Coğrafya Biliminin Geçmişten Günümüze Gelişimi Soruları

asi 12. Aşağıda verilenlerden hangisi günümüze daha yakın bir dönemde gerçekleşmiştir? A) Kristof Kolomb'un Amerikayı keşfi B) Piri Reis'in bir dünya haritası çizmesi C) Macellan ve Del Cano'nun dünya etrafında dolaş- ması D) Von Humbolt'un Cosmos adlı eserini yazması E) El Biruni'nin Dünya'nın yarıçapı ve eksen eğikliği üzerindeki çalışmaları

L 12. Coğrafyanın metodolojisini oluşturmuş, coğraf- ya biliminin ilkelerini ortaya koymuş ve fiziki coğrafyanın öncüsü olmuştur. Coğrafya ilminde Tarihi Esaslar ve Mukayeseli Genel Coğrafya adlı eseri yazmış ve beşeri coğ- rafyanın öncüsü olmuştur. Yakın Çağ'ın ünlü Fransız coğrafyacısıdır. Böl- gesel coğrafya akımının öncüsü olmuştur. Antropocoğrafya (Beşerî coğrafya) isimle eseri- ni yazmıştır. Yukarıda coğrafya biliminin gelişmesine katkı sağlayan bilim insanlarından hangisine yer veril- memiştir? A Vasco da Gama B Von Humbolt S Karl Ritter DFredrich Ratzel E Vidal de la Blache 9. SINIF SARMAL COĞRAFYA A

TEST 04 Coğrafyanın Gelişimi 1. Yeni Çağ'da hem fiziki hem de beşeri coğrafyanın gelişimine katkı sağlayan Müslüman gezginler ve coğrafyacılar bulunur. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu bilim in- sanları arasında yer almaz? B) Evliya Çelebi D) Piri Reis A) Biruni C) Kâtip Çelebi E) Seydi Ali Reis

3. İlk Çağ döneminin düşünürleri eserlerinde coğ- rafya, matematik ve tarih konularına bir arada yer vermişlerdir. Bu çağdaki coğrafi çalışmalar, gez- ginlerin çalışmaları ve basit harita çizimlerinden ibarettir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu çağda yaşamış bilim insanlarından biri değildir A) Heredot C) Aristoteles B) Eratosthenes D) İbn Batuta E) Batlamyus 7

7. 8. V. Bal üretimi ülke ekonomisine ve yöre halkına önemli katkılar sağlar. Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerin hangisinde coğrafyanın dağılış ilkesi vurgulanmıştır? A) B) II C) III D) IV E) V 21 Haziran'da, Konya'da gündüz süresi yaklaşık 15 saat iken, Londra'da yaklaşık 18 saattir. Bu durum, Konya ile Londra'nın hangi bakımdan farklı olduğuna kesin kanıttır? A Yarımkürelerinin B Ekvator'a açısal uzaklıklarının C) Saat dilimlerinin D Greenwich'e göre konumlarının E) Deniz seviyesine göre yükseltilerinin

41. Taş küre, hava küre ve su kürenin canlıların yaşaya- bildiği alanlan bu doğal ortamın sınırlarını belirler." Yukarıda tanımı verilen doğal ortam aşağıdakiler- den hangisidir? A) Litosfer B) Barisfer D) Atmosfer C) Biyosfer E) Hidrosfer 44.

14. Uluslararası saat dilimleri ve tarih değiştirme çizgisi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? Uluslararası saat dilimleri, 15 ve 15'in katı olan meridyenlere göre ayarlanır. BY Tarih değiştirme çizgisi, ülke sınırlarından geç- tiği için 180° meridyeni ile tam örtüşmez. CTürkiye 2e +3. saat dilimlerinde yer alır. B Doğu batı yönlü çok geniş olan ülkeler aynı anda birden fazla ortak saat kullanabilir. E) Tarih değiştirme çizgisi ile başlangıç meridyeni arasında 24 saatlik zaman farkı bulunur. 4

2. 1. harita II. harita Yukarıda I. haritada demir, II. haritada ise bakır yataklarının bu- lunduğu alanlar gösterilmiştir. Bu durum coğrafyanın ilkelerinden aşağıdakilerden hangi- sine örnek olarak gösterilebilir? A) Dağılış B) Neden - Sonuç D) Araştırma yöntemleri C) Bağlantı E) Karşılıklı ilişki

ili- 1 1 -tibsore nol 11. Aşağıda Yakın Çağ'da coğrafya bilimine katkı sağla- mış bazı bilim insanları ile bunların çalışma alanları eşleştirilmiştir. 813 I. Von Humbolt - Fiziki coğrafya II. Karl Ritter - Beşeri coğrafya III. Fredrich Ratzel - Kartoğrafya IV. Vidal de la Blache - Bölgesel coğrafya yapılan eşleştirmelerden hangileri yanlıştır? B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I D) II ve III E) III ve IV Ağıl Evcil k rindirile üstü aç

