Çevre Sorunları Soruları

9. Nüfusu hızla artan bir kentte konut açığı da arta- cağından, kaçak yapılaşma ortaya çıkar. Bu durum çarpık kentleşmeye ve dolayısıyla görüntü kirliliğine neden olur. Buna göre, aşağıdaki kentlerden hangisinde gö- rüntü kirliliğinin daha az olduğu ileri sürülebilir? A) Çin'deki Pekin kentinde B) Pakistan'daki Lahor kentinde C) Mısır'daki Kahire kentinde D) Norveç'teki Bergen kentinde E) Türkiye'deki İstanbul kentinde

8. Santa Monica, çevre sorunlarının önlenmesiyle ilgili bir projedir. Bu projede zararlı maddelerin azaltılması ve geri dönüşümden elde edilen ürünlerin satın alın- ması hedeflenmiştir. Bu proje uygulanırken satın alı- nan ürünlerin verimlilik standartları ve ekonomik ölçütlerinden vazgeçilmektedir. Proje çerçevesinde temizlik malzemeleri, motor yağı, kimyasal maddeler, kâğıt ve boya gibi malzemelerin alımında çevre dostu ürünler tercih edilmiş, bunun sonucunda bazı olumlu gelişmeler yaşanmıştır. Aşağıdakilerden hangisinin, Santa Monica Proje- si'nin sonuçları arasında yer alması beklenmez? A) Araçların %20'sinde alternatif yakıtlar kullanılmaya başlanmıştır. B) Temizlik maddeleri alımında çevreye uyumlu ürün- ler tercih edilerek harcamalarda %5, geri kazanıl- mış motor yağı kullanımında %25 kâr edilmiştir. C) Araçların bakımında toksit olmayan kimyasallar kullanılmıştır. DY Tehlikeli madde kullanımı yılda 1,5 ton azaltıl- mıştır. E) Konutların ısıtılmasında düşük kalorili kömür kul- lanımı yaygınlaşmıştır.

4. Artan su ihtiyacını karşılayabilmek için hem su kul- lanımında tasarruf önlemleriyle su tüketimini azalt- manın hem de teknoloji kullanımı ve geri dönüşümle sudan tekrar yararlanmanın önemi fazladır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisiyle su tasarru- fu sağlanamaz? A) Duş musluklarına havalı sistemler takmak B) Tarımda damla sulama yöntemlerini tercih etmek C Cimlerin, kurakçıl türde olanlarını tercih etmek D) Tarım alanlarını öğle vaktinde sulamak E) El ve diş temizliğinde musluğu sürekli açık bırakma- mak

5. Asit yağmurları göl ve akarsu gibi tatlı sur kaynakların- da asit dengesini bozarak tüm canlıları etkilemekte, hatta bazı canlı türlerinin ölümüne yol açmaktadır. Özellikle su kaynakları çevresindeki büyük sanayi şe- hirlerinde asit yağmurlarının olumsuz etkileri daha be- lirgin olarak gözlenir. Buna göre, aşağıdaki nehirlerden hangisinde ya- şayan canlıların asit yağmurlarının olumsuz etki- sinden daha fazla etkilendiği ileri sürülebilir? A) Yenisey (Kuzey Asya) B) Kongo (Orta Afrika) CYukon (Kuzey Amerika) D) Ren (Batı Avrupa) E) Amazon (Güney Amerika)

A 1. Doğu Karadeniz ve Erzurum-Kars bölümlerinde büyükbaş hayvancılığın yapılmasında olduğu söylenebilir? 2014 HAYVANCILIK A) yaygın olarak aşağıdakilerden hangisinin etkili Elverişli çayırların bulunması BY Nüfus yoğunluğunun fazla olması Tarım alanlarının sınırlı olması DKente göçün fazla olması Akarsu ağının sık olması halıklar mevsimine göre Karadeniz ile

