Dış Kuvvetler ve Olaylar Soruları

Yukanda verilen yer şekillerinden hangilerinin oluşumu üzerinde yer altı sulanı etkili olmuştur? AS I ve B) I ve IV DY III ve IV Com of vem és iv IV ve v 8. Alüvyal topraklarda horizonların oluşmaması aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? A) Organik madde bakımından zengin olması B) Kil ve mil içeriğinin fazla olması Taban suyunun yüksek olması D) Eğimin azaldığı yerde oluşması E) Akarsuların getirdiği malzemelerin sürekli birik- mesi

hip- 8. Akarsuların derine aşındırmasıyla yatak eğimi gittikçe aza- lir. Zamanla akarsuyun akış hızı azalarak aşındırma gücü sona erer. Bu duruma erişmiş bir akarsu yatağında başlan- giçtaki pürüzler ortadan kaldırılmış olur. Akarsuyun ağzın- dan kaynağına doğru uzanan profil iç bükey bir görünüm alır. Buna denge profili denir. Buna göre Türkiye'deki akarsuların denge profiline ulaş- madığına aşağıdakilerden hangisi kanıt gösterilebilir? A) Derin vadilerde akmalari B) Boylarının kısa olması C) Bir çoğunun havzasının açık olması D) Rejimlerinin düzensiz olması E) Yağmur ve yer altı sularıyla beslenmeleri SOSYAL BİLİMLER 11 z.

usun ancak imin- 2. 1. Aşağıda bir bölgeye ait rüzgâr frekans gülü verilmiştir. KKB K KKD 10 KB KD ayina kadin D BKB ON A 0 0 0 DKD inde B. D dir? BGB DGD GB GD GGB GGD G Buna göre, bu frekans gülünün ortaya çıktığı yöre ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi doğru olabilir? A) Güneyden etkili olan rüzgârlar bölgede sıcaklığı artırıcı karakterlidir. B Bölgenin doğusu ve güneydoğusundaki arazi daha engebeli olabilir. C) Kuzeybatıdan etkili olan rüzgârlar sıcaklığı azaltıcı etki yaratır . D) Rüzgâr en çok batı-güneybatı yönlü esmiştir. E) Türkiye'de Boğazlarda etkili olan rüzgâr frekans gülü- ne benzemektedir.

Fotoğra) Traverten (Pamukkale) Etkinlik Aşağıdaki sözcükleri uygun yerlere yazarak şemayı tamamlayınız. Lapya, Dolin, Uvala, Obruk, Yer altı mağarası, Traverten, Sarkit, Dikit, Sütun birleşmesiyle oluşur. .in mağara tavanla- rinda birikmesiyle oluşur. sudaki kalsiyum karbo- natın üst üste birikme- siyle oluşur. KARSTİK ŞEKİLLER mağara tabanlarında birikmesiyle oluşur. in en küçüğüdür. çözünmeyle oluşan tava biçimindeki çanaklardır. in yer altında oluşan boşluklarıdır. yer altı mağaralarının tavanlarının çökme- siyle oluşur. in birleşmesiyle oluşur.

aşağıdaki yerel rüzgârlardan hangisinin etkili olduğu dönemler kolaylastırır? A) Karayel B) Poyraz E) Samyeli c) Kodos D) Kible K 5. Takke buzulu II. Örtü buzulu III. Sirk buzulu IV. Vadi buzulu Yukarıda verilen buzul çeşitlerinden hangilerinin yeryüzünde görüldugu alanların tamamı yüksek enlemlerde bulunan kara kütlelerindedir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız 111 D) I ve II E) W ve IV 1. Ekonomisi daha çok hayvancılıktır. II. Daha çok Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde rastlanır. III. Genellikle geçici yerleşmelerdir.

9. Aşağıdaki şemada, bir yöredeki akarsuda meydana gelen uzun süreli değişim verilmiştir. Derine doğru aşındırmada akarsuyun ulaşabileceği bir taban vardır. Akarsu bu seviyeden daha derine aşındırma yapamaz. Bu seviye, taban seviyesidir. Taban seviyesi, deniz seviyesini ifade eder. Deniz seviyesine kadar yatağını aşındıran akarsular denge profiline ulaşmış olur. Bu durum sonucunda........ değişir. Şemada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) akarsu yatağının genişliği B) akarsuyun taşıdığı malzeme boyutu C) akarsuyun uzunluğu D) akarsuyun akış hızı E) akarsuyun en çok su taşıdığı dönem

