Dış Kuvvetler Soruları

Galeri Polye 2. Yer altındaki gözenek ve boşluklarda bulunan yer altı suları, yüzey suları ile birlikte doğada bulunan kalker (kireç taşı), kaya tuzu, jips (alçı taşı), tebeşir, dolomit vb. kayaçları eriterek çeşitli şekiller oluşturur. Bu yolla oluşan şekillere karstik şekil, bu şekillerin yoğun olduğu arazilere ise karst topoğrafyası denir. Sarkıt Dikit Obruk ETKİNLİK Sütun Dış Kuvvetler Uvala Dolin Mağara Karstik kaynak Lapya Kalker -Kanyon vadi Traverten 10. Sınıf Coğrafya 3. Aşağıdaki açıklamalarda boş bırakılan yerlere görseldeki uygun kavramları yazınız. a) Mağaraları birbirine bağlayan yer altı boşluklarına b) Dolinlerin birleşmesiyle c) Dolin ve uvalaların genişleyip birleşmesiyle oluşan geniş çukurlara d) Mağaralardaki sarkıt ve dikitlerin zamanla gelişip birleşmesiyle oluşur. e) Galeri ve mağaraların tavanların çökmesiyle oluşan ve derinlikleri yüzlerce metreyi bulabilen çukurlara adı verilir. adı verilir. denilen ve dolinlerden daha büyük çukurlar oluşur. denir. adı verilen şekiller f) Yağışlarla birlikte yüzeysel akışa geçen suların özellikle kalkerler üzerinde oluşturduğu oluk, delik, çukur veya kanal biçimindeki en küçük karstik şekillere... denir. g) Mağara tavanlarından damlayan suların içindeki malzemenin bir çıkıntı gibi tavanda birikmesiyle tabanda birikmesiyle de oluşur. h) Karstik sahalarda yer altından çıkan suların özellikle yamaçlarda yayılması sonucu eriyik malzemelerin çöke lerek birikmesi sonucunda oluşan basamaklı yapıdaki şekillere adı verilir. h) Kalker kayalar içinde akarsuların derinlemesine aşındırmasıyla oluşan vadi şekline denir. g) Yüzeyde erime veya çökme sonucu oluşmuş ve derinliği bir kaç metre arasında değişen çukurlara denir.

Türkiye'deki ovalardan bazıları volkanik olaylar sonucu çevreye yayılan lavların oluşturduğu düzlüklerin alüv- yonlarla kaplanması sonucu oluşmuştur. IV ||| Bu tür ovalara haritada numaralanmış alanların hangisinde rastlanır? A) I B) II C) III D) IV E) V

6. Himalaya Dağlarında silsilesinde olduğu gibi, en yüksek ve sarp dağlar, tektonik etkinliğin en genç olduğu kesim- lere karşılık gelir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Himalayalar gibi genç oluşumlu dağlardan biri değildir? A) And Dağları C) Apalaş dağları B) Alp Dağları D) Toros Dağları E) Kuzey Anadolu Dağları

14) Karstik yeryüzü şekillerinin yaygın olarak bulunduğu yerlerin ortak özellikleri olarak, I. Kaynak sulanında kireç oranı fazladır. II. Akarsulanın hidroelektrik potansiyelleri yüksektir. III. Büyükbaş hayvancılık faaliyetleri yaygın olarak yapılmaktadıc verilenlerden hangileri gösterilir? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) I ve Il D) I ve III E) Il ve Ill