X ▶ TYT/Sosyal Bilimler 10 "Su yılı" 1 Ekim'de başlayıp 30 Eylül'de biten hidrolojik bir terimdir. "2023 su yılı" dendiği zaman 2022 takvim yılının 1 Ekim tarihinde başlayıp 2023 takvim yılının 30 Eylül tarihinde biten süre anlamına gelmektedir. 2023 su yılının ilk üç aylık yağışları Türkiye'nin güneydoğusu ha- riç ortalama yağışların çok altında gerçekleşmiştir. Özel- likle azalma kuzeybatıda %50'nin üzerindedir. Su yılının bu şekilde tamamlanması halinde; I. Türkiye'nin güneydoğusundaki illerde içme suyu si- kıntısı, II. Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli gibi şehirlerde tarımsal verimin azalması, III. ülke genelinde orman yangınlarının artması, IV. iç bölgelerde mera hayvancılığında verimin artması durumlarından hangilerinin görülmesi beklenir? A) I ve II B) I yell D) Il ve IV All E) II / IV 12.

7. "Alaska Körfezi'nde 24 Mart 1989 günü buzdağların- dan kurtulmak için manevra yaparken kayalıklara çarpan Exxon Valdez adlı tankerden denize 306 bin varil ham petrol akmıştır. Çıkan fırtınanın etkisiyle petrol güneye doğru yayılmaya başlamış ve 870 km uzaklıktaki kıyı şeritleri tamamen petrole bulanmıştır. Bir yıl içinde milyonlarca kuş yok olmuş, deniz can- lılarında büyük kayıplar görülmüştür." San I. Kıyı ekosistemlerinde tür kayıpları olmuştur. II. Fırtınalı gün sayılarında artış olmuştur. III. Okyanus akıntılarının termal yapısı bozulmuştur. IV. Deniz suyundaki plankton sayısı azalmıştır. Exxon Valdez tankerinin yaptığı kaza sonucunda, yukarıdakilerden hangilerinin ortaya çıktığı söyle- nebilir? A) I ve II D) II ve IV B) I ve III E) III ve IV C) I ve IV

Atmosferde toz, duman ve saf olmayan su buharı şeklinde bulunabilecek kirleticilerin, insanlar ve diğer canlılar ile eşya- ya zarar verebilecek miktarlara yükselmesi hava kirliliği ola- rak nitelenir. Havayı kirleten maddelerin sınırı yani havada za- rarlı olmayacak derecedeki en yüksek değerleri, her ülkenin ilgili kuruluşları tarafından yasa ve yönetmeliklerle belirlenir. Hava kirliliğini önlemeye yönelik çalışmalar, kirliliğin kayna- ğına göre çok çeşitlilik gösterir. Bunlar başta eğitsel olmak üzere, teknik ve hukuksal önlemler olarak üç grupta toplá- nabilir. Hemen her ülkenin hava kirliliği açısından belirlediği bir sınır vardır fakat gelişmiş ülkeler bu sınırı aşmaktadır. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? AY Ülkelerin hava kirliliği ile ilgili yasal önlemler aldığı BY Dünyada hava kirliliğinin her geçen gün arttığı C) Hava kirliliği konusunda insanların eğitildiği DY Gelişmiş ülkelerin hava kirliliğine yol açtığı Hava kirliliğinde insan etkisinin olduğu

1. Endüstriyel üretim ile binaların ısıtılmasında kullanılan fosil yakıtların yanması sonucunda ortaya çıkan du- manın, sisle karışmasıyla oluşan hava kirliliğine "Lond- ra Tipi Hava Kirlenmesi" denir. Buna göre, aşağıdaki şehirlerden hangisinde kış mevsiminde Londra Tipi Hava Kirlenmesi'nin daha sık görülmesi beklenir? A) Izmit B) Muğla D) Hatay E) Artvin C) Sinop

anir. mekleri yargı ve 12. Yukarıda verilen görseldeki yerleşmelerin birbirinden uzak kurulmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır? A) Su kaynaklarının bol olması B) Bitki örtüsünün gür olması C) Tarım alanlarının parçalı olması D) Yer şekillerinin dağlık ve engebeli olması E) Evlerin tarlalara yakın olmasının istenmesi