8. Aşağıdaki göllerden hangisi koy ya da körfez- lerin önünün dalga ve akıntıların biriktirmesi sonucu kapatılması ile oluşmuştur? A) Durusu (İstanbul) B) Iznik (Bursa) C) Sera (Trabzon) D) Köyceğiz (Muğla) E) Sapanca (Sakarya) 11

naz 29. Okyanus ekosistemleri içerisinde önemli bir yere sahip mercan kayalıkları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 1N alan- ninin A) Sıcak denizlerde ve sığ sularda oluşmaktadır. B) Mercan adı verilen canlıların iskeletlerinin taş- laşmasıyla oluşur. C) Diğer canlılar için hem beslenme hem de barı- nak alanıdır. D) Tür çeşitliliğinin fazla olduğu alanlardır. E) Orta kuşak denizlerinde yaygın olarak görülür.) ev 30. Suyun yeryüzü ile atmosfer arasındaki dolaşımına su döngüsü denir. Günümüzde in

5. Deniz Kara Sığ kıyılarda dalgalar ve akıntılar daha çok biriktime yaparak kıyıları şekillendirirler. numaralarla Buna göre, yukarıdaki şekilde gösterilen yer şekilleri hangi seçenekte doon olarak verilmiştir? 9 A) Lagün B) Tombolo C) Kıyı oku Tombolo E) Kıyı oku Tombolo Kiyi oku Tombolo Koy seti Koy seti Kıyı oku Lagun Lagün Kıyı oku Tombolo

9. Aşağıdaki haritada bazı alanlar numaralandırılarak koyu renkle gösterilmiştir. Bu alanların hangisinde akarsu aşındırma ve biriktir- me faaliyetlerine daha az rastlanır? A) B) II C) 110 D) IV E) V

Şampiyonlar Karması 8. 9. 1. Buzul vadilerinin deniz suyunun altında kalmasıyla oluşan kıyı tipidir. II. Kıyıya paralel uzanan dağ sıralarının çökmesi veya deniz seviyesinin yükselmesiyle oluşan adacıklı kıyı tipidir. III. Gelgitin etkili olduğu kıyılarda zamanla denizlerin akarsu ağızlarına girinti yapmasıyla oluşur. Z 15 Özellikleri verilen bu kıyı tiplerinin bulunduğu yerler harita üzerindeki alanlarla eşleştirilirse aşağıdaki- lerden hangisi doğru olur? X Y Z 1 II II III = - - 11

arsuların aşındırma ve biriktirme şekillerini gösteren yandaki kavram haritasını örneğe uygun mamlayınız. geriyeondimosi kung bayi Peribacası Akarsuyun yatağını enine ve derinlemesine aşındırmasıyla oluşur. Akarsular tarafından derin yanılmış düzlüklerdir. Aşındırma şeklidir. Yamaçlarda oluşan yan yana yarıntılar ve sirtlardir. Peneplen AKARSULARIN OLUŞTURDUĞU YER ŞEKİLLERİ Biriktirme şeklidir. Akarsuyun denize döküldüğü yerde oluşur. Çevresine göre çukurda kalan düzlüklerdir. Yüzeyi alüvyonlarla örtülüdür. Birikinti konisi Delta 51

71. 1. Karstik araziler yaygındır. II. Çok sayıda mağara vardır. III. Volkanizma etkilidir. Yukarıda verilenlerden hangileri çöküntü depremle- rin görüldüğü yerlerin özellikleri arasında yer alır? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

8. Haritada numaralandırılarak gösterilen taralı alanların kıyı özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I numaralı alanda dalga aşındırması ile oluşan falezler bulunur. B) Il numaralı alanda akarsu biriktirmesi ile oluşan tombolo yer alır. ✓ C) IIl numaralı alanda çok sayıda koy, körfez ve yarımada bulunur. D) IV numaralı alanda eski sıradağların ada haline gelmesi ile oluşan kıyılar yer E) V numaralı alandaki kıyıda verimli alüvyal topraklar bulunur. alır.

9. Akarsular tarafından derince yarılmış ve çevresine göre yüksekte kalan geniş düzlüklere plato adı verilir. Buna göre, Türkiye'deki platolarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? İCAT YAYINLARI A) Çatalca - Kocaeli Platosu'nda sanayi faaliyetleri ön plandadır. B) Platoların en geniş yer kapladığı bölge Karadeniz Bölgesi'dir. C) Platoların büyük bölümü, deniz seviyesindeki düzlüklerin epirojenik hareketlere bağlı olarak toptan yükselmesi ile oluşmuştur. D) Ülkemizin en yüksek platosu Erzurum - Kars Platosu'dur. E) Karstik platoların en yaygın olduğu bölge, Akdeniz Bölgesi'dir. 10. Çığ olayı, kar örtüsünün eğim yönünde hareket

8. B Edremit Körfezi Gökova Körfezi Haritada gösterilen Edremit Körfezi'nden yola çıkan bir araş- tırma grubu kıyıları takip ederek Gökova Körfezi'ne ulaşmış- tır. Bu araştırma grubunun, yolculuğu sırasında aşağıda- ki yer şekillerinden hangisine daha fazla rastlaması beklenir? B) Delta ovası A) Sirk çanağı C) Kıyı kordonu D) Obruk gölü E) Lav platosu