7. Coğrafya'nın dağılış ilkesi yatay dağılış, dikey da- ğılış ve zaman içinde dağılış şeklinde gruplandı- rılır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi coğrafyanın dikey dağılış ilkesiyle ilgili bir örnektir? A) Türkiye'de buğday yetiştirilen yerler B) Uludağ'da bitki örtüsünün değişimi C) Türkiye'nin nüfus artış hızı D) İstanbul'un üç günlük hava durumu E) Doğu Karadeniz'de yapılacak olan demir yo- lunun maliyeti

9. Aşağıdakilerden hangisi coğrafya ile ilgili olarak diğerle- rine göre günümüze daha yakın bir gelişmedir? A) Coğrafi keşiflerin yapılması B) Yakın çevrenin haritasının çizilmesi C) Batılı kaynakların çevirilerinin yapılması D Projeksiyonların kullanılması E) Uydu fotoğraflarının çekilmesi

6. Kartoğrafya biliminin gelişmesine katkı sağlayan en önemli Müslüman bilim adamlarındandır. (Nasmold molgiarta 1154 yılında Uzak Diyarlara Hoş Seyahatlar Kitabı adlı eserine bir de dünya haritası koymuştur. mitsnöy, nhek ● Yapmış olduğu çalışmalar hem Müslüman dünya- sındaki bilim insanlarına hem de Batılı pek çok bilim insanına ilham kaynağı olmuştur. İslam dünyasında haritacılık alanında çalışmalar ya- pan bu bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Idrisi ) B) Kaşgarlı Mahmut C) Biruni D) Piri Reis 5) E) Hârizmi

TH GRI 7. Birûni; Dünya'nın şekli ve kâinattaki yeri konusunda doğru fikirlere sahipti. Dünya'nın küre şeklinde olduğunu, ancak bu kürenin üzerindeki dağlar ve çukurlar nedeniyle engebeli bir yüzeye sahip olduğunu kaydetmiştir. Birûni'ye göre kara par- çaları her taraftan okyanuslarla çevrili idi. Güney yarım küre su ile kaplıydı ve üzerinde adalar vardı. Hindistan'ın olduğu yerde geçmiş zamanlarda bir denizin (Tethys) bulunduğunu de ileri sürmüştü. Birûni, Dünyanın çapı, çevresi ,yüz ölçümü en ve ekliptik eğimin değeri ile ilgili açıklamalar da yapmıştır. Ayrıca Dünya üzerindeki bilgileri düzleme aktarırken küresel trigonometri kullanmıştır. id Yukarıda verilen Birûni ve çalışmalarına ait bazı bilgi- lerde aşağıdaki bilim dallarından hangisinin konusuna değinilmemiştir? A) Jeomorfoloji B) Jeodezi C) Hidroloji (E) Klimatoloji D)Kartografya

5. Astronomik yaz mevsiminin yaşandı- ğı tarihte yukarıdaki dünya haritasında numaralandırılarak verilen merkezler- le ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlış olur? I numaralı merkezde 24 saati aşan gündüz yaşanır. B) III numaralı bölgede gece süresi gün- düz süresinden uzundur. Il numaralı bölgede yaşanan gece süresi III numaralı bölgeden daha kısa- dır. D) Bu tarihten sonra I numaralı bölgede gündüz süresi uzamaya devam eder. Il numaralı merkezde sıcaklık III numa- ralı merkezden daha fazladır.

7. Aşağıdaki grafikte dünya nüfusunun büyüme eğrisi ve- rilmiştir. Nüfus 10 milyar + III. Sıçrama Dönemi II. Sıçrama Dönemi 10 milyon+ 1. Sıçrama Dönemi 10 bint 1.000.000 100.000 10.000 1000 Günümüzden yıl önce 100 10 Grafikte verilen nüfus sıçrama dönemlerinin orta- ya çıkmasında etkili olan olaylar aşağıdakilerden hangisinde doğru sıralanmıştır? A) Tarım Devrimi, alet yapımı, Sanayi Devrimi B Alet yapımı, Sanayi Devrimi, Tarım Devrimi C) Alet yapımı, Tarım Devrimi, Sanayi Devrimi D) Tarım Devrimi, Sanayi Devrimi, alet yapımı Sanayi Devrimi, Tarım Devrimi, alet yapımı

7. Aşağıdaki haritada sıcak ve soğuk okyanus akıntıları göste- rilmiştir. 10. Doğu, Grønland Labrador RX3683 Oyotivo Strass Krogio Kaliforniya Kanusya Madagaskar Da Surstrass Peru (Humbolt Bat Avustralya Brezilya Benguels Soğuk su akıntısı Sıcak su akıntısı elitvi Buna göre okyanus akıntılarının sıcaklık özelliğinde etki- li olan temel faktör aşağıdakilerden hangisidir? Dünya'nın şekli B) Mevsim özellikleri & Akıntının kat ettiği mesafe D) Bulunduğu yarım küre ) Okyanusun yüz ölçümü büyüklüğü