1- Hangisi Buzulların oluşturduğu bir yerşeklidir? A) hörgüçkaya C) Delta ovası E) Dev Kazanı B) Alüvyon D) Peribacaları 2- Türkiye'nin yer şekilleri ve oluşumlarıyla ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi doğrudur? A) Ülkenin kuzeybatısında çok sayıda volkanik dağ vardır. B) Karadeniz ve Akdeniz kıyıları boyunca uzanan sıradağlar, kırılmayla oluşmuştur. C) Batı Toroslar'da lapya, dolin ve obruk gibi karstik aşınım şekilleri yaygındır. D) Batı kesimlerde dağların uzanışı iç kesimlerle olan ulaşımı zorlaştırmıştır. E) Güncel buzullar çoğunlukla ülkenin batısındaki dağlar üzerindedir. 3- Suların kalker, alçı taşı, kaya tuzu ve dolomit gibi kayaçları eritmesi sonucu oluşan şekillere karstik şekiller adı verilir. Aşağıdakilerden hangisi karstik şekiller arasında yer almaz? A) Lapya B) Dolin C) Barkan D) Mağara E) Traverten 4- Türkiye'deki göllerin ulaşıma elverişsiz olmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Yüzölçümlerinin küçük olması B) Beslenme kaynaklarının az olması C) Havzalarının dar olması D) Sularının sodalı olması E) Tektonik kökenli olmaları Nemli bölgelerde kimyasal çözünme, kurak bölgelerde ise mekanik çözülme etkilidir. 5- Buna göre mekanik (Fiziksel) çözülmenin en fazla görüldüğü yer, aşağıdakilerden hangisidir? A) Kutup bölgeleri C) Sıcak çöl bölgeleri E) Akdeniz iklim bölgeleri B) Yüksek dağlık alanlar A) Kanyon vadi C) Boğaz vadi D) Ekvatoral iklim alanları Akarsuyun kendi yatağını aşındırması sonucu vadi adı verilen şekiller meydana gelir. Bazı vadi türlerinin oluşmasında çözünebilen kayaçların bulunması etkili olmaktadır 6- Buna göre, suda kolay çözünebilen kayaçların bulunduğu bir arazide aşağıdaki vadi türlerinden hangisinin oluşma ihtimali daha yüksektir? B) Çentik vadi D) Asimetrik 1. Koy sonucu kulağı II. Kıy adayı k oluştum 9- Yul hangi A) La B) La C) Kr D) Ka E) Ta 10- hang A) L I. K bulu sayı II. A tiple 11- han A) I B) C) D) E) I -0 bül şek

8. I. Dalmaçyalı kıyılar II. Enine kıyılar III. Fiyortlu kıyılar IV. Rialı kıyılar Yukarıda verilen kıyı tiplerinden hangilerinin oluşumunda dağların kıyıya göre konumu etkili olmuştur? A) I ve II D) II ve IV B) I ve III E) III ve IV C) II ve III

sulare Ekvator'dan ınırı daha iye gibi Aşağıdakilerden hangisi daha çok Doğu Karadeniz dağlarında oluşan bir vadi çeşididir? A) Menderes B) Boğaz C) Çentik D) Kanyon E) Tabanlı dilimi 5.SORU Aşağıdakilerden hangisi rüzgârların oluşturduğu birikim şekillerindendir? A) Barkan B) Tafoni C) Yardang D) Hamada E) Mantar kaya E) Kırsal yerleşme oranı 6.SORU HATİCE: Yer altına sızan suların kayaçları aşındırması ile oluşan boşluklardır. ÖMER: Bir düdende kaybolarak akışını yer altında sürdüren akarsu yataklarıdır. LEYLA: Karstik şekillerin en büyüğüdür. Çözünme devam ettikçe oluşur. ELİF: Mağaralarda sarkıt ve dikitin zamanla birleşmesiyle oluşur. Coğrafya dersinde öğrencilerin tanımını yapmadığı karstik kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Lapya B) Kör vadi C) Polye D) Sütun E) Mağara honcom 10 india

15.Bir akarsuyun yatak eğiminin arttığı yerlerde aşağıdakilerden hangisi görülmez? A. Çentik Vadi B. Yarma vadi C. Kanyon Vadi D. Dev Kazanı E. Irmak ada 15. -Akarsu aşındırmasının son evresidir -Deniz seviyesine yakın hafif endebeli düzlüklerdir 16. A. B. C. D. E. Yukarıda özellikleri verilen verilen yerşekli aşağıdakilerden hangisidir? A. Ova B. Plato C. Peneplen (yontuk düz) D. Birikinti Konisi E. Dağ eteği Ovası Aşağıda verilen yerşeklinin oluşabilmesi için kolay eriyen kayaçların olması gerekir? A. Barkan B. Dev Kazanı C. Dolin A. Buzul Vadisi B. Maar 17.Akarsuların şelaler yaparak aktığı yerlerde ,suyun yüksekten düşerek oluşturduğu yerşekli alağıdakilerden hangisidir? Dev Kazanı Mantar Kaya Plato Menderes Badlans (kırgıbayır) 18. Az eğimli arazilerde akarsuların büklümler yaparak oluşturduğu yer şekilleridir. Ege bölgesinde rastlanır. A. Menderes B. Vadi C. Peneplen D. Delta Ovası E. Kırgıbayır Yukarıda bahsi geçen yerşekli aşağıdakilerden hangisidir? 19. Aşağıdakilerden hangisi delta ovası değildir? A. B. C. D. E. Çarşamba Çukurova Amik Silifke Kestel 20. Akarsuların taşımış olduğu malzemeyi deniz kıyısında biriktirmesi ile oluşan ovalara delta ovaları denir. Delta ovalarının iç denizlerde oluşumu okyanus kıyılarında oluşmasına göre daha kolaydır. Bunun en temel sebebi nedir? A. Kita sahanlığının Geniş olması B. Gel-Git olayının az olması iz C. Kıyının sığ olması D. Akarsuların daha fazla yük taşıması E. Akarsu boylarının uzun olması

