözellikleri -C) Yüz ölçümü B) Ekonomik etkinlikler D) Yer şekilleri E) İklim koşullar

bozulma oranı daha fazladır. 13. "İlk Çağ'da Batı'da verilen eserleri temel alan Müslüman bilim insanları rasathane gözlemleri sonucunda Dünya'nın şekli, boyutu, hareketleri, ekse eğikliği, enlem ve boylamların hesaplanması gibi birçok farklı alanda çalışma yapmışlardır. Hac ve umr amacıyla Mekke ve Medine'ye yapılacak ziyaretlerde kullanılacak yol güzergâhlarıyla ilgili bilgi sahibi olma isteği, İslam Dünyası'nda coğrafyanın gelişmesinde etkili olmuştur." Bu parçaya göre, Müslüman bilim insanlarının coğrafyanın hangi alt dalına yönelik daha fazla çalışma yaptığı söylenebilir? A) Jeomorfoloji C) Hidrografya ME-2 Kartoğrafya B) Klimatoloji D) Biyocoğrafya

Fiziki coğrafyanın modern kurucusu olarak bilinen Alman bilim insanı Aleksander Von Humboldt Avrupa, Orta Amerika, Güney Amerika ve Kuzey Amerika'nın büyük bölümünde çok sayıda gezi ve gözlem yapmıştır. Bu gezi ve gözlemler sırasında elde ettiği verilerden faydalanarak "Cosmos" adlı eseri hazırlamıştır. Humboldt araştırmalarından elde ettiği şu özellikleri coğrafyaya kazandırmıştır. • Yükseklik hesaplamasında barometre kullanmış, bulduğu yükseklik hesaplamalarından faydalanarak izohips, izobat, profil ve kesit çıkarılmasını ortaya koymuştur. Kortogrogo ● Güney Amerika'nın batısında etkili olan ve kendi adını taşıyan Humboldt soğuk su akıntısının sıcaklığa etkisini araştırmıştır. Hidrografyo Klimatologi Atlas ve Pasifik Okyanusları'nın özelliklerini açıklamıştır. • Kuzey Amerika Kıtası'ndaki dağların oluştuğu dönemleri ve dağların uzanış doğrultularını araştırmıştır. Bu bilgilere göre Von Humboldt'un aşağıda verilen coğrafyanın alt dallarından hangisi ile ilgili araştırma yaptığı söylenemez? A) Jeomorfoloji Hidrografya Biyocoğrafya Klimatoloji Kartografya

Fiziki coğrafyanın modern kurucusu olarak bilinen Alman bilim insanı Aleksander Von Humboldt Avrupa, Orta Amerika, Güney Amerika ve Kuzey Amerika'nın büyük bölümünde çok sayıda gezi ve gözlem yapmıştır. Bu gezi ve gözlemler sırasında elde ettiği verilerden faydalanarak "Cosmos" adlı eseri hazırlamıştır. Humboldt araştırmalarından elde ettiği şu özellikleri coğrafyaya kazandırmıştır. Yükseklik hesaplamasında barometre kullanmış, bulduğu yükseklik hesaplamalarından faydalanarak izohips, izobat, profil ve kesit çıkarılmasını ortaya koymuştur. A • Güney Amerika'nın batısında etkili olan ve kendi adını taşıyan Humboldt soğuk su akıntısının sıcaklığa etkisini araştırmıştır. İklim Atlas ve Pasifik Okyanusları'nın özelliklerini açıklamıştır. • Kuzey Amerika Kıtası'ndaki dağların oluştuğu dönemleri ve dağların uzanış doğrultularını araştırmıştır. Kort Bu bilgilere göre Von Humboldt'un aşağıda verilen coğrafyanın alt dallarından hangisi ile ilgili araştırma yaptığı söylenemez? A) Jeomorfoloji Hidrografya E) Biyocoğrafya B Klimatoloji DyKartografya

7. Testi Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde dağların deni- ze paralel uzanması ile kita sahanlığı daralır. Bu durum kıyıda derinliğini artırır ve delta olu- şumu güçleşir. Ancak buna rağmen Adana ve Samsun'da ülkenin en büyük delta ovaları oluş- muştur. Buna göre, Orta Karadeniz ve Adana bölümle- rinde delta ovalarının oluşmasında temel etken nedir? A) Akarsuların bol materyal taşıması B Dağların daha içeriden kıyıya paralel uzanması C) Kıyı derinliğinin fazla olması D) Iliman iklim koşullarının yaşanması E) Erozyon oranının az olması

). 11 IV B) II manca got q Haritada numaralandırılarak gösterilen alanların hangisinde kızılçam, sığla, fıstık çamı gibi ağaç türleri yaygındır? → Akdeniz iklimine aitter A) I C) III ||| D) IV EDV lar an de iği KE uģ werd.

Yeni Çağ'ın başlarından itibaren kara yolu ulaşımına de yolu eklenmiş, dünya ticaretinin büyük çoğunluğu deniz you ile yapılmaya başlamıştır. V IV ||| Yukarıdaki haritada numaralandırılmış deniz yollarından hangisi diğerlerine göre daha işlektir? B) II min C) III D) IVE) V di 0 ja 10

Topraklar nguç kampüs 4. Aşırı kuraklıktan dolayı sığ ve sert topraklardır. Yük- sek oranda kireç birikmiştir. Organik madde bakımın- dan fakirdir. • Ilıman kuşakta, yarı nemli alanlarda, uzun boylu ça- yır örtüsü altında oluşmuştur. Besin maddeleri bakı- mından zengindir. Çayır artıklarının yavaş parçalan- masından dolayı üst toprak, organik madde yönün- den zenginleşerek koyu renk alır. • Iliman iklim kuşağında, karaların iç kısımlarında, ka- rasal iklim koşullarında ve bozkır bitki örtüsü altında görülür. • Bataklık ve sazlık gibi drenajı iyi olmayan suların bi- riktiği yerlerde oluşan topraklardır. Bu alanlarda sü- rekli taşkın ya da tabaka suyu yüksek alanlardır. Aşağıdaki toprak tiplerinden hangisine ait bir özel- lik yukarıda verilmemiştir? A) Hidromorfik topraklar B) Kahve ve kestane renkli step toprakları C) Sierozem toprakları D Cernezyom topraklar E) Laterit topraklar