Bir Bilim Olarak Coğrafya Soruları

"Dünyanın bilinen en eski haritalarından biri olarak kabul edilen bu duvar resmi, Kon- ya ilimizde yapılan kazılarda bulunmuştur. Bu haritada, basit bir yerleşme krokisi ve o zaman aktif olduğu anlaşılan Tuz Gölü'nün güneydoğusundaki volkanlardan biri çizil- miştir. Yukarıda yazının icadından önceye ait olan bu harita aşağıdaki uygarlıklardan hangisine ait olabilir? A) Urartu C) Sümerler E) Gordion B) Lidya D) lyonya aslında

B BOSYAL BİLİMLER B Yukarıdaki görselde gulf stream sıcak su akıntısı gösterilmiştir. Bu akıntı Meksika Körfezi'nden doğar. Atlas Okyanusu'nu geçerek Batı Avrupa kıyılarını etkiler. Bu akıntının oluşumunu, gelişimini ve etkilerini inceleyen coğrafyanın alt dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Klimatoloji B) Biyocoğrafya CHidrografya D) Kartografya E) Jeomorfoloji 11. T. Hobbes'e göre madikça herkes t dedir. Insanlar ke diği zaman, herk ortaya çıkar. Bu dir. Her insanın gerçekleştirmel gördüğü her ilerleme olma mez, üretilen yoktur. Savas nedeniyle hi şiddete, güv nemdir. But BİLİM ANAHTARI YAYINLARI @ B 10. Yurt dışından Türkiye'ye gelen bir misafirine Türkiye'nin yüzey sekillerini ayrıntılı bir sekilde nan insanl bazı hakla Bu parça karılama A) Doğ 3 Gü Sa U De E 12.

YA - 01 - COĞRAFYA 8. TYT Coğrafya bilimi, araştırma konularını incelerken farklı bilim dallarından da faydalanır. Örneğin bir bölgedeki ekonomik faaliyetlerin dağılışını inceleyen bir coğrafyacı büyük ölçüde ekonomi biliminin bulgularını kullanır. Buna benzer bir ilişki aşağıdakilerden hangisinde görülür? A) Klimatoloji ve jeoloji B) Nüfus coğrafyası ve demografi C) Jeomorfoloji ve sosyoloji D) Hidrografya ve politik bilimler E) Tarihî coğrafya ve meteoroloji 9. Müsilaj, hemen hemen tüm bitkiler ve bazı mikroorganizmalar tarafından üretilen kalın, yapışkan bir maddedir. Denizlerde müsilaj oluşumuna deniz SUYunun sıcaklığının artması ve durgunlaşması neden lirli bir hölgede kısa sürede

TEST 1. 1 11 III 1 Doğal ortam Hidrosfer Atmosfer Biyosfer IV Litosfer Doğal unsur Okyanus akıntıları ile beraber hareket eden su kaplumbağaları Fotoliz ile oksijen üretimi Atmosferden yere inen azotu nit- rata çeviren baklagiller Birinci jeoloik zamandan kalan taş kömürü madenleri Yukarıdaki tabloda doğayı oluşturan dört temel ortam ve bu ortamlarda bulunan doğal unsurlarla ilgili eşleştirme yapılmıştır. DI ve IV Buna göre tabloda verilen eşleştirmelerden hangile- rinde yanlışlık yapılmıstır? A) Yalnız I BT ve II D C) I ve III Et ve IV 3

is nları 10. Sicilya'nın Norman hükümdarı, ikinci Roger'in daveti ile Sicilya Adası'na gitti. İkinci Roger ondan, bilinen Dün- ya'nın bir coğrafi haritasını hazırlamasını istedi. 1154 se- nesinde meşhur Dünya haritasını yaptı. Bunun için 126 kg ağırlığında gümüşten bir küre kullandı. Kralın ölümün- den bir süre önce haritayı tamamladı. Harita 180 derece- lik bir Dünya yüzeyini güneyde Ekvator'dan Kuzey Kut- buna ve batıda Kanarya Adaları'ndan Doğu Çin'e kadar içine almakta ve o gün için bilinen Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarını oldukça doğru olarak göstermektedir. Çalışma- larını "Kitâb-ür-Rüşandi" isimli kitabında topladı. Bu kitabı sayesinde Arapların Batlamyus'u unvanı verilmiştir. Yukarıda anlatılan bilim insanı aşağıdakilerden hangi- sidir? A - D A Piri Reis B El Birunî Muhammed İdrisî D) İbn Haldun Evliyâ Çelebi

AYDIN YAYINLARI 5. 4. C) Jeomorfolojiyo (b) Ekonomik Coğrafya E) Hidrografya € Yukarıdaki haritada ülkemizdeki önemli tarımsal üretim bölgeleri gösterilmiştir. Buna göre, haritada dağılışı gösterilen alanlar coğrafyanın aşağıdaki alt dallarından hangisi- nin inceleme alanına girmektedir? A) Klimatoloji C) Beşeri Coğrafya B) Biyocoğrafya D) Yerleşme Coğrafyası E) Ekonomik Coğrafya

11. - Litosferi oluşturan unsurları ve litosferde meydana gelen olayları inceler. Verilerinden yararlandığı bilimlerden bazıları Petrografi, Pedoloji ve Jeoloji'dir. Yukarıda özellikleri verilen, fiziki coğrafyanın alt bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Klimatoloji C) Hidrografya E) Kartografya B) Jeomorfoloji D) Biyocoğrafya A E

ÖRNEK: 11 Aşağıdaki 3 soruyu bilgilere göre cevaplayınız 84. Oscar Ödül Töreni, Greenwich Ortalama Saati'ne göre 26.02.2012 tarihinde -8 saat dilimini kullanan Los Angeles kentinde yapılmıştır. Tören Los Angeles saatine göre 19.30'da başlamış ve Türkiye'de de televizyon kanalları aracılığıyla can- li olarak yayınlanmıştır. Törene katılan bir Türk yönetmen, ay- ni gün Los Angeles saati ile 23.30'da uçağa binmiş ve uçak- ta kendisine uçuş bilgilerini içeren bir broşür verilmiştir. Bro- şürde Los Angeles ve İstanbul arasındaki uçuş rotası aşağı- da verilen haritadaki gibi yay şeklinde gösterilmiştir. 13 saat süren kıtalar arası bir uçuşun ardından uçak İstanbul Atatürk Havalimanı'na inmiştir. Uçak 3 saatlik bir aktarma molasının ardından yeni yolcuları ile birlikte Türkiye'nin ulusal saatinden 4 saat ileri olan bir başka kente uçmuştur. 2. Los Angeles'tan İstanbul'a doğru hareket eden uça- ğın rotasının, harita üzerinde düz bir çizgi ile değil de yay şeklinde gösterilmesinin nedeni aşağıdakiler- den hangisidir? A) Dünya'nın günlük hareketinin uçakların rotalarını sap tırması B) Dünya'nın şeklinden dolayı en kısa mesafeyi göster- mesi C) Kuzey Yarım küre'de uçak rotalarının sağa sapması D) Sürekli rüzgârların uçakların rotalarını etkilemesi E) Uçak rotalarının dünyanın manyetik alanından etki- lenmesi Çözüm: 2012-ÖSYM

Jar numaralandırıla- uşturabilecek in tümünün B B A) Jeomorfoloji C) Biyocoğrafya 10. Step bölgesinin bitkileri, kökleri derine inmiş ku- hox rakçıl otlardır. Bu otların başlıcaları; geven, yav- ve şan otu, çoban yastığı, gelincik, sığırkuyruğu, ada çayı, üzerlik, çayır üçgülü, kılıç otu ve çakır dike- Heynidir. Kuzey Amerika'da bu ot topluluklarına preri denir. İlkbahar yağışlarıyla yeşerip yaz kuraklığıyla sararan bozkırlar, orta kuşak karalarının deniz et- kisinden uzak alanlarında yaygın olarak görülür. Fremsti Bu bitkilerin genel özelliklerini, etkileşimlerini ve yeryüzündeki dağılışlarını inceleyen coğraf- da arrangeman yanın alt dalı aşağıdakilerden hangisidir? B) Kartografya BO D) Hidrografya B E) Klimatoloji B 12

7. Aşağıdaki kavram haritasında, coğrafyanın alt dallarından biri ve yararlandığı bilim dalları gösterilmiştir. Jeoloji Kartoğrafya || I. A) Jeofizik B) Botanik C) Meteoroloji D) Hidroloji E) Limnoloji Litoloji Buna göre boş bırakılan kutucuklara gelecek kavram- lar aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru veril- miştir? CEVRE Jeomorfoloji Biyocoğrafya Klimatoloji Hidrografya Biyocoğrafya

6. Aşağıdaki tabloda bazı bilim dalları ile bu bilim dallarından ya- rarlanan coğrafya alt dalları eşleştirilmiştir. Coğrafyanın yararlandığı bilimler Tarih, Jeopolitik. Demografi Potamoloji, Limnoloji, Oseonografya Botanik, Zooloji, Biyoloji Demografi, Sosyoloji, Etnoloji Jeoloji, Litoloji Pedoloji Coğrafya alt dalları Siyasi coğrafya ? ? ? ? Buna göre, tabloda "?" ile belirtilen yerlere yazılacak coğ- rafya alt dalları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Klimatoloji -B) Jeomorfolojt D) Biyocoğrafya- E) Nüfus coğrafyası (C) Hidrografya 8. Aşağıc ne ait tir.

TYT/ SOSYAL BİLİMLER Hamburg Almanya'nın Hamburg Limanı'ndan hareket eden bir pet- rol tanker gemisi Irak'ın Basra Limanı'na giderek petrol alacaktır. A) Malakka Boğazı B) Cebelitarık Boğazı Basra Buna göre bu geminin aşağıdaki boğaz ve kanalların hangisinden geçmesi beklenmez? C) Suveyş Kanalı D) Hürmüz Boğazı E) Babülmendep Boğazı

4. Bir öğrenci, "Harita Bilgisi” konusuyla ilgili etkinlikteki bilgileri, doğru (D) veya yanlış (Y) olarak aşağıdaki gibi değerlendirmiştir. I || BİLGİLER İlk Çağ'da yaşanan gelişmelerin ardın- dan Orta Çağ (476-1453), özellikle Av- rupa'da tüm diğer bilim dallarıyla birlik- te, haritacılığın en fazla geliştiği dönem olmuştur. İnsanların, çevresini birtakım şekil ve III sembollerle anlatmaya çalıştığı basit çi- zimlerle, haritacılığın temelleri atılmıştır. ✓ Orta Çağ'da, Müslüman coğrafyacılar tarafından insanlığa miras bırakılmış en değerli kartoğrafik eser, Evliya Çelebi'nin y Dünya Haritası'dır. Osmanlılarda haritacılık alanında ortaya IV konulan en ünlü eser, Piri Reis'in yazdığı Divânü Lugati't-Türk kitabıdır. A) I Türkler tarafından yapıldığı bilinen en V eski harita, Kaşgarlı Mahmud'un çizdi- ✓ ği Dünya Haritası'dır. Buna göre öğrenci, numaralandırılan bilgilerden han- gisini hatalı işaretlemiştir? DY En 19:00 B) II C) III Mis muslible natissU D) IV Juruteulo tsistl E) V

10. Türk ve Müslüman bilim insanları, coğrafya biliminin geli mine, önemli eserler bırakarak katkı sağlamışlardır. Buna göre aşağıdaki yazar-eser eşleştirmelerinden han gisi yanlıştır? A) İdrisi - Kitab-ür- Rüşandi B) Piri Reis - Kitâb-ı Bahriye C) Evliya Çelebi - Seyahatname D Biruni - Kitab'üt-Tahkik Mali'l-Hind E İbn-i Sina - Dîvânu Lügati't-Türk av bbshi natensyst BUX 3.

5. TYT/SOSYAL BİLİMLER BULGARISTAN 1 Izmir Karadeniz Istanbul Ankara Batum MISAK-I MILLI SINIRLARI Adana Halep GÜRCİSTAN Telafer ARMENISTAN Erbil Musul Kerkük SURİYE IRAK AZERBAYCA IRAN Misak-ı Milli sınırlarını gösteren haritaya bakılarak aşa- ğıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? A) Sınırlar, Türklerin yoğun olarak yaşadığı bölgeler esas alınarak belirlenmiştir. B) Haritadaki tüm Türk coğrafyası egemenlik altına alın- mıştır. Sınırlar yapay sınırlar değil; tarih boyunca yaşanmışlık- ların sonucudur. D) Musul, Kerkük gibi bölgeler de vatan toprağı olarak de- ğerlendirilmiştir. E Bulgaristan ve Yunanistan'da Türklerin yoğun olara ya- şadığı yerler de vatan toprağı olarak değerlendirilmiştir.

8. Aşağıdaki insan faaliyetlerinden hangisinin doğal çevre üzerindeki olumsuz etkisi diğerlerine göre daha azdır? A) Termik enerji üretiminin artması B Bataklıkların kurutularak tarım yapılması C) Rüzgâr santrallerinin sayısının artması D) Tarımda kimyasal gübrelerin kullanılması E) Sanayi atıklarının arıtılmadan akarsulara bırakılması