8) Aşağıda Türkiye'nin yer şekilleri hakkında verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Ülkemizde fiyort tipi kıyılara rastlanmamaktadır. B) Göller yöresindeki göllerin oluşumu üzerinde bu bölgenin kayaç yapısı etkili olmuştur. C) Van Gölü çevresinde kapalı akarsu havzaları bulunmaktadır. D) Bafra ve Çarşamba ovalarının oluşmasında akarsu biriktirme faaliyetleri etkili olmuştur. E) Ülkemizde buzul gölleri bulunmamaktadır.

ADEM O olması Denizlerin sığ olması Türkiye'de arazi eğiminin azaldığı yerlerde ırmak adala- görülebilmektedir. 11 IV Buna göre haritada işaretli alanların hangisinde ir- mak adalarının daha az oluştuğu söylenebilir?

I. Denge profiline ulaşmamışlardır. II. Aşındırma güçleri yüksektir. III. Rejimleri düzensizdir. IV. Enerji potansiyelleri yüksektir. V. Akım miktarları fazladır. Eğim ve engebesi ile yükselti ortalaması fazla olan bir bölgedeki akarsuların özelliklerinden hangileri sadece yer şekillerinin özellikleri ile ilgilidir?

Aşağıdaki merkezlerden hangi ikisi arasında görü- len kıyı tipi diğerlerinden farklı bir yapıdadır? A) Çeşme - Bodrum C) Antalya - Alanya BIRM Dian diş kuvvet aşağıdakile hangisinde sırasıyla verilmiştir? B) Zonguldak - Sinop D) Ordu - Trabzon E) Anamur - Mersin Akarsuların derine aşındırmasıyla oluşan "V" şekil tabansız, genç vadilere çentik vadi ya da kertik vai denir. yorulmektedir. Buna göre aşağıda rinden değildir? Buna göre aşağıdaki akarsulardan hangisinin ha zasında kertik vadilere daha az rastlanır? A) Aras B) Meriç D) Çoruh C) Firat E) Ceyhan urdu ktec iye'n kars dic

2. Aşağıda bazı yer şekilleri ve oluşumunda etkili olan dış kuv- vetler verilmiştir. Yer şekilleri I. Antalya falezleri II. Kapıdağ Yarımadası III. Karapınar Kumulları IV. Ihlara Vadisi V. Elmalı Ovası D) IV - e Oluşum şekli a. Karstik aşınım b. Akarsu biriktirmesi c. Rüzgar biriktirme d. Dalga aşındırma e. Akarsu aşındırma Bu tabloya göre aşağıdakilerin hangisinde seçenekte yan- lış bir eşleşme yapılmıştır? A) 1-d B) II - b E) V-a C) III - c

7. Y A 250 M. 50 K B KA Yukarıda verilen izohips haritasındaki noktalarla il- gili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Y dağının kuzey yamacı daha eğimlidir. B) K noktasının yükseltisi, Z noktasından daha azdır. C) Z noktası bir çukurun üst kısmında yer alır. D) K ve L noktalarının bulunduğu yer vadidir. E) M noktasının bulunduğu yer boyundur. 10

Dağlarının içinde yer almaz? A) Ilgaz D) Köroğlu B) Küre A) Plaj D) Delta 11- Dalgaların aşındırması sonucu oluşan yukarıdaki şekle ne ad verilir? E) Bolkar dağları B) Lagün 12- 1. Çukurova C) Kaçkar E) Tombolo II. Acıpayam Ovası III. Elmalı Oyası C) Falez eşleştirmelerinden hang Yer şekli A) Traverten B) Peribacaları C) Dalmaçya Kıyı D) Sirk gölleri E) Alüvyal toprak G F 17-Japonya, Filipinler, kıyıları, Akdeniz çevre Endonezya'da deprem İskandinavya Adası, A Avustralya'da görülme nedeni aşağıdakilerde A) Ortalama yükseltis B) Ekvator'a uzaklıkla C) Levha sınırında ye D) Farklı dirençteki ka E) İklim özelliklerinin

7. Aşağıdaki görselde bir yer şekli gösterilmiştir... Atlas Okyanusu Bu yer şekli ile ilgili, 1. Okyanus kıyılarında oluşurlar. II. Gelgit genliğinin yüksek olduğu yerlerde yaygındırlar. III. Türkiye, İtalya, Yunanistan gibi ülkelerde görülürler. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III C) I ve II