AYT COĞRAFYA SORU BANKASI 7. 8 E) Geri dönüşüm L Giderek artan, karmaşıklaşan ve küresel etkileri gözlenen çevre sorunları devletleri etkin bir çevre politikası belirle- meye zorlamıştır. Çevre politikası; çevre sorunlarının çö- zümüne yönelik olarak alınan önlemler ve belirlenen ilkeler bütünüdür. Çevre politikaları; insan sağlığını ve çevreyi korumayı, beşerî ve ekonomik faaliyetlerin doğaya en az zararla yapılabilmesini amaçlar. B) İhtiyat D) iş birliği G S A R Buna göre bir fabrikanın atık sularını arıtmadan akar- suya bıraktığı için para cezasına çarptırılması çevre po- litikalarının hangi ilkesine örnektir? A) Önleme C) Kirleten öder M A 10

B 17. Ekolojik ayak izi, mal ve hizmetlerin üretilmesi için tüketilen su ve toprak gibi ekolojik kaynakların ölçüsü olarak tanımlanabilir. Ekolojik ayak izinin hesaplanmasında; fosil yakıt kullanımıyla oluşan karbondioksitin tutulması için gerekli orman alanı, hayvancılık faaliyetlerinde kullanılan toplam otlatma alanı ve yerleşim alanları gibi pek çok bileşen kullanılmaktadır. Bir bölgedeki ekolojik ayak izi, o yerin ekolojik kapasitesinin üstüne çıktığı takdirde ekolojik açık ortaya çıkabilir. Bu da önemli çevre sorunlarının başlamasına yol açar. Paragraftaki açıklamalara göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı için ekolojik ayak izi ekolojik kapasiteyi aşmamalıdır. 19. B) Ekolojik ayak izi büyük olan ülkelerde önemli çevre sorunları ve ekonomik sıkıntılar yaşanmaz. C) Fosil yakıtların kullanımının artması ve aygınlaşmasıyla ekolojik ortam kendini yenilemektedir. D) Ekolojik açığın kapatılması için daha çok hayvan ormanlık alanlarda ve meralarda otlatılmalıdır. E) Yerleşim alanlarının gelişip büyümesi ve nüfusun artması ekolojik açığın azalmasını sağlar.

Türkiye'de özellikle son 10-15 yıl içerisinde sulak alanların korunması konusunda önemli kazanımlar elde edilmiştir. Fakat bazı sulak alanların kurumasının önüne geçilememiş- tir. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'de kaybolan sulak alan- lardan biridir? A) Çıldır Gölü B) Van Gölü D) Amik Gölü C) Ladik Gölü E) Tortum Gölü

20. Bir ülkenin kalkınması ile sahip olduğu doğal kay- naklar arasında bir paralellik vardır. Doğal kaynak- ların varlığı kadar onları doğru kullanmak da çok önemlidir. Bu bilgiye göre, aşağıdaki kaynak kullanım ör. neklerinden hangisi doğru bir uygulama değil- dir? A) Rize'de çay fabrikalarının kurulması B) Karabük'te demir çelik fabrikalarının kurulması C) Muğla'nın Gökova Körfezi'nde termik santral ku- rulması D) Karaman'da un ve bisküvi fabrikalarının kurul- ması E) Antalya'da donanımlı turistik tesislerin inşa edil- mesi

Divell FEN BILIMLERİ YAYINLARI 8. Fabrika bacalarından çıkan gazların ve bu tesislerin birak tiği atıkların çevre üzerinde olumsuz etkisi olmaktadır. Buna göre aşağıda verilen fabrikaların hangisinin çev- reye olumsuz etkisi diğerlerine göre daha azdır? A) Demir-çelik fabrikası B) Cimento fabrikası C) Cay fabrikası D) llaç fabrikası E) Boya fabrikası

naz isi- ne- Puan Yayınları | IV 5. Aşağıdaki grafikte bir akarsuyun aylara göre akım miktarındaki değişim gösterilmiştir. Akim (misn.) 200 150 100 50 OSMNMH TAEEKA Grafikteki bilgilerden faydalanarak; . akarsuyun beslenme kaynaklarının türü, A. havzanın yer aldığı yarım küre, H. havzanın ortalama yükseltisi, giye ulaşılabilir? A) Yalnız II Akim (msn.) akarsuyun yıl içinde kuruyup kurumadığı özelliklerinden hangileri hakkında kesin bir bil- D) II ve IV 250 200 150 100 50 0 Yalnız IV C) I ve III E) I, II, III